Alþýðublaðið - 06.10.1962, Blaðsíða 15

eftir 11
j
Vicky Baum
Kranzte sem var að skola til-
raunagiös af öllum stærðum. Hel-
ena Willfuer stendur við borðið
og fæst við bromgufur sem hún
á að framleiða dibrombensól úr.
„Ég veit ekki Kranzte, en ég
er ekki allskostar ónægðúr með
yfirmann okkur í seinni tíð.
Hann er svo oft annars hugar,
að það eru hreinustu undur, að
hann skuli ekki fyrir löngu liafa
sprengt kofann í loft upp með
tilraunum sínum“.
,,Já, hann er eitthvað niður-
dreginn að sjá, það er hann, og
ég veit líka vel, hvað er að. Sann
arlega, ef ég segði það, sem ég
veit, — ég sem þekki eldabusk
una hjá prófessornum”.
„Á hann í stríði heima fyrir?
— Það er auðvitað konan? Fögur
kona, en eitthvað svolítið glað-
lynd“.
„Það er ekki að furða, það leið
ir ekki gott af sér að flana um
allt með fiðlu og halda hljóm-
leika. Nú hefur hún náð í neðra,
og þá fer allt það skynsamfega út
um þúfur“.
Samcalssuðuna leggur að eyrum
Helenu. Hér er heitt, svækju
hiti. Vatnið sullast úr kranan-
um, það er eins og það sé alltaf
að segja eitthvað Ijótt, alltaf.
Hún er máttlítil i hnjánum, og
hugsunin er þokukennd af áhrif
um bromgufanna. Hún tekur á-
hald og gengur nokkur skref yf
ir votar gólfflísarnar. — allt í
einu hringsnýst allt fyrir augum
hennar. Veggirnir æða á móti
henni frá öllum hliðum og steyp-
ast yfir hana. Það glamrar i ein-
liverju. Er það sprenging? hugs-
ar hún, og svo er eins og hún
væri á hafsbotni, þar sem risa-
vaxin dýr vagga sér bak við græn
ar slæður.
„Eldabuskan segir, að þessi
Kolding komi á laun og —
„Nú, hver fjandinn! Hvað er
þetta, Kronzle — ?“
Ungfrú Willfuer lá á gólfinu
endilöng með lokuðum augum og
fölvum vörum, áhaldið hafði
brotnað.
„Er það nú, stúlkan hefur
fengið aðsvif! Það er líka há-
bölvað loftið hérna inni.“
Ungfrú Willfúer er borin inn
i tilraunastofuna og vatni dælt
yfir liana. Það verður mikið upp
nám og fólk þyrpist saman. Ung-
frúin rankar við sér og tautar
eitthvað; svo réttir nún sig snögg-
lega upp og segir ákveðið :
„Þetta er þó hlægilegt. Svona
á ekki að geta komið fyrir."
Hendurnar titra, en hún hefur
náð valdi yfir sjálfri sér.
„Hvenær hafið þér byrjað á
þessum fíflalátum, ungfrú Wil-
fúer?“ spyr prófessor Ambrósí-
us, sem er á eftirlitsferð.
„Það veit ég alls ekki. Þetta
var svo sem ekkert, herra próf-
essor."
„Nú, jæja, en þér ættuð að
leggja yður út af. Svo vil ég ekki
sjá yður aftur í dag hér í til-
raunastofunni, þér skiljið. Eg get
ekki notað stúdenta, sem hafa
ofreynt sig. Getið þér gengið?”
„Auðvitað,” svarar ungfrúin og
skjögrar skömmu síðar út í sól-
skinið. Það er ómögulegt, hugs-
ar hún. Það er alveg ómögulegt.
Góði, mildi Guð, láttu það ekki
gerast.
í tilraunastofunni segir kandi-
dat Strol um það, sem gerzt hef-
ur; „Af brómgufum fellur eng-
inn heilbrigður maður í yfirlið.
Þetta eru kvennakenjar, hrein og
bein móðursýki, svo mikið veit
ég.”
Um hádegisbllið birtist ungfrú
Willfúer á baðstaðnum við ána,
sækir sér baðþerru og sundföt og
horfir inn í búningsklefa. Þar er
skuggsýnt og megn lykt af tjörg-
uðu tré, 'glampinn frá öldunum
titrar á veggjunum. Ungfrú Will-
fúer afklæðist og stendur stund-
arkorn kyrr í hálfrökkrinu og
horfir niður eftir líkama sínum,
sem af alveg sérstakri ástæðu er
orðinn henni eins og ókunnur,
og hún finnur til kveljandi ótta.
Það er ómögulegt hugsar hún
enn, það er svo að segja hin ein-
asta hugsun, sem hamrar i höfði
hcnnar hvíldarlaust, nótt og dag.
