BFÖ-blaðið - 01.04.1989, Side 10
10
og forræðis ríkisins hins vegar sem er ekki
einföld til lausnar.
Þú hefur nefnt breytingar á verðlagningu
áfengis. Væri ekki hægt að beita verðstýringu í
ríkara mæli efáfengi og tóbak væri ekki í vísi-
tölunni?
Ef um það myndaðist þjóðfélagsleg sam-
staða þá hef ég ekkert á móti því að áfengi og
tóbak yrði tekið út úr vísitölu sem tengd er
kaupi eða lánskjörum.
Tollfrjáls sala á áfengi og tóbaki virðist vera
á undanhaldi íEvrópu. Hvaðer aðgerast hér?
Við höfum lagt á það áherslu að sölu á bjór
verði hætt í fríhöfninni á Keflavíkurflugvelli.
Ég hef hins vegar ekki velt fyrir mér neinni
stefnumótun varðandi almenn fríhafnarvið-
skipti.
Finnst þér rétt að setja viðvörunarmerking-
ar á bjórdósir, eins og rætt hefur verið um?
Ég hef ekki tekið afstöðu til þess. Mér finnst
ekki efnisleg rök til þess að hafa þær á bjórdós-
um en ekki á rauðvíni og hvítvíni eða á sterk-
um drykkjum. Ef ég ætti að velja myndi ég
byrja á sterku drykkjunum.
Árni Einarsson:
Eru viðhorf til
neyslu áfengis
að breytast?
Dagana 13.-17. janúar 1989 gerði Gallup á
íslandi símakönnun fyrir Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið og „Nefnd um átak
í áfengisvörnum“ á neyslu áfengis og afstöðu
íslendinga til nokkurra þátta áfengismála.
Tilgangur könnunarinnar var að meta
nokkra þætti áfengismála áður en lög sem
heimila sölu bjórs í landinu tóku gildi, til að
auðvelda mat á því hvaða áhrif bjórinn hefur á
þessa þætti. Könnunin verður endurtekin síð-
ar á þessu ári eða í byrjun næsta árs í því
skyni.
Könnunin náði til alls landsins og var valið
úrtak úr aldurshópunum 15-70 ára. Margar
niðurstöður eru athyglisverðar og er drepið á
nokkrar þeirra hér á eftir.
Alþjóða heilbrigðisstofnunin hefur mælst til
þess að dregið verði úr áfengisneyslu um fjórð-
ung til næstu aldamóta. Hvernig líst þér á þá
stefnu?
Vel. Ég hef kynnst þjóðfélagsháttum og
jafnvel fagnaðarsamkomum og virðulegum
veisluhöldum og hátíðum í fjarlægum löndum
þar sem menn eru gjörsamlega án áfengis.
Þegar Indverjar taka á móti erlendum þjóð-
höfðingjum bjóða þeir oft eingöngu vatn með
mat, enda segja þeir að vatnið sé lífgjafi þjóð-
arinnar.
Ég á auðvelt með að gera mér í hugarlund
samfélag án áfengis, og ef til vill þróast sam-
félag okkar smátt og smátt í þá átt. Sem dæmi
má nefna að upp úr síðustu aldamótum tóku
menn tóbak í vörina og ekki var til sú kirkja
sem ekki hafði spýtubakka fyrir kirkjugesti.
Nú er það talinn dónaskapur að reykja á
heimilum eða vinnustöðum án þess að spyrja
um leyfi. Viðhorf til áfengis er einnig að
breytast, en erfitt er að segja hve hratt það
gengur.
jr./há./srj.
Fækkar þeim sem neyta áfengis?
Athygli vekur að áfengisneytendur teljast
nokkru færri í þessari könnun en í könnunum
Geðdeildar Landspítalans 1984 og Hagvangs
1985 (1). Árið 1984 var hlutfall áfengisneyt-
enda meðal 20-59 ára fólks 87%, 85% árið
1985 en 82% í Gallup-könnuninni. Hafa verð-
ur í huga að framkvæmd kannanna og úrtaks-
stærð er mismunandi og kann það að hafa
áhrif á niðurstöðurnar. Það verður því fróð-
legt að sjá niðurstöður könnunar Geðdeildar-
innar sem gerð var í lok síðasta árs. Þá verður
ljósara hvort neytendum áfengis fer raun-
Árni Einarsson er ritari
Nefndar um átak í
áfengisvörnum.