Vísir - 04.10.1962, Blaðsíða 5
VfSIR . Fimmtudagur 4. október 1962.
5
Sfeypfur —
Framh. af 16. síðu:
Það er kaflinn úr Svínahrauni
og austur á Selvogsveg, rétt norð-
an við Vindheima. Ekki er þó að
fullu lokið undirbúningu vegarins
en gert er ráð fyrir að hann verði
farinn í vetur f snjóum og sparast
þá árlega hálf til ein milljón króna,
sem varið hefir verið til snjó-
moksturs á Hellisheiði á undan-
förnum árum. Hellisheiðarvegurinn
liggur 100 metrum hærra yfir
sjávarmál en Þrengslavegurinn og
það er 31 kílómetra styttra að aka
Þrengslaveginn en Krýsuvíkur-
leiðina austur að Selfossi. Með
þessum nýja vetrarvegi á að
tryggja mjólkurflutninga af Suður-
landsundirlendinu til Reykjavíkur
eins og framast er unnt auk þess
sem stórfé sparast í snjókomstri
og viðhaldi ökutækja. Þótt hug-
myndin um Austurveg sé orðin 40
ára gömul var í rauninni ekki byrj-
að á lagningu hans fyrr en fyrir 6
árum. Unnið hefir verið fyrir 12
milljónir fram að þessu, þar af 6
milljónir, eða helming heildarfram-
lagsins, tvö seinustu árin, 2 mill-
jónir í fyrra og 4 í ár. Með sér-
stöku leyfi fjármálaráðherra, eða
fjármálaráðuneytisins, var í ágúst-
mánuði sl. ákveðið að vinna fyrir
2 milljónir , af væntanlegu fram-
Iagi næsta árs til þess að unnt yrði
að taka veginn í notkun fyrir vetr-
arumferð á vetri komanda, en að
öðrum kosti hefði orðið að bíða I
eitt ár í viðbót.
Með þeim áfanga, sem nú er
tekinn í notkun, styttist leiðin til
Þorlákshafnar um 13 kílómetra. í
Þorlákshöfn er nú sem kunnugt er
unnið að hafnarframkvæmdum
fyrir 45 milljónir króna, sem ljúka
á á 30 mánuðum og gefur auga leið
að sá staður á mikla framtíð fyrir
sér. Bílar frá Þorlákshöfn eru þeg-
aV famir að aka Þrengslaveginn til
Reykjavíkur.
Hugmyndin er að halda Austur-
vegi áfram að Selfossvegi austur
fyrir Ölfusmýrar beinustu, færustu
Ieið austur, að Selfossi og steypa
þennan veg milli Reykjavíkur og
Selfoss á næstu árum. Þessi leið
verður aðeins 3 og y2 kílómetra
lengri en leiðin austur að Selfossi
um Hellisheiði. Ingólfur Jónsson
samgöngumálaráðherra sagði í
gær í kaffiboði, sem vegamála-
stjóri hafði í tilefni af opnun Aust-
urvegar til vetrarumferðar, að veg-
urinn frá Reykjavlk um Þrengslin
austur að Selfossi yrði steyptur á
næstu árum og notaðar til þess
þær stórvirku vegasteypuvélar,
sem nú eru í notkun við Keflavíkur
veginn. Ráðherrann taldi að fram-
vegis yrðu steyptir árlega einhverj
ir þjóðvegakaflar. Hann sagði að
s' .'virki hefðu verið unnin í sam-
göngumálum á undanfömum árum
og að þjóðin og ráðamenn hennar
myndu sammála um að enn þyrfti
að gera betur og auka framlög til
þeirra mála og framkvæmdir. Fyr-
ir næsta þing mun verða Iagt frum-
varp milliþinganefndar í samgöngu
málum með ýmsum nýmælum er
ráðherrann taldi að brjóta rnyndu
blað í samgöngumálum þjóðarinn-
ar ef að lögum yrðu. Borgarstjór-
inn í Reykjavík, Geir Hallgríms-
son, lýsti yfir ánægju sinni fyrir
hönd Reykvíkinga með opnun
Austurvegar er hann taldi að
myndi tryggja mjólkurflutninga
ti’ bæjarins og stuðla í framtíðinni
að enn nánari samskiptum fólks-
ins í sveitunum austanfjalls og í
þéttbýlinu við Faxaflóa.
