Tölvumál - 01.05.1998, Qupperneq 11

TÖLVUMÁL
■ •
«■
Fyrirtæki, sem ekki eru sífellt
vakandi fyrir nýjum möguleikum,
staðna eða dragast aftur úr. Með
markvissri samvinnu er hægt að
öðlast styrka stöðu á nýjum og
stærri samkeppnismarkaði. Þá
benda flest teikn til þess að í
framtíðinni fikri fjarskiptafyrir-
tæki sig í æ ríkari rnæli inn á svið
margmiðlunar- og upplýsinga-
tækni.
Á Internetinu eru leikreglur
símafyrirtækja í heiminum end-
urskilgreindar. Þar hefur þróast
alþjóðlegur staðall netsamskipta
og alhliða fjarskiptanet munu að
mestu byggjast á Internettækni.
Símafyrirtæki framtíðarinnar
munu aðallega beina sjónum sín-
um að Internetinu. Miðað við
þessa þróun dregur hlutfallslega
úr talsímaflutningum í framtíð-
inni en markaður fyrir fjölbreytta
gagnaílutninga nrun blómstra.
Tilkonra stafrænnar tækni, sem
byggir á alþjóðlegum stöðlum,
gerir samruna ólíkra atvinnu-
greina mögulega. I raun verða fá
svið mannlífs ósnortin af þessari
sanrskiptabyltingu sem mun hafa
ónræld áhrif á framtíðarsanrfólag-
ið.
Jákvætt viðhorf Islendinga
gagnvart fjarskiptum og tölvu-
notkun hefur vakið athygli. Fá-
menn en vel menntuð þjóð nreð
gott vald á þeirri tækni, sem til
þarf, hvetur alþjóðleg tölvu- og
fjarskiptafyrirtæki til að fara út í
margvísleg tilrauna- og þróunar-
verkefni á íslandi. Þau gætu nr.a.
prófað nýja tækni eða fundið nýj-
ar lausnir í sanrvinnu við íslend-
inga en um leið styrkt uppbygg-
ingu hugbúnaðariðnaðar og
nrenntunar á íslandi. Ný tækifæri
á fjarskiptasviði nýtast fáum eins
vel og íslendingum sem þurfa að
vera í nánari tengslum við um-
heiminn en margar stærri þjóðir.
Árið 1998 er tímamótaár í ís-
lenskri fjarskiptasögu. Frá og með
ársbyrjun ríkir fullt frelsi í fjar-
skiptunr. Þessi umskipti eru í takt
við þá þróun sem hefur átt sér
stað á Vesturlöndum og ekki sér
fyrir endann á. Meginspurningin
varðandi framtíð Landssínrans er
hvort hann geti staðið á eigin fót-
um í hinu nýja markaðsunrhverfi
eða hvort framtíð hans sé best
borgið sem dótturfyrirtækis al-
þjóðlegs fjarskiptafyrirtækis. Nið-
urstaða nefndarinnar er að Larrds-
sínri íslands hf. eigi möguleika á
því að starfa áfranr sem sjálfstætt
fyrirtæki og vera leiðandi afl í
fjarskiptamálum íslendinga. Fyr-
irtækið, sem áður hafði einkaleyfi
á fjarskiptunr, þarf nú að takast á
við nýjar og krefjandi sanrkeppn-
isaðstæður og breytt markaðsunr-
hverfi. Jafnframt þarf það að taka
tillit til samrunaþróunar tölvu-,
fjölmiðlunar- og fjarskiptafyrir-
tækja en slíkur sanrruni ýtir und-
ir harðari sanrkeppni.
Geta Landssímans til að nræta
breyttunr forsendunr er að mörgu
leyti góð. Fjárhagsleg staða fyrir-
tækisins er traust og almenn
tæknileg uppbygging. Hins vegar
þarf að auka markaðstengingu
fyrirtækisins og efla þjónustu
þess. Hér má nefna sérstaklega
Internetþjónustu sem er að mörgu
leyti ólík talsímaþjónustu og
verður í vaxandi nræli keppinaut-
ur og um leið tækifæri sínrafyrir-
tækja. Landssíminn býr að góðum
starfsmönnum og er nrikilvægt að
tryggja að eftisóknarvert sé að
starfa hjá fyrirtækinu.
Aukin samkeppni gerir kröfur
um styrka stjórn nreð skýra
ábyrgð. Nauðsynlegt er að stjórn
félagsins verði þannig skipuð að í
henni séu menn með reynslu og
þekkingu á fjarskiptum, almennri
stjórnun og markaðsnrálunr.
Þannig er staða Landssímans mis-
jafnlega góð. Ýmsar hættur eru
framundan og ljóst að stjórnvöld
þurfa að taka ýmsar afdrifaríkar
ákvarðanir til að tryggja framtíð
fyrirtækisins en jafnfranrt gæta
hagsmuna sinna sem eiganda og
ekki síður notenda. I því sam-
bandi leggur nefndin til að Lands-
síminn leiti ráðgjafar um framtíð-
arþróun félagsins senr leggi meðal
annars mat á hvort það nruni ekki
styrkja félagið að leita samstarfs
við einn eða fleiri kjölfestufjár-
festa. Er hér átt við eignaraðild og
samstarf við erlent fjarskiptafyrir-
tæki sem myndi styrkja Lands-
símann og auka líkurnar á að
hann geti starfað áfram sem sjálf-
stætt fyrirtæki.
Landssínrinn verður að taka
nrið af markaðsþróun og eðlilegri
sanrkeppni. Unrræða unr skipt-
ingu fyrirtækisins í grunnnets- og
þjónustufyrirtæki vekur spurn-
ingar. Hætta er á að skiptingin tor-
veldi uppbyggingu grunnnetsins.
Ennfrenrur er rétt að það konri
franr að skipting af þessu tagi hef-
ur ekki verið franrkvænrd í öðrum
löndum. Það er afar mikilvægt
fyrir íslenskt sanrfélag að öflugt
fjarskiptafyrirtæki starfi á inn-
MAÍ 1998 -11