Vísir - 27.01.1960, Blaðsíða 6
ví SJB
Miðvikudaginn 27. janúar 1960
WMSMM
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Visii kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
ítitstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrax skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 25,00 í áskrift á mánuði,
kr. 2,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Urslitin í Dagsbrún.
Það var ekki við öðru að búast
en að kommúnistar þættust
hrósa miklum sigri í stjórn-
arkosningunum, sem fram
fóru í Dagsbrún á laugardag
og sunnudag. Eins og sagt
var frá hér í blaðinu, fengu
þeir um tvöfalt fleiri at-
kvæði en lýðræðissinnar og
öllu meira fylgi en í kosn-
ingunum síðustu, og þar af
leiðir vitanlega, að þeir
reyna að telja sjálfum sér og
öðrum trú um, að þeir hafi
unnið stórsigur.
Allir vita, hvernig kommúnist-
ar beittu sér í kosningahríð-
inni og hvaða áróður þeir
höfðu fyrst og fremst í
frammi. Þeir slógu fram
fullyrðingum um væntan-
legar tillögur ríkisstjórnar-
innar í efnahagsmálum og
sögðu, að þær gengju ekki út
á annað en að skerða kjör
verkamanna, sem minnst
bera úr býtum og mega ekk-
ert missa af kjörum sínum.
Þessu hafa koritmúnistar nú
haldið i'ram um nokkurt
skeið, án þess að hafa hug-
mynd um i hverju tillögur
stjórnarinnar eru fólgnar.
Þeir hafa engan áhuga fyrir
þessum tillögum, því að þeir
hafa engan áhuga fyrir því,
að hér verði hægt að koma á
nokkru jafnvægi og losa
þjóðina úr þeim erfiðleikum,
sem við er að stríða.
Þótt kommúnistar telji sig hafa
unnið glæsilegan sigur í
Dagsbrún, er ekki þar með
sagt, að hann endist þeim
lengi. Þeir hafa enga trygg-
ingu fyrir því, að þeir menn,
sem þeim tókst að blekkja
til fylgis við sig með því að
búa til og segja þeim skrök-
sögur um tillögur ríkisstjórn-
arinnar, verði andvígir þeim
tillögum, þegar þær verða
lagðar fram. Það er miklu
frekar ástæða til að ætla, að
margir verkamenn, sem kusu
kommúnista í Dagsbrún, af
því að þeir eru sjálfir heiðar-
legir menn og gera ráð fyrir,
að kommúnistar sé einnig
heiðarlegir í áróðri sinum,|
snúi baki við þeim, þegai-|
þeir frétta um fyrirætlanir j
ríkisstjórnarinnar og þykist
vondslega blekktir. Þessi
sigur kommúnista verður því ^
vafalaust skammgóður verm- ’
einmitt einkennzt af þeim,
ekki að gleyma því þegar í
stað.
Þeir mega einnig rnuna það, að
þetta er ekki í fyrsta skipti,
sem kommúnistar viðhafa,
blekkingar í áróðri sínum,
því að hingað til hefir hann|
einmitt einkennzt af þeim,!
þær verið bæði uppistaða og
ívaf. En þeir menn eru sann-^
arlega leiðitamir, sem geta
látið blekkjast þannig ár frá
ári, og ólíkir eru þeir öðrum
Islendingum, sem þykjast
geta hugsað fyrir sig og far-j
ið eftir þeim niðurstöðum,
sem þeir hafa komizt að.
linaðurinn á vergangi ntiðað við
tandbúnað og sjávarútveg.
Þjóðinni hagkvæmast að skapa jafnrétti
milli atvinnuveganna.
Almennur fundur var hald- j en skapa þyrfti atvinnuvegun-
inn í Félagi íslenzkra iðnrek- um sem mest frelsi með sem j
enda s.I. laugardag.
