Vísir - 27.03.1963, Blaðsíða 9

VISIR . Miðvikudagur 27. marz 1963.
BSSiH
9
Gunnar Thoroddsen:
NYJA
Tollskráin lögð fyrir
Alþingi í dag.
f dag, 27. marz, var frum-
varp til nýrra tollskrár lagt
fyrir Alþingi.
1. umræða fer fram í efri
deild Alþingis á morgun. Fjár-
hagsnefnd deildarinnar fær
málið til meðferðar og er gert
ráð fyrir, að fjárhagsnefndir
beggja þingdeilda vinni saman
að athugun málsins, en við það
sparast vinna og timi.
Ekki er talið nauðsynlegt að
stöðva tollafgreiðslu á vörum,
meðan frumvarpið er til með-
ferðar í þinginu. Frumvarpinu
er ætlað að ganga f gildi 1.
maí næstkomandi.
Tollskrárfrumvarpið er mikill
iagabálkur. Ásamt greinargerð
er það 174 blaðsfður í venju-
legu þingskjala-broti. Að því
hefur verið unnið í rúm þrjú
ár og liggur frábær elja hinna
færustu sérfræðinga þar að
baki.
Fáein meginatriði hinna nýju
tollalaga skulu hér rakin.
Einföldun.
Tollar og önnur aðflutnings-
gjöld voru orðin svo flókin, að
ekki varð lengur við unað.
Margar tegundir aðflutnings-
gjalda voru lagðar á flestar
vörur, með mismunandi pró-
sentum, reiknað af mismunandi
grunnverði. Var það orðið á
fæstra manna færi að reikna
rétt þau torráðnu dæmi. Hefur
þessi flækja öll kostað ótrúlega
vinnu fyrir ríkið og innflytjend-
ur, valdið óþarfa skriffinnsku,
töfum og kostnaði.
Eitt meginatriðið við endur-
skoðun tollskrárinnar var því
að gera hana einfalda og ó-
brotna. 1 stað þess aragrúa af
gjöldum, sem f gildi hafa verið,
kemur nú einn verðtollur, reikn
aður af einum og sama grunni.
' Gunnar Thoroddsen
Samræming.
Óþolandi ósamræmi var orðið
um tolla af sams konar eða
svipuðum vörum. Stundum
hafði slíkt ósamræmi verið Iög-
fest vitandi vits, en stundum af
vangá. Sem dæmi má nefna
varahluti til véla. Tollar af
varahlutum eru ýmist um 20%
um 35% eða nær 80% eftir þvi,
hvort á að setja varahlutinn í
bát eða dráttarvél eða bíl, þó
að um nákvæmlega sams konar
hlut sé að ræða. Slíkt fyrir-
komulag bauð upp á misnotkun
og var orðið óframkvæman-
Iegt að dómi tollyfirvalda.
Nú er reynt að samræma
tollana, flokka f sama flokk
þær vörur sem saman eiga að
eðli máls.
Lækkun toila.
Oftollun margra vara var orð
in slík, a~ engin dæmi þess
RAIN
voru meðal vestrænna, frjálsra
þjóða. Leiddi þetta af sér
þrennt: Óhóflegt verð á þessum
vörum, stórfellt smygl og tekju-
tap ríkissjóðs. Voru þess dæmi,
að tollar komust yfir 300%.
í nóvember 1961 var f fyrsta
sinn ráðist til atlögu gegn þess
um ófögnuði. Gjöld á fjölmörg-
um vörutegundum voru lækkuð
verulega. Afleiðingin varð verð-
lækkun fyrir fólkið, smyglið
minnkaði, en ríkissjóður fékk
meiri tekjur en áður, þrátt fyrir
tollalækkunina.
Nú er haldið áfram á þessari
braut. Hámarkstollur samkvæmt
nýju tollskránni er 125 af hundr
aði.
En auk lækkunar á svokölluð
um „hátollavörum", eru tollar
lækkaðir á fjölmörgurn vörum
öðrum.
Miðað við innflutningsmagnið
1962 myndu tollar samkvæmt
nýju toílskránni verða um 100
milljón krónum lægri en eftir
núgildandi tollalögum.
