Vísir - 16.02.1960, Blaðsíða 4

4
Vf SIR
Þriðjudaginn 16. febrúar 1960
¥ið þurfum að hlaða
varnargarð um krónuna.
Glæírabrauf uppbóf-
anna.
Sér til gamans geta menn svo
hugsað sér að við hefðum enn
reynt að feta okkur áfram á
glæfrabraut uppbótanna. Við
hefðum þá orðið að leggja nýja
árlega skatta á þjóðina að upp-
hæð 250—300 millj. kr., án þess
að afnema aðra skatta, eins og
nú er gert. Ella gátu ríkissjóð-
ur og Útflutningssjóður ekki
staðið í skilum og það jafnvel
þótt einhver erlend lán hefðu
fengizt. Af þessu leiddi hrein
kjaraskerðing, sem nam 5—6 %,
annars hefði þurft nýja svipaða
skatta í lok þessa árs. Allir sjá,
hvert það stefnir. En auk alls
þessa hefðum við svo enn setið
uppi með þetta dauðadæmda
foótakerfi, er leikur þjóðina því
verr, sem það stendur lengur,
vegna þess að það ýtir undir
þá framleiðslu, sem verst ber
sig og færir með því allt heil-
forigt efnahagslíf úr skorðum,
sökkvir þjóðinni æ dýpra í fen
skulda og skatta og endar á því
að leiða yfir hana hrun,
yinnuleysi og hörmungar.
at-
Þessa 5—6 stiga kjararýrnun
hefðu menn orðið að þola alveg
bótalaust, jafnt fjölskyldumenn
sem öryrkjar og aldrað fólk,
sem nú eiga að Já fullar bætur,
jafnframt sem sú hækkun vísi-
tölunnar um 13 stig, sem leiðir
af þessu frumvarpi, verður
greidd niður í 3 stig.
★
En, segja menn, allar að-
keyptar vörur stórhækka í
verði.
Satt er það. En er það nokk-
uð nýtt?
1950 var krónan lækkuð um
42.6%.
Gengisfelling vinstri-stjórnar-
innar nemur í dag 35—46%.
Sú krónulækkun, sem nú er
verið að viðurkenna, nemur þó
ekki meira en frá 20—34%.
Lækkun krónunnar nú er m.
ö. o. aðeins nokkur hluti af
lækkuninni 1950 og af lækkun
vinstri-stjórnarinnar. Sú hækk-
un vöruverðs, sem nú skeður,
er því miklu minni en þá varð,
þótt benda megi á örfáar vöru-
tegundir, sem af sérstökum á-
stæðum hækka meira
Gengisfallið 1958 var
meira en nú.
Það er eðlilegt, að mennmenn kvíða verðhækkunum, og
bæðj lækkuðu krónuna miklu
ineira 1958, og sem auk þess
foera höfuðábyrgð á, að enn er
ki ónan fallin. Gildir þetta jafnt
um Alþýðubandalagið sem
Framsókn.
En hvað sem þessu líður, —
það er von.
Þarf að
kvarti undan verðhækkunum
nú, sem fyrr. En það er óeðli-
iegt og óskiijanlegt, að kvart-
að sé meir nú en 1958, þyí
þá var gengisfallið miklu meira
en nú. Og það stappar nærri
óskammfeilni, þegar þeir ær-
ast nú og reyna að æra almenn- V3r ... ,, . , „
íng út af krónulækkuninni sem bemt og obemt. En retta
Og nú er spurt:
skerða kjörin?
Eg hef þegar sýnt fram á, að
bótaleiðin, þótt fær hefði verið
áfram í eitt ár eða svo, sem ekki
hefði skert kjörin miklu
mynd af úrræðum okkar fá
menn þó ekki án samanburðar
við, hvað orðið hefði, ef stjórn-
ina hefði skort þekkingu og
þrek til að reyna að skera fyr-
ir rætur meinsins, eins og ætl-
að er með aðgerðum þessum.
Þessi samanburður fæst, ef
þjóðin lætur blekkjast til and-
stöðu við þessi úrræði; þau
munu þá fara út um þúfur og
Með þessum fáu orðum vona
ég, að mér hafi tekizt að sýna,
liversu illa við íslend-
ingar erum komnir og hverjir
valda. Ég vona líka, að þi-átt
fyrir það moldviðri, sem upp
er þyrlað, skiljist öllum hugs-
andi mönnum, að við eigum
ekkert val.
