Alþýðublaðið - 15.02.1964, Page 4

mmmwMMmwwmwwMWi*w»wM*wwwwww
Báran á Eyrar-
bakka 60 ára
Eitt af elztu og merkustu
verkalýðsfélögrum á landinu,
Báran á Eyrarbakka, varð 60
ára 14. þ. m. og heldur félag-
iö upp á afmæli sitt í kvöld.
Báran á Eyrarbakka var
stonfuð 1904 sem deild úr
Sjómannafélaginu Báran, er
stofnuð 1904 sem deild úr
1894, og er nú eina félagið
eftir, sem ber það nafn. —
Verkamannafélagið Báran
markaði djúp .spor í lífi
fólksins á Eyrarbakka þegar
í uppliafi og alla tíó síðan,
enda fékk þa'ð snemma öll
völd í hreppsmálum í sínar
hendur. -— Aðalstofnandi
félagsins var Sigurður Ei-
ríksson regluboði, en fyrsti
formaöur Sigurður Þor-
steinsson frá Flóagafli.
Margir merkir menn hafa
komið við sögu félagsins, en
síöasti stofnandi þess,
Kristján Guðmundsson, lézt
fyrir nokkrum árum. Núver-
andi formaöur er Andrés
Jónsson.
MMMWWWWWWWWWWWWWiWWWWVWWVWiV
FUNDUR NORÐURLANDA-
RÁÐS HtFST í DAG
Stokkhólmi, 14. febr. (NTB).
KÚ ER ljóst, að bæði fyrirætlun-
4n um stofnun kjarnorkuvopna-
-lauss svseðis á Norðurlöndum og
■Suður-AfríkumáUð verða tekin
rfyrir í almennum umræðum Norð-
mrlandaráös á morgun og á sunnu-
-úaginn. Hins vegar mun mark-
aðsvandamáfin bera hæst í um-
vræðunum.
Þegar fundunum lýkur á föstu-
Úaginn munu fulltrúar íslands
bjóða ráðinu að halda næsta fund
sinn í Reykjavík í febrúar 1965-
Verzlunarmálaráðherra Svía,
Gunnar Lange, mun hefja umræð
umar um markaðsmálin og utan-
ríkisráðherra Dana, Per Hækker-
up, hefur boðað ræðu um Suður-
Afríkumálið. Dan^'ki sósialistinn
Aksel Larsen mælir fyrir tillögu
sinni um kjamorkuvopnalaust
svæði.
Framh. á 14. síðu
Rússum leyft að
hitta Nossenko
Moskva og Washington,
14. febrúar. (ntb-rt).
' Banflaríska utanríkisráðúneyt-
ið skýrði frá' því í dag, að efna
ætti til fundar með afvopnunat-
sérfræðingnum Juri Nossenko,
sem hefur beðið um hæli í
Bandaríkjunum sem pólitískur
flóttamaður, og sovézkum yfir-
völdum, þannig, að þeim gefist
kostur á að ræða við hann. —
Bandarískir fulltrúar verða við-
staddir fundinn, scm verður
haldinn fljótlega.
Jafnframt var tilkynnt í Mos-
kva, að Foy Jíohler, sendiherra
Bandaríkjanna, hefði verið kvadd
ur á fund Andrei Gromyko ut-
anríkisráðherra í dag. Þeir ræddu
Nossenkomálið. Haft er eftir á-
reiðanlegum lieimildum, að mikil
alvara hafi ríkt í viðræðunum.
AFP hefur það eftir sovézkum
heimildum, að Rússar íhugi að
skipa sendinefnd sinni á afvopn-
unarráðstefnunni í Genf að halda
lieim og sovézka stjórnin hafi á
miðvikudaginn sent bandarísku
stjórninni mótmælaorðsendingu,
þar sem því hafi verið haldið
fram, að Nossenko hafi verið
rænt.
Formaður sovézku sendinefnd-
arinnar í Genf, Semjon Tsarapkin
sagði fréttaritara Reuters hins
vegar að honum hefði ekki bor-
izt fyrirmæli frá sovézku stjórn-
inni um að halda heim.
í Washington bendir heldur
ekkert til þess, að Rússar hafi
slíkt í huga.
ræna
Addis Abeba, 14. febr. ntb-afp.
Sómalskar hersveitir hafa rænt
eþíópiska landsstjóranum í Per-
fer, sem er um 400 km. norður
af Mogadishu, að því er skýrt var
frá. í Addis Abeba. Lögreglan í
Mogadishu, höfuðborg Sómalíu,
hefur handtekið marga starfs-
menn eþíópiska sendiráðsins og
nokkra aðra Eþíópíumenn, sem
dvöldust í borginni. Eþíópíustjórn
hefur mótmælt handtökunum
harðlega.