Skömmu síðar yfirgefur hún
baðklefann, heiisar nokkrum
ungum persónum, sem liggja og
móka í hitanum, réttir Frídel
Mannsfeldt höndina :
Marx er ókominn, Guð má vita
hvar hann er? og kinkar kolli tii
May Kolding, sem situr á bekk
ásamt einhverri fuglahræðu.
Ungfrú Willfúer gengur eftir
lítilsháttar hik upp á efsta stökk
palljnn, stingur sér fram af, —
réttir sig, svo að hún verður lá-
rétt í loftinu og skellur í vatnið
beint á kviðinn. Drottinn minn
dýri, hvað þetta var ægilega sárt!
hugsar hún, næstum meðvitund-
arlaus af sársauka, — en hún
klifrar aftur upp. Hún gengur
aftur að stökkpallinum og endur
tekur sömu æfingu hvað eftir
annað. Allir á baðstaðnum horfa
nú á hana og gagnrýna dýíing-
arnar.
„Haltu bara áfram,’ segir fugla
hræðan. „Haltu bara áfram að
slengja þér> á kviðinn. Þetta eru
meiri skellirnir. May, ég held
hún sé orðin vitlaus.”
Hún er þó kyrrlát hún ungfrú
Willfúer, en nú hamast hún,“ —
svarar May Kolding og horfir á
mcð forvitni.
Ungfrú Willfúer reikar með
dynjapdi hjartslætti aftur inn í
baðklefann, klæðir. sig úr bað-
fötunum og horfir innhverfum
augum niður eftir líkama sínum.
Eftir alla óreynsluna finnur hún
nú tii sársauka og nokkurra sam
drátta í kviðarholinu.
„Góði Guð, þú hjálpar mér.
Það getur ekki reynst rétt, hugs-
ar hún, og yfirgefur baðstaðinn,
og snýr aftur til efnafræðistof-
unnar.
Ungfrú Willfúer gengur inn í
hálfrökkvaða búðina til Króniks
bóksala. Henni finnst lyktin af
hinum gömlu bókum miður góð.
„Góðan daginn, Krónik!"
„En sá heiður! Hvað get ég
gert fyrir ungfrúna?"
Eg kem eiginlega bara til að
masa svolítið. Fjárhagur minn
þolir enga útúrdúra. Eg vildi
gjarnan fá yður til að kaupa
nokkrar bækur, sem ég er búin
að nota.“
„Með mestu ánægju,” svarar
Krónik og slær gervihendinni
skringilega út í loftið af tómum
ákafa. Hann hefur smátt og smátt
komizt upp á að nóta gervioln-
bogann og notar sér það út í
æsar.
„Get ég fengið einn vindling?"
spyr Helena hikandi.
„Auðvitað, þér eruð annars
ekki vanar að reykja, ungfrú.”
„Nei, en mig langar svo til að
reykja, eins og stendur. Það
hressir mann.“
Já, en þér vinnið líka alltof
mikið. Hafið þér annars séð Marx
nýlega? Það er eitthvað að hon-
um. Hann forðast mig, — og víst
Fridel líka.“
Það er víst eitthvað að okkur
öllum, prófessornum, Marx og
mér. — En það er rétt, að vera
ekki að tala um það.
Peningar minir endast ek'ti lengi
fram úr þessu, svo ég verð að
passa mig.
Krónik segir henni hvernig
Rainer hefur sett allt á annan
endann í sjúkrahúsinu. Hann
átti að gera sjúkdómsgreiningu
og komst að þveröfugri niður-
stöðu við prófessorinn. Við krufn
ingu hafði komið í ljós, að sjúk-
dómsgreining prófessorsins var
röng, en Rainers rétt.
Já, þarna sjáið þér. Við hin
erum stundum hreinustu skussar
í samanburði við hann. En ég er
þó að reyna að vita ögn meira.
Eg á nú að byrja á hinni læknis-
fræðilegu efnafræði, og verð því
eitthvað að stækka sjóndeildar-
hringinn; það er.nú raunar þess
vegna sem ég kom. Má ég for-
vitnast svolítið hérna í búðinni?"
Auðvitað, eins og yður lystir.
Hvað ætlið þér helzt að athuga:
læknisfræði og náttúruvísindi?
Læknisfræði, — eitthvað al-
menns eðlis, ekki visindi.
