Alþýðublaðið - 09.10.1965, Qupperneq 7

Fjórir menn kunnugir húsbyggingu svara spumingunni:
Er hægt að lækka
byggingarkostnað?

í NÝÚTKOMNU hefti af Tímariti Verkfræð-
ingafélags íslands hefur blaðið lagt eftirfarandi
spurningar fyrir fjóra kunna menn:
1. Teljið þér að lækka megi byggingarkostnað
verulega með óbreyttri gerð húsa?
2. Hvaða skipulag byggingaframkvæmda telj-
ið þér heppilegast?
Alþýðublaðið hefur fengið góðfuslegt leyfi til
þess að birta svörin og fara þau hér á eftir:
SVÖR
Haraldar Ásgeirssonar, forstöðu
manns Rannsóknarstofnunar
byggingariðnaffarins.
Spurning 1. Ég tel að lækka
megi byggingarkostnað mikið, en
álít að rannsóknir m. a. á eftir
farandi atriðum þurfi áð verða
vegvísir til þess.
1. Skipuleggja þarf njtingu þess
fjármagns, sem fest er í bygging
um. Fé bundið í byggingum ávaxt
ast ekki fyrr en byggingarnar eru
teknar í notkun. Þess vegna þarf
að undirbúa framkvæmdir betur,
þannig að byggingartíminn stytt
ist, og tryggja að byggingum verði
lokið í óslitnum áföngum.
2. Tryggja þarf að magn nýrra
íbúða sé í samræmi við þarfir á
hverjum tíma. Miklum sveiflum
í iðnaðinum fylgir örygg?sleysi
og aukinn kostnaður.
3. Kanna þarf og sjá um að nægj
anlega margir hæfir fagmenn séu
í iðnaðinum.
4. Byggja þarf eftir velunnum
tíma- og vinnuplönum, þannig að
fagmennirnir geti vitað með fyrir
vara hvenær og hver.su lengi þeir
eigi að vera á hverjum vinnustað.
5. Verkfræðingar og arkitektar
ættu að bera ábyrgð á uppbygging
unni. Eins og nú er bera meist
ararnir þessa ábyrgð skv. lögum,
enda þótt ekki verði séð hvernig
þeir geti borið ábyrgð á st.örfum
sérfræðinganna. Afleiðing af þessu
er> að sérfræðingarnir missa á
hugann fyrir iðnaðinum sjálfum,
og tel ég að það standi þróun
iðnaðarins verulega fyrir þrifum.
6. Enda þótt það stríði e.t.v. á
tnóti reynslu síðari ára, tel ég að
stærri verktakar í iðnaðinum ættu
að liafa áhrif til lækkunar, en til 1
j þess þarf án efa að breyta skatta
löggjöfinni.
7. Skrásetning á reynslu er nauð
synleg. Eins og nú er háttað í iðn
aðinum býr hver meistari yfir
sinni reynslu, en miðlun á upp-
lýsingum er mjög takmörkuð.
8. Koma þarf betra lagi á verk
lýsingar og verksamninga.
9. Breyttar byggingaraðferðir óg,
breytt húsagerð, getur haft í för
með sér lækkun kostnaðar við
venjulega húsagerð.
10. Gera þarf grein fyrir og aug
lýsa, hver sé eðlilegur kostnaður
í byggingariðnaðinum. Upplýsing
ar um kostnað liggja ekki lausar
fyrir, og bæði fagmenn og sérfræð
ingar eru fávísari um þetta efni
en við megi una. Þessar upplýsing
ar verða að vera mikið sundurlið
aðar. Grófar tölur um verð á
rúmmeter í byggingu eru algjör
lega ófullnægjandi.
Spurning 2. Ég vísa til svars
míns við spurningu 1 og bendi
á að rannsókn eigi að leiða í Ijós
Ingimar Á. Magnússon húsasmíffa-
meistari.
hvaða skipulag byggingarfram-
kvæmda sé æskilegt.
SVÖR
Helga H. Árnasonar verk-
fræffings M.V.Í.
1. spurning:
Teljið þér að lækka megi bygg
ingarkostnað verulega með ó-
breyttri gerð húsa?
Áður en ég svara spurningunni
ætla ég að rifja upp venjulegan
gang í íslenzkri húsagerð.