Formaður félagsins, Sveinn
B. Valfells, setti fundinn og
bauð gesti félagsins velkomna,
en þeir voru: Bjarni Benedikts-
son, iðnaðarmálaráðherra,
Kjartan Thors, formaður Vinnu
veitendasambands íslands,
Björgvin Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri þess, Björgvin
Frederiksen, forseti Landssam-
bands Iðnaðarmanna og Bragi
Hannesson, framkvæmdastjóri
þess. Fundarstjóri var Kristján
Jóhami Kristjánsson, forstjóri.
Formaður F.f.I. Sveinn B.
Valfells, flutti ítarlegt erindi
um störf félagsins nú í vetur,
framtíðarhorfur og ræddi auk
þess ýmis sérmál, sem leysa
þyrfti iðnaðinum til hagsbóta.
í upphafi máls síns ræddi
minnstri íhlutun framkvæmda-
valdsins. Fyrirhugaðar ráðstaf-.
anir ríkisstjórnarinnar í efna-1
hagsmálum miðuðu að sköpun
frjálsræðis, þannig að hver at-
vinnuvegur geti sýnt hvers
hann raunverulega er megnug-
ur. Þetta hefði gefist vel í öðr-
um löndum. Ráðherrann ræddi
því næst um skattamálin.
Skattakerfinu þyrfti að breyta,
en breytinguna yrði svo að
meta að verðleikum, þegar
tækifæri gæfist til að byggja
upp fyrirtækin fjárhagslega.
Ráðherrann sagði að aldrei
hefói verið reynt að undirbúa
almennar efnahagsaðgerðir jafn
vel og nú. Hefðu færustu menn
lagt sig þar alla fram og sam-
ráð verið haft við alþjóðastofn-
anir og sérfræðinga þeirra, enda
hafa þær af mikilli reynslu að
formaður um gjaldeyris-og inn- mið]a Þekking Qkkar á efna. ■
f™ní"!!?ál ,°g eÆ£'lelka’>agSmálunum hefði'aukist mik-
ið á síðari árum og væri því!
hægt að sneiða hjá ýmsum örð-
sem alltaf er þar við að etja og
leysa þarf á viðunandi hátt. I
Einnig ræddi hann um skatta-
málin og þá sérstaklega stór-
eignaskattinn og söluskattinn.
Taldi formaður 9 % söluskattinn
á meðal þeirra óheillavænleg-
ustu ráðstafana, sem gerðar
hefðu verið gagnvart iðnaðin-
um, þar sem hann kæmi mjög
ugleikum, sem áttu sér stað við:
efnahagsaðgerðirnar 1950.
Mundi þetta ekki sízt koma iðn- i
aðinum til góða. Ráðherra drap [
þessu næst á innflutningsmál,
og lánsf jármál. Kvaðst hann |
hafa í huga að fá nefnd, sem’
starfar að athugun á endur
misjafnlega niður á aðila, væri | kaupum iðnaðarvíxia> það verk-:
óréttlátur í framkvæmd
drægi úr samkeppnishæfni fyr-;
irtækjanna. Þyrfti því að breyta
honum eða leggja hann niður.
Einnig væri nauðsynlegt að taka
tekjuskattskerfið til nánari at-
hugunar og úrbóta.
Þessu næst ræddi formaður-
inn um lánsfjárþörfina. Sagði
hann að stofnlánasjóður iðnað*-
arins, Iðnlánasjóður, næmi nú
og i efni í hendur að athuga víðtæk-
ari lausn á lánsfjármálum iðn-
aðarins sérstaklega eflingu Iðn-
lánasjóðs eða aðra hliðstæða
ráðstöfun.
Ráðherrann sagði, að auka
þyrfti menntun og fræðslu, því
annars myndum við dragast
aftur úr. „Með notkun gáfna
og dugs getum við orðið bezt-
og jafnmenntaðasta þjóð í
samtals um 10 milljónum króna ! heimi« Þar með gætum við
Norbmenn grátt Eeiknir.
og' auk þess væru hráefna- og
afurðavíxlar iðnaðarins ekki
endurkeyptir af Seðlabankan-
um. Væri iðnaðurinn því sem
næst á vergangi miðað við
landbúnað og sjávarútveg, sem
hafa stofnlánasjóði að upphæð
nær 600 milljónir króna óg
endurkeypta víxla nær 900
öðlazt beztu fáanlegu lífskjör. I
Að lokum sagðist ráðherrann 1
reiðubúinn að vinna að lausn j
mála þeirra er iðnaðinn varð-}
aði og kvaðst treysta því, að iðn- j
rekendur litu með skilningi á
störf hans.
