Vísir - 11.01.1963, Blaðsíða 10

10
V i S I R . Föstudagur 11. janúar 1863.
Á UNDANHALDI
frumsýnt í 2>jóðleikhúsinu
Um 20. þ. m. frumsýnir
Þjóðleikhúsið leikritið „Á und-
anhaldi" eða Tchin-Tchin eins
og það heitir á frummálinu.
eftir Francois Billetoux. Höf-
undur leiksins er fæddur í
París árið 1927. Stundaði leik-
listarnám þar í borg og byrjaði
á unga aldri að skrifa leikrit
aðallega af léttara taginu. Mörg
af leikritum hans hafa öðlast
vinsæidir en það er fyrst þegar
Tchin-Tchin var frumsýnt á
Theatre de Poche Montparnasse
árið 1959 í París, sem hann
vekur alþjóðlega athygil sem
ieikritaskáld. Francois Bille-
toux leikur að jafnaði í leikrit-
um sínum sjálfur og lék hann
fyrst aðal karlhlutverkið i
leiknum „Á undanhaldi", er það
var frumflutt í París 1959. Að
undanförnu hefur höfundur
starfað hjá franska útvarpinu
og hefur skrifað mikið fyrir
það.
Á s.l. tveimur árum hefur
leikritið „Á undanhaldi“ verið
sýnt i öllum helztu leikhúsum
Vestur-Evrópu við miklar vin-
sældir og leikritið var álitið
eitt bezta nýja leikritið, sem
frumsýnt var í París árið 1959.
Árið 1960 var leikurinn sýnd-
ur í London með leikurunum
Anthony Quale og Celia John-
son í hinum vandmeðförnu að-
alhlutverkum, en þau eru bæði
í fremstu röð skapgerðarleikara
í heimalandi sínu. Harold
Hobson leiklistargagnrýnandi
Times, sem talinn er einn
merkasti 1 eiklistargagrýnandi í
ninum enskumælandi heimi,
segir m. a. eftirfarandi í dómi
sínum „Á undanhaldi":
„Amerískir vinir mínir, sem
eru miklir leiklistarunnendur,
voru staddir hér fyrir nokkru
og báðu sig að láta í ijósi skoð-
un mína á því, hvað ég teldi
skemmtilegasta og markverð-
asta nýja leikhúsverkið i Lon-
don um þessar mundir. Hér er
sannarlega af mörgu að taka
og fer eftir smekk hvers og
eins. Leikrit skrifuð af skáld-
legu innsæi og dýpt eru leikrit
eins og t. d. Ross eftir Rattigan,
Man for All Seasons og The
Tiger and Hofse eftir Robert
Bolt. Svo má nefna leikrit eins
og A Passage to India, Billy
Liar og að sjálfsögðu söngleik-
inn fræga My Fair Lady, sem
nú er að slá öll met, ennfrem-
ur vil ég nefna tvö önnur The
Caretaker (Húsvörðurinn sýnd-
ur í Þjóðleikh. 1961) og franska
leikritið Tchin-Tchin (Á undan-
haldi). Ég tel að tvö síðast
nefndu leikritin Húsvörðurinn
og á Ándanhaldi séu markverð-
ustu leikritin, sem sýnd eru
hér í borg um þessar mundir.
Ég hef séð Húsvörðinn fimm
sinnum og ég var á frumsýn-
ingu á leikritinu „Á undan-
haldi“ fyrir rúmri viku og ég er
ákveðinn í að verða sá fyrsti,
sem kaupir miða á næstu sýn-
ingu leiksins“.
Leikritið „Á undanhaldi" ger
ist í París og er í ellefu atrið-
um. Það eru aðeins tvö aðal-
hlutverk i leiknum, maður og
kona á miðjum aldri og eru þau
bæði á leiksviðinu allan leikinn
frá byrjun til enda. „Maðurinn"
í leiknum heitir Cesarió Grim-
aldi og er kaupsýslumaður af
ítölskum uppruna. Kona hans
hefur yfirgefið hann og hlaup-
ist á brott með lækni að nafni
Puffy-Picq, en hann er kvæntur
enskri konu.
Leikurinn hefst á stefnumóti
þeirra Cesarió Grimaldi og
konu læknisins og hafa þau
mælt sér mót til þess að ræða
um ástasamband maka sinna.
En þessi fyrsti fundur þeirra
verður þeim báðum mjög ör-
Iagaríkur og spinnst af þessum
fundi löng og áhrifarík saga,
sem heldur áhorfendum föngn-
um allt til leiksloka, og seint
mun falla þeim úr minni er sjá
eða lesa leikritið.
