Alþýðublaðið - 30.01.1963, Blaðsíða 7

ÁÆTLUNARBÚSKAPUR ger-
ist algengari með ári hverju
meðal þjóða heimsins. Belgía
hefur ekki farið varhluta af
þessari þróun. Sá tími er lið-
inn, er íhaldssamir stjórnmála-
menn gátu bént á Belgíu, sem
fyrirmynd annarra landa um
hagkerfi. Stjórnvöid í Belgíu
láta nú ekki öfl atvinnulífsins
„í friði”, lieldur reyna mark-
visst að hafa áhrif á þróun
þeirra.
Belg-ar eru ekki með öllu
ókunnir áætlunarbúskap, því
þeir voru aðilar að Marshall
áætluninni og árið 1948 var
gerð áætlun all langt fram í
tímann fyrir Belgíu, Holland
og Luxemburg. En þegar Mar-
shall aðstoðinni var hætt fór
það á þann veg í Belgíu, sem
mörgum öðrum löndum, að
ríkisstjórnirnar fylgdu ekki
eftir þeim áætlunum, sem
gerðar höfðu verið, og byrjað
hafði verið að framkvæma.
Segja má, að Belgía sé elzta
iðnaðarland í heimi, og eitt af
þeim auðugustu. En síðan síð-
ari heimsstyrjöldinni lauk hef-
ur ekki verið nægilega mikil
grózka í athafnalífinu þar, og
það er fyrst og fremst af þeim
ástæðum, að nauðsyn skipu-
lagningar fram í tímann hefur
verið viðurkennd. Vorið 1961
hófst samstarf í ríkisstjórn
milli jafnaðarmanna og kristi-
lega sósíalaflokksins.
Fráfarandi ríkisstjórn hafði
Iagt drög að fimm ára áætlun
fyrir tímahilið frá 1961-1965.
Þessi drög voru fullgerð og
endurskoðuð, og var aætlunin
lögð fram á síðastliðnu ári. Á-
ætlunin var gerð í sérstakri
stofnun, sem nefnist, Bureau
de Programmation Econo-
miaue.
í þessari áætlun er mörkuð
höfuðstefna, sem fylgja verð-
ur til að auka grózku í athafna-
lífinu og til að auka almenna
velmegun íhúa landsins. Aðal-
markmið áætlunarinnar er að
auka framleiðsluna um 4% ár-
lega. Þess má geta að þetta er
sama markmið og norska ríkis-
stjórnin hefur sett í fram-
kvæmdaáætlun sinni.
í Belgíu á svo ríkisstjórnin
að gefa þinginu skýrslu á ári
hverju um framgang áætlunar-
innar.
Jafnaðarmenn hafa mjög
fagnað tilkomu þessarar áætl-
unar. En fylgismenn kristilega
sósíalistaflokksins eru ekki al-
veg eins kátir. Þeir hafa kraf-
izt þess, að orðið áætlun (plan)
verði ekki notað opinberlega,
heldur orðið skiþulagning (pro-
grammering). En þessi orðatog
streita leynir því ekki, að þró-
unin í átt til áætlunarbúskap-
ar er víða að verki, og að þar er
ekki um neitt stundarfyrir-
brigði að .ræða. Bráðlega mun
hafizt handa í Belgíu um und-
irbúning annarar áætlunar,
sem ná á til ársins 1970.
SOMERSET MAUGHAM er sá Hann ætlar að fara hægt yfir, í
enskra rithöfunda, sem hefur suður endilangan skagann, koma |
stærstan hóp lesenda allra
þeirra, sem nú eru á lífi. Hann
varð 89 ára 25. janúar s.l. Tvær
óvæntar afmælisgjafir hlaut
liann að þessu sinni: hronz-
styttu af sjálfum honum eftir
þýzka myndhöggv'arann Fritz
Behn og fyrstu verðlaun frá
franska garðyrkjufélaginu fyrir
fegursta garðinn á Riverunni.
