Tölvumál - 01.12.1993, Qupperneq 7

Desember 1993
nafn á hlut eins og þessum, og
sé það til, á það að sjálfsögðu
að ganga fyrir tilbúnum nöfn-
um. Það ætti að vera ein
meginreglan við nafngiftir
nýrra tækja. Til ergömul þula,
sem hljóðar svo:
Segðu mér nú, vala mín *
það sem ég spyr þig um,
ég skal með gullinu gleðja þig
og silfrinu seðja þig,
ef þú segir mér satt,
en í eldinum brenna þig
og koppinum kæfa þig
ef þú lýgur að mér.
* Aðrir segja spákona mín.
Það var sauðarvalan, sem svona
varávörpuð. Börnin settu völuna
upp á höfuð sér, fóru með þessa
þulu og spurðu síðan spurningar,
sem svara mátti með jái eða neii.
Svo steyptu þau völunni fram af
höfðinu niður á gólf. Ef kryppan
á henni kom upp, sagði hún já, ef
hvilftin sneri upp, sagði hún nei,
en legðist hún á hliðina, vildi
hún ekki svara. Og eftir hverju
heita þá þessi kindabein? Vafa-
lítið er skyldleiki með þessu heiti
og nafninu á seiðkonum þeint af
jötnaættum, sem hétu völur eða
völvur. Völuspáer t.d. svar einnar
þeirra við spurningum Oðins um
fortíð og framtíð, þegar hann
óttaðist að ragnarök væru að
nálgast:
Svört verða sólskin
of sumur eftir,
veður öll válynd.
Vituð þér enn eða hvað?
Þessi tvíþætta notkun völu-
nafnsins gefur því djúpa og
víðtæka merkingu, sem á
býsna vel við þá galdranorn
rafeindatækninnar, sent menn
leita til með erfiðastar ráð-
gátur nú á dögum, rafeinda-
reiknivélina. Ég held þess
vegna, að hún ætti að heita
vala, kannski rafmagnsvala
við hátíðleg tækifæri, þá
sjaldan að nánari útskýringar
væri þörf. Og vissulega eru
þessar vélar verðugri að bera
þetta nafn en litlu beinin úr
sauðarfætinum, því áreiðan-
lega segja þær oftar satt. Hitt
er víst, að til þess þarf með
gullinu að gleðja þær og
silfrinu að seðja þær ekki
síður en gömlu leikföngin
barnanna. Það kostar til
dæmis 42 kr. á mínútu að láta
Háskólavöluna nýju leysa fyrir
sig þrautir, og þó mun hún
ekki jafn dýrseld og Bestar
aðrar stallsystur hennar.
Skýrsluvélar ríkisins og
Reykjavíkur höfðu fengið
aðra völu áður en háskólinn,
og er þessi Skýrsluvélavala
leigð á 50 kr. á mínútu.
Páll notar síðan orðið vala um
tölvuna og ræðir m.a. um sér-
stakar veðurvölur.
Hugmynd Páls er bráðsnjöll og
enginn vafi leikur á því að hún er
kveikjan að hugmynd Sigurðar
Nordals að orðinu tölva.
Ég þakka Páli kærlega fyrir að
hafa komið þessum upplýsingum
á framfæri og vona að lesendur
Tölvumála hafi jafn gaman af
þessari sögu og ég.
Sigrún Helgadótlir er
tölvfrœðingur á Hagstofu
Islands og formaður
orðanefndar S/.
Hmbv oc.

rVHa.tr V/isW Suol-alUó ^ÖtroW'’OrCC
7 - Tölvumál