Róbert Arnfinnsson leikur
hlutverk Cesarió Grimaldi, en
Guðbjörg Þorbjarnardóttir leik-
ur hlutverk frú Puffy-Picq.
Auk þess fer Jóhann Pálsson
með hlutverk sonar hennar í
leiknum. Þýðing leiksins er
gerð af Sigurði Grímssyni. Leik
stjóri er Baldvin Halldórsson,
en leiktjöldin, sem eru mjög
virkur þáttur í þessari sýn-
ingu, eru gerð af Gunnari
Bjarnasyni.
Þótt uppistaða leiksins sé al-
varlegs eðlis þá er margt mjög
broslegt og jafnvel mjög
spaugilegt, sem hendir aðal
leikpersónurnar „á undanhaldi"
þeirra allt frá fyrsta stefnu-
mótinu á götukaffihúsinu í
París til Ieiksloka á bökkum
Signu.
UNGMENNASKIPTI
Árið 1961 hóf íslenzka kirkjan
Iþátttöku í starfi, sem miðar að
Íþví að auka samskipti og skilning
\milli þjóða með því að gefa ung-
Jmennum tækifæri til ársdvalar í
\framandi landi. Strax þá héldu
^níu íslenzkir unglingar vestur um
Shaf og s.I. sumar vooru þeir
^fimmtán, sem valdir voru til þess
J)að taka þátt í þessum ungmenna-
Asamskiptum. Og hér á landi hafa
j)dvalið samtals sjö bandarísk ung-
rmenni, þrjú fyrra árið, en fjögur
íþetta yfirstandandi ár, en skiptin
(hefjast í júlí ár hvert.
f Næsta sumar er ætlunin að
whalda þessu stqrfi áfranv og er þvf
rungu fólki á aldrinum 16 til 18
V.ára, sem áhuga kynni að hafa á
, því að dvelja í Bandaríkjunum í
jjeitt ár, bent á að kynna sér nánar
\möguleikana með því að hafa sam-
jband við æskulýðsfulltrúa þjóð-
Skirkjunnar, séra Ólaf Skúlason, á
^Biskupsskrifst., Klapparst. 27, síma
) 12236. Mun hann veita allar nánari
^upplýsingar og afhenda umsóknar-
)eyðublöð. Enn fremur gefst ís-
Höfundurhv..
ícois Billetoux
)Bláhjálmcirmr —■
Frh at Dls 7
belgíska námufélagsins hafi villt
um fyrir þeim og komið í veg
fyrir að skemmdir yrðu nokkrar
að ráði. Er nú svo komið að
belgíska námufélagið, sem áður
veitti Tsjombe allan þann styrk
sem það gat, greiddi öll Iaun
leiguhermanna hans, útvegaði
honum vopn og vistir o. s. frv.
er nú búið að fá nóg af honum
og virðist vera komið tá þá skoð-
un, að eftir allt sé heppilegra að
stefna að sameiningu Kongó. Er
þetta auðvitað hið mesta áfall
fyrir Tsjombe.
Bærinn Kolwesi
í refskákinni.
Eini staðurinn sem leiguher-
menn Tsjombe ráða enn yfir er
námubærinn Kolwesi, sem er um
200 km fyrir vestan Jadotville.
Þar hafa þeir búið um sig og hóta
enn að gereyðileggja öll námu-
mannvirki. Og nú er varla nokk-
ur von til að hægt verði að
koma þeim aftur á óvart. Þess
vegna hefur her SÞ enn hætt
framsókn sinni. Þetta hefur
Tsjombe ætlað að notfæra sér
sem síðasta bragðið í refskák
sinni. En enn einu sinni verður
reynt að ná samkomulagi til áð
hindra eignaspjöll og ill áhrif á
efnahags og atvinnulif landsins.
lenzkum heimilum kostur á þvi að
veita amerfskum ungmennum mót-
töku til jafnlangrar dvalar hér á
landi.
Vestra dvelja íslendingarnir sem
gestir þeirra heimila, sem taka þátt
í skiptunum, en auk þess eru söfn-
uðirnir virkir aðilar að boðinu.
Munu unglingarnir því kynnast
amerísku kirkjulífi og eru það von-
ir þeirra, er að þessu standa, að
þeir haldi áfram kirkjulegu starfi,
er heim kemur. Unglingarnir munu
stunda nám í bandarískum skólum,
svonefndum High Shools. En fyrst
eftir að lent er á amerískri grund,
munu skiptinemarnir taka þátt í
námskeiði, sem ætlað er öllum
þeim, er valdir hafa verið til þátt-
töku. Síðan heldur hver til þess
staðar, sem honum hefur verið út-
hlutað, en það getur verið í næst-
um hvaða fylki Bandaríkjanna sem
er. — UmsoKnarfrestur um þessi
skipti er til 1. febrúar n.k.
