Vísir - 25.01.1960, Blaðsíða 11

Mánudaginn 25. janúar 1960
VÍSIR
n
Svarið hans Bjarna
o
og áhætirimn úr Húsmæðra-
skúlanuim.
Hér má' fara fljótt yfir sögu
og ganga fram hjá ummælum
um héraðslækni, skólayfirlækni
og bryta mötuneytis skólanna,
þá menn er framkvæmdu hina
„alræmdu mjólkurprufu“; það
er vert að vekja athygli lesend-
ands á því og undii'strika, að
,,um þetta leyti var verið að
taka í notkun á Laugarvatnsbú-
inu mjaltavélar og kælivélar
Það var varla við því að bú-1 Héraðslæknirinn er viður-
ast að svar Bjarna á Laugar-. kenndur fyrirmyndar embættis-
vatni, um mjólkurmálið þar á maður, en Bjarni hefur nú
staðnum, yrði á annan veg. kunnað því betur að hafa menn, , , ,
, , ,v -i .... „ , _ , . | at tullkomnustu gerð, alveg nyj
Hann kys að rita grem sma i 1 vasanum. Svo þegar Eysteinn! ,. _
I M V •• h n TT/Tr, iTArfwn wmvnnl
stíl einskonar öfugrar þríliðu bryti á staðnum. fer. að bera
til .að rugla um fyrir blaðales- : haga kostgangara sinna fyrir
endum, fela og rangfæra aðal- brjósti, þá er ekki von á góðu.
staðreyndir málsins. Það verður I Þá víkur sögunni lítillega til
líka að virða honum til vork-1 skólastýru Húsmæðraskólans á
málstaður hans er ; Laugarvatni, Jensínu Halldórs-
ar." En hvers vegna minnist
Bjarni bóndi ekki einu orði á
þessa stórbrotnu nýsköpun í
greinargerð sinni? Vegna þess
að hér er slunginn maður, með
penna í hönd, þótt vart verði
hann talinn pennaslyngur.
unnar að
slæmur. j dóttur. Hún ritar grein í Tím ^
Bjarni hefur verið of mikið .ann 20. janúar. — Það verðurj Þessi ummæli hinnar ágætu
niðri í hvers manns kopp á ekki hjá því komist að taka! forstöðukonu bera það einmitt
Laugarvatni, til þess að mjólk- fram, að það væri sannarlega! með sér, svo ekki verður um
urmálið þar færi eins gjörsam- illa innrættur Laugvetningur, | villst, að eftir hinar róttæku
lega fram hjá honum og hann sem óskaði að standa í illdeilum aðgerðir, sem leiddu í Ijós það
við þá ágætu konu. j sem vitað var áður, að mjólkin
■ frá Laugarvatnsbúinu var langt
frá því að vera viðunandi
gefur í skyn.
Hefur hann t. d. gleymt
ádeilum Sveins Þórðarsonar,
fyrrverandi skólameistara á
Laugarvatni, sem m. a. voru
fram settar á opinberum fund-
um á
ar um Árnessýslu fyrir einum
5—6 árum?
Hafa fundir og fundarsam-
þykktir á Laugarvatni, um
þessi mál, svo gjörsamlega far-
ið fram hjá Bjarna og hans
fólki?
Það skilja víst a. m. k. allir
búsettir Laugvetningar, hvers
vegna hún verður svo reið í til-
efni þessara skrifa og það tekur
Laugarvatni og víð'svég- áreiðanlega enginn Þar tU Þess'
Það væru án efa margir þeir
Laugvetningar, sem vildu taka
í sama streng, ef hér væri að-
eins um tilfinningamál að ræða,
en ekki beint hagsmuna- og
heilbrigðismál 3—400 manns,
sem á Laugarvatni munu dvelja
á hverjum tíma.
Er hann svo blindur í sjálfs
sín sök, hann sem vill þó heita-
bóndi á staðnum, að hann viti
minnst allra Laugvetninga um
þá óyfirstíganlegu erfiðleika um
hreinlætishætti í hinu fræga
fjósi á Laugarvatni? Það má
skjóta því hér inn, að merkur
bóndi í Laugardal hélt því fram
í viðurvist nokkurra manna á
staðnum, að það væri Þórir
Baldvinsson, sem ætti að standa
fyrir máli sínu í sambandi við
þetta vandræðafjós, hann hefði
átt að koma í veg fyrir, að það
væri byggt í stað þess að leggja
blessun sína á verkið. Og hann
bætti við: Annars þekkjum
við allir Bjarna, það segir hon-
um enginn fyrir verkum. Eg
hef ástæðu til að ætla að bónd-
anum sé þetta ekkert pukurs-
mál, og með hans leyfi skal eg
sjá til þess að Bjarni geti fengið
nafn hans hjá ritstjóra Vísis,
ef hann kann að óska þess.
Þá mætti spyrja hvort nokkr-
um bónda á íslandi hafi haldist
eins illa á starfsfólki sínu og
Laugarvatnsbóndanum og er
það ekki veigalítið atriði í
þessu máli.
