Vísir - 01.03.1963, Qupperneq 4

VI S I R . Föstudagur 1. marz 1963,
ASTRALIUMAÐUR
Fyrir skömmu kom
hingað í kynnisför hr.
John B. Mackay, ástralsk-
ur maður, sem starfar
sem ráðunautur við ástr-
alska sendiráðið í Stokk-
hólmi, — og er verkefni
hsns, að vera til leiðbein-
ingar fólki, sem hugleiðir
að flytjast tií Ástralíu.
Mackey liefir verið þrjú
misseri í Stokkhólmi.

Ég átti tal við hr. Mackay á
herbergi hans á Hótel Sögu nú
í vikunni, og spurði hann nánara t
um tilganginn með för hans
hingað og starf hans.
— Starfsvæði mitt nær yfir öll
Norðurlöndin fimm, sagði Mac-
kay, og vildi ég því ekki draga
lengur að skreppa hingað til
kynna af landi og þjóð, þótt þau
kynni hlytu að verða skömm í
nokkurra daga dvöl. Auk þess
hafði ég svo margt um landið
lesið ogí heyrt, að mér var það
til hvatningar, að draga það ekki
lengur að bregða mér hingað, og
kom ég hingað frá Finnlandi. I’
Stokkhólmi höfum við nú settan
sendiherra (charge d’affaires) og
starfa ég við sendisveitina sem
ráðunautur (councillor). Ég vil
taka það fram, að við rekum
ekki áróður fyrir því í löndum,
þar sem atvinnuskilyrði eru góð
og menn vilja ckki, að fólkið
flytjist burt, að menn taki sig
upp og flytji til Ástralíu, en þar
sem þeirri stefnu er fylgt í
Ástralíu, að fólk af Evrópustofni
flytjist þangað, viljum við sjá
um, að þeir, sem hugleiða að setj
ast að f landi okkar, geti fengið
um það réttar úpplýsingar.
— Mér hefir skilist, að í
Ástralíu séu jafnan gerðar áætl-
anir varðandi innflutning fólks.
— Það er rétt. Er nú miðað
við, að 125.000 innflytjendur
komi árlega, unz annað verður
ákveðið. Af þessum fjölda kem-
ur helmingurinn frá Bretlandi, en
meginhluti hins helmingsins frá
Evrópu, aðallega frá Grikklandi
og Ítalíu. I’búatala Ástralfu er nú
10% milljónir manna, og tala
innflytjenda frá styrjaldarlokum
er 1% milíjón.
— Og hve stór hópur hefir nú
komið frá Norðurlöndum á þeim
18 árum, sem hér er um að
ræða?
- Um 12.000.
— Flestir frá Danmörku eða
hvað?
— Það er dálítið breytilegt
með þetta, — já, liklega er inn-
flutningur jafnastur og mestur
frá Danmörku, mikiH frá Finn-
landi 1958 — 1959, og yfirleitt
stöðugt um nokkurn fólksflutn-
ing að ræða frá Finnlandi, Sví-
þjóð og Danmörku, og strjáling
frá Noregi.
—• Og þetta fólk er svo sínum
löndum sennilega glatað?
— Það er það, f þeim skilningi,
að fæst af því kemur heim aftur.
Við teljum að um 6% allra inn-
flytjenda hverfi heim aftur.
— Ástæðurnar?
— Ýmsar, vanalega heimþrá
innflytjendur, sem mjög eru
teknir að reskjast ákveða að
eyða elliárunum í sínu gamlh
Iandi. Slangur af fólki saknar
fljótt gamla landsins. Og svo eru
mörg dæmi þess, ekki sízt þegar
um brezka innflytjendur er að
ræða, sem fara heim aftur, að
þeir íæknast af heimþránni, og
gerast útflytjendur öðru sinni.
— Hver eru helztu skilyrði
fyrir að menn geti fengið áritun
sem innflytjendur í Ástralíu?