Það, sem gera þarf, er þetta:
1. Að viðurkenna sannvirði
krónunnar, eins og vinstri-
stjórnin skildi við hana,
þá mun þjóðin fá réttan skiln-
ing á þeim mönnum, sem nú
eru að villa henni sýn. En sú
reynsla verður. dýrkeypt, svo
dýrkeypt og. örlagaþrungin, að
öllum, sem sjá voðann framund-
an, er skylt að verja þjóðina
gegn honum, hvað sem það
kostar.
k
Til leiðbeiningar er mönnum
hollt að gera sér ljósa grein fyr-
ir þvi, að undanfarin 5 ár hefir
þjóðin árlega eytt 500 millj.
kr. meira en hún hefir aflað.
Það þýðir, að vinir okkar, og þá
fyrst og fremst Bandaríkja-
menn, hafa árlega lánað hverju
mannsbarni á íslandi um 3000
krónur til kaupa á hátollavöru-
luxus. Á 5 manna fjölskyldu
nemur þetta um 15000 kr. ár-
lega, ef miðað er við arf vinstri-
stjórnarinnar, 38 kr. verð á doll-
ara. Nú, þegar enginn vill leng-
ur lána okkur til að lifa um
efni fram, fær þjóðarbúið ár-
lega til ráðstöfunar upphæð,
sem er sern svarar 15000 kr.
minni á hverja 5 manna fjöl-
skyldu. Þann niðurskurð á tekj-
unum verða menn því að horf- jtaldar breytingar á
ast í augu við, hvort sem fall sköttum, sem hæstv
krónunnar. verður viðurkennt
eða ekki. Sagan er þó lengri.
Nú snýst hjólið nefnilega við.
Nú fá menn ekki eyðslulán.
Nú verður hið opinbera hins
vegar að taka af hverjum gjald-
þegn nokkurn hlut teknanna til
greiðslu upp í skuldir þjóðar-
innar. Það bætist við þeSsar'
fimmtán þúsundir, sem ég
nefndi.
skammbitna, smáa og skörð-
ótta.
Að tryggja, að þessi neyðar-
ráðstöfún komi sem léttast
niður á almenningi, einkum
þeim, sem minnst burðarþol
hafa.
3. Að hlaða varnargarð um
krónuna.
Allt þetta er gert með því
frumvarpi, sem hér er til um-
ræðu.
Sérfræðingar okkar hafa eft-
ir ýtarlegar athuganir talið, að
lækkunin yrði að vera minnst
20—34% og verða þá 38 krónur
í bandarískum dollar. Með
þessu er ætlað að afnema bóta-
kerfið og reka atvinnuvegi
landsmanna styrkja- og halla-
laust.
Niðurgreiðslur og aukn-
ar tryggingar.
Með niðurgreiðslum á kaffi,
sykri og kornvöru, en einkum
þó svo stórfeldri breytingu á
tryggingarlögg., að sumir kalla
að skapað sé nýtt þjóðfélag, eru
léttar byrðar almennings, og
verða hjón með þrjú börn á
framfæri, öryrkjar og aldrað
fólk með öllu skaðlaust af þess-
um ráðstöfunum. Hefur aldrei
fyrr neitt svipað verið aðhafst
hér, þegar Alþingi hefur viður-
kennt gengislækkun. Eru þó ó-
tollum og
fjármála-
ráðherra gerði grein fyrir við
1. umr. fjárlag'anna, og mörg-
um eru til mikilla hagsbóta,
svo sem niðurfelling tekjuskatts
ins af almennum launatekjum.
Þetta er hollt, að menn hafi
hugfast, þegar þeir kveða upp
dóm yfir þeim bráðabirgða-
byrðum, sem nú er á þá lagðar.
★
Rétt er að vekja athygli á,
að það er í meginefnum rangt,
þegar reynt er að telja fólki trú
um, að þessi voðalega skulda-
söfnun stafi fyrst og fremst af
skipakaupum og annarri slíkri
fjárfestingu. Þetta sézt m. a. á
því, að íslendingar hafa ekki
ráðist í neitt annað eða meira í
tíð vinstri stjórnarinnar en
árin áður og var þó skulda-
söfnun þá ekki nema ein-
ar 130 milljónir. Allar þjóðir
verða líka að freista þess að láta
árlegar tekjur standa undir við-
haldi og eðlilegri aukningu
framleiðslutækjanna, auk
vissra stærri framkvæmda, a.
m. k. að nokkrum hluta. Þetta
hefir okkur láðst. Það er ásetn-
ingssynd. Vinstri-stjórnin vildi
skki, að íslendingar sniðu sér
stakk eftir vexti. Hún vildi taka
lán — eyðslulán, beinlínis
vegna þess að án mikils inn-
flutnings á hátollavörum, sem Eysteinn Jónsson hefur verið
greiddar voru með erlendu lán- ■ ag burðast við að skrifa æfi-
unum, gat bótakerfið ekki stað- j sögureifara í tveim bindum,
sst, en að niinnsta kosti komm- gem heita ,.Byg'gðarstefnan“ og
únistar héldu og halda í það | ,.Uppbyggingarstefnan“. Fjalla
lauðahaldi. Ber hvorttveggja þeir um vilja Sjálfstæðisflokks-
til, að þeir óttast, að án þess ins og Framsóknarflokksins til
I þessum umræðum hefur
auðvitað verið skipzt á spjóta-
lögum. Einna verstu skeinuna
fékk háttv. 1. þm. Austfirðinga
hjá hæstv. menntamálaráðh.