Fundarmenn beindu ýmsum
Þær fregnir hafa borizt hingað,
að norskir fiskimenn hafi
orðið illa úti af völdum
brezkra og þýzkra togara-
manna fyrir skemmstu. Hafa
erlendir togarar siglt fram
og aftur um svæði þau, þar
sem norskir fiskimenn hafa
lagt net sín, og hefir þetta
haft í för með sér gífurlegt
tjón, svo að sumir geta vart
undir risið.
Þetta gefur Norðmönnum bend-
ingu um það, að fiskimið
þeirra verða ekki látin af-
skiptalaus af erlendum tog-
urum, fyrri en þau eru inn-
an stærri landhelgi en Norð-
menn hafa nú, og þeir geta
jafnframt stuggað við þeim,
sem kunna að hafa hug á að
stunda veiðdþjófnað. Það er
þess vegna ekki út í hött að
ætla, að þeim. sem vilja 12
mílna landhelgi við Noreg,
vaxi fylgi við þetta, og
norska ríkisstjórnin líti á
þetta sem nokkra ábendingu,
að því er varðar afstöðu j
hennar til þessa máls að und-
anförnu.
Óðum líður að því. að ráðstefn-
an um réttarreglur á hafinu
komi saman, og við vitum, að
Bretar efndu til leyniráð-
stefnu ekki alls fyrir löngu
. til að búa sig og sína vini
undir hana — eða þá, sem
þeir telja sér hlynnta. ÞessJ
hefir ekki verið getið, að
höfuðandstæðingar Breta í
þessu máli hafi talið rétt að
efna til fundar um afstöðu
sína, en vonandi verður það
þó einuga, samstillt fylking,
sem fram kemur á ráðstefn-
unni, þegar þar að kemur. j
Bardaginn verður sjaldnast
of vel undirbúinn, ekki sízt j
þegar gamlir refir eru ann-
ars vegar.
spurning'um til ráðherrans, sem
milljónum króna auk þess, sem svaraði Auk þess flutti
þeir hafa á oðrum peninga- Björgvin Frederiksen, forseti
markaði, en þaðan hefur iðnað- Landssambands iðnaðarmanna
avarp.
Fundurinn
sóttur.
var mjög fjöl-
urmn mest allt sitt lánsfé
„Okkur hefur tíðum fundizt
stjórnarvöldin vanmeta þýð-
ingu iðnaðarins í efnahagslífinu
og þar af leiðandi ekki skapað
honum sömu vaxtarskilyrði og
hinum aðalatvinnuvegunum“.
Að lokum sagðist formaður
treýsta því, að núverandi rík-
isstjórn mundi stuðla að því að
leysa vandamál iðnaðarins með
því að skapa jafnrétti á milli
atvinnuveganna, enda mundi
það reynast þjóðinni hag-
kvæmast þegar til lengdar léti.
Þessu næst tók Bjami Bene-
diktsson, iðnaðarmálaráðherra,
til máls. Ræddi hann fyrst um'Jón Kr. Gunnarsson,
þýðingu atvinnustéttanna. M. j útgerðarmaður í Hafnarfirffi,
a. að við þyrftum að lifa í sam- hefur keypt hluta af frystihús-
félagi, þar sem við getum í sem inu í Garði. Hinn kunni út- j
fyllstum mæli notið arðsins ai' gerðarmaður Finnbogi Guð- j
starfi hinna ýmsu stétta. Ráð- mundsson í Gerðum hefur rek-[
herrann taldi að iðnaðurinn j ið fi'ystihús þetta frá stofnun j
hefði oft verið beittur ranglæti, þess. Jón hefur gert út nokkra j
Úr fiskiðnaðinum —
F>h af 2. síðu.