Við vitum ekki um allra ein-
földustu hluti eins og t. d. um
líffærafræði kvenna eða líf bams
ins fyrir fæðinguna; það eru h!ut-
ir, sem frú Grasmiilke er betur
að sér í en ég.“
„Eðlilega," svarar Krónik og
staflar alls konar bókum á borð-
ið fyrir framan Helenu, sem
beygir sig roðnandi og vandræða-
lega djúpt yfir bækurnar og
blaðar í þeim. Hún blóð skamm-
ast sín og er kindarleg á svip-
inn. Kronieh reykir vindling og
horfir annars hugar út um glugg
ann. Að lokum finnur hún bók,
sem hún biður hann að lána sér.
„Með ánægju, — það þarf
ekki að skrifa hana“ bætir Kroni
eh við og beinir orðum sinum til
búðarþjónsins. Kronieh hefir
hita, hugsar hún um leið og
hún réttir honum höndina. Taug-
ar hennar eru úr öllu hófi næm-
ar og viðkvæmar.
Hún stingur bókinni í tösk-
una og gengur löngum og hröð-
um skrefum niður að ánni, þar
sem nokkrir bekkir stóðu. Frá
kastaníutrjánum eru aldinin þeg
ar byrjuð að falla. Hún opnar bók
ina og byrjar að lesa — tekur
efnið föstum tökum, þrátt fyrir
örvæntinguna. Fyrst er það efn-
isyfirlitið. Svo opnar hún bók-
ina á blaðsíðu 37: Líf barasins
fyrir fæðingu — og byrjar að
lesa.
-0-
Nærri kirkjunni eru smá á-
vaxtabúðir, þar sem fólk getur
fengið fyrstu kirsuberin, fyrstu
jarðarberin og stundum rósir eða
jafnvel gulltoppa. Ungfrú Will-
fuer gengur framhjá. Jarðarber!
með hrifningu finnur hún ang-
an þeirra leggja að vitum sér.
Það er undarlegt óbragð í munn
inum á henni og henni líður ekki
sem bezt. Jarðarber! Hún stanz-
ar og horfir á þau með sárri í-
löngun.
„Jarðarber, ungfrú?"
Nei, hugsar hún. Jarðarber
eru ekki fyrir hana og hennar
líka, svo rík er hún ekki. Ynd-
isleg eru þau, maður verður að
láta sér nægja ilman þeirra. Hún
er komin góðan spöl framhjá, en
þá stöðvast hún aftur, sulturinn
nagar hana og hún er sannfærð
um, að fengi hún aðeins jarðar-
ber mundi sulturinn og óbragð-
ið og óþægindin hverfa eins og
dögg fyrir sólu. Hún snýr aft-
ur til búðarinnar.
„Jarðarber, ungfrú?“
Hún leggur aftur á flótta og í
þetta skipti stefnir hún til Haupt
strasse. Það fylgir víst hugsar
hún með sér, þessi sári sultur
og þessi græðgi. Samt sem áður
finnst henni alltaf, að þetta
mundi allt jafna sig ef hún gætt
losað sig við þessa óstjómlegu
löngun í jarðarber — rétt eins og
bæling einkennanna gæti nuinið
brott orsökina.
Hún staðnæmist á næsta götu
horni, tekur pyngjuna upp.-at-
hugar og telur innihaldið. Svo
snýr hún snögglega aftur til á-
vaxtasölunnar. '*
„Jarðarber, ungfrú".
Helena kaupir hálft kg. af hin
um dýru jarðarberjum. Hún er
bæði feimin og rugluð. Og svo
fer hún að borða þarna úti á göt
unni. Og svo . . .? Jarðarberin
voru þá alls ekkert góð. Þau
voru volg, ógeðsleg, súr, enginn,
ilmur af þeim; á þeim er jafn-
rel sandur. Hún lyktar að þeim
— en hana langar ekkert í þau.
Og hún stefnir hægum og þúng-
um skrefum heim, eins og jarð-
arberin hafi skorið úr um örlög
hennar.
„Hérna færðu jarðarber'*
sagði hún við Gullvör, sem fyr-
ir löngu er komin frá Luden, og
hamast nú við doktorsritg’erð
sína.
„Jarðarber? Ertu búin að fá
stórmennsku brjálæði? Því börð
arðu þau ekki sjálf?"
„Þakka þér fyrir, en ég hefi
ekki lyst á þeim, er ekki vel
frísk“, segir Helena og lætur sig
fall niður á rúmið. Angan jarð-
arberjanna leggur um alla stof
una, og hún fær óbeit á þeim.
Gullvör borðar og hneggjar. af
ánægju. Helena hnýtir hendur
um hné sér og starir samanhnipr
Kwannon, sem með skiln-
ingsríkum hlátri horfir á tóm
hennar.
Ungfrú Willfuer kemur niður
á stofuhæðina, þar sem ekkjan
notar síðustu dagsbirtuna til að
setja augu, sem geta lokast, í
eina brúðuna.
ALÞÝÐUBLA0IÐ - 6. október 1962 15