Alþjóðlegt
samstarf.
Lengi hefur verið unnið að
því að koma á alþjóðlegu sam-
starfi og samræmi í tollamálum
Með hinum sfvaxandi viðskipt-
um milli þjóða er þörfin brýn
á víðtækri samvinnu f þessum
efnum.
Mikilvægum áfanga var náð,
þegar margar þjóðir gerðu með
sér sáttmála 1950, sem kenndur
er við BrUssel í Belgíu, um
samræmda vöruflokkun í toll-
skrám öll lönd Vestur-Evrópu,
önnur en ísland, hafa tekið upp
Briissel-'yrirmyndina. En hin
nýja tollskrá íslands er samin
eftir Briissel-skránni, epda var
samþykktin frá 1950 undirrituð
af íslands hálfu. þótt fullgilding
hafi ekki enn farið fram.
I
Tiiraunm msS misiinga-
bólusetningu er nú lokið
Grein um tilraunirnar á íslandi í ensku læknablaði
* /
Ingvar Asmundsson — Þórir Olafsson
VmVmW.V.V.WVW.W.V.W.WmVmV.WmW
BLINDSKÁK
Eins og nærri má geta er blind
skák með því móti að annar tefl-
andinn eða báðir tefla blindandi,
sjá hvorki taflmenn né taflborð
og skýra hvor öðrum frá leikjum
sínum á táknmáli skákarinnar.
Algengast er að skákmeistari
tefli blindandi við minni spá-
mann sem sjáandi situr við tafl-
borðið. Alitið er að skáktaflið
hafi borizt frá Indlandi til Persfu
og þaðan með Aröbum til Evrópu
um eða fyrir árið 1000. Vitað er
að Arabinn Stamma tefldi blind-
andi á tveimur borðum samtímis.
Petta afrek var vitanlega löngu
gleymt og grafið á 18. öld, þegar
Frakkinn Philidor sló þetta met
með þvf að tefla þrjár blindskák-
ir samtímis. Svo furðu lostnir
urðu menn við þessa atburði að
kallaðir voru til vitnis valinkunn-
ir menn og undrið skjalfest í
skyndi svo að komandi kynslóð-
ir færu ekki í grafgötur um þetta
minnisafrek mannsandans á 18.
öld.
Þetta met Philidors var slegið
af Þjóðverjanum Paulssen. Hann
tefldi fyrst 4 blindskákir árið
1857, en komst upp í 14. Hann
var svo leiðinlegur og lengi að
leika, að menn flýttu sér að
gleyma afrekum hans.
Bandarfski snillingurinn Morp-
hy tefldi 8. blindskákir samtímis
gégn úrvalsliði’ í' Frakkla'ndi árið
1859...Hannr,ya_nn,ið*i(9B(^£^tði ,2
jafntefli. Meist'arárnir BÍackburn
og Zukertort komust upp í 16
blindskákir en síðan lítur heims-
meistaraskráin svona út:
PHIsbury, 22 blindskákir f Mosk-
vu 1902.
Réti, 24 skákir 1919.
Breyer, 25 skákir 1921.
Aliechin, 26 skákir 1924.
Aljechin, 28 skákir í Parfs
skömmu seinna.
Koltanowsky, 30 skákir 1930.
Aljechin, 32 skákir skömmu
seinna.
Koltnowsky, 34 skákir 1937.
Najdrorf, 40 skákir f Rosario
1943, og sfðan 45 skákir í Sao
Paolo 1947, Siðastnefnda fjöltefl-
ið stóð f rúman sólarhring. Naj-
dorf vann 39 skákir gerði 4 jafn-
tefli og tapaði tveimur skákum.
Þetta mun vera talið heimsmet
í blindskák, en Ungverjinn J.
Flesch tefldi við 52 árið 1960.
Þá var teflt f tveimur áföngum
og er þetta því engan veginn
sambærilegt við afrek Najdorfs.
Þegar rætt er um heimsmet
í blindskák en eingöngu tekið
tillit til fjölda þeirra skáka sem
meistarinn teflir samtfmis er aug-
ljós veila í ma$i á afrekinu. Það
skiptir auðvitað miklu máli við
hve sterka skákmenn er að eiga.
