Alþýðublaðið - 16.09.1962, Blaðsíða 14

DAGBÓK
sunnudagur
Sunnudagrur
16. septem-
»er. 8:30 Létt
rnorgunlög.
0;10 Morguntónleikar. 11:00
Messa í Hallgrímskirkju (Prest-
ttr: Séra Jakob Jónsson. Organ-
leikari: Páll Halldórsson). 12:15
Hádegisútvarp. 14:00 Miðdegis-
fónleikar. 15:30 Sunnudagslög-
in-. 17:30 Barnatími (Anna
Snorradóttir). 18:30 „Ó, mín
flaskan fríða“: Gömlu lögin
eungin og leikin. 20:00 Eyjar
Við ísland; VI erindi Hrísey
fGuðmundur Jörundsson út-
gerðarmaður). 20:30: Karlakór
Dalvíkur syngur. Söngstjóri:
Gestur Hjörleifsson. Einsöngv-
arar: Vilhelm Sveinbjörnsson,
Jóhann Daníelsson og Helgi
Indriðason. Píanóleikari Guð-
mundur Jóhannsson. 21:00 í
Skagafirði: Dagskrá úr sumar-
ferð Stefáns Jónssonar og Jóns
Sígurbjörnssonar. 22:00 fréttir
og veðúrfregnir. 22:10 Danslög.
23:30 Dagskrárlok.
Mánudagur 17. september
8:00 Morgunútvarp 12:00 Há-
degisútvarp. 13:00,,Við vinn-
una“: Tónleikar. 15:00 Síðdeg-
isútvarp. 18:30 Lög úr kvik-
myndum. 19:30 Fréttir. 20:00
Um daginn og veginn (Kristján
Ingólfsson, skólastjóri á Eski-
firði). 20.20 Einsöngur: John
Charles Thomas syngur. 20.35
Erindi Selárdalur í Arnarfirði
,— staður og kirkja (Ólafur Þ.
Kristjánsson, skólastjóri). 21:05
Tónleikar: Sinfonía nr. 100 í
G-dúr. 21:30 Útvarpssagan:
„Frá vöggu til grafar“, XII
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Búnaðarþáttur: Hlunn-
}ndi, fjármennska o. fl. við
Breiðafjörð. 22.30 Kammertón-
leikar. 23:30 Dagskrárlok.
rf/A
Eimskipafélag Is
lands h. f. Brúar
foss fór frá Ham
borg 13. 9. t:
Reykjavíkur. Dettifoss fór frá
Dublin 12. 9. til New York
Fjallfoss fer frá Kaupmanna-
tiöfn 17. 9. til Kotka. Goðafoss
fór frá Dublin 8. 9. til New
York. Gullfoss fór frá Kaup-
tnannahöfn 15. 9. til Leith og
Reykjavíkur. Lagarfoss fer frá
fceningrad 15. 9. til Kotka og
Reykjavíkur. Reykjafoss fer
frá Reykjavík kl. 19:00 í kvöld,
15. 9. til Patreksfjarðar, Bíldu-
ílals, Súgandafjarðar, ísafjarð-
ar, Norður- og Austurlands-
hafna og þaðan til Kaupmanna-
hafnar og Hamborgar. Selfoss
fcom til Reykjavíkur 14. 9. frá
New York. Trölláfoss kom til
Reykjavíkur 15. 9. frá Hull
Tungufoss fór frá Hamborg 15.
9. til Reykjavíkur.
Skipadeild S. í. S.
Hvassafell fer væntanlega 17.
þ. m. frá Archangelsk áleiðis
til Limerick í írlandi. Arnar-
fell er í Helsingfors. Jökulfell
kemur í dag til Riga írá Reykja
vík. Dísarfell fór í gær frá
Kópaskeri áleiðis til Hjalteyrar.
Litlafell er í olíuflutningum í
Faxaflóa. Helgafell er í Reykja-
vík. Hamrafell er í Batumi.
Skipaútgerð rikisins.
Hekla fór frá Reykjavík 14. 9.
áleiðis til Hamborgar, Amster-
dam og Leith. Esja er á Aust-
fjörðum á norðurleið. Herjólf-
ur er í Reykjavík. Þyrill er á
leið frá Norðurlandshöfnum til
Reykjavíkur. Skjaldbreið er á
Norðurlandshöfnum. Herðu-
breið er á Austfjörðum á norð-
urleið.
H. f. Jöklar.'
Drangajökull lestar á Vest-
fjarðahöfnum. Langjökull er á
leið til Reykjavíkur frá Vest-
fjörðum. Vatnajökull er á leið
til Grimsby, fer þaðan til
Calais, Amsterdam, Rotterdam
og London.
Flugfélag íslands
h. f. Millilanda-
flug: Hrimfaxi
fer til Glasgow
og Kaupmannahafnar kl. 08:00
í dag. Væntanleg aftur til
Reykjavíkur kl. 22:40 í kvöld.