Landstjóranum í Ferfer var
rænt á þriðjudaginn, þegar sóm-
alskir hermenn gerðu árás á eþ-
íópíska varðstöð þar. Sómalir
segjast hafa handtekið 25 eþí-
ópíska lögreglumenn, sem vörðu
stöðini
-n
I
ð
s
I
3
S
-a
1
=
iiniitmiiiiiiiim»iiiiiiiiimit(riiiiiiiiiiiiiiitiniiiiiiiitiiiiiiiiiiiuii«iiiiiiiiiimiiiiiiiuii» ntii111111*t*■ ttt■ 111■ t• ■ i11*11■ t■■ t• 111n111■ t■ t■ t■ 111 ■ 111111tt111■ i■ i■■ 11■ ■ iooomi*i111
11 \
Fylgi Framsóknarflokksins
Blöðum og málsvörum Fram-
sóknarflokksins hefur síðan í
sumar orðið mjög tíðrætt um
það, sem þeir kalla „sigur
Framsóknarflökksins” í sið-
ustu Alþingiskosningum. Þeir
telja niðurstöðu kosninganna
sýna, að Framsóknarflokkur-
inn sé í gífurlegum vexti og
njóti nú-mjög aukins fylgis. í
kosningunum hlaut Framsókn-
arflokkurinn 28,2% atkvæða.
Atkvæðahlutfallið jókst lír
25,7% eða um ,2,5%, ef miðað
ei’ við haustkosningarnar 1959,
en úr 27,2% eða um aðeins
1%, ef miðað er við sumar-
kosningamar 1959. Flokkur,
sem hefur verið og er í á-
kveðinni stjórnarandstöðu,
Þjóðvamarflokkurinn, bauð
fuara ! báðum kosningunum
1959, en hafði nú kosninga-
bandalag við Alþýðubandalag-
ið og bauð ekki fram. Með
hliðsjón a£ j>ví, að atkvæða-
hlutfall Alþýðubandalagsins
liélzt alveg óbrey.tt, þ.e.a.s., að
Alþýðubandalaginu tókst ekki
að auka fylgi sitt með sam-
starfinu við Þjóðvarnarflokk-
inn, þá er það sízt að undra,
að hian stjórnarandstöðuflokk-
urinn, Framsöknarflokkurinn,
skuli hafa aukið atkvæðahlut-
fall sitt um 1%, ef miðað er
við fyrri kosningarnar 1959,
eða 2,5%, e£ miðað er við
seinni kosningarnar 1959, þeg-
ar stjórnarandstöðuflokkur,
sem haustið 1959 hafði 3,4%
atkvæðanna býður ekki fram.
Sigur Framsóknarflokksins í
síðustu Alþingiskosningum
virðist þvi fyrst og fremst
hafa verið fólginn í því- að
vinna verulegan hluta fyrrver-
andi kjósenda Þjöðvarnar-
flokksins til fylgis við sig, og
þó engan veginn þá alla.
Annars er fróðlegt að virða
fyrir sér hlutfallslegt fylgi
Framsóknarflokksins hjá ís-
lenzkum kjósendum frá upp-
hafi. Hlutfallstala Framsókn-
arflokksins í Alþingiskosning-
um hefur verið þessi síðan
1919:
1919 22,1%
1923 26,5%
1927 29,8%
1931 35,9%
1934 21,9%
1937 24,9%
1942 27,6% (sumar)
1942 26,6% (haust)
1946 23,1%
1949 24,5%
1953 21,9%
1959 27,2% (sumar)
1959 25,7% (haust)
1963 28,2%
Kosningunum 1956 er sleppt
vegna kosningabandalags Al-
þýðuflokksins og Framsókn-
arflokksins. Af þessum tölum
sézt, að Framsóknarflokkurinn
hlýtur þegar á fyrstu árum
stjómmálastarfsemi sinnar 25-
3% af fylgi kjósenda, og fylgi
hans er enn þann dag í dag,
um það bil fjórum áratugum
síðar, svo að segja alveg hið
sama. í kosningunum 1923
hlaut Framsóknarflokkurinn
26,5% atkvæðanna eða örlít-
ið lægri hlutfallstölu en hann
hefur nú, 1927 hlaut hann
29,8% atkvæðanna eða örlítið
hærri hlutfallstölu en hann
hefur nú. Hin mikla fylgis-
aukning, sem flokkurinn fékk
1931, stóð einvörðungu í sam-
vandi við kjördæmamálið, sem
þá var á döfinni. Fylgistapið
á árunum 1934-1937 stóð í
sambandi við klofning flokks-
ins, þegar Bændaflokkurinn
var myndaður, enda jókst
fylgi Framsóknarflokksins aft-
ur, eftir að Bændaflokkurinn
var lagður niður. Fylgistapið
1953 stóð í samb. við framboð
Þjóðvarnarflokksins og Lýð-
veldisfiokksins, sem þá fengu
samtals 9,3% atkvæða. i þeim
kosningum, þegar Þjóðvarn-
arflokkurinn og Lýðveldis-
flokkurinn buðu fyrst fram,
varð hlutfallslegt tap Alþýðu-
bandalagsins og Framsóknar-
flokksins mest. Þegar nýju
flokkarnir hverfa aftur af sjón-
arsviðinu, er því eðlilegast að
búast við, að fylgi þeirra flokka
vaxi meSt, sem áður höfðu
goldið mest afhroð. Þetta hef-
ur þó ekki átt sér stað, að því
er Alþýðubandalagið snertir.