Hinn tilvonandi húseigandi byrj
ar á því að tryggja sér byggingar
lóð og fjármagn eftir ýmsum póli
tískum krókaleiðum. Síðan ræður
hann í þjónustu sina heilan hóp
af sérfróðum mönnum, arkitekt,
bygginga-, rafmagns- og vélaverk
fræðing, trésmíðameistara, múrara
meistara, rafvirkjameistara, pípu
lagningameistara o.s.frv. Eftir að
undirbúningsstarfið er hafið kemst
húsbyggjandinn fljótlega að því
sér til mikillar undrunar, að hin
margvíslegu vandamál hafa skot
ið upp kollinum, rétt eins og liús
ið hans væri hið fyrsta sinnar teg
undar hér á landi. Lausn þessara
hvaða meistara hún heyrir, kem1 öll merki eftir timburhúsið meS
ur trésmíðameistarinn á staðinn því að þekja veggi hússins með
með hóp af trésmiðum, sem byrja 2 — 10 sm. þykku múrhúðunarlagi,
á því að reisa timburhús úr móta
timbri. Þegar því er lokið kem
ur múrarameistarinn á staðinn
með flokk manna, sem raunar til
heyra engri sérstakri iðngrein, en
þeir byggja sjálft steinhúsið, sem
Haraldur Ásgeirsson, forstöðumaff-
ur Rannsóknarstofnunar bygging
ariffnaðarins
Rafvirkjameistarinn lætur frahi
lengja raflagningu og pípulagn
ingameistarinn byrjar á starfi sínu
en það er einkum fólgið í stöðug
um hlaupum á milli verzlana í leit
að nauðsynlegum stykkjum i pipíi
kerfi hússins. Stundum vill verðá
misbrestur á því, að pípulagn-
ingameistarinn geti notfært sér öií
þau úrtök, sem arkitektinn af mik
illi hugkvæmni hefir staðsett í na
inni samvinnu við aðra sérfræcf
inga hússins. Þá grípur hann eiri
faldlega til þess ráðs að brjótá.
göt á húsið með loftpressu, oé
reynir þá oft á þolrif verkfræð
ingsins, sem á að gæta þess, að
burðarþol hússins raskist ekki við
slíkar aðgerðir.
Nú sé ég reyndar, að það verð
ur of langt mál að rekja þessa
sögu til enda. Ennþá er fjölda
margt ógert víð húsið, enda tek
ur það oft 2—3 ár að framkvæma
alla þessa löngu atburðakeðju og
hafa allir, sem að verkinu standa
af því mikla og góða vinnu — en
lielgi ll. Arnason, verKiræomgur
M.V.Í.
vandamála reynast erfið viðureign
ar, því að arkitektinn er staðsett
ur í vesturbænum, verkfræðingur
inn í austurbænum og bygginga-
meistarinn er aðeins til viðtals í
heimasíma í hádeginu, þegar venju
legir menn sitja að snæðingi. Hús
byggjandinn, sem raunar er mað
ur í fastri atvinnu, reynir þó eft
ir beztu getu að leysa vandann
með því að samræma sem bezt
störf hinna sérfróðu manna.
Nú hefjast framkvæmdir á bygg
ingarstað. Þegar lokið er venju-
legri jai'ðvinnu, sem jafnan cr
framkvæmd stjórnlaust, því að
ekki fæst úr því skorið undir
lúseigandinn ætlar sér að nota.
’ennan vandasama hluta verksins
ramkvæma þeir á þann hátt, að
teinsteypu sem er hæfilega fljót
ndi að þeirra dómi, er hellt í
teypumótin. En það má þó ekki
;era, ef frost er liti. Þegar hér
r komið verður að gera smá hlé
i framkvæmdum á meðan beðið
r eftir því, að veðurguðunum þókn
st að láta steypuna harðna. En
ið því loknu kemur trésmíðameist
irinn aftur á staðinn með menn
úna og í þetta skipti rífa þeir
illt timburhúsið niður aftur, spýtu
'yrir spýtu, og öll steypa er vand
ega hreinsuð af timbrinu, spýtu
i fyrir spýtu. Þó kann að vera að
j húseigandinn hafi séð hag í að
ráða lögregluþjóna til þessara
starfa. Að vísu er þessi atburða
rás ekki alltaf svona einföld i
framkvæmd, því að ef húsið er
meira en ein hæð þá þarf að end
urtaka þetta allt að nýju fyrir
liverja hæð, sem byggð verður.
Þegar hér er komið sögu skeður
margt í senn, og reynir nú mjög
á skipulagshæfileika þeirra, sem
stjórna verkinu. Trésmíðameistar
inn lætur menn sína (sem e.t.v.
eru ennþá í húsinu) slá upp af
réttingargrindum fyrir létta veggi
sem hlaðnir eru úr vikurplötum.
Múrarameistarinn kemur á gtaðinn
og í þetta skipti með hóp af múr
urum, en þeir eiga m.a. að afmá
Skúli Norffdahl, arkitekt F.A.J.
húseigahdinn er venjulega á barm|
gjaldþrotg fram að næstu gengi^é
fellingu.
Þá kem ég að sjálfri spurning|
unni: Er hægt að lækka bygging_
arkostnaðinn verulega með ó|
breyttri gerð húsa?
Hin ófullgerða lýsing hér a<§
framan ber með sér, að húsagerð
hér á iandi er mjög flókin og
margslungin keðja af alburðum.
Mér 'er því næst að halda, að vi®
'hlltandi isvar Við spuHninguimí
fáist einungis með því að nota t.dí
CPM eða PERT örvakerfi til a®
öðlast yfirsýn yfir verkcfnið
leggja það síðan fyrir hinn nýja
Framh. á bls. 10
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 9. okt. 1965 J 4