BFÖ-blaðið - 01.04.1989, Qupperneq 4

ingu á varningi er látin óátalin þó að ýmsar
menningarþjóðir flokki slíkt undir ólögmæta
viðskiptahætti, jafnvel mútur.
Að vísu tíðkast staupasala við búðarborð
ekki lengur en börum eða víngörðum hefur
íjölgað gífurlega síðustu áratugina - og er þó
ekki stafkrókur í lögum fyrir því að slíkur
áfengisaustur, sem við þau söluborð fer fram,
sé leyfilegur.
Árið 1953 hafði eitt veitingahús í landinu
vínsöluleyfi. í janúar í fyrra voru þau 131 og
nú í ársbyrjun 148. Árlegt gjald fyrir vínveit-
ingaleyfi var fimmföld eða sexföld mánaðar-
laun verkamanns í aldarbyrjun. Nú er þetta
gjald 18.100 kr. Er nema eðlilegt að spurt sé:
Hvers á þessi þjóð eiginlega að gjalda að vín-
sölulýður skuli vera forréttindastétt?
Nú er ekki lengur bönnuð áfengisgerð á ís-
landi. Á vordögum 1986 samþykkti Alþingi
eftir óvenju snögga umfjöllun og litlar umræð-
ur frumvarp um breytingu á lögum um versl-
un ríkisins með áfengi, tóbak og lyf. Þar er
fjármálaráðherra heimilað að veita öðrum
aðiljum en ÁTVR „leyfi til að framleiða
áfenga drykki.“ Með þessari samþykkt var
horfið frá þeirri meginstefnu í áfengismálum
að leitast við að koma í veg fyrir að einstakl-
ingar hagnist á aukinni drykkju. Þarna réðu
mestu, ef litið er á greinargerð með frumvarp-
inu, gróðavonir fyrirtækis sem „lætur fram-
leiða vodka fyrir sig í Stóra-Bretlandi.“
Síðustu vikurnar og mánuðina skreiðist svo
fram úr skúmaskotum margs konar myrkra-
lýður og ætlar sér að maka krókinn á bjór-
framleiðslu og bjórsölu. Þar er margur sótraft-
urinn á bjórsjóinn dreginn og vonandi að sú
ferð verði engum þeirra til fjár.
Ekki er þó alveg víst að sigur gróðaaflanna
á heilbrigðri skynsemi verði langær þessu
sinni. Má vera að innan tíðar taki okkur að
miða „nokkuð á leið.“ Austan hafs og vestan
gerast nú mikil tíðindi. Bæði Bandaríkja-
menn og Sovétmenn hafa hækkað lögaldur
til áfengiskaupa í 21 ár. Bandaríkjamenn
hafa samþykkt að framvegis skuli prentaðar
viðvaranir á allar áfengisumbúðir. Sovét-
mönnum hefur tekist að draga úr drykkju um
meira en helming frá 1985.
Svo kann að fara að sú íslenska minnimátt-
arkennd, sem á drýgstan þátt í undanlátssemi
við áfengisgróðalýð, verði aðhlátursefni af-
4 komenda okkar áður en langir tímar líða.
Hvað geta óánægðir
viðskiptamenn
tryggingaféiaganna
gert?
Oft heyrist því fleygt að tryggingafélögin
fari illa með bíleigendur, greiði ekki fyrir tjón
eins og tjónþoli telur sig eiga rétt á og að smáa
letur tryggingaskilmálans undanskilji flest
tjón og þess vegna borgi sig varla að tryggja.
Verður tjónþoli að sætta sig við niðurstöðu
tryggingafélagsins eða getur hann leitað rétt-
ar síns og þá hvar?
Þegar ökumenn lenda í tjóni er afar áríð-
andi að vanda vel útfyllingu á vettvangs-
skýrslunni, sem var gefin út við gildistöku
nýju umferðarlaganna 1. mars 1988 og á að
vera til staðar í hverjum bíl. Þar á að koma
fram allt það sem skiptir máli og báðir öku-
menn undirrita skýrsluna. Mikilvægt er að
temja sér nákvæmni í útfyllingu skýrslunnar
því að vandlega útfyllt skýrsla skiptir miklu
máli þar sem bótastaða ökumanna er metin á
grundvelli hennar. Ef gerlegt er að ná í vitni,
þá er slíkt vitaskuld mjög til bóta og lýsing
þess getur skýrt málið mjög. Það þýðir lítið að
koma með athugasemdir eftir á hafi eitthvað
komið í ljós sem máli skiptir. Þá er líklegt að
staðhæfing standi gegn staðhæfingu.