Flugvélin fer til Oslo og Kaup-
mannahafnar kl. 10:30. í fyrra-
málið. Gullfaxi fer til Glasgow
Dg Kaup.m.h. kl. 8:00 ífyrram.
Innanl.flug: í dag er áætlað að
fljúga til Akureyrar (2 íerðir),
Egilsstaða, Húsavíkur, ísafjarð
ar og Vestmannaeyja. Á morg-
un er áætlað að fljúga til Akur-
eyrar (3 ferðir), Egilsstaða, Fag-
urhólsmýrar, Hornafjarðar, ísa-
fjarðar, Kópaskers, Vestmanna-
eyja (2 ferðir) og Þórshafnar.
Orðsending frá Verkakvennefé-
laginu Framsókn: Konur fjöl-
mennið á fundinn á mánu-
dagskvöldið 17. sept. í Alþýðu
húsinu við Hverfisg. kl. 8.30
Fundarefni: Kosning fulltrúa
á 28. þing Alþýðusamband's
íslands.
Dómkirkjan. Messað kl. 11 f. h.
Séra Óskar J. Þorláksson.
Elliheimilið. Guðsþjónusta kl.
10 árdegis. Ólafur Ólafsson,
kristniboði prédikar. Heimil-
ispresturinn.
Langholtsprestakall. Messað kl.
2 e. h. Kirkjudagur séra Árel-
íus Níelsson.
Hallgrímskirkja. Messað kl. 11
f. h. Séra Jakob Jónsson.
Laugarnesskirkja. Messað kl.
11 f. h. Séra Garðar Svavars-
son.
Neskirkja. Messað kl. 10.30 f. h.
Séra Jón Thorarensen.
Kirkja óháða safnaðarins. Mess-
að kl. 2 e. h. Séra Emil Björns
Kvöld- og
næturvörður
L. R. í dag:
Kvöldvakt
kl. 18.00-00.30 Á kvöld-
vakt: Björn L. Jónsson. Á næt-
urvakt: Sigmundur Magnússon.
Á morgun mánudag: Á kvöld- .
vakt: Jón Hj. Gunnlaugsson. Á
næturvakt: Andrés Ásmunds-
son.
Slysavarðstofan í Heilsuvernd-
arstöðinni er opin allan sólar-
hringinn. — Næturlæknir kl.
18.00—08.00. — Sími 15080.
Neyðarvaktin, sími 11510,
hvern virkan dag nema laugar-
daga, kl. 13.00—17.00.
Kópavogsapótek er opið alla
laugardaga frá kl. 09.15—04.00
virka daga frá kl. 09.15—08.00,
og sunnudaga frá kl. 1.00—4.00.
son.
14 16. sept. 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
£-4 -iW .'U "•
Kóngsbærinn í Kirkjybæ
Framhald af 9. síSu.
á fjalli. Það er ekki svo langt
síðan við höfðum 1000 fjár, en
valdsmennirnir kunnu svo vel að
taka. Féð gengur að mestu sjálf-
ala, við þurfúm ekki að gefa inni
eins og þið á íslandi.
Það verða nógir til að taka
við Kirkjubæ. Ættin á þessa
byggð, þótt kóngurinn sé talinn
fyrir henni. Húsaþyrpingin er
byggð Laðangarðsættinni, sem
Páll kóngsbóndi er afsprengi af
og sem kom til Kirkjubæjar í
þann mund, er síðasti biskup-
inn hvarf þaðan til Þórshafnar
árið 1557. Páll kóngsbóndi veit
alla þá sögu:
Árið 1538 fcsetti kóngurinn
síðasta kaþólska biskupinn,
Ámund Ólavsson, af í Kirkjubæ
og sló eign sinni á allar eigur
og tekjur biskupsstólsins. Skól-
inn, sem biskuparnir höfðu um
aldarraðir haldið í Kirkjubæ,
var lagður niður. Siðar var
settur á stofn latínuskóli í
Þórshöfn, en hann var lagður
niður 1808. Síðasti biskupinn í
Kirkjubæ var Jens Riber. Hann
fluttist til Þórshafnar árið 1557,
eftir að hafa þrem sinnum orðið
fyrir ránum franskra sjóræn-
ingja.
Um leið og þetta gerðist var
Þórsliöfn að verða til. Þar var
haldin kaupstefna, og þar óx
upp sá kaupstaður, sem nú er
fremstur í Færeyjum.
í stofu sinni segir Páll kóngs-
bóndi okkur söguna af Sverri
konungi. Sú saga hefur geymzt
í munnmælasögunum í Kirkju-
bæ.
