Alþýðublaðið - 27.09.1962, Blaðsíða 13

Sextugur:
EYSTEINN JÓHANNESSON
hótel stjóri
WWVWWWWVVWWWWMWWWWWMW
Snemma sumars árið 1902, lóku
ung hjón sér ferð á hendur héðan
úr Reykjavik til Ausífjarða. Þau
setluðu þar, að leita sér atvinnu
yfir sumarið, en á þeim tíma leitr
uðu Sunnlendingar mjög austur í
atvinnuleit. Þessi hjón hétu Guð<
rúiv Eysteinsdóttir frá Hraunsholti
við Hafnarfjörð og Jóhannes Guð-
mundsson, ættaður úr Kjós. Þau !
áttu heima að Njálsgötu 36. Þau
stunduðu vinnu sína fyrir aust'an
um sumarið og tóku sér far með
Iióiar 23. september um haustið.
Veðrið snerist snögglega þennan
dag og gerði afspyrnurok .Vistin um
borð í skipunum var ekki upp á
ma>rga fiska og. sízt af öllu fyrir
verkafólk. Um nóttina tók Guðrún
létíasótt, en nokkurnveginn um
sama leyti, leitaði skipsstjóri vars
við Skrúð. Skipsstjóri aðstoðaði
síðan konuna og gerðist ijósi
sveins eins myndarlegs, sem hrein
ákaflega í fárviðrinu, enda vaggaði
skiþið fionum heldur óþyrmilega.
Skipsstjóri var hrifinn af sjálfum
sér fyrir nærkonustörfin. enda
mátti hann vera það, því að honum
tókst allt vel. Þegar hanu ixafði
hjálpað til að lauga sveiniiin ósk
Eysteinn Jóhannesson
aði hann eftir því, að fiann- yrði
látinn bera nafn hans, en það
vildu foreldrarnir ekki. Þegar kom
til Réykjavíkur var hann skírður
Eysteinn Austmann, síðara nafn-
ið var vegna fæðingarstaðarinfi,
Siðan hefur honum því alltat vaf-
izt fiálfpartinn tunga um tönn, þeg
ar . hann hefur verið spurður. að
því, hvar hann væri fæddur.
Eysteinn Jóhannesson íæddist í
stormi og stórsjó, — og. hann hef-
ur átt nokkuð stormasama og æv-
intýralega æfi. Hann gerðist fyrst
mjólkurpóstur, en síðan fór iiann
á eitt fyrsta skip Eimskipafélágs-
ins, sem hjálparsveinn. Hann réði
sig sjálfur á það, eftir-að föður
lians hafði mistekizt ráðningin.
Þegar hann hafði verið'-léttadreng-
ur um sinn, fór hann að læra mat-
reiðslu, en. síðan réðst hann á
dönsk skip og var matsveinn og
bryti — og sigldi í áratugi. Hann
var á stórum skipum og lit’um og
sigldi um næstum öll heimsins höf.
Þegar styrjöldin braUzt út lenti
hann í Brasilíu — og skip iians
og öll skipshöfn, og þar ,,fraus
liann inni“ árum saman. Á þeim
órum gerðist hann höteist.|óri og
nokkurs konar umsjónarmaður
með' tugum kvenpa; sem hræður
tveir áttu og fleiri tugum barna
þeirra. Þetta voru auðugir bræður
af sænskum og dönskum ættum —
og ; treystu þeir Eysteim vel til
margvíslegra starfa. Sá hann, auk
kvennastarfsins og hótelsfjórnar-
innar, um útgerðármál bræðranna
svo og plantekru, sem þeir áttu.
Þegar stríöi .lauk buðu þeir homim
ágæta kosti, sem hann viidi ekki
þiggja enda átti hann konu í
Danmörku og dóttur, sem hann
unni. t
Eysteinn gat haldið áffam að
sigla á dönskum skipum, enda kom
inn hátt upp samkvæmc reglum
skipafélagsins. En hann langaði 1
heim og fór heim til reynslu. Hér |
starfaði hann að veitingarekstri og |
líkaði svo vel, að haiin vildi setjast |
hér að. Hann réðst að Laugarvatni
og kona hans og dóítif komu
hingað, og síðan hafa þau þrjú
dvalið hér.
Þetta er í örfáum orðuni lífs-
hlaup Eysteins- Jóhannessonar.
