Vísir - 23.02.1962, Blaðsíða 10

10
V I S I B
Föstudagui' 23. febrúar 1962
Kjarabætur og vinnu-
friður eru stefnan
Um helgina fara fram
kosningar í stjórn Iðju, fé-
Iags verksmiðjufólks. Lýð-
ræðissinnar hafa stjórnað
félaginu í fimm ár og orðið
gerbreyting á öllu í félags-
starfseminni.
Áður fyrr réðu kommún-
istar félaginu og notuðu það
eingöngu sem pólitískt áróð-
urshreiður, en stjórn lýðræð-
issinna, undir formennsku
Guðjóns Sigurðssonar, hefir
lagt megináherzlu á það, að
félagið sé eingöngu hags-
munasamtök launþeganna,
sem stunda skynsamlega
kjarabaráttu og veita félag--
mönnum margskonar þjón-
ustu.
Kommúnistar beita öllum
brögðum til að reyna að seil-
ast að nýju til valda í félag-
inu. M. a. vildu þeir fá að
vera á lista með lýðræðis-
sinnum!
En félagsmenn í Iðju
þekkja fyrri vinnubrögð
Vestmannaeyingar á
sjé I vonzku veðri
Hinir hörðu sjósóknarar í j stormarnir að sumir bátanna
Vestmannaeyjum gerast nú 1 hafa komizt upp í allt að hálfs
þreyttir á langvarandi Iandleg- mánaðar samfellda landlegu.
um og þar af Ieiðandi aðgerðar-
leysi. Hafa þeir farið á sjó í
vonzkuveðri bæði í gær og
í morgun.
Vestmannaeyingar telja full-
víst, að ef sæmilegt veður væri
á miðum bátanna, myndi
mikill fiskur vera kominn á
land þar, en svo látlausir eru
í gær voru 15 Vestmanna-
eyjabátar á sjó og var afli ekki
mikill svo sem vænta mátti í
svo erfiðu sjóveðri sem sótt var.
Voru bátarnir með 4—11 tonn
þeir sem hæst komust. í morg-
un var enn mjög slæmt sjó-
veður en þó höfðu fleiri bátar
en í gær farið í róður.
ViðtaS dagsins —
Framh af 4 síðu
skylda í A.-Þýzkalandi, en
háskólastúdentar voru ó-
spart hvattir til að ganga í
herinn, sem engu að síður
vgr, til. Þeir sem neituðu,
þegar á þá var kallað voru
ýmist reknir úr skóla, hand-
teknir og dæmdir, eða settir
til að vinna í námum.
Háskólastúdentarnir eru
djarfari ep verkamennirnir.
Þeir eru lílca yngri og óþolin-
móðari. Upp á síðkastið hafa
þeir fært sig upp á skaftið.
Þeir hafa stofnað til um-
ræðufunda þar sem stjórn
Ulbrichts hefur miskunnar-
laust verið gagnrýnd. Reynt
hefur verið að hafu hemil á
þeim með venjulegum ráð-
um: Handtöku forystumann-
anna og fangelsun, en það
verkar ekki svo mikið síðan
múrinn var reistur. Þá var
þeim nefnilega nóg boðið.
En auðvitaf/ megna þeir ekki
mikils, þótt óánægjan sé al-
menn.
Þessi óánægja hefur orðið
sérstakt vandamál í sam-
bandi við erlendu stúdent-
ana, hélt Mudra áfram. Þeir
mega ekki verða mikið varir
varir við gagnrýnina. Þess
vegna eru þeir teknir fyrir
jafnóðum pg,þeir koma í há-
skólana. Hópur sanntrúaðra
skipuleggur beinlínis líf
þeirra, með því að setjast um
þá eins og beztu vinir væru,
ræða við þ^, fara með þeim
á skemmtistaði og stytta
þeim stundir milli námsins.
Á sama tíma er reynt með
öllum hugsanlegum ráðum
að efla trúna á hið kommún-
istiska skipulag. Eins og allt
er í pottinn búið hjá þessum
skipulagða hóp, er það frem-
ur auðvelt. Eftir það gerir
ekkj svo mikið til þótt þeir
verði varir við óánægjuna.
Þeir þora heldur ekki að láta
neitt uppskátt, þegar þeim
verður Ijóst að það getur
verið hættuiegt.
