Skólablaðið - 01.09.1919, Síða 2
SKÓLABLAÐIÐ
130
mcð líkum sínum og eiga kost á að velja og hafna á cig-
in ábyrgð. En fjölmcnnur barnaskóli er þó ætíð brot af
lífinu sjálfu, mcð tækifærum þcss, áhættum og skakka-
föllum, göllum þess og gæðum. Börnin eiga þar sitt eig-
ið þjóðlíf, sem þau mynda sjer sjálf, sitt almenningsálit
og sín óskráðu lög. Skólalífið, með öllum þess ys og þys,
smáskærum og flokkadráttum, samheldni og kepni, og
með öryggi heimilisins að bakhjarli, getur orðið drjúg-
ur undirbúningur undir lífið, engu síður en margföld-
unartaflan. — Sumir foreldrar í bæjum láta sjer svo ant
um börn sín, að vilja ekki hætta þeim í glaum og soll
barnaskólanna. pað er athugavert, hvernig þetta reyn-
ist. Margoft verður það sýnilega til ills eins. Börnin verða
sjergóð og einræningsleg eða beygjuleg, og reynast ekki
lieldur mun „betri“ eða „óspiltari“ en hin, sem meira
hafa komið i margmennið.
pað er og hin ómetanlegasta blessun og bollasta þjóð-
aruppeldi, ef börn allra stjetta ganga í sama skólann, og
sje enginn munur á þeim ger; og stjettaskólarnir eru
hvarvetna hin mesta bölvun og sá eitri i alt líf þjóðanna.
En það sem segja má um stjettirnar á engu síður við
um einstök heimili í hverjum stað, þótt í minna mæli
sje. það er mikilsvert fyrir börnin, sem eiga gerólik
heimiliskjör, börn rikra og fátækra, æðri og lægri, að
eiga sjer einn og sama skólann, umgangast þar hvert
annað og kynnast. það væri minna af verkföllum í heim-
inum, og minna af dýrslegu hatri, ef stórþjóðirnar licfðu
kunnað eða getað hagað svo uppeldi barna sinna.
Hverja skoðun, scm menn annars hafa á barnaskól-
um, munu flestir játa, að i bæjum og þjettbýli sjcu þeir
óumflýjanleg nauðsyn. En um sveitirnar er öðru máli að
gegna. Nú þykir mörgum, að barnaskólar geti verið
nauðsynlegir, og kanski þarflegir, fyrir útlendar þjóðir