Meðan ekki er eitthvað gert
erum við að bjóða heim hætt-:
unum og þroun undanfarinna
ára getur orðið afdrifarík fyrir j
íslenzku þjóðina.
„Naiistinni
berast pantanir".
Einn af lesendum Bergmáls
hefur óskað birtingar á eftirfar-
andi:
,Eg las fyrir nokkru frétta-
klausu í dagblaði hér í bænum,
sem birt var undir fyrir'sögninni
„Agnar að snæðingi“, og er þar
sagt frá þorramatnum, sém
Naust hefur á boðstólum. ■—
Nú er Naust hvorugkyns orð,
eins og allir ættu að vita, en
blaðamaðurinn, sem klausuna
skrifaði, hefur lært skakkt, og
segir: Naustin hefur haft þenn-
an sið .... Naustin byrjaði að
bera hann á borð og Naustinni
eru farnar að berast pantanir.
Alls er talað um Naustina 4
sinnum í stuttri klausu um veit-
ingastað, sem heitir Naust, en
Naust er hvorugkynsorð, ekki
kvenkynsorð. Sennilega hefur
ungum og óreyndum blaðamanni
orðið þessi mistök á, þvi að ekki
verður séð að fréttin sé aðsend,
og skal þó ekkert um það fullyrt.
Ekki er ég að minnast á þetta
hér af neinum illvilja í garð þess
blaðs, er fréttina flutti (Alþbl),
né blaðamannsins, en svona mis-
tök eru vægast sagt lítt afsakan-
leg og leið, og svona mistök verð-
ur að leiðrétta. Tel ég og, að
blaðamenn geti ekki kvartað und
an gagnrýni, þegar starfsmönn-
um þeirra verður svona á í mess-
unni. Jafnframt skal játað, að
það er mjög algengt, að þvi er
virðist, hér í bæ, að tala um
Naústina, en ekki Naustið, sem
vera ber, en blöðin verða að vera
til fyrirmyndar i þessum efnum.
Bjúgan og- b.júgurinn.
Úr því að ég fór á stúfana vildi
ég minnast örfáum orðum á ann-
að orð, sem mjög fáir beygja
rétt, að þvi er virðist. Bjúga er
hvorukynsorð —: í fleirtölu
bjúgu. En í sölubúðunum biðja
menn um „tvær eða þrjár.bjúg-
ur“ eða jafnvel ,,bjúg“. einn eða
fleiri, en bjúgur er karlkyns orð
og merkir ailt annað, eins og all-
ir ættu að vita.
Móðurmálsþættir.
Eg vil að lokum segja þetta:
Móðurmálsþættir bæði i blöðum
og útvarpi, eru þarfir, en ég held,
að mest þörf sé á þáttum um
málvillur og bögumæli, þ. e.
þætti til að leiðrétta slíkt, þætti
sem jafnframt væru til hvatning-
ar um bætta málsmeðferð. Hinir
frgeðilegu þættir um uppruna
orða, sjaldgæf orð o. fl.. eru
ennig fróðlegir og gagnlegir. —
R.“
Ath.: Bergm'.l er R sammála
um, að réttmætt sé að gera kröf-
ur til blaðanna um, að vandað
sé til málsins á þeim eins og frek
ast er unnt, og efast ekki um
einlæga viðleitni í þá átt, þótt
ýmsum geti orðið á i messunni
og þá einkum, er öllu verður að
hraða. Hitt er svo augljóst, að
það má ekki nota til afsökunar,
heldur verður markið að vera
mikill vinnuhraða samfara
vandaðri málsmeðferð. Blaða-
mennskustarfið hefur reynzt
mörgum góður skóli í meðferð
málsins, en því betur standa
menn að vígi. þegar slíkt starf er
hafið, að -undirstaðan sé traust.
Mætti um það margt segja, en
það yrði of langt mál, ef það
væri rætt frekara í dag. — 1.
báta frá Hafnarfirði, þar sem
hann hefur haft umfangsmikla
saltfisk- og skreiðarverkun
undanfarin ár.