Breiðablik - 01.02.1912, Blaðsíða 9

BREIÐABLIK
>37
að náö guðs veitist mönnunum svo sem
afleiðing' þess, aö réttlætiskröfum
guðs til mannanna sé fullnægt með því
sem Jesús leið. Pál! kennir hvergi, að
guð sé fyrst eftir dauða Krists orð-
i n n náðugur guð. Guð er, eftir skoðun
Páls, frá eilífð ást og náð, — hefir frá
eilífð haft í hyggju að frelsa oss af misk-
unn sinni (sbr. 1. Kor. 2,7. Kól. 1,26).
Sú ráðstöfun guðs, að láta Krist deyja
oss til hjálpræðis var opinberun miskunn-
andi kærleika, sem frá eilífð er insta eðli
guðs. Skuldabréfið, sem stóð gegn oss,
lætur Páll hafa verið afmáð á krossinum,
ónýtt, en ekki innleyst og borgað (Kól.
2,14). Ekki verður þessi hugsun, að guð
sé o r ð i n n oss náöugur guð fyrir synda-
afplánun Krists,bygð á þeim stöðum í rit-
um Páls,þarsem hann talar um sætt milli
guðs og manna, sem dauði Krists hafi
til leiðar komið,— að guð hafi fyrir Krist
sætt oss við sig (2 Kor. 5,18. —19. sbr.
Róm.5, ion.),því að það er ekki guð, sem
þar lætur sættast, heldur mennirnir. Það
er ekki guð, sem breytir afstöðu sinni til
mannanna, heldur mennirnir, sem við það
að reyna náðina, breyta afstöðu sinni til
guðs. Guð sjálfur er sá, sem kemur
þessari breytingu til leiðar, það var gu ð
sem í Kristi sætti heiminn við sig (2 Kor.
5,19).
Hugmyndina um hughvarf hjá guði
eða breytta afstöðu til vor mannanna sök-
um fullnægjugjörðar Krists, vantar með
öllu hjá Páli. Aftur á móti verður fyrir
oss hjá honum sú hugsun, að Kristur
hafi saklaus þolað hegningu í vorn stað,
og með því sé oss afrekuð syndafyrirgefn-
ing og hjálpræði. En þessa staðgöngu
liugsar Páll sér e k k i sem bætur, laga-
lega jafngildar brotum. Hann skoðar
það sem dýrlega náðarathöfn, að
guð sökum hins eina réttlætir hina mörgu
og lætur þeim hjálpræði í té. Páll segir
hvergi: Sökum dauða Krists er guð orð-
inn oss náðugur guð, heldur: Sökum Ó-
rannsakanlegrar eilífrar náðar guðs er
Kristur fyrir oss dáinn! En þar sem nú
guð er frá eilífð ást og náð, og þar sem
hinsvegar hegningin, sem Kristur leið í
vorn stað, var alls ekki nákvæmlega jafn-
gild því, sem syndugum mönnum bar að
líða sem hegningu eða þurfti að vera það,
hversvegna þurfti þá guð að heimta, að
hinn saklausi liði hegningu í vorn stað,
til þess að náðarsambandið milli gu's og
manna kæmist á? Þeirri spurningu svar-
ar Páll hvergi í ritum sínum, leiðir hana
algerlega hjá sér. Páli er nóg að vita,
að hann, sem af guði var viðurkendur
Messías, hefir saklaus liðið kvalir og
dauða á krossi. Honum er það sönnun
fyrir því, að guð hafi einmitt með þeim
hætti — sökum dauða Krists — viljað
koma á stofn náðarsambandinu milli sín
og mannanna.
En eins og um Pál, svo er og um aðra
rithöfunda nýja testamentisins,— enginn
þeirra heldur fram fullnægjugjörðarkenn-
ingunni í sama lögfræðilega sniðinu, sem
þeir Anselmus og rétttrúnaðarguðfræð-
ingarnir. (Meira)-
Það heldur velli sem hæfast er.
T TINUR minn síra Jón Bjarnason var
" einu sinni sem oftar að deila við
mig í ástúðlegu og alvarlegu bréfi út af
trúmálaskoðunum í N. Kbl. Tók hann
það fram að baráttan milli eldri stefnumi-
ar og yngri yrði óaflátanleg, og bætti því
við, að þar mundu ráða sömu lög sem í
ríki náttúrunnar, að það lifði af sem fær-
ast væri í baráttunni: — survival of the
fittest. —
Eg lagði ekki þann skilning í þetta, að
síra Jón gæfi með þessari tilvitnun undir
fótinn að nýja stefnan (0: nýja testament-
is-kentiingin forna) gæti á sínum tíma
fengið þessa reynslu-sönnun sér í vil. En
munað hefi eg þessi viturlegu orð. Og
er mér ánægja að færa þessa meginsetn-