Sigurður Jóhannsson vegamála-
stjóri rakti sögu Austurvegar og
Iýsti framkvæmdum. Hann sagði
að steypa ætti 10 metra breiðan
veg og er undirbygging vegarins
við það miðuð. Akbrautin sjálf
verður 7 metra breið og eins og
hálfs metra breiðar stéttir beggja
/vegna. í . ninni mun Þrengsla-
vegur liggja hæst yfir sjávarmáli
Sinfónían byrjar
Skemmta í LÍDÓ
Nýir skemmtikraftar eru nú komnir til landsins til að skemmta gesturn
£ Lido, og koma þeir fyrst fram í kvöld. Hér er um að ræða írskan
töframann, Michael Allport að nafni, sem sýnir mönnum fjölmörg
töfrabrögð, og hefir meðal annars dúfur sér til aðstoðar, og eru þær
svo vel þjálfaðar, að Iygilegt má heita. Með Allport skemmtir ung feg-
urðardís, sem Jennifer heitir, og hafa þau skemmt saman víða um
Evrópu undanfarið. í sumar voru þau til dæmis um sjö vikna skeið
í Kaupmannahöfn, þar sem þau skemmtu við mikla hrifningu í Tivoli,
en auk þess hafa þau verið ráðin til að skemmta á tveim stærstu
farþegaskipum heims, „dröttningum“ Breta, Mary og Elizabeth, til
að hafa ofan af fyrir farþegum á Ieiðinni austur og vestur um haf.
— Eins og fyrr segir koma þau fram í Lido í kvöld í fyrsta skipti
og dveljast hér um tveggja eða þriggja vikna skeið.
f Svínahrauni, eða í Þrengslunum
þar sem það hraun endar. Eftir
það hallar aflíðandi austur af og
má af því marka að Hellisheiðar-
vegurinn liggur miklu hærra. Frá
afleggjaranum upp að Skíðaskál-
anum og suður fyrir Þrengslin
liggur nýi vegurinn á brunahrauni,
sem hægt var að undirbyggja að
mestu með jarðýtum, en þaðan
niður á Selvogsveg hjá Vindheim-
um liggur vegurinn á gömlu hellu-
hrauni, sem víða er nokkuð mosa-
vaxið, og hefur orðið að flytja allt
uppfyllingarefni í þann veg á bíl-
um. Það hefur verið feikimikið
verk þar eð þetta er 14 y2 kíló-
metra leið.
DasfSið
Eigendkiskipfs —
Framhald af bls. 1.
hefur hann keypt tvo 60 tohna
vélbáta úr Keflavík, M.b.
Svan og M.b. Blátind. Magnús
hefur sem kunnugt er selt fisk-
afurðir til Ross-hringsins í
Bretlandi.
Hitt frystihúsið hafa þrír
menn í Njarðvíkum keypt af
hinum kunna útgerðarmanni
Karvel Ögmundssyni. Það eru
þeir Ólafur Egilsson, Jósafat
Arngrímsson og Ingvar Jóhanns
son. Tóku þeri við fyrirtækinu
í gær og kalla það Eyland h.f.
en það er örnefni í Njarðvíkur-
höfn.
Þeir eru að hefja mikinn og
víðtækan fiskiðnað. Samtímis
hafa þeir keypt ísfélag Kefla-
víkur h.f. og auglýsa nú eftir
tilboðum í að smíða stóra síld-
árverksmiCju í Njarðvíkum
Þeir munu selja framleiðslu
■ sína á frjálsum markaði.
Framhald at bls 1
skýra afstöðu sír.a varöandi þá ráð
stöfun að neita LIV aðild að þess-
um heildarsamtökum launþega. —
Verður vissulega fróðlegt að heyra
röksemdir þeirra.
Ef úrskurður Félagsdóms verð-
ur á þá Ieið að LÍV sé heimilt að
sitja Alþýðusambandsþingið sem
fullgildur meðlimur er máfið úr
sögunni. en ef hann verður gagn-
stæður, er enn hægt að áfrýja til
Hæstaréttar.