Þótt menn kunni að greina
á um ýmis atriði í þessu máli,
eins og gengur, ekki sízt þegar
reynt er nú að gera það að við-
kvæmnismáli, þá mun flestum
Laugvetningum geta komið
saman um þær staðreyndir, að
þrátt fyrir margra ára kröfur
um betri og ódýrari mjólk þar
á staðnum, hafi þeim kröfum
aldrei verið ansað en mjólkin
stöðugt verið að versna, þar til
héraðslæknirinn fann ástæðu
til að stöðva neyzlu þessarrar
mjólkur beint úr Laugarvatns-
fjósi og byggði þar m. a. á
gæðaprufum, er hann lét gera
í Flóabúinu.
Hitt er þó meira um vert að
ummæli hennar varpa skýru
Ijósi á þetta mál. Orðrétt seg-
ir Jensýna skólastýra: „Eftir
hina alræmdu mjólkurprufu og
miður smekklegu af þeirra
hálfu, sem framkvæmdu hana,
þá sagði Bjarni Bjarnason öll-
um upp mjólkursölunni, sem
keypt höfðu mjólk frá Laugar-
vatnsbúinu, líka Húsmæðra-
skólanum. Vegna eindreginna
rökstuddra óska, sem ég tel ó-
þarft að greina hér, en voru
byggðar á hagsmunum Hús-
mæðraskólans, féllst Bjarni
Bjarnason á, að Húsmæðraskól- jþaðan komin
inn héldi áfram viðskiptum við Flóabúinu.
Laugarvatnsbúið. Um þetta
leyti var verið ag taka í notkun
á Laugarvatnsbúinu mjaltavél-
neyzlumjólk er rokið upp til
handa og fóta og teknar í notk-
un „mjaltavélar og kælivélar
af fullkomnustu gerð, alveg
nýjar“. Það er vitað að í vetur
var fengin skui'ðgrafa til að
reyna að grafa út nokkuð af
þeim ca. 3000 teningsmetrum
af mykju, sem talið var að væri
í fjósinu. Liggur nú ekki beint
við að álykta að í þessari stór-
felldu nýsköpun hafi ekki verið
gleymt handklæðum, sápu,
júgurklútum, hreinum fjósaföt-
um til skiptanna, snyrtingu
kúnna og hreinlæti í mjólkur-
húsi og fjósi áður en álits dýra-
læknis var leitað. Hér er drepið
á augljósar staðreyndir, sem
alls engra skýringa þarf við,
því þær skýra sig sjálfar.
'úð, en þó haldið því fram, að
| naumast gæti verið um óspillta
'vöru að ræða. Vegna blaða-
skrifá um þetta mál, hef ég því
leitað álits'gerlafræðings, sem
er opinber embættismaður. Hef
ég gefið honum nákvæma lýs-
ingu á töku sýnishornanna sam
kvæmt skýrslu, sem ég hef gef-
ið skólayfirlækni. Telur nefnd-
ur gerlafræðingur aðferðina
fullnægjandi og að rannsókn-
irnar leiði ótvírætt í ljós, að 3
sýnishornin hafi verið óhæf til
manneldis, en hin þrjú illhæf.
Eg get ekki borið um, hvort
þessi mjólk hafi verið frá skóla
búinu, en það hefur forstöðu-
maður mötuneytisins gert.
Hinn 9/12 ’59 ákvað stjórn
mötuneytisins, samkvæmt ósk
meirihluta neytenda, að kaupa
framvegis gerilsneydda mjólk
frá MBF. Báru þeir við, að
mjólkin ímötuneytinu væri oft
illdrekkandi, og vitnaði hópur
þeirra einnig til greindrar rann
sóknar.
Með því að ég tel nú þessi
mál vera i viðunandi horfi fyr-
ir neytendur, harma ég hinar
hvimleiðu umræður um þau í
blöðunum og sé ekki ástæðu til
að orðlengja þetta frekar.
Reykjavík, 21. janúar 1960.
Héraðslæknirinn Laugarási,
Grímur Jónsson.
Það mun svo líka staðreynd,
sem vert er að undirstrika,
enda rökrétt afleiðing áður-
nefndra aðgerða, nýsköpunar-
innar í Laugarvatnsfjósinu, að
22. desember s.l. er mjólkin
í úrvalsflokk í
Vissulega er ástæða til að
óska Bjarna bónda til hamingju
með þær miklu framfarir og
ar og kælivélar af fullkomnustu . . .
6 u iþennan agæta arangur.
gerð,
hér).
alveg nýjar.“ (Leturbr.
Laugvetningur.
Skýrsla urn rannsóknir á mjólk
i skólamötuneytinu á Laugarvatni þ. 26.11.1959.
Að beiðni skólayfirlæknis og
í samráði við forstjóra Mjólk-
urbús Flóamanna (MBF, herra
Grétars Símonarsonar, og
mjólkurfræðings.MBF, hr. Öst-
erby, voru tekin sýnishorn af
mjólk í mötuneyti skólanna á
Laugarvatni hinn 26/11. 1959.
Sýnishornin voru tekin á 12.
tímanum á hádegi og voru send
með bifreið mjólkurbúsins til
Rannsóknarstofu búsins.
