Vísir - 09.02.1963, Blaðsíða 9

VlSIR . Laugardagur 9. febrúar 1963.
Franski fulltrúinn
hlustaði kaldur og
miskunnarlaus á til-
finningaríkar ræður
hinna ráðherranna
næddi kaldur vetrarstormur og
gangstéttir og götur voru þakt-
ar ryki sem kom undan snjó-
sköflunum, sem höfðu legið yf-
ir borginni fyrir nokkrum dög-
um.
Einn af samningamönnum
kom grátandi út af fundinum
og sagði upphátt við frétta-
mennina, sem hnöppuðust í
kringum hann: — Sú Evróoa,
sem við höfum barizt fyrir og
allar vonir okkar, sem virtust
vera að rætast voru grafin í
dag.
Ckömmu á eftir þessum við-
^ kvæma, hrærða embættis-
manni birtist sjálfru þrjóturinn
í sögunni í dyrunum. Couve de
Murville utanrikisráðherra
Frakka striksaði út og hafði
sannarlega yfir sér svipmót hins
kalda, miskunnarlausa ódæðis-
manns. Hann var jafn glæsilega
klæddur og venjulega, en það
vakti athygli að hann var á
brúnum skóm, hinn formfasti
trúann ekki viðlits, mæltu ekki
eitt kveðjuorð til hans.
Nú var svört Citroen bifreið
Murvilles á bak og burt, en hin-
ir ráðherrarnir að tínast út.
Þeir boðuðu til skyndifundar
með blaðamönnum og sögðu
þeim hinar sorglegu fréttir. Á
þeim fundi sást Murville ráð-
herra ekki, aðeins talsmaður
franska utanríkisráðuneytisins,
sem skýrði stuttlega sjónarmið
Frakka um að Bretar væru ekki
orðnir nógu Evrópu-þroskaðir.
Þessi fulltrúi franska utanrík-
isráðuneytisins er sama glæsi-
lega manngerðin og Murvu'e
ráðherra. Kannski ekki alveg
eins vel klæddur.
jyfaður fær þá tilfinningu,
þegar maður sér fulltrúana
frá franska utanríkisráðuneyt-
inu, að þeim hafi öllum verið
ungað út f sömu útungunarvél-
inni. Allir eru þeir áberandi
grindarlegir með liðugan tal-
anda og yfirmáta kurteislegir
í andstöðu við Spaak utanríkis-
ráðherra Belgíu og kallaði hann
Monsieur Europe verbale, sem
mætti þýða Herra orðhákur
Evrópu.
Tjað kemur engum á óvart að
* þessir tveir menn Murville
og Spaak voru nær því alltaf á
öndverðum meið hvor við ann-
an í hinum löngu og þreytandi
viðræðum um inngöngu Breta.
Því að ólíkari manngerðir er
varla hægt að finna. Spaak er
alger andstæða Murvilles, blóð-
heitur, örgeðja, hugmyndaríkur
og skapandi. Spaak er ekki fyr-
ópsks samstarfs og hann leit á
það sem alger svik við Evrópu-
hugsjón sem hann varð gripinn
af í útlegð sinni í London á
stríðsárunum, þegar Frakkar
útilokuðu Breta frá starfinu.
Það er erfitt að lýsa því, hve
málalokin féllu honum þungt,
þessum ákaflynda hugsjóna-
manni sem vill sópa smáatrið-
unum af borðinu til að komast
að aðalatriðinu. Það er víst að
siíkum stemningar og tilfinn-
ingamanni hefur liðið illa.
En um leið er sagt, að betur
hefði farið ef Bretar hefðu
kunnað eins og Spaak, að sópa
hluti eiga sig til seinni tímans,
gæti verið að þeir væru komn'.r
inn í Efnahagsbandalagið fynr
löngu.
Oelzti bandamaður Spaaks í
úrslitabardaganum var ut-
anrikisráðherra Hollands, Josef
Luns. Hann er eins og Murville
gamall og lærður starfsmaður
utanríkisþjónustu, en eins og
mörg ummæli hans oera með
sér er hann miklu skaprikari en
hinn franski starfsbróðir.
Þegar samningaviðræðurnar
stóðu yfir var Luns bezti loft-
þyngdarmælir blaðamannanna.
embættismaður hafði ekki gert
ráð fyrir kvöldfundi, annars
hefði hann farið í svarta skó.
í anddyrinu fór hann i þykkan
vetrarfrakka, setti upp trefil og
svartan hatt. Fréttamenn og
blaðaljósmyndarar hópuðust í
kringum hann, en virtist þó sem
þeir væru hræddir við hann,
hefðu einhverja ímugust á
honum. Hann ruddi sér leið
gegnum hópinn, út að svarta
Citronbílnum sínum. Hann
brosti kaldhæðnislega. Þau fáu
orð sem hann mælti við frétta-
mennina voru kurteisleg en
kuldaleg.
— Vissulega, vissulega er
hægt að hefja samninga umleit-
anir á ný. Hvenær? — Það
verða Bretar sjálfir að segja til
um, sagði hann. hneigði sig ei-
lítið kurteislega og beygði
fram hjá hinum stóra Rolls
Royce bíl hetjunnar í ævintýr-
inu, Edwards Heath, en það var
undarleg tilviljun, að hinir belg
ísku verðir höfðu stillt bíl
brezka ráðherrans upp beint
fyrir framan aðaldyrnar, eins
og hann væri þjóðhöfðingi.