Sinfóníuhljómsveit íslands er að
byrja vetrarstarf sitt. Fyrsti kon-
sertinn, af sextán, verður 11. öktó-
ber n.k. Efnisskrá hljómsveitarinn-
ar verður nijög fjölbreytt og meðal
einleikara og einsöngvara eru
nokkrir heimsfrægir listamenn. —
Stjórnandi hljómsveitarinnar verð-
ur Bandaríkjamaðurinn William
Strickland, en einnig stjórna nokkr
ir gestir hljómsveitarinnar. Miða-
sala Sinfóníuhljómsveitarinnar
stendur yfir þes*i dagana á skri-
stofu Ríkisútvarpsins.
Strickland hljómsveitarstjóri hef-
ur verið að æfa hljómsveitina fyrir
fyrsta konsertinn undanfarna daga.
Hann lætur vel yfir henni. Við-
fangsefnin verða píanókonsert eft-
ir Dovrak, einleikari Rögnvaldur
Sigurjónsson, sjöunda sinfónía
Beethovens og forleikur eftir Web-
er. Gert er ráð fyrir að hljómleikar
verði að jafnaði á hálfs mánaðar
fresti.
Það eykur auðvitað á áhuga
manna fyrir hljómsveitinni að hún
hefur tryggt sér marga snjalla ein-
leikara, bæði innlenda og erlenda.
í hópi hinna erlendu eru heims-
frægir listamenn, fiðluleikarinn
Wolfgang Schneiderman, söngkon-
an Irmgard Seefried, söngvarinn
Kim Borg, pianóieikararnir Paul
Badura-Skoda og Victor Schiöler,
o. fl.
Innlendir einleikarar verða auk
Rögnvaldar Sigurjónssonar, Gísli
Magnússon, Björn Ólafsson og
Einar Vigfússon. Einsöngvarar
verða Kristinn Hallsson, Sigurður
Björnsson, Hanna Bjarnadóttir og
Álfheiður Guðmundsdóttir.
Læknislaust í 2
eða 3 héruðum
Það eru tólf eða þrettán læknis-
héruð úti um land, sem óskipað er
í, en Iæknar eru þó í þeim öllum
nema tveim eða þrem.
Þessar upplýsingar gaf Sigurður
Sigurðsson landlæknir Vísi í gær,
er blaðið innti hann eftir, hvernig
ástandið væri í læknamálum dreif-
býlisins. Þeir, sem starfa £ læknis-
héruðum þeim, er að ofan greinir,
eru .yfirleitt ungir læknar, sem eru
að vinna af sér héraðsskylduna,
sem er hálft ár, en sumir ætla að
vera lengur, þar sem þeir eru
komnir.
Fyrir síðasta þing voru lagðar
tillögur, sem landlæknir hafði
samið, til þess að auðvelda að fá
lækna til að starfa á ýmsum stöð-
um úti á landi. í tillögum þessum
var meðal annars gert ráð fyrir,
að læknum £ ýmsum héruðum yrði
greidd staðaruppbót á Iaun sín, svo
að eftirsóknarverðara þætti að
starfa f dreifbýlinu. Örlög þessara
tillagna voru þau, að Alþingi felldi
þær, og var þvi ekki bætt aðstaða
landlæknis til að útvega menn ti]
starfa í héruðum. Ekki er að vita,
hvort þetta mál kemur aftur fyrir
þingið f vetur, en Alþingi verður
sett f næstu viku, svo sem kunn-
ugt er.
Niðurföfnun
Framh. af 16. síðu:
væri sárasjaldgæft að finna þýzk
tundurdufl hér við land. Hann
taldi að þetta myndi vera þriðja
eða fjórða duflið. Langflest þeirra
dufla, sem hér væru á reki, væru
ensk og kvaðst hann hafa gert
tugi dufla óvirk um borð í togur-
unum á undanförnum árum. Eins
og mörgum er í fersku minni fékk
togarinn Fylkir dufl í vörpuna fyr-
ir nokkrum árum. Það sprakk
undir skipinu og Fylkir sökk en
skipshöfnin bjargaðist naumlega í
vondu veðri í öðrum skipsbátnum.
Síðan þessi atburður skeði munu
íslenzkir togaraskipstjórar hafa
gert sér að reglu að sigla inn með j
dufl, sem þeir fá í vörpurnar, og I
láta sérfróða menn athuga þau j
og gera óvirk ef með þarf. Áður i
munu margir skipstjórar hafa Ios- i
að sig við duflin á hafi úti, talið I
þau vera óvirk.
