Breiðablik - 01.11.1913, Blaðsíða 12

92
BREIÐABLIK
presti og'prestskonu,—bæði ung, nýgift
til þess aö gjöra, fyrsta barnið í vögg-
unni. Bæði höfðu þau verið í Kaup-
mannahöfn, áður þau giftust. Þar höfðu
þau verið við umræður um kristindóminn
í íslen dingafélagi. Þar hafði hún heyrt
kristindóminum andmælt af gáfuðum,
ungum námsmönnum,eindregið ogóta pt.
En þar hafði hún iíka heyrt hann, sem síð-
ar varð maður hennar, tala máli kristin-
dómsins af sannfæringarhita og réttsýni,
sem gekk henni til hjarta.
Hann sagði, að þeir liefði alt af verið að
tala um það í kveld, hvernig trúarbrögð Jesú
frá Nazaret hefði orðið í höndum mannanna.
En þsir hefði, eins og mönnum hefði hætt svo
við á öllum öldum, mist sjónar á því, hvað
hann hefði sjálfur sagt um þau. Auðvitað
hefði hann sagt margt um þau. En á það eitt
skyldi bent nú, að hann hefói sagt, að sitt ríki
væri ekki af þessum heimi. Það hefði nú ekki
verið mikill vandi að sjá. Því að þegar hann
hefði sagt þetta, heföi hann verið einmana og
yfirgefinn af vinum sínum, hataður og fyrirlit-
inn og smánaður af allri þjóðinni, og rétt að
því komið, að valdhafarnir léti negla hann á
kross. En mennirnir hefði gert hans ríki að
þessa heíms ríki. Fyrir því væri svo í lófa
lagið að fá höggstað á því, eins og hann hefði
heyrt hér í kveld. Og að þegar svona hefði
verið ástatt um hann, hefði hann fullyrt, að
hann væri konungur. En í hverju hefði kon-
ungstign hans verið fólgin ? Hann hefði sagt
það sjálfur £ sömu andránni. Hún var fólgin í
því að bera sannleikanum vitni. Þetta hafði
þá verið það allra-síðasta, sem hann hefði brýnt
fyrir mönnunum, áður en krossinn hefði verið
lagður á herðar honum og hann heföi lagt af
stað til lífláts, að æðsta konungstign manns-
andans væri í því fólgin að bera sannleikan-
um vitni. Þessu hefði kristnin að öllum jafn-
aði gleymt; trúarbrögðin hefði þá að sjálf-
sögðu orðið alt annað en kristindómur; og fyr-
ir því væri ekki nema eðlilegt, að margir töl-
uðu á líka leið, eins og hér hefði verið talað í
kveld. Vitanlega væri kristindómurinn ofinn
af fleiri þráðum. Kristur hefði verið víðsýn-
asti andinn, sem nokkuru sinni hefði komið
fram í þessum heimi. Og kenning hans hefði
verið víðtækari en nokkur önnur kenning,
sem þesari veröld hefði verið flutt. En þessi
væri áreiðanlega mikill hluti uppistöðunnar :
Að bera sannleikanum vitni, skilyrðislaust,
og hverjar afleiðingar, sem það virtist hafa, og
þó það færi með mann út á Golgata. Að elska
sannleikann, hvar sem hann komi fram, og
hvernig sem hann komi fram, elska hann æfin-
lega og um alla hluti fram. Að virða sann-
leiksþrá mannanna, þó að hún fari með þá út á
aðrar götur en þær, sem maður sjálfur telji
ráðlegt eða fýsilegt að ganga.
En prestskonan skildi ekkert í því, aS
sá skilningur á kristindóminum, sem bann
hafði haldið fram svo sterklega í Kaup-
mannahöfn, gerði svo lítið vart við sig í
ræðum hans, það var eins og hann þyrði
eklci að segja neitt nýtt, og ekki að láta
vita af því, að hann færi með neitt
nýtt. Hún hafði orðið þess vör, hvernig
helztu mennirnir í söfnuðinum drógu dár
að helgustu hugsjónum hans og hann
þagað við. Nú kom atvik fyrir, sem
gerði nýtt ólgurót í huga hennar. Það
átti að segja barnakennaranum upp vist-
inni, til þess að koma að einhverjum gæð-
ingi sýslumannsins. En það átti að gera
það undir yfirskini. Honum var gefið
það að sök, að hann væri ekki nógu rétt-
trúaður. Hann hefði sagt börnunum, að
ritningin væri ekki öll guðs orð. “Eins
og nokkur lifa'ndi maður á jarðríki gæti
fært nokkur skynsamleg rök að því; að
hún sé öll guðs orð !“ hugsaði prests-
konan. Kennarinn var góður maður og
guðrækinn. En áskorun var koniin um
að reka hann til sóknarnefndar. Og
prestskonan gat ekki til þess hugsað, að
maðurinn hennar léti hafa sig til annars
eins feikna ranglætis.
Presturinn kemur heim af fundinum,
þar sem útgert hefir verið um örlög kenn-
arans. Hún gengur á mann sinn um,
hvað gert hafi verið. Loks segir hann
henni, að kennaraskifti verði. Húnkenn-
ir honum um. Hún vill ekki heyra, að
það sé fólkið, sem ræður þessu, heldur
kaupmennirnir og sýslumaðurinn: “Þess-
ir math&kar, vínsvelgir og guðiastarar“.‘
En honum, prestinum, er um að kenna.
,,Engum öðrum en þér, sem ert á sama
máli og kennarinn, sem þið eruð að
reka“. Hún vill ekki hlýðaá ,,allar við-