Vísir - 23.07.1962, Blaðsíða 4

VISIR
Mánudagur .23, júlí .1962,
☆
— Ég hef frá því er ég
man fyrst eftir mér, æti-
að heim til íslands, lands
ins, þar sem ég er fædd
og sem ól mig 14 fyrstu
mánuði lífs míns. En
aðstæðurnar hafa ekki
leyft það fyrr en nú, að
þessi langþráði draum-
ur minn rættist í sum-
ar.
Petta sagði vestur-íslenzk
kona, frú Guðný Seibel að nafni,
en hún var ein í hópi Vestur-
fslendinga sem hingað komu 13.
júní sl.
— Þú segist vera fædd á ís-
landi, Guðný?
— Já, að Álfatröðum í Mið-
dölum 1 Dalasýslu. Foreldrar
mínir, Ólafur Jónsson og Sig-
ríður Gunnlaugsdóttir, brugðu
búi þegar ég var 14 mánaða
gömul og fluttust búferlum til
Kanada með börn sín öll, fimm
Guðný Seibel.
Rætt við
frú Guðnýju
Seibel
ið að mér fannst ég geta Ieyft
mér að fara til íslands.
VAKNA VIÐ ÞÖGNINA
— Er ekki mikill hávaði frá
pappfrsverksmiðjunni eins og
öðrum verksmiðjum og erfitt að
búa í nágrenni við þær?
— Það er ekki hávaðinn sem
truflar, honum venst maður, en
ef verksmiðjan hættir og skrölt-
ið þagnar andartak, þá hrekk-
ur maður í kút. Annars gengur
hún venjulega stanzlaust nótt
og dag alla vikuna út nema á
sunnudögum. Og þegar vélarnar
þagna snemma á sunnudags-
morgun hrekk ég upp af værum
svefni. Ég heyri þögnina en ekki
skröltið.
— Ætlarðu ekki að koma með
\\
Hann tíndi í mig góðar bækur,
einkum ijóðabækur, enda hafði
ég af þeim mest yndi. Hafði
meira gaman af ljóðum en sög-
um. Það er skömm frá að segja
að ég hef aldrei lesið íslend-
ingasögurnar.
Sigurður Júlíus Jóhannesson
skáld var heimilislæknirinn okk-
ar og mikill vinur. Hann hefur
vafalaust átt sinn þátt í ást
minni á Ijóðum. Ljóðin hans
voru í sérstöku dálæti. Hann
hafði sérstakt lag á að slá á til-
.finningastrengi okkar Vestur-ís-
lendinga.
Svo hafði ég líka mikið dálæti
á íslenzkum sáimum. Mér fannst
þeir svo fallegir. Ég ætla að
kaupa sálmabók áður en ég fer
vestur.
Vakna við þögnina
að tölu. Eg var yngst, en það
elzta var 9 ára.
— Hvar settust þið að í nýja
landinu?
— f Lundar. Þar var á þeim
árum að heita mátti íslendinga-
byggð eingöngu og þjóðtunga
íbúanna var íslenzka. Margt
fólk af eldri kynslóðinni, sem
þar bjó, lærði ekki annað tungu-
mál. Þá var blátt áfram viðburð
ur að hitta þar búsett fólk af
öðru þjóðerni.
— Er þetta breytt nú?
— Það eru reyndar 23 ár lið-
in siðan ég flutti frá Lundar,
svo ég get ekki nákvæmlega
sagt um þetta, en eftir þvl sem
mér hefur skilizt af kunningja-
fólki mlnu gæti ég trúað að fs-
lendingar væru ekki nema um
það bil helmingur fbúanna sem
byggja Lundar 1 dag. Og hitt
líka, að yngri kynslóðin íslenzka
hefur að mestu leyti glatað ís-
lenzkunni og talar aðeins ensku.
Það er aðeins gamla fólkið sem
enn talar móðurmálið. En bráð-
um hverfur það llka.