Það hefur enn sama atkvæða-
hlutfall og 1953 eða 16%.
Framsóknarflokkurinn hefur
hins vegar aukið atkvæðahlut-
fall sitt síðan 1953 úr 21,9% í
28,2%, eða um 6,3%, en
Þjóðvamarflokkurinn fékk
1953 einmitt 6,0% atkvæðanna.
Það er því fjarri lagi, að
niðurstaða síðustu Alþingis-
kosninga hafi sýnt, að um
nokkur straumhvörf hafi verið
að ræða, Framsóknarflokkn-
um í vil. Hann stendur nú í
sömu sporum, hvað hlutfalls-
legt fylgi snertir, og liann slóð
fyrir 40 árum.
1.
itiiiimiininimini«imiitniHi<iifiniiHiiiiiiim»«imifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiHiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiitiiiiiuiiitHfiiiiiiiiiiit>iii«iimiti«i«imiii)iiitiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiti]i^
4 15. febr. 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Skærulibasveii
Franut. ai oih. 16.
legur grundvöllur fyrir slíkum
búskap væri ekki fyrir hendi,
og því hefði stjórnin hætt við
hann, að undanskyldum nokkr-
um ríkisbúum.
Er við spurðum um hin svo-
kölluðu verkamannaráð. í verk
smiðjunum sagði frúin, a3
stjórn sín hefði, eftir fyrstu til
raunir í því efni, eins og í sam
bandi við samyrkjubúin, kom-
izt að þeirri niðurstöðu, að
slíkt yrði að gerast smám sam-
an, og umfram allt borgaði sig
ekki að þvinga. Menn ynnu
e’aki fyrir sósíalismann sem
slíkan, þeir ynnu því aðeins
vel, að þe»r fyndu það á launa
umslaginu, að það borgaði sig
að vinna vel- Þvi hefði verið
farið inn á þá braut að reyna
að launa menn æ meir eftir
afkösium. Sömuleiðis hefði
reynslan í byrjun kennt, að
nauðsynlegt væri, að ríkis-
stjórnin hefði rétt til að sker-
ast í leikinn, ef verlcsmiðjur
væru illa reknar. Það hefði
komið fyrir í byrjun, að verka
mannaráðin hefðu, sennilega í
hita hinna nýfengu réttinda,
hyllzt til að greiða of hátt
ka,up, en látið undir höfuð
leggjast að leggja fé til hlið-
ar til ýmissa sjóða, sem nauð-
synlegir væru. Nú væri það t.
d. í lögum, að hinar ýmsu verk
smiðjur skyldu greiða ákveðn-
ar uppliæðir til þess að standa
undir menntun verkamanna.
Sendiherrann skýrði svo frá,
að vinnudagur í Júgóslavíu
væri nú 7 klukkustundir, en í
vissum greinum væri þó farið
að gera tilraun með 6Vi tíma
vinnudag-
Að lokum kvaðst frúin mundu
dveljast hér í 10 daga að þcssu
sinni. Hún væri mjög hrifin a£
Reykjavík, hreinu loftinu og
skærum litum. Hún kvaffst
hafa farið í Þjóðleikhúsið í
gærkvöldi í boði Gylfá Þ. Gísla
sonar, menntamálaráðherra,
og séð Hamlet. Lauk hún miklu
lofsorði á leik Gunnars Eyjólfs
sonar og öll hefði sýningin ver
ið hin ánægjulegasta, sagðl
hún. Allir hefðu verið mjög
vinsamlegir og indælir, sem
hún hefði hitt hér.
AUDEN
Framhald af bls. 1
flugvél 8. apríl nk. ef allt gengl
að óskum.
Wystan Hugh Auden fædd-
ist árið 1907 og er því rösklega
hálfsextugur að aldri. Hann
hefur um alllangt skeið verið
í hópi kunnustu ljóðskálda, er
ort hafa á enska tungu, og
tengdasonur þýzka skáldsihs,
Thomas Mann. Hann er fædd-
ur í Bretlandi, en gerðist síð-
ar bandarískur ríkisborgari og
hefur síðan lengst af verið bú-
settur í Bandaríkjunum. Aud-
en er íslendingum ekki með
öllu ókunnur, því að sumarið
1936 ferðaðist hann um ísland
ásamt jafnaldra sínum, Louis
MacNeice, sem lézt fyrir
skömmu, en hann varð einnig
mjög vel þekkt Ijóðskáld um
sína daga. 1937 kom svo út í
London ferðabók þeirra félaga,
„Letters from Iceland,” - Bréf
frá íslandi, sem margir munu
þekkja. Þar birtist m. a. kvæði
Audens, „Ferð til íslands”, —
sem til er í ágætri þýðingu
Magnúsar Ásgeirssonar.