Maugham hafði ekkert sér-
stakt að segja í tilefni afmælis-
ins. „Ég er að verða gamall“,
sagði hann. En læknir hans seg-
ir, að heilsa hans sé eins góð
og mögulegt er hjá manni á
hans háa aldri.
Hann segist vera að undirbúa
ferðalag til Ítalíu í voreOg þeg-
ar hann talar um ferðina, virð-
ist hann fullur eftirvæntingar.
við í Florence, Róm, Napoli og
fara svo til Sikileyjar. „Ég legg |
áherzlu á að fara til Sikileyjar, |
sem ég heimsótti fyrst fyrir 75 |
árum. |
Alan Searle, eínkaritari skálds |
ins, sem nú er orðinn kjörsonur ;
hans, fer mcö honum.
Þeir taka sér á hverjum degi {
göngu og á afmælisdaginn fóru i
þeir sérstaka afmælisdagsgöngu, t ;
eins og og þeir kalla það. Þann i |
dag komu fleiri bréf til skálds- I
ins en nokkru sínni og fær hann •
þó mörg bréf á hver jum degi.
Myndin sýnir hið fræga skáld
£ anddyri húss sins, og á bak við
hann er gamalt Buddhalíkneski 1
úr tré, kínversk fornsmíð. „Það
er 1000 árum eldra en ég“, segir
skáldið.
JÓHANN M. KRISTJÁNSSON
ÞESSAR línur eru ritaðar í til-
efni lítils pésa, sem út kom í
miðju bókaflóðinu fyrir jólin.
Ilann er ekki nema ein lítil örk,
á móts við allar hinar stóru bæk-
ur, sem eru skrautlega út gefnar
og til orðnar til þess að græða.
Þessi litli pési er ekki út gef-
inn til þess að höfundurinn
græði á honum. Mér finnst ein-
sýnt að hann muni skaðast á
honum. Hann er gefinn út vegna
þess að höfundurinn á hugsjón.
Og það að eiga hugsjón er meira
virði en eiga peninga.
Hér er um að ræða ritlinginn
„Sameinað Mannkyn” eftir Jo-
hann M. Kristjánsson.
Það er hugmynd hans og hug-
sjón, að á íslandi rísi alþjóðleg
menningarstofnun, sem stuðlaði
að andlegum framförum og ver-
aldlegri vellíðan mannkynsins.
Fyrsta sporið yrði að reisa á ís-
landi stærstu og öflugustu út-
varpsstöð, sem til er á jarð-
kringlunni og flytji hún mann-
kyninu „á öllum aðaltungum“
heims siðfræði andlegrar menn-
ingar, tæknilega fræðslu og Vís-
indalegar niðurstöður, svo og
mikilvægi friðar og bræðralags”.
Höfundur vill, að íslenzkir að-
ilar reisi þessa stöð með sam-
þykki alþingis og leiti síðan sam
vinnu við aðrar þjóðir.
Flestum ætti að vera ljóst, að
þetta er framkvæmanlegt. Flest-
um ætti líka að vera Ijóst, að
það er eðlilegt, að málstaður
friðsamlegrar sambúðar og
bræðralags þjóða og einstak-
linga eigi eitthvert áróðurstæld
í öllu þessu moldviðri af útvarps-
sendingum og blaðaskrifum, sem
aðeins eru miðuð við að skara
eld að köku einstaklinga og
þjóða. Flestum ætti enn fremur
að vera ljóst, að því fyrr, sem á
þessu er byrjað, því betra.
Hvers vegna þá ekki að styðja
Jóhann í þessari viðleitni?
Það er mikils virði að eiga
hugsjón.
Það er mikils virði að þora að
standa við hugsjón sína frammi
fyrir almenningi.
Gallinn er bara sá, að nútím-
inn er ekki hrifinn af því að
gera neitt fyrir hugsjónir. Hug-
sjónir eru ekki í tízku.
Samt er ekkert meira hress-
andi en einmitt það að hitta fyrir
og hlusta á menn, sem eiga liug-
sjón og þora að fara eitthvað út
fyrir hinar hversdagslega troðnu
leiðir. S. H.
EIGA
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 30. janúar 1963 ^