SAKNAÐI ALLTAF
GAMLA LANDSINS
— Hvernig kunnu foreldrar
þlnir við sig I nýja landinu?

— Þetta var\ sannkölluð út-
legð fyrir þau, á. m. k. fyrir
móður mína. Faðir minn var
jafnan fátalaður og lét á engu
bera. Hann átti líka bróður
þarna I grendinni, sem var flutt-
ur út nokkrum árum á undan
okkur. Þeir hittust öðru hvoru,
alltaf unz bróðir pabba dó fáum
árum eftir að við komum til
Kanada. Ekkert af nánasta
frændfólki mömmu flutti til
Kanada og það mun nokkru
hafa valdið um óyndi hennar.
Hún saknaði alltaf ættjarðarinn-
ar og festi aldrei rætur þar
vestra. Sennilega hefur þetta
smitað mig, því mig hefur alltaf
langað heim frá því er ég fyrst
man eftir mér.
— Þú hefur ekki komið til
íslands fyrr? %
— Nei, þetta er fyrsta íslands
förin mín, en vonandi ekki sú
síðasta. Aðstæðurnar hafa
ekki leyft löng ferðalög fyrr en
nú. Fyrst voru það fjárhagsörð-
ugleikar á meðan ég var ung,
svo kom hjónabandið, börn og
húsbygging.
SUMAB PARADÍ SIN
— Hvar ertu búsett I Ame-
ríku?
— I Kenora I Ontario. Það er
oft kallað sumarparadísin I
Kanada, enda streymir fólk
þangað I tugþúsundatali til sum
ardvalar á hverju sumri.
— Er þetta stór bær?
— Nei. íbúatalan er sem næst
10 — 11 þúsund, en margfaldast
á sumrin. Aðalatvinnuvegur ibú
anna fyrir utan ferðamanna-
strauminn, er pappírsgerð. Það
eru miklar pappírsverksmiðjur í
bænum, en auk þess er Kenora
mikil járnbrautarmiðstöð.
— Hvers vegna er Kenora
eftirsóttur staður af ferðamönn-
um?
— Það er fyrst og fremst
vegna þess að staðurinn liggur
við stórt og mikið vatn, sem
dregur mjög úr sumarhitunum,
sem annars eru mjög miklir
þarna inni I miðju landi. Á
kvöldin er alltaf svalt hverju
sem viðrar. Mikil sportveiði er
I vatninu. Auk þess eru I vatn-
inu 13 þúsund eyjár, margar
þeirra byggðar og það er talið
að á þeim búi um 20 þúsund
manns. Þar er líka víða tekið
á móti ferðafólki á sumrin,
— Hvað heitir bóndi þinn
og hvað starfar hann?
— Hann heitir Jack Seibel og
vinnur I pappfrsverksmiðju eins
og fiestir íbúanna þarna. Við
eigum tvo sonu, sem báðir eru
komnir á legg, annar 15, hinn
22ja ára. Sá eldri vinnur, eins
og pabbi hans í pappírsverk-
smiðju, en yngri sonurinn er
enn I skóla og óráðið hvað hann
gerir. Við hjónin byggðum fyr-
ir nokkru hús þarna á næstu
grösum við verksmiðjuna, og nú
er allt þetta svo vel á veg kom-
bóndann með þér næst þegar þú
kemur til Islands?
— Jú, það er meiningin. Það
kom til tals að hann kæmi með
mér núna, en hann hélt að það
væri betra að ég færi einsömul
fyrst I stað, hann kæmi með
mér I næstu ferð.
GÓÐIR ÍSLENDINGAR
— Og synir þínir?
— Þó skömm sé frá að segja,
hafa þeir ekki lært íslenzku enn
þá, nema eldri sonurinn eitthvað
lítilsháttar, sem hann lærði af
ömmu sinni þegar hann var lít-
ill, en nú er það glcymt.