Hann varð-sextugur á mánudagínn,
en það fór fram hjá mér. Heföi
ég gjama viljað minnast öllu nán-
ar á þennan ágæta mann við þetta
tækifæri, én þetta verður að
nægja fyrst svona fór.
Allir ljúka- upp einum munni
um það, að Eysteinn Jóhannesson
sé framúrskarandi smekkvís og
myndarlegur veitingamaður Allir,
sem gist hafa að Laugarvatni,
hvort sem það eru nemendurnir,
sem njóta starfs hans á vetrum eða
sumargestir á hótelinu, hafa sömu
skoðanir á þvi máli. En auk þess
er Eysteinn sv'o mikill drengskap-
armaður og hlýr persónuleiki. að
maður verður betri maður við
kynninguna. Við höfum ótt nokkr-
ar stundir. saman í rólegum við-
ræðum og get' ég þvi borið urn
þetta. Hann er óvenjulegur m.vour,
umburðarlyndur, viðsýnn og marg-
vitur. Lífsreynsla hans er mikil og
hjartafilýjan svo fieit, að hann feíl-
ir aldrei þungan dóm. Þetta tel ég
alltaf bera skýrastan vott um
persónuleika hvers og eins.
Eysteinn Jóhannesson kvámtist
árið 1930 Else Sörensen frá Es-
bjerg, hinni ágætustu konu og
eiga þau einá cióttur, GuCrúnu
, Sólveigu;
| Ég. færi Eysteini Jóhannessyni
| og fjölskyldu hans hamingju- og
heillaóskir mínar með þökk fyrir
'ágætá kynningu. V'SV.
í' DAG eru liðin hundrað ár
síðan ungrum hjónum, Guð-
laugi Jöhannessyni og Guð-
nýju Jónasdóttur, á Þremi í
Eyjáfirðf, fæddist sonur, sem
í skírninni hlaut nafnið Sig-
tryggur.
Hjónin voru bæði hálfþrítug-,
þegar þeim fæddist þessi son-
ur. Pau áttu ekki til ríkra aff
teljast; Elnyrkjar voru þau ðg
jörðin frekar harðbýl, og þurftu
þau aff vinna hörðum Könd-
um, gæta ýtrasta sparnaðar og
notá vinnugetu barna sinna til
þess að vera sjálfbjarga. Og
það vildu þau vera, voru sam-
hent' um vinnusemi, vönduð
til orðs og æðis — vildu ekki
í neinu vamm sitt vita. Trúúð
voru þau, greind og bókhneigð
og þau kappkostuðu að veita
börnum sínum eins mikla
fræðslú og aðstæður leyfðu,
og innræta þeim trú á Guð,
Iand sitt og þjóð, og ekki sízt
það, að Guð hjálpaði þeim,
sem hjálpaði sér sjálfur. Og
sonurinn sem þeim fæddist
27. september 1862, reyndist
allt í senn, vinnusamur, skyldu
rækinn, trúaður á hin gróandi
öfl og haldinn brennandi hrá
til að fræðast um allt, bæðí
nær og fjær. Hann hreifst
snemma’ af umbóta- og fram-
faraáhuga liinna miklu braut-
ryðjenda, Jóns Sigurðssonar og
Tryggva Gunnarssonar, skildi
það strax sem unglingur, að ef
þjóðinni ætti að farnast vel,
yrði aff fara saman tru á gróffr-
armátt manns og moldar,
fræffsla um andieg og hagnýt
efni og sterkur vilji hvers ein-
staklihgs til aff verffa sjálfúr
aff mánni og láta um leiff sem
mest gott af sér Ieiffa fyrir
aðra. Sigtryggnr reyndist for-
eldrum sínum ómetanleg stoff,
en samtímis stefndi hann aff
því marki, aff afla sér allrar
þeirrar þekkingar, sem kostur
væri á — og ná jafnlangt á
mcnntabrautinni og framast
væri unnt. En affstæður blá-
fátæks unglings til langskóla-
göngu voru erfiffar í þann tíð.
Og þrátt fyrir einstaka elju og
ýtrasta sparnaff og hagsýni í
hvívetna, varff Sigtryggur frá
Þremi ekki stúdent fyrr en
kominn yfir þrítugt, og nær
hálffcrtugur var hann, þegar
hann lauk gufffræffiprófi. Ilann
var og kominn yfir fertugt,
þegar hann varff prestur í
Dýrafjarffarþingum og settist
aff á Núpi, þar sem Kristinn,
bróðir hans-bjó, sem var gædd-
ur sama anda trúar á gróffrar-
öfl og gróðrarmátt tilverunn-
ar. En á Núpi vann séra Slg-
tryggur sitt affalstarf sem
prestur og leiðtogi.