Þegar Sigurður (eða Sjúrður
eins og Sigurðar heita á fær-
eysku) munnur var konungur
í Noregi um 1170 var sá biskup
í Færeyjum, er Hrói hét. Hann
átti fyrir bróður Una, er ráðizt
hafði til hirðár Sigurðar kon-
ungs sem vopnasmiður. Þann
vetur var og við hirð konungs
ung stúlka frá Þrándheimi. Hún
hét Gunnhildur. Mælt var, að
konungur gerði sér dælt við
hirðmeyna og vitað, að Uni
hinn færeyski unni henni hug-
ástum. En Gunnhildur vildi held-
ur kónginn en smiðinn.
Líður nú vetur í kóngsgarði,
en um vorið býst Gunnhildur til
ferðar og heldur til biskupsset-
ursins í Kirkjubæ í Færeyjum.
Hún ræður sig þar til fjósstarfa.
Um jólaleytið elur hún barn
með leynd, og var það sonur
Noregskonungs. Hjón nokkur
bjuggu skammt frá fjósinu. —
Stúlkan fer með barnið til
þeirra, og biður þau að fóstra
það fyrir sig, en gegnir sjálf
starfa sínum í fjósinu sem fyrr.
Þegar kýrnar eru látnar út um
vorið og beitt nætur og daga,
tekur Gunnhildur son sinn og
felur hann í gjótu uppi í fjall-
inu, skammt frá þar, sem kýrn-
ar voru í nátthaga. Þar er enn
kölluð Sverris hola. Barnið
fæddi liún á mjólk, þangi og
skelfiski.
Sama vor kemur Uni biskups-
bróðir í heimsókn til Kirkjubæj-
ar. Þar hittir liann norska
stúlku, sem hann hafði síðast
séð við hirð Noregskonungs og
hrifist af. Hún forðaðist hann,
en hann njósnar um ferðir henn-
ar og kemst að því, að hún fer
til fjalla kvölds og morgun. —
Hann finnur fylgsni bamsins og
Gunnhildur verður mjög skelfd,
þegar hún veit, að komizt hefur
upp um leyndarmál hennar. Uni
segir, að hann viti fullvel, að
sveinninn sé sonur Sigurðar
munns, en hann býðst til að láta
sem drengurinn sé hans eigin
sonur, ef hún vilji þar í mót
giftast honum.
Qfunnhildur fellst á þetta,
og biskupinn vígir þau í hjóna
band. Þau fara síðan til Nor-
egs, því að Gunnhildur vildi
heimta arfshluta sinn heiman
úr Þrándheimi. Sverrir kom aft-
ur til Færeyja fimm ára gamall
.og þar er það, sem Sverris saga
liefst.
— Svona er sagan um Sverri
konung, en þið voruð líka að
spyrja um tjaldinn.
— Tjaldurinn er tákn Fær-
eyja af því að ái minn Nolseyj-
ar-Páll orti langt kvæði, fugla-
kvæðið, um Dani og Færeyjar.
Það var, þegar hann var að
stríða við að koma okkur und-
an einokuninni, byggði sjálfur
skip og flutti korn til Færeyja. í
kvæðinu eru dönsku embættis-
mennirnir ýmis konar ránfuglar,
en Færeyingarnir eru smáfuglar
og tjaldurinn verndar. hina
smáu.
En sagan um kóngsbóndann
sjálfan?
— Eg er fæddur 1894. Tólf ára
gamall fór ég til íslands, og var
þar tvö ár í skóla. Síðan kennl
ég Ásgeir Ásgeirsson, Ólaf Thors
og ýmsa aðra menn íslenzka.
Síðar fór ég í búnaðarskóla í Nor-
egi og giftist færeyskri konu.
Við eigum ekki nema sex börn,
en 18 barnabörn, svo að það
hjálpar dálítið. Þau eru öll í
Færeyjum nema einn, sem er í
Noregi. en vonandi kemur hann
heim bráðum.
Eg var formaður un"mennafé-
lagshreyfingarinnar hér í 35 ár
og kom síðast til ís^ands á af-
mælishátíð ungmennafélaganna á
Þingvöllum fyrir þrem árum. Við
höfðum hugann bundinn við ým-
is konar íþróttir þessir gömlu
menn, en nú hefur knattspyman
tekið hug hinna ungu manna.
Við urðum ekki fyrir vonbrigð-
um af Kirkjubæ. Við þökkum
kóngsbóndanum fyrir móttökurn-
ar og komum kveðju hans til
skila. Hann biður að heilsa
kunningjunum.
II.
í Reykjavík
Freyjugötu 41. Sími 11990.
(Inngangur frá Mímisvegi).
Kennsla hefst í byrjun október
n.k. kennt verður í 3 kvöld- ,
deildum. Málaradeild, Högg-
myndadeild og teiknideild. —
Innritun í skólann alla virka §!
dag frá kl. 8 — 10 e. h.
Barnadeildir auglýstar síðar,
Atvinna
Járniðnaðarmcnn og aðstoðarmenn
óskast strax-
Vélsmiðjan Héðinn
Járnsmiður
og rafsuðumenn
óskast nú þegar. — Talið við verkstjórann.
KEILIR H.F.
Sími 34981.