Vísir - 02.11.1961, Page 7

■Fimmtudagur 2. nóvember 1961
V f S I R
Myndin sem heimspressan birti af Stalin á líkbörunum. —
Ver minnumst hetj-
unnar sem við elskum
sagði Einar Olgeirsson um Stalin.
T*egar fregnin um bana-
-*■ Iegu Stalins barst út
frá Moskvu, segir Þjóð-
viljinn 5. marz 1953. „Skarð
fyrir skildi ef hans nýtur
ekki við.“ — Var bað tebið
úr Moskvufréttinni, þar sem
sagði m.a.: Miðstjórninni og
ríkisstjórninni, öllum flokki
okkar og allri sovétþjóðinni
er ljóst, hve mikið skarð
verður fyrir skildi ef félagi
Stalin verður að láta af
störfum í þágu flokks og
stjórnar.“ — í annari for-
síðufrétt segir að Alexis
patriak hafi ákveðið sér- [
stakar guðþjónustur til að
biðja fyrir lífi Stalins!
Fregnin um lát Stalins var
á forsíðu Þjóðviljans 7. marz
og þar skýrt m.a. frá því að
miðstjórn kommúnista-
flokksins hér hafi vottað
kommúnistaflokki Sovét-
ríkjanna samúð sína. —
Neðst á forsíðunni eru
myndir af þeim sem þá voru
taldir hugsanlegir eftirmenn
Stalins: Malenkov, Voroshi-
loff, ,MoIotov og Bería. Þeir
hafa nú allir verið hreins-
aðir.
•
T eiðari blaðsins þann dag
var helgaður minning-
unni um Stalin og þetta var
ekki venjulegur leiðari, held.
ur var hann undirritaður
sérstaklega af höfundi hans
Einari Olgeirssyni, sem m.a.
komst svo að orði: „Stalin
er Iátinn. Með honum hafa
allir hinir fjórir miklu
brautryðjendur og læri-
feður sósíalismans: Marx,
Engels, Lenin og Stalin
kvatt oss. — Einhverri stór-
brotnustu ævi sem lifað hef-
ur verið, er lokið. — Með
klökkmn hug og djúpri virð-
ingu hugsa allir þeir sem
berjast fyrir sósíalisma á
jörðinni til hins ógleyman-
Iega látna leiðtoga . . . Vér
minnumst hugsuðarins ....
Vér minnumst þess læri-
föður sósíalismans, sem á
úrslitasund í bróun mann-
kynsins mótar kenninguna
um uppbyggingu sósíalism-
ans í einu landi og gerir þar
með Sovétríkin að óvinnandi
vígi verkalýðsins , . . Vér
minnumst hetjunnar ....
Vér minnumst mannsins
Stalins, sem hefur verið
elskaður og dáður meir en
flestir menn í mannkyns-
sögunni áður og naut slíks
trúnaðartrausts, sem fáir
menn nokkru sinni hafa not-
ið, en lét sér aldrei stíga þá
ást og aðdáun til höfuðs,
heldur var til síðustu stund-
ar sami góði félaginn sem
mat manngildi ofar öllu
öðru . . .“ — — „Gagnvart
mannlegum mikilleik þessa
látna baráttufélaga drúpum
við höfði, — í þökk fyrir allt
sem hann vann fyrir verka-
lýðshreyfinguna og sósíal-
isann, — í djúpri samúð við
flokk hans og albýðu sovét-
ríkjanna.“
Einar Olgeirsson.
Á
síðunni gegnt leiðaran-
um er svo birt síðasta
Kalli frændi
ræða Stalins undir fyrir-
sögninni: „Kveðja Stalins til
alþýðu heimsins.“
Næsta dag, 8. marz skýrir
kommúnistablaðið frá því
að menningartengsl íslands
og Ráðstjórnarríkjanna efni
til minningarfundar um
■ Stalin. Þar komu fram
nokkrir helztu Moskvu-
kommúnistar bæjarins: Þór-
bergur Þórðarson, Kristinn
E. Andrésson, Sverrir Krist-
jánsson, Hannes Stephensen
o. fl. og þar las Þorsteinn
Ö. Stephensen unp úr rit-
verkum Stalins. — Þennan
sama dag er líka nokkurs-
konar minningargrein um
Stalin. Er þar tekinn upp
Stalinkaflinn eftir Halldór
Kiljan úr Gerska ævintýrinu.
Frásögn af útför Stalins
kom svo í Þjóðviljanum 10.
marz, undir stórurn fyrir-
sögnum m.a. þcssari: Vertu
sæll kennari okkar og leið-
togi, kæri vinur og góði
félagi.“
•
TVTæsta dag er svo frásögn-
-*- ’ in af minningarfundin-
um hjá MÍR, þar segir m.a.:
„Þórbergur minnist Stalíns,
sem mesta mikilmennis sem
uppi hefur verið í sögu
mannkynsins“ . . . „Hannes
Stephensen flutti minning-
arorð frá íslenzkri verka-
Iýðshreyfingu“! — Næsta
dag kom svo í heild ræða
Kristins Andréssonar um
Stalin Hann komst m.a. svo
að orði: Nú vjðurkenna allir
að Stalin hafi verið mikil-
Dr. Þorbjírn
Sigurgeirsson
róaði larids-
Lýðinn í frétta
aukanum í
gaerkvöldi, og
sagði ekki á-
stæðu til að
óttast alvar-
lega geislunarhættu vegna
sprengjutilrauna Rússa. Fregn-
ir um hættu af völdúm geisla-
ryks eru mjög ósamhljóða, og
því gott að fá upplýsingar dr.
