Alþýðublaðið - 27.11.1963, Blaðsíða 13

GOÐ HALLAST Á STALL!
Atþýðufiokksféfag Reykfavíkur
Almennur
verður haldinn í Iðnó (niðri) næstkomandi föstu
clag 29. nóv. kl. 8,30 e. h.
Ræðumaður: Emil Jónsson félagsmálaráðherra.
Félagar eru hvattir til að fjölsækja fundinn.
AlþýSuflékksfélag Reykjavíkur

Framh. af 7. síðn
urkenningu, ef pólitískir andstæö-
ingar eiga í hlut. Ofmat íslenzkra
kommúnista á sporgöngumönnum
þeirra og vinum í hópi skálda, rit-
hcifunda og annarra listamanna
hefur ekki verið menningarleg
liöfuðsök þessa skrýtria ofsatrúar-
safnaðar. Mun verri er sú óhæfa
að hafa vitandi vit= dæmt hvírt
svart og reynt á skipulagðan hátt
að telja þjóðinni trú um slíkt og
þvílíkt.
Listamennirnir mega vissulega
taka virkan þátt í stiórnmálabar-
áttunni, en þeir skulu hvorki
njóta þess né gialda, þegar kveðn-
ir eru upp dóriiar um bælcur
þeirra, málverk eða tónsmíðar.
Sannléikurinn er líka sagna bezt5*
ur. Áróðursvélin.breytir aldrei fá-
nýti í dýrmætj, þó að hún mali
UÓtt og. dag heila skáldævi og
lengur. Gersemar úr smiðjií ís-
lenzkrar listar koma einnig í leit-
irnar fvrr eða síðar, bó að reynt
sé að fela bær eða neita verðgildi
þeirra og það takist kannski um
stundarsakir. íslendingum sæmir
lieldur ekki að láta telja sér trú
um, hvað sé góð list eða vond.
Þeir eru á því menningarstigi, að
feeim á að vera unnt að vega og
meta þá hluti án þess að lúta iieins
konar valdboði. Siðmenntað fólk
kemst ekki hiá þeirri fyrirhöfn, ef
það lætur sig þessi efni nokkru
skipta, Hún er nauðsvnleg í tvenn-
pm skilningi: Þjóðin getur ekki
án hennar verið, og listamennirn-
ir þarfnast hennar ekki síður, svo
að þeir fái notið hæfileika sinna
í frelsi og samkeppni.
Hér skal engu um það spáð,
hvort Halldór Laxness muni
glúpna fyrir Gunnari Benedikts-
gyni, þar sem hann mundar vönd-
Staðgengill
Framh. úr opnu
.... hinn látni páfi hóf við
ýmis tækifæri rödd sína gegn kyn
þáttaofsóknum í 3. ríkinu ....
Sambcjndsstjórnin er nú sem fyrr
þakklát fyrir þá staðreynd, að
Píus XII var í hópi þeirra fyrstu
éftir hrun nazistastjórnarinnar,
sem stuðlaði á virkan hátt að sátt-
um með Þjóðverjum og öðrum
þjóðum. Þetta gerir smánun minn-
ingar hans, einmitt af þýzkri hálfu,
óskiljanlega og hörmulega.
En „Staðgengillinn” heldur á
meðan áfram sigurgöngu sinni á
leiksviðum Evrópu og verður nú
einnig sýndur í New York og Tel
Aviv. Og þær fréttir hafa borizt,
að Jean Pierre Melville ætll að
gera kvikmynd eftir leikritinu —
í Frakklandi!
inn og hótar nóbelsskáldinu hörðu.
Hitt orkar naumast tvímælis, að ís-
lenzk alþýða haldi áfram áð lesa
bækur Laxness og meta þær að,
verðleikum, hvað sem Gunnar segís
ir og hvernig sem kommúnistar
bregðast við stjómmálaskoðunum
hans. Eigi að síður er Halldóri-
Laxness auðvitað skylt að iesa'
Þjóðviljagrein Gunnars Benedikts
sonar um „Skáldatíma” vel og-
vandlega. Samt mun ég ekki að
sinni mælast til þess, að hann
setjist við fótskör Gunnars austur
í Hveragerði að nema af honum
skáldlegan og listrænan stfl. Litil-'
læti og tilgerðarleysi Gunnars
Benediktssonar ætti LaxnesS'
heldur ekki að kaupa dýrum dórn^
gm, þó að falt væri. Altt
er raunar áhorfsmál, en samt mun
flestum finnast betur við hæfi, að"
Laxness gerist kennarinn og Gunn-
ar nemandinn í stað þess, að nö-
belsskáldið leiti á náðir fræðar-"
ans hinum megin Hellisheiðar'. ‘
Halldór Laxness hlýtur iðulega
að hafa kennt til,- þegar hann
færði „Skáldatíma” í letur. Hon-
um getur ekki verið sársaukalfíist
að játa þrjátíu og fimm ára garrilá
yfirsión. Maður vorkennir bókar-
höfundi, þegar ótakanlegustu énd-
urminninearnar nísta hug hans og
hjarta. Nóbelsskáldið ber sig ráuiP
ar karlmannlega, en stundum
liggur þó við, að það hljóði af
kvölum. Halldór Laxness hefur
ratað í mikla raun og misst mik-
ið. Jósef Stalín brást þessum spor-
létta og tillitssama gesti sínum_
og Gunnar Benediktsson fær allt í
einu vanþóknun á honum. En þessi
ósköp hefur maðurinn kallað yfir
sig sjálfur með trú sinni, þótt
liálf væri, og eítirminnilegu aftur-
hvarfi.