Mér hafði verið sagt að
Mudra hefði tekið virkan
þátt í að skipuleggja flótta ó-
tal stúdenta frá Austur-
Berlín. Hann hafði líka stað-
ið fyrir milclum mótmæla-
aðgerðum í V.-Berlín, þegar
múrinn var reistur.
— Heldurðu að líf þitt
véeri í hættu ef þú færir inn
í Austur-Berlín?
Hahn hló og sagði: — Já,
það geturðu verið viss um.
Þangað mundi ég aldrei
hætta mér. Ég yrði tékinn
fastur og „geymdur“ um ó-
ákveðinn tíma. Félagar okk-
ar týnast margir á þenním
hátt. a. þm' að heír
sér inn í austursvæðið.
— á. e.
þeirra og munu hrinda atlög-
unni. Stefna Bdistans, —
lista lýðræðissinna er: Kjara-
bætur og yinnufriður.
Kosning fer fram í skrif-
stofu Iðju, Skipholti 19, Röð-
ulshúsinu og stendur yfir á
laugardag kl. 10—7 og
sunnudag kl. 10—10. Kosn-
ingaskril’stofa B-Iistans er í
Vonarstræti 4. Eru sjálfboða-
liðar beðnir um að f jölmenna
og aðstoða við kosninguna.
Framleiðendur
mdtmæia —
Framh aí 8 síðu.
inn á þá braut að leggja slíka
aukaskatta á iðngreinarnar eft-
ir að hafa tekið framleiðslutoll
af þessum vörurp sem nemi tæp-
um 18 millj. kr. sé iðnaðar-
framleiðslunni stefnt í voða.
Þrátt fyrir fólksfjölgun og
batnandi lífskjör hefur til dæm
er staðið í stað, en sala á malt-
öli minnkað um 25%. Fram-
leiðsla á sælgæti hefur minnk-
að samkvæmt Hagtíðindum að
jafnaði um 20% á árunum 1956
60 vegna hins háa verðlags, en
undantekning er lakkrís, sem
mun stafa af því hve hdnn er
seldur í litlum einingum þótt
fleira komi þar til greina.
Nánara verður að þessum
málum vikið hér í blaðinu.
Flugher —
Framh af 7 síðu.
arráðstafana. Inonu fyrrv. for-
seti og nú forsætisráðherra var
farinn að flytja ávarp til þjóð-
arinnar, en útvarpið þagnaði
skyndilega, enda náðu liðsfor-
ingjaefnin stöðinni á sitt vald.
Flugherinn tók nú Inonu og
stjórnina undir vernd sína og
gáfust byltingarsinnar upp fyr-
ir flughernum og gat Inonu síð-
ar flutt ávarp sitt og beðið þjóð-
ina að gæta stillingar. í flest-
lm fréttum var sagt, að ekki
hefði komið til vopnaviðskipta,
að minnsta kosti ekki teljandi.
Margir handteknir.
Handteknir hafa verið ýmsir
háttsettir menn, m.a. lögreglu-
stjórinn í Ankara og hershöfð-
ingjar, sem eru æðstu menn í
skólum og þj álf unarstöðvum
Faxa var
bjargað
í MORGUN átti blaðið sím-
tal við Árna Benediktsson í
Þorlákshöfn. Sagði hann að
tekizt hafi að bjarga Faxa af
skerinu og búið er að draga
bátinn uþp í sand. Faxi hefur
skemmzt mikið í þessu strandi
og er illa farinn. Göt á skrokk,
þilfar hefur gengið upp, og bát-
urinn allur liðazt. Þó báturinn
sé svona skemmdur er talið
sennilegt að það muni borga
sig að framkvæma viðgerð á
bátnum. Mun hann þá verða
þéttur þar sem hann liggur í
sandinum og verða dreginn til
viðgerðarhafnar.
★ í París er haldin ráðstefna
evrópskra geimvísinda-
manna, sem ræða samkomu-
lag um stofnun samtaka til
geimvísindarannsókna Ev-
rópuþjóða. Tólf standa að
samtökunum, m. a. Bretar
Ráðgert er tunglskot 1970.
is sala á gosdrykkjum og pilsn- liðsforingjaefna.
FÖSTUDAGSGREIIV
Áður
Inonu freistaði að tala í gær-
kvöldi hið fyrra sinnið hafði
Gursel forseti talað í útvarp
til þjóðarinnar og lagt áherzlu
á einingu og samheldni.