— Það er aldurshámark, 40—]
50 ár hámark fyrir fjölskyldu-
mann, svo eru viss heilsufarsskil-
yrði o. fl. almenn skilyrði sem
fullnægja verður. Og að sjálf-
sögðu nokkur enskukunnátta.
— Hvað mundi það nú kosta
innflytjandann til dæmis að
komast til Ástralíu sjóleiðis frá
Kaupmannahöfn?
— Það mundi verða um 150
sterlingspund.
— Á mann?
— Já?
— Og veitið þið fólki fjár-
hagslegan stuðning til þess að
komast til Ástralíu, eins og fólkil,
á Bretlandi? Vf'.'/í
— Um það gilda sömu reglur
Hver einstaklingur fær 71 ástr-
alskt pund (55 stpd)
framlag, sem er óendurkræft.l
Fyrir börn sem greitt
fargjald fyrir er greitt hálft fram
lag. Og við förup að eins fram
á, að innflytjandi sé tvö ár í
landinu.
Ég 'hefi séð 'f'-enslrum1 blöð-
um, að það hefir stundum vakiðf
óánægju innflytjenda, að þeir j|
hafa orðið að búa lengur en þeim]
þótti viðunandi í móttökustöðv-
um?
— Innflytjendur þurfa sjaldn-
ast að vera lengi í slíkum mót-
tökustöðvum. Það er tekið á móti fólki sem hefir lokið skólagöngu Ijóst, sagði Mackay og endurtek,
þeim og greitt fyrir þeim að fá og kemur á vinnumarkaðinn. — að af minni hálfu er ekki um
atvinnu, og þá jafnframt útvegað Segja má, að 1.6% sé nær hinu neinn áróður að ræða.
húsnæði eins nálægt viðkomu- rétta, ef miðað er við allt árið Mackey er fjölskyldumaður.
stað og-auðið er. Vanalega tekst Og þetta er hlutfallslega lág tala Hann býr sem fyrr segir í Stokk
það, en það er mis-auðvelt að. — Þá væri gaman að heyra hólmi og kann fjölskylda hans
greiða fyrir mönnum, sumstaðar eitthvað um skattana hjá ykkur? þar vel við sig. Börnin, drengur
eru nokkur húsnæðisvandræði. — Þeir eru áreiðanlega mikl- og telpa, eru 6 og 9 ára.
annars staðar engin. Við megum um mun k.gri en í Danmörku og — Þau kunna sannarlega að
John B. Mackay
það bil álíka og Reykjavíkur.
— Hvernig líst yður á Reykja-
vík.
— Ágætlega — mér finnst
mikið til um bæinn og auðsætt
er þegar við fyrstu sýn, að hér
eru miklar 'framfarir. Og ég er að
sjálfsögðu hrifinn af hagnýtingu
ykkar á hveravatninu.
'— Þið eruð verr settir en Ný-
sjálendingar, sem hafa nóg af
hverum eins og við.
— Satt er það, en nú höfum
við fundið olíu — og það er ekki
meira um annað rætt í Ástralíu
en framtíðaráform, sem við þenn
an mikla olíufund eru bundin.
Það var sem sé nægilegt magn
þarna til þess að rekstur gæti
borið sig og var óhikað lagt í
miklar framkvæmdir til hagnýt-
ingar. Olían fannst með borun-
um við Monnie f Queensland-
ríki og er nú verið að leggja
þaðari olíuleiðslu — 320 kíló-
metraleið — til hafnarborgarinn-
ar Brisbane. Og þar er verið að
koma upp tveimur olíuhreinsun-
arstöðvum. Þessi olíufundur er
augljóslega mikilvægur, m. a.
með tilliti til þess að olíuflutning
ar til landsins eru dýrir. Og
fundurinn eflir vonir um, að olía
finnist víðar í þessu víðáttu-'
mikla landi.
— Við lesum um það, að
Ástralía sé að mestu land hvítra
manna nú?