Afrit af niðurstöðu Rannsókn
arstofunnar.
Orðsending frá Rannsóknar-
stofu Mjólkurbúi Flóamanna,
Selfossi 26/11 1959.
Héraðslæknirinn
Laugarási.
6 mjólkurprufur, móttekið
26/11 kl. 15.15.
1 prufa (merkt) 4 fl. 15 mín.
2 — 3 - 30 —
2 —- 3 - 90 —
1 — 2 - 180 —
(Hjálögð skýring frá Mjólk-
urbúinu).
Herman Österby (sign).
1 fl. mjólk irmiheldur allt að
Vz milj. gerla i ccm.
2 fl. mjólk allt að 4 millj.
3 fl. mjólk allt að 20 millj.
4 fl. mjólk meira en 20 millj.
gerla í ccm.
Bornar hafa verið brigður á
að taka sýnishornanna hafi far-
ið þannig fram, að á niðurstöð-
um sé byggjandi. Eg hef ætíð
túlkað niðurstöðurnar með var-
SKl PAUT6ÍRÐ
RIKISINS
M.s. líekla
vestur um land í hringferð
hinn 29. þ.m. — Tekið á'
móti flutningi á mánudag
og árdegis á þriðjudag til
Patreksfjarðar, Bíldudals,
Þingeyrar, Flateyrar, Súg-
andafjarðar, ísafjarðar,
Siglufjarðar, Akureyrar,
Húsavíkur, Kópaskers,
Raufarhafnar og Þórs-
hafnar. — Farseðlar seldir
á fimmtudag.
fer til Sands, Hvamms-
fjarðar og Gilsfjarðarhafna
á þriðjudag. Vörumóttaka
á mánudag.
M.s. Herjólfur
fer til Vestmannaeyja á.
mánudag. — Vörumóttaka
daglega.
Alþingi sent ávarp frá
Æðstaráði Sovétríkjanna.
Ríkisstjórnum allra landa sent
samskonar ávarp.
A. M. Alexandrov, sendi-
herra Sovétríkjanna á íslandi,
afhenti þann 20. jan. s.l. Guð-
mundj í. Guðmundssyni utan-
ríkisráðherra ávarp Æðstaráðs
Sovétríkjanna til Alþingis og
ríkisstjórnar íslands. Ávarp
þetta er sent ríkisstjórnum og
þjóðþingum allra landa.
Ávai'pið hefst á þessum orð-
um: Æðstaráð Sovétrikjanna
hefur ákveðið að beina til þjóð-
þings og ríkisstjórna allra
landa heims ávarpi um sérstak-
lega mikilsvert málefni, er vai'ð
ar hagsmuni alls mannkyns.
Æðstaráðið hefur samþykkt
að minnka enn til muna her-
styrk Ráðstjórnarríkjanna, án
þess að bíða eftir alþjóða sam-
komulagi um afvopnun. Gefin
hafa vei’ið út lög þess efnis, að
heraflinn skuli enn minnkaður
um þriðjung eða 1.200.000
manns. Dregið verður úr vopna
búnaði hers og flota svo og hern
aðarútgjöldum ríkisins.
Einnig segir þar: Það er stað-
reynd að dregið hefur mjög úr
streitum ríkja í millum og frið-
arhorfurnar batna til muna. Sú
óhrekjanlega staðreynd að frið-
samleg sambúð rikja mismun-
andi þjóðskipulags er orðinn
sögulegur veruleiki, jafnframt
því sem hún er beinlínis lífs-
nauðsyn, er að festa æ dýpri
rætur í meðvitund þjóðanna og
hugum stjórnmálamanna og
þjóðaleiðtoga.
Heimsókn Krúsévs forsætis-
ráðherra til Bandaríkjana og
fundir hans við Eisenhower
forseta hafa orðið upphaf að
nýjum þætti í alþjóðasarhskipt-
um ....
Jafnframt því, sem að við
leiðum í gildi lög þessi um nýja
meiriháttar minnkun á þerafla
Ráðstjórnarríkjanna, yiljum
við láta í ljós þá von að þjóð-
þing og ríkisstjórnir annarra
landa muni einnig fyij-ir sitt
leyti taka upp svipaða stefnu
.... Nútímavopnum er engin.
takmörk sett í eyðingamætti
sínum og langdrægi. Eip vetn-
issprengja megnar að afmá af
yfirborði jarðar merkilegustu
stöðvar heimsmenningarinnar
og ekki þarf nema fáar vettnis-
sprengjur til að leggja í rústir
heil ríki.
Að lokum skorar Æðstaráð
Sovétríkjanna á þjóðþing og
ríkisstjórnir allra landa rið gera
raunhælar ráðstafanir í þá átt
að draga úr herafla sínum og
leysa mannkynið undan óttan-
um við nýja styrjöld og tryggja
frið.
FÓÍA- aðgerðir ínnlegg
Tímapantanir í síma 12431.
Bólstaðarhlíð 15.
SÍRLE64 toMJD Ef/V/
G07T SAf/Ð