Mér er séra Sigtryggur am
flest minnisstæffári en aðrir
menn, sem ég. hef kynnzt —
og frá fjölmörgum stundum
ævi hans og minnar. En aldrei
mun ég hafa skiliff til fulls,
hvað gæddi hann þeirri feikna-
orku og furðutrú á allt fagurt,
gott og gagnlegt, sem fram kom
í öllu hans starfi, fyrr en við
áttum tál saman f einrúmi á
áttræðisafmæli hans 1942'. Þá
sagði ég viff hann :
„Oft hef ég til þín hugsaff
upp á síðkastiff, þegar sem vá-
legastar fréttir háfa borizt ut-
an úr veröldinni. Mig langar
mikiff til að vita, hvort þú ótt-
aðist ekki um sigur hins góffa
og gróandi í hittefffyrra og f
fyrra, þegar hersveitir Hitlers
æddu yfir löndin og brutu
undir sig eina þjóffina af ann-
arri — ’ og mailnhelgin, sem
kristinn dómur hefur smátt og
smátt hafiff til vegs á Vestnr-
löndum, var hvarvetna virt aff
vettugi og troðin járnhælum
ekki dýrslegrar, heldur djöf-
ullegrar gr.immdar.“
Hann stéð álútur, meðan ég
Frh. á 5. síðu.
Gíslason Hagalín
RÆINNING -
JÓN ÓLAFSSON
JON OLAFSSON
í DAG er til moldar borinn frá
Neskirkjú, Jón Óláfsson fbrstjóri,
Grenimel 24, er' Iézt á Landsspít-
alanum 18. þ. m. eftifi skurðaðgerð,
er reyndist vonláus.
Hann var fæddur á Þingeyri 22.
nóvember 1818; sonur hjónanna
Kristínar Guðmundsdóttur frá
Effiaseli í Hrunamannahrcppi og
Óláfs Ólafssonar fyfirverandi
skólastjóra á Þingeyri.
t Jón ólst upp í foreldrahúsum og
eftir að hafá lokið námi við Sam-
vinnuskólann í Reykjavík 1939
vann hann verzlunarstörf, unz
hann fluttist tll Reykjavíkur 1941
og stuirdaði síðán endurskoðuhar-
og bókhalds störf, þar til hann
gerðist fbrstjóri og síðan með-
eigandi að bókbandsfyyrirtækinu
Bókfell lif.
Árið 1948 giftist hann eftirlif-
andi konu sinni, Margréti Gunn-
arsdóttur og eignuðust þau þrjú
börn, TngibjÖrgu, Kristínu og
Ólaf.
Þau eignuðust brátt hlýlegt og
listrænt heimili, sem gott var að
koma á, enda hjónin bæði sam-
taka í að varðveita og viðhalda á-
hrifum og erfðum úr föðurgarði.
Jón Ólafsson var hlédrægur
maður að eðlisfari og viðkvæmur.
Ábyggilegur og traustur vinur
vina sinna, og lagði oft á sig mik-
ið erfiði til að geta leyst hvers
manns vanda, sem til hans leitaði,
og síðustu árin, oft sér um megn,
án þess að láta á því bera.
Það var óvenju gott að vera í
nærveru Jóns Ólafssonar, því auk
manndómsins og alvörunnar, sem
einkenndu líf hans, flutti hann á-
vallt með sér fölskvalausa gleði og
græskulausa kímni, enda var Jón
vel gefinn og víðlesinn.
Þótt- starfsdagur Jóns Ólafsson-
ar yrði ekki lengri, hafði hann af-
kastað miklu dagsverki, þrátt fyr-
ir erfitt heilsufar síðustu árin, og
voru vinnuafköst hans frábær.
Um leið og ég kveð þig, kæri
vinur, með hjartans þakklæti fyr-
ir langa og. trygga vináttu, votta
ég konu þinni, börnum, öldruðum
, foreldrUm og öðrum aðstandend-
j um dýpstu samúð mína.
’lTJIlx í-íl mecnn
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ - 27: sept.. 1962 ..