Helgi Sæmundsson.
KENNEDY
Framhald af 4. síðn.
og möguleika til þlítar, skilur
liann ekkj við þjóð sína í hættu
né kreppu, hvorki í utan- né iflþ-.
anríkismálum.
Skynsamlegt valdajafnvægi hef
ur skapazt um allgr álfur. Sá stund
arfriður, sem nú ríkir í Kóreu
Vietnanij Berlín og við Formósu
sund er mun léttþærari nú en þeg
ar hann tók við völdum, ef nokk
uð er.
Evrópa og Suður-Ameríka efuð-
ust að vísu talsvert um, hvort for
ysta hans væri réttmæt í einu og
öllu, en möguleikar þeirra til að
leyfa sér sjálfstæða stefnu utan
samtaka vestrænna þjóðá eru að
m.iklu leyti því að þakka, að hon
um hafði tekizt að bæta sambúð
ina við Sovétríkin til muna.
T ónlelkar
Framh. af bls 7
haldnir fyrir hálftómu húsi á
laugardagskvöldið. Konsertinn
eftir Jón Nordal var fluttur af
mun meira öryggi en á fyrri
tónleikunum og hið sama má
segja um sinfóníuna, en flutn-
ingur hennar var mun hóg-
værari með óyfirdrifnum til-
þrifum. í stuttu máli, mjög á-
nægjulegur flutningur. Fiðlu-
konsertinn nr. 1 eftir Prokofi-
eff var hápunktur kvöldsins.
Verk þetta sem var skrifað
1917 er óvenjulegt að formi:
tveir hægir kaflar umlykja
hraðann kafla. Virtuoso blær
er yfir verki þessu, það er
hlaðið effektum og blæbrigð-
um og möguleikar fiðlunnar
nýttir til hins ýtrasta. Strav-
inski hefui’ haft orð á því, að
þegar hann og landi hans Pro-
kofiett hafi verið saman í Par-
ÍSI á öðrum tug aldarinnar, þá
hafi hjnn síðarnefndi verið
efni í mikið tónskáld, en þær
vonir hafi algjörlega brugðist
þegar Prokofieff. snéri aftur
til Rússlands. Það er vafalaust
mikill sannleikur í þessu, því
konsert þessi inniheldur fræ-
kom sem aldrei náðu að
blómstra síðar. Sama sagan
virðist endurtaka sig með
Schostakovitch; fyrsta sinfón-
ía hans lofaði miklu en efnd-
ir hafa ekki oröið eins miklar
og búast hefði mátt við. Odno-
posoff sýndi fádæma snilld í
leik sínum og hlaut hann fyrir
það mikið og verðskuldað lófa-
klapp sem framkallaði tvö auka
lög. Þáttur hljómsveitar var
allgóður og veitti hún einleik-
aranum mun betra fylgi nú en
í Tschaikovsky konsertinum á
fimmtudag. Það má sannarlega
kallast mikill listaviðburður
að fá hingað slíkan fiðlusnill-
ing sem Odnoposoff, og von-
andi eigum við eftir að njóta
heimsóknar frá honum oftar.
Jón S. Jónsson.
ILMVÖTN
Framh. úr opnu
um ýmsu ilmvatnstegundum,
eem hafa svo margs konar á-
hrif: „Ylanga“, þar sem ilmur
bráðþroskra rósa er yfirgnæf-
andL Þetta ilmvatn gefur frá
sér frískan og ljúffengan ilm.
„Ópea“ þar sem aðallega ber
á ilm jasminunnar, gefur til
kynna. mikinn tignarleika, er
frískandi og með sterkum
blómakeim. „Yachouka” er m.
a. búið til úr nýrnastelnum Búr
hvelisins og vanillu. Það gefur
frá sér sérstakan hitandi og
ögrandi ilm. „Creation" ein-
kennist af áyaxtailmi og er
ilmvatn vetrarins og íþrótt-
anna. „Creation" gefur til
kynna háan „klassa“, ilmur-
inn er mildur en þó harður og
tiginn í senn. — SS
SMURI BRAUÐ
Snittur.
Opið frá kl. 9—23.30.
Sími 16012
Brauðstofan
Vesturgötu 25,
Pússningarsandur
Heimkeyrður pússningar-
sandur og vikursandur, sigtað-
ur eða ósigtaður, við húsdyrn-
ar eða kominn upp á hvaða hæð
sem er, eftir óskum kaupenda.
Sími 41920.
SANDSALAN við Elliðavog
Ödýrir ung-
barnaskdr
VRf Miklatorgr.
ALÞÝÐUBLAÐ19 — 27. nóv. 1963 |,3