— Já, það er rétt. Nokkuð er
að vísu um menn af ýmsum
Asíuþjóðum — en flestir eru
fulltrúar viðskiptafyrirtækja o. s.
frv.
— Og svo eru frumbyggjarnir?
Hvernig gengur að aðlaga þá
nútímamenningu?
— Hægt, mjög hægt, enda erf-
itt, þar sem þetta er fólk, sem
heldur sjaldnast lengi kyrru fyr-
ir, en það er aðallega í vissum
landshlutum og fæstir hvítra
manna verða mikið varir við þá.
Þeir hafast við í lítt byggðum
landshlutum. Af opinberri hálfu
er allt gert, sem unnt er, til þess
að mennta þá og manna, haft
eftirlit með heilbrigði þeirra, og
þeim í stuttu máli veitt sú að-
staða, sem hægt er að láta í té,
en í þessu starfi er við ramman
reip að draga eins og ég drap á
áðan.
— Eru þeir herskáir enn í dag?
— Nei, þeir berjast ekki inn-
byrðis lengur — fara með friði,
en eru trúir mörgum gömlum
erfðavenjum.
Þegar viðræðum okkar lauk
Island
ekki gleyma því, að Ástralía er
stórt land, ámóta stórt og Banda-
ríkin. í Sidney, sem er borg upp
á 2% millj. manna, eru nokkur
^iúsnæðisvandræði enn og hafa
verið allmikil, en við erum á
góðum vegi með að leysa hús-
næðisvandamál okkar, höfum
byggt yfir 1 milljón húsa frá lok-
um síðari heimsstyrjaldar.
— Þér sögðuð, að miðað væri
við 1% eðlilega aukningu þjóðar-
innar?
— Já, og að 1% aukning fáist
með innflutningi fólks.
— Og hvernig er nú áJtatt á
sviði atvinnuleysis hjá ykkur, —
hve há er tala atvinnuleysingja
um þessar mundir?
— Um 2% fólks á vinnualdri
eru uú atvinnulaust, en þess er
að geta, að á þessum tíma árs
bætist við stór hópur af ungu
Svíþjóð. — Meðalskattur fjöl-
skyldumanns í Ástralíu mun vera
um 12%, og menn hafa meira af-
gangs af Iaunum sínum eða
kaupi í Ástralíu og geta lagt
meira til hliðar en á Norðurlönd-
um.
— Meðal annara orða, er yður
kunnugt um nokkra íslendinga í
Ástralíu?
— Þeir eru víst mjög fáir. Eg
hefi ekki orðið þess var, að
þeirra sé getio á skýrslum.
Ég gat þess við Mackey, að
ég spyrði hann margs um þgfta
allt, því að fáir Ástralíumcnn
legðu hingað leið sína, og marg-
ir hefðu eaman af að fylgjast
með því, sem gerðist á sviði
fólksflutningsmála, þótt enginn
hér þyrfti a' flýja landið vegna
atvinnuleysis.
— Það geri ég mér líka vel
meta þau skilyrði, sem þar eru
upp á að bjóða á veturna til
sleðaferða og slíks, sagði hann.
— Hafa kannske lítið haft af
snjó að segja fyrr?
— O-jú, þó nokkuð. Það snjó-
ar talsvert í Ástralíu, til dæmis
í Canberra, höfuðborginni, þar
sem við áttum heima. Það snjóar
meira í Ástralíu en í Sviss, þótt
ótrúlegt sé.
— Canberra er höfuðborg
ykkar — og tiltölulega ný borg?
— Já, íbúatalan mun vera um
A.V •
og við gengum til dyra bjóst ég
til að þakka Mackey viðtalið, og
sagði hann þá:
Ég kem niður með yður í
lyftunni og kveð yður fyrir dyr-
um úti.
Spurði ég hann þá hversu hon-
um félli að gista í Hótel Sögu
og svaraði hann:
—- Ágætlega. Þetta gistihús er
fyllilega sambærilegt að öllu
leyti við það sem bezt er á Norð-
urlöndum.
- ATH.