Tjegar fundinum hafði lokið
höfðu ráðherrar fimm ríkj-
anna gengið til Heaths til að
taka í hönd hans og mæla
fram hin innilegustu orð vin-
áttu, saknaðar og hneykslunar
yfir því að svo illa skyldi til
takast. Á meðan hafði Couve de
Murville og aðstoðarmenn hans
staðið upp og striksað át úr
salnum. Þeir virtu brezka fuJI-
en það er eins og atburðirnir
hafi engin áhrif á þá persónu-
lega. Þeir eru greinilega æfðir
skylmingamenn, sem stinga
sverðinu í mark skjótt eins og
elding. Jafnvel þó erfiðar spurn
ingar séu lagðar fyrir þá missa
þeir ekki andlitið.
„Þrjóturinn" Couve de Mur-
ville er vissulega alinn upp í
þeirri útungunarvél. Þessi mið-
aldra utanríkisráðherra er að
utan og innan diplomat, frá-
bærum gáfum gæddur, virðist
sem það sé útilokað að nokkrar
tilfinningar geti haft slík áhrif
á hann, að það sljóvgi dóm-
grein hans. Hann er mjög þol-
inmóður og úthaldsgóður. Það
hefur hann sýnt ekki aðeins á
næturlöngum samningafundum
um inngöngu Englands í EBE
heldur einnig í starfi sínu sem
utanríkisráðherra de Gaulles.
Hann hefur þraukað af með
honum síðan hann komst til
valda. Hann hefur framkvæmt
fyrirmæli hershöfðingjans með
óbilandi hollustu, án þess að
breyta þeim eða lita þær á
nokkurn hátt. Það kom enn *
ljós f lokaviðræðunum þegar
allt var að hrynja. Hann hefur
þekkt de Gaulle lengi, var þeg-
ar einn af nánustu samstarfs-
mönnum hans, þegar hann hélt
uppi baráttunni fyrir Frakk-
land frá Afríku. Hann er oftast
fámæltur, lítið fyrir að láta
skoðanir sínar í ljósi, einstaka
sinnum hrekkur honum af vör-
um kaldhæðnisleg setning, eins
og s.T. haust þegar hann komst
ir það að búa sig undir fundi
og samninga, en þess i stað
kemur andinn yfir hann, sumir
segja jafnvel, að það sé heilag-
ur andi, sem kemur yfir hann.
Spaak var aðalbaráttumaður
fyrir inngöngu Breta í Efna-
hagsbandalagið og síðustu vík-
urnar og dagana sagði hann
þegar andinn kom yfir hann
mörg bitur orð í garð Frakka
fyrir mótspyrnu þeirra. Spaak
er einn af frumkvöðlum evr-
smáatriðunum burt. Ef þeir
hefðu vitað, hvernig Spaak
undirritaði Rómarsamninginn,
þá hefðu þeir ekki verið að
tefja tímann f fimmtán mánuði
með þrefi um tæknileg smáatr-
iði eins og kengúruhalasúpu
frá Ástralíu, handhnýtt ind-
versk gólfteppi eða dósalax frá
Kanada. Ef þeir hefðu þess í
stað hraðað hinum eiginlegu
viðræðum um inngönguna og
látið samninga um þessa smá-
Spaak utanrfkisráðherra Belgíu og Luns utanríkisráðherra Hollands
börðust af öllu afli fyrir inngöngu Frakka. Eftir neitun Frakka eru
þeir fuilir af vonbrigðum og heift.
Viðræðurnar höfðu slík áhrif á
hann að blaðamennirnir gátu
lesið hvernig þær hefðu gengið
af andlitssvip þessa tveggja
metra risa, þegar hann gekk út
af fundunum. Þegar hann svo
kom út af lokafundinum var 6-
þarfi fyrir hann að tala mikið.
Þeir blaðamenn sem voru fam-
ir að þekkja á svip hans sáu
óðar, að orustan var töpuð.
Á sínum tfma hindraði Luns
ásamt Spaak tillögur Frakka
um pólitískt samband Evrópu
og nú eftir að samningarnir við
Bretland fóru út um þúfur mun
hann verða Frökkum erfiður
ljár f þúfu. Hann er langræk-
inn og mun aldrei fyrirgefa
þeim þetta. Hefði hann fengið
að ráða hefðu ráðherrar fiinrp-
ríkjanna í EBE haldið áfram
samningaumleitunum við Breta
án þátttöku Frakka.
Efnahagsmálaráðherra Þjóð-
verja, Ludwig Erhard hefur
upp á sfðkastið verið önnum
kafinn að berjast á móti þeim
víðtæka áætlunarbúskap, sem
Frakkar vilja innleiða úr sfnu
efnahagskerfi í höfuðstöðvar
Efnahagsbandalagsins í Briissel
í þeim eina tilgangi að reyna
að sætta Frakka og Breta.
En nú kom það að litlu
haldi þó Erhard hefði getið sér
frægð sem kraftaverkalæknir
efnahags Þýzkalands. Hann
hafði ásamt Gerhard Schröder
utanríkisráðherra blandað eins
konar lyf eða formúlu, sem átti
að lina hina hörðu andstöðu
Framh. á bls. lO