Samt sem áður eru báðir
bræðurnir góðir íslendingar og
leggja stolt sitt I að vera það.
í skólanum telja þeir sig vera
íslendinga fyrst og fremst, og
sama gegnir ef þeir hitta fram-
andi fólk sem spyr þá um þjóð-
erni þeirra, þá eru þeir Islenzk-
ir. Sá eldri les allt sem hann
nær I um ísland og það mætti
segja mér að ekki líði mörg ár
unz hann kæmi hingað I heim-
sókn.
LAS KVÆÐI
— Ekki neinn Islenzkur bóka-
kostur á heimili ykkar I Kenora?
— Nei, því miður, hann er i
minnsta lagi. Ég held að ég eigi
tvær bækur á íslenzku, biblluna
og Pilt og stúlku. Annars las ég
sjálf mikið í uppvextinum. Það
var Islenzkt bókasafn og lestrar-
félag í Lundar og bókavörður-
inn var góður kunningi minn.
HELD VEIZLU 17. JÚNl
— Og hvað ætlarðu að hafa
fleira meðferðis héðan?
— íslenzkan búning. Mig hef
ur lengi langað til að eignast
hann. Og núna réðist ég I það
að láta sauma á mig upphlut.
Ég fæ hann áður en ég fer
vestur.
Ég hef alltaf haldið 17. júní
hátíðlegan á heimili mínu.
Fannst það skylda mín og hafði
gaman af því. Þá bjó ég til eða
útvegaði íslenzkan mat og við
hjónin héldum þá alltaf veizlu
fyrir beztu kunningja okkar. Nú
hlakka ég alveg sérstaklega til
næsta 17. júní, því þá ætla ég
að skarta íslenzka búningnum.
— Er eitthvað af íslending-
um I Kenora?
— Það eru nokkrir landar
þar. Ef til vill fleiri en ég veit
um. Konur af íslenzku bergi
brotnar, sem giftzt hafa Kanada
búum, er erfitt að finna
nema af tilviljun. Þannig hitti
ég af hendingu gamla leiksyst-
ur mína frá Lundar, dóttur Guð
mundar Stefánssonar gllmu-
kappa, eftir að við höfðum bú-
ið I tvö ár I sömu götu og ekki
nema 5 eða 6 hús á milli okkar.
Við höfum stundum talað um
að stofna íslendingafélag I Ken-
ora, en ekki orðið af þvl enn þá.
GAMAN AÐ KOMA
TIL ÍSLANDS
— Hvernig fannst þér að
koma til íslands?
— Ég hef ekki orðið fyrir
vonbrigðum, og landið sjálft og
fólkið er áþekkt því sem ég
hafði gert mér hugmynd um. En
framfarirnar, Drottinn minn,
hvernig átti maður að búast við
þessu! Ég hafði aldrei gert mér
neitt líkt þessu I hugarlund.
Það sem pabbi minn og mamma
sögðu mér var á allt aðra lund.
— Þykir þér ísland fallegt?
— Mjög fallegt. Ég hefi enn
ekki séð mikið af því, en samt
farið austur fyrir fjall og séð
Gullfoss, Geysi og Þingvelli I
fegursta Ijósi. Það var dásam-
legt, jafnvel þótt mér þætti ekki
saka að það væri eilítið gróð-
urríkara. Ég óska þess mest fyr-
ir hönd íslendinga sjálfra.
— En hvað finnst þér um
fólkið?
— Það er verðugt þess að
búa í þessu stórbrotna landi.
Ég hafði hugsað mér íslendinga
eins og þeir komu mér fyrir
sjónir, eitt vinsamlegasta og
gestrisnasta fólk á jðrðinni. Þvi
líkar móttökur, eins og ég hef
átt að mæta frá því er ég kom
hingað, hefði ég hvergi getað
hugsað mér nema hér. Og Is-
lenzki maturinn! Það er bezti
matur I heimi.