Framhald at bls. 1.
grein þeirra segir m.a.: „Á aðra
aðila (en einstaklinga) skal lagt
í því sveitarfélagi, þar sem að-
alstarfsemi fer fram.“ Þegar
niðurjöfnunarnefndin á Akur-
eyri hóf niðurjöfnun sína eftir
þessum nýju lögum skildi hún
ákvæðið svo, hvað iðnaðar-
rekstur SÍS á Akureyri snerti,
að aðalreksturinn væri á Akur-
eyri, þótt yfirstjórnin sæti í
Reykjavík. Niðurjöfnunarnefnd-
in í Reykjavík, sem lagði á
nokkru síðar, taldi hjns vegar
að „aðalstarfsemi" fyrirtekj-
anna væri í Reykjavík, þar sem
höfuðstöðvarnar eru staðsettar.
Hér er um að ræða tekjuútsvar,
sem nemur 580 þúsundum
króna, svo að bæði bæjarfélögin
láta sig það miklu varða í hvorn
kassann upphæðin kemur. Ekki
kemur til greina annað en að
upphæðin verði greidd á einum
stað og hefur SÍS kært máiið
til yfirskattanefnrtar.
Vísir ræddi í morgun við
Guttorm Erlendsson formann
niðurjöfnunarnefndar Reykja-
víkur, Magnús Guðjónsson,
bæjarstjóra á Akureyri og for-
mann niðurjöfnunarnefndarinn-
ar þar og Hall Sigurbjörnsson
skattstjóra á Akureyri.
Hallur taldi í viðtali sínu við
Visi, að það væri ekki með öllu
rétt að Akureyringar væru viss-
ir um að tapa upphæðinni. En
hánn bætti því við að þeir hefðu
aðeins veika von u m að
halda henni. — Upphaflega
hefði verið lagt á fyrirtæki SÍS
sanikvæmt þeim skilningi á 30.
gr. útsvarslaganna, að aðalstarf-
semi fyrirtækja væri þar sem
hún væri umfangsmest, en ekki
þar sem skrifstofustjórnin væri.
Þess vegna hefði Akureyri ekki
Iagt tekjuútsvar á viðskipti úti-
búa KEA á Dalvík, Grímsey,
Hrísey og Grenivík. Ef skiln-
ingur hans væri rangur yrði
því væntanlega að efna til auka
niðurjöfnunar á þessi fyrirteki.
Hann taldi Akureyri fara illa út
úr nýju útsvarslögunum, ef
skilningur niðurjöfnunarnefnd-
arinnar í Reykjavík væri réttur,
og mundi það ekki fást bætt
upp í öðrum liðum.
Guttormur Erlendsson for-
maður niðurjöfnunarnefndar
Reykjavíkur, sagði að nefnd sín
hefði lagt á fyrirtæki SÍS á
Akureyri í samræmi við 30. gr.
Iaga 69/1962 b. lið, en þar er
sagt að leggja beri á fyrirtæki,
þar sem aðalstarfsemin fer
fram. Taldi hann auk þess að
Reykjavík tapaði svo miklu með
tilkomti landsútvara, að álagn-
ing í samræmi við þetta ákvæði
gerði ekki meira en að jafna
það tap. Taldi hann sömuleiðis
að Akureyri tapaði f rauninni
engu, þar sem bærinn fengi að
njóta landsútsvaranna.
Magnús Guðjónsson bæjar-
stjóri og formaður niðurjöfnun-
a.-nefndarinnar á Akureyri taldi
óhjákvæmilegt að hefja auka-
niðurjöfnun á Akureyri, ef mál-
ið, sem er fyrir yfirskattanefnd,
félli Reykjavík í vil. A.m.k. yrði
að leggja á viðskipti útibúa
KEA, þar sem þau væru. Hann
kvaðst ekki að svo stöddu geta
sagt um það, hvort lagt yrði
að nýju á íbúa bæjarins. Eftir
væri að sjá hvað út úr niður-
jöfnuninni fengist. En það er
möguleiki, sagði bæjarstjórinn.
Málið verður sennilega úr-
skurðað í yfirskattanefnd í dag
eða á morgun. En verið getur
að það haldi áfram til dómstól-
anna, því að nauðsynlegt getur
verið að fá úr því skorið hvern-
ig skilja beri hvar aðalstarf-
semi fyrirtækja sé.