Frh. af 9. síðu:
kerfis og á þetta að sýna hve
þeir standa öllum öðrum
þjóðum framar tæknilega.
Slíkar staðhæfingar eru að
sjálfsögðu algerlega út í loft-
ið, enda vitað að Rússar eru
yfirleitt enn langt á eftir
vestrænum þjóðum í tækni-
framleiðslu sinni. Þar breytir
engu um, þótt þeir hafi lagt
mesta áherzlu á eina grein,
eldflaugasmíðina.
Hjá Bandaríkjamönnum
hefur þess hins vegar orðið
vart að metnaður þeirra hef-
ur særzt mjög yfir því að
Rússar skyldu verða fyrri til
en þeir, að skjóta geimfari á
loft. Hefur þetta oft tekið á
sig hlægilegar myndir er
bera vitni um algerlega ó-
þarfa minnimáttarkennd,
því að auðvitað efast enginn
um að þeir standi Rússum
yfirleitt langtum framar í
tækniframleiðslu.
Jgn keppnin itiilli stórveld-
anna hefur samt haft þá
þýðingu að örva mjög fram-
farir á sviði geimrannsókna.
Svo virðist sem Rússar hafi
einungis staðið framar í
smíði sjálfra eldflauganna.
Þeir hófu fyrr að teikna og
byggja þær risavöxnu eld-
flaugar sem til þurfti. Banda-
ríkjamenn - fóru seinna af
stað oe voru veéna tak-
markaðra fjárframlaga lengi
vel að gera tilraunir með litl-
ar ogíaflvana eldflaugar.
Þegar Bandaríkjamenn nú
eru að ná Rússum í gerð
stórra eldflauga standa hins-
vegar vonir til að geimrann-
sóknir þróist örara en
nokkru sinni fyrr, því að tal-
ið er að Bandaríkjamenn
standi Rússum hinsvegar
framar í fjarskiptatækninni
og uppfinningu margháttaðra
nákvæmnistækj a.
Getur hugsazt að ástæðan
fyrir því að Rússar leyfðu
mönnum ekki að fylgjast
með geimskotunum um leið
og þau gerðust hafi verið sú,
að þeir hafi ekki verið eins
öruggir um sig og Banda-
ríkjamenn og hættan verið
þar jafnvel meiri á mistök-
um? Annars væri leyndin yf-
ir geimskotum þeirra óskilj-
anleg, því að Lún hefur gert
þeim sannanir erfiðari og
komið af stað tortryggni um
sannleiksgildi frásagna
þeirra.
£jnn halda Rússar leynd
yfir áformum sínum á
sviði geimferða. Orðrómur
er uppi um að þeir undirbúi
ferðir manna til tunglsins.
Framkvæmdir Bandaríkja-
manna fara hinsvegar fram
fyrir opnurA tjöldum og við
vitum það, að stórstígari
framkvæmdir en nokkru
sinni fyrr standa nú fyrir
dyrum.
Við vitum það t. d. að
þing og stjórn hefur nú veitt
á einu ári 5,5 milljarða doll-
ara til geimferða, sem er
geisilega há upphæð.
Ennfremur vitum við um
þær áætlanir þeirra að senda
nú nýja og nýja geimfara á
loft á þessu ári alltaf með
tveggja mánaða millibili.
Á næsta ári hyggjast þeir
senda á loft stærra geimfar
með tveimur mönnum innan-
borðs, sem á að snúast í
kringum jörðina í heila viku.
J^æsta skrefið í geimferða-
tilraunum þeirra á að
taka 1964—65. Þá á að skjóta
á lofti sérstakri tegund
tunglskips er kallast Apollo
með þremur mönnum innan-
borðs. f fyrstunni verður
tunglskipinu skotið á feril-
braut umhverfis jörðina, en
á árinu 1966 er ætlunin að
skjóta því að braut um-
hverfis tunglið. Loks er á-
ætlað að gera tilraun árið
1967 til að lenda því á tungl-
inu og láta það síðan snúa
með mennina innanborðs til
jarðar.
Þannig er sem sagt áætlun
Bandaríkjamanna. Um áætl-
anir Rússa vitum við enn
ekki, en auðvitað hafa þeir
hug á því að verða fyrri en
Randaríkjamenn til tungls-
ins.
En undarleg er sú tilhugs-
un að eftir fimm ár muni
hinar fyrstu mannlegu verur
stíga fæti á tunglið.
*