enda bítast kunnugir bezt.Ljóst
aði ráðherrann mörgu áður ó-
kunnu upp um vinstristjórnina
og sannaði, að flestar staðhæí-
ingar Eysteins Jónssonar nú
stangast algjörlega á við skoð-
anir hans og fullyrðingar þá, og
sýndi að þessi fyrrv. fiámiála-
ráðherra hefur látið sig' hafa
það að fara með furðulegt fleip-
ur í veigamestu þáttum þessa
mikla máls.
Af öðrum meiri háttar mönn-
um hlaut háttv. 3. þm. Reykvik-
inga, Einar Olgeirsson, einna
verstan áverka. Hefur hann
með alkunnri mælsku sinni
skýrt fyrir okkur, að við stefn-
um norður og niður. Innan
skamms takizt okkur að leg'gja
allt í rúst. sem við á tveim ára-
tugum með glæsilegum stórhug
og atorkú höfum byggt upp,
sjálfum okkur til lofs og dýrð-
ar, en öllum erlendum til mik-
illar undrunar.
Háttv. 1. þm. Vestfirðinga,
Gísli Jónsson, brá brandi sín-
um og geigaði ekki. Hann gerði
sér lítið fyrir og las upp nefnd-
arálit þessa sama þingmanns,
þegar krónan var felld 1950.
Þar spáði Einar Olgeirsson
hruni og flagi, alveg eins og nú.
Hvernig rættust þeir spádómar?
spurði Gísli Jónsson. Þannig,
sagði Gísli, að samkvæmt eigin
orðum Einars Olgeirssonar hafa
framfarirnar aldrei frá land-
námstíð verið jafn miklar eins
og þennan áratug og þann
næsta á undan. Ætli spádómar
Einars reynist ekki eitthvað
svipað raunhæfir nú? spurðL
Gísli ósköp góðlátlega. Ég,
heyrði Einar Olgeirsson aldrei.
svara þessu. Honum verður ann-
ars sjaldan orðfall.
Hvorki vinnst mér tími til
né hefi ég áhuga á að endur-
taka hér höfuðatriðin úr þeim
30—40 klukkustunda umræð-
um, sem fram hafa farið um
þetta mikilvæga mál hér í hátt-
virtri deild. En hitt nefni ég,
af því að það skiptir höfuðmáli,
að andstæðingar okkar eru ó-
sammála urn allt, sem á veltur
í efnahagsmálum þjóðarinnar.
Eysteinn Jónsson verðskuldar,
að unnendur krónulækkunar
tækju hann í dýrlingatölu.Hann
felldi krónuna beint og óbeint
1939 — 1950 — 1951 — 1955
— 1956 og 1958, svo dæmi séu
nefnd. Ég seg'i þetta ekki til
ámælis. Ég skýri aðeins frá
staðreyndum.
- - -v’
Einar Olgeirsson hefur hins-
vegar alltaf staðið gegn því, að
viðurkennt yrði það fall krón-
unnar, sem að verulegu leyti
hefur stafað af óraunhæfum
kauphækkunum. sem hann og
hans flokkur bera mesta ábyrgð
á.
Eysteinn Jónsson og
gengisfellingar.
dragi úr hófi úr viðskiptum ís-
lands við löndin austan járn-
tjalds, sem þó er ástæðulausj
að beina fjárstraumum út í
Strjálbýlið. Þykist Eysteinn ótt-
ast, að við ætlum að bregðast
Sendilierra Spánar á Kúbu var vísað úr landi þar eftir að hafa
trufiað sjónvarpsræðu Castros. Vopnaðir lögreglumenn flytja
! sendiherrann á brott.
en auk þess þora þeir ekki að j þeirri hug'sjón okkar og læzt
meðganga krónulækkun nema . bvggja andstöðuna gegn þessu
undi'r fölsku lieiti. j máli á því.
★ Þessa stefnu kallar Einai' Ol-
geirsson hinsvegar „snarvit-
lausa fjárfestingarstefiiu'; og
aðal-bölvaldinn í efnahagslífi
þjóðarinnar.
Ekki er nú samkomulagið
gott.
Hvernig' lízt fólki á að fela
þessum sundurþykku samherj-
um að stýra málefnum þjóðar-
innar?
Það er seigt í líftaug þjóðar-
innar, þoli hún átökin, sem þar
verða — ég segi bara það.
Framh, á D. s£5u.