(Frá Biskupsskrifstofu).
Skotórós
ó hús
í fyrrakvöld, nokkuð seiut, bár-
ust nær samtímis kærur úr tveim
húsum hér í Liænum um skotárás
á glugga úr Ioftbyssu.
Þetta var laust fyrir kl. hálf-
ellefu í gærkvöldi. Hafði þá verið
skotið á gluggarúður í íbúðarhúsi
í Meðalholti og á Háteigsvegi. Á
síðarnefnda staðnum sprakk rúða.
Ákveðinn grunur féll á dreng
nokkurn og tók lögreglan hann í
vörzlu sína. Drengurinn neitaði að
eiga nokkurn þátt f þessum að-
gerðum, en hins vegar fannst hlað-
in loftbyssa í fórum hans.
Atvinnumennska -
Framh. af bls. 9.
skref íþróttaforystunnar að
skoða hug sinn í þessu máli, og
rýmka eða fella niður þær regl-
ur sem um áhugamerinsku gilda.
Fyrsti áfanginn hlýtur að sjálf-
sögðu að vera sá, að afla tekna
til handa íþróttahreyfingunni.
Fulltrúar ÍSÍ, þar til skipuð
nefnd, hefur bent á þann mögu-
Ieika, að ÍSÍ fengi til umráða
happdrætti á borð við DAS,
SÍBS o. fl. og virðist það við
fyrstu sýn vera heppilegasta
leiðin, Einnig má athuga get-
raunir betur sem tekjustofn. öll-
um er ljóst að fjárskortur stend-
ur íþróttahreyfingunni fyrir þrif-
um á fleiri sviðum, en hér hafa
verið nefnd. Því hefur ÍSÍ kynnt
sér tekjumöguleika þótt Sam-
bandið hugsi til styttri áfanga
enn sem komið er.
Þegar reglunum hefur verið
breytt og fé verður fyrir hendi,
verður hægt að hefjast handa.
Taka þarf upp styrki til ein-
stakra íþróttamanna (unglinga)
sem efnilegir þykja, verðlauna
þarf viss afrek, greiða verður
allan þann kostnað sem íþrótta-
menn verða fyrir vegna íþróttar
sinnar, þ. s. búninga, útbúnað
og ferðalög, kosta má efnilega
unglinga til æfinganámskeiða,
greiða þarf allt vinnutap sem
verður vegna æfinga og keppni
og margt margt fleira.
TTér er aðeins fátt eitt talið og
þá aðeins það sem sjálfsagt
ætti að vera og lágmarkskröfur
eru.
Þá verður að gera einstakling-
um kleift að halda sem lengst á-
fram íþróttaiðkunum. Eitt mesta
vandamál íslenzkra íþrótta er
hversu menn hætta ungir æfing-
um og keppni, flestir innan við
25 ára aldur. Stafar það fyrst og
fremst , af þeirri þjóðfélagslegu
staðreynd að á þeim aldrinum
kvongast menn og stofna heimili,
og sá tími og fyrirhöfn sem í
íþróttirnar fer, er flestum um
megn. Þegar á það er litið að
íþróttamenn ná yfirleitt ekki full-
um þroska eða árangri fyrr en
um og eftir 25 ára aldur, sézt
augljóslega hvílík áhrif það hef-
ur, eitt út af fyrir sig.
Einmitt þetta þarf allra helzt
að laga. Hér þarf að gera íþrótta-
félögunum kleift að aðstoða fé-
lagana með ýmis konar fyrir-
greiðslu. fríðindum og óbeinum
launum.
Ótal margt kemur til greina.
setja má takmörkin hvar sem er,
smíða má ramma þröngan eða
víðan eftir vild, við getum á-
reiðanlegá siglt undir flaggi á-
'hugamennskunnar á sama hátt
og Danir, Norðmenn, Svíar,
Rússar, Bandaríkjamenn og raun-
ar flestar þjóðir heims, þótt þess-
ar breytingar verði gerðar.
Þessar slóðir verður að troða
— og það fyrr en síðar.
Við getum haldið áfram að
afsaka okkur með fámenninu
svo gilt sé, en sagan, sem sögð
er hér í upphafi má ekki spyrjast
oftár.
Ellert B. Sehram.