Þorbjörns.
Þau undur gerðust, að kl. 20
var útvarpað dægurlögum
leiknum á píanó, og hefur ekki
í annan tíma svo skammgildri
tónlist verið skipaður jafn veg-
legur sess í kvölddagskránni.
Þessu mikla átaki ber að fagna
innilega.
Hófst síðan kvöldvaka, sú
fyrsta í vetur. Gekk þar fyrst
fram Kristján nökkur Eldjárn
ok las úr sögu Eixúks ins rauða
Mælti hann all sköruliga ok
sagði frá ætt Eiríks ok tildrög-
um að sigling hans til eyjar
þeirrar innar stóru í vesturátt,
er hann Grænland nefndi. Var
sagan fróðlig og sögumanni
töm tungan.
Söng Þjóðleikhúskói'inn nokk
ur innlend lög, undir stjórn dr.
Hallgríms Helgasonai', en að
því loknu rifjaði Alexander
Einarsson frá Dynjanda upp
garnlar sagnir úr ísafjarðar-
djúpi. Hafði Stefán Jónsson,
fréttamaður fest sagnirnar á
hljóðband vestur þar, en lét
annars sögumann afskiptalaus-
menni.“ .... „Andstæðing-
ar So'»étríkjanna hafa ckki
um langan tíma reynt að
gcra lítið úr pcrsónu Stalins
og því síður valdi hans. —
Hinsvegar hafa þeir aldrei
látið af, ekki fram á þenna
dag, að lýsa valdi hans ann-
ars eðlis en það var; sem
ógnarvaldi og honum sem
harðstjóra og einræðisherra
með reidda svipu yfir alþýðu
Rússlands ógnandi öllum
heimi.
Lokaorð Kristins voru á
þessa leið: „Stalin stóð vörð,
trúan hljóðlátan vörð um
líf alþýðu mannsins í heim-
inum, um sósíalismann, um
friðinn.“
Svo kom 22. marz ósköp
fyrirferðalítil frétt á forsíð-
Frarnh. á 2. síðu.
an um lesturinn. Voru þetta
mest sjóferðasögur og var þar
einlægt aftakaveður og foráttu-
brim. Bátum var þá róið eða
segl notuð og kunni Alexander
að segja frá svaðilförunum á
þessum skeljum. Samt var þessi
upptaka ekki meðal þeirra
beztu, sem Stefán hefur haft
með sér úr ferðum sínum.
Kvöldvökunni lauk með lestri
Jóhannesar úr Kötlum, en hann
las úr Þjóðsögum Jóns Árna-
sonar. Hann las um álfa og
huldufólk, og fjallaði kaflinn
um líkamsbyggingu, eðli og
lifnaðai'hætti þessara kynja-
vei'a, sem áttu svo stóran þátt
í þjóðtrú íslendinga um aldir.
Lesturinn var skemmtilegur og
efnið kynlegt. Flutninguriinn
var góður eins og hjá öllum
þeim, sem sáu um kvöldvök-
una að þessu sinni.
Dr. Jakob Benediktsson flutti
þáttinn um íslenzkt mál. Hann
ræddi mest um orðabókina og
aðstoð þá, sem hlustendur þátt-
arins geta veitt með söfnun orða
og upplýsingum um sjaldgæf
orð.
Þórarinn Guðnason, læknir
las fyrrihluta sögunnar „Draum
leir“, eftir William L. Gresham
og hefur Þórarinn sjálfur þýtt
söguixa, eins og fjölda annarra
sagna. Sagan er sérkennileg og
heldur hlustaridanum föngnum,
þýðingin virðist ágæt, og lest-
uririn var sérlega góður.
„Um náttmálabil“ voi’u kvöld
tónleikarnir kallaðir, en þar fór
fram útvarp á tónleikum Sin-
fóníuhljómsyeitarinnar frá 26.
10. Af hinum ágætu tónverk-
um, sem flutt voi'U, naut ég
bezt Eldfuglsins, eftir Strav-
insky.
Ég verð að minnast lítillega
á fréttaflutninginn í gærkvöldi.
í ágripi frétta kl. 19.30 var
sagt, að séra Jakob Jónsson
hefði varið doktorsritgerð sína
víð háskólann í Lundi. Ekki
síðan orð um það meira, þar til
í seinni fréttum, en þá var
fregnin borin til baka án allra
skýringa. En til að bæta upp
þennan missi, var skýrt frá því,
að Vilhjálmur Einarsson hefði
þá um daginn sett heimsmet í
hástökki án atrennu. Ekki var
getið um það, hvar Vilhjálmur
hefði unnið þetta frækilega af-
rek, svo það hefði eins getað
átt sér stað heima í stofu hjá
honum.
Þórir S. Gröndal.