Það er auðvitað tiltölulega
minnstur vandi að tefla við sam-
valið fallbyssufóður, menn sem
eru f þann veginn að læra mann-
ganginn og hægt er að máta f
4 til 10 leikjum. Vitað er að Pills-
bury og Aljechin voru nokkuð
vandir að virðingu sinni í þessu
efni en tölurnar hér að framan
benda óneitanlegá til hins gagn-
stæða um Najdorf.
Að lokum birtist hér ein af
þrem blindskákum sem Philidor
tefldi samtímis 8. maí 1783.
Hvítt: Brtihl
Svart: Philidor
1. e4 e5
2. Bc4 c6
3. De2 d6
4. c3 f5
5. d3 Rf6
6. exf5 Bxf5
7. d4 e4
8. Bg5 d5
9. Bb3 Bd6
10. Rd2 Rd7
11. h3 h6
12. Be3 De7
13. f4 h5!
14. c4 a6
15. cxd5 cxd5
16. Df2 0-0
17. Re2 b5
18. 0-0 Bb6
19. Rg3 g6
20. Hacl Rc4
21. Rxf5 gxf6
22. Dg3t Dg7
23. Dxg7 Kxg7
24. Bxc4 bxc4
25. g3 Hab8
26. b3 Ba3
27. Hc2 cxb3
28. axb3? Hbc8
29. Hxc8 Hxc8
30. Hal Bb4
31. Hxa6 Hc3
32. Kf2 Hd3
33. Ha2 Bxd2
34. Hxd2 Hxb3
35. Hc2 h4
36. Hc7 Kg6
37. gxh4 Rh5
38. Hd7 Rxf4
39. Bxf4 Hxf3
40. Kg2 Hxf4
41. Hxd5 Hf3!
42. Hd8 Hd3
43. d5 f4
44. d6 Hd2
45. Kfl Kf7!!!
46. h5 e3
47. h6 gafst upp. f3
I.
Borun hætt í bili
1 síðasta hefti af enska lækna
blaðinu Lancet birtist grein sem
fjailar um tilraunir þær sem
gerðar voru hér á Iandi sl. ár
með bólusetningu gegn misl-
ingum. Greinin er skrifuð af
kanadiska prófessornum F. L.
Black og Margréti Guðnadóttur
lækni sem starfar við tilrauna-
stöðina á Keidum.
Tilraunirnar á íslandi voru
þáttur f víðtækari tilraunum
með bólusetningu gegn misling
um sem gerðar voru á vegum
Heilbrigðisstofnunar SÞ. Hafa
þær gefið svo góða raun, að
búizt er við, að bandarísku heil
brigðisyfirvöldin heimili í vor
að bóluefnið verði tekið til al-
mennrar notkunar. Þó ber að
taka það fram, að mjög lítið er
til af bóluefninu og seinlegt að
framleiða það, svo þess er ekki
að vænta fyrst um sinn, að
hægt verði að fá birgðir til al-
mennrar bólusetningar hér á
landi.
Ástæðan til þess að tilraunirn
ar fóru fram hér á landi var sú,
að ísland er einn af fáum stöð-
um í heiminum, þar sem hægt
var að finna nægan fjölda eldra
fólks, sem ekki hafði fengið
mislinga. Þannig fékkst hér ó-
vanalega gott tækifæri til að
kanna hvernig bóluefnið verk-
aði á gamalt fólk, en einnig
var yngra fólk bólusett. Bólu-
setningin fór aðallega fram í
Borgarfjarðarsýslu og Þingeyj-
arsýslu, og voru yfir 150 full-
orðnir bólusettir.
Niðurstaða þessara tilrauna
varð sú, að afleiðingar bólusetn
ingarinnar fyrir gamalt fólk
væru ekki alvarlegri en fyrir
börn. Það kom einnig f Ijós, að
heppilegra var að gefa hið svo-
kallaða gamma-globulin með
bólusetningunni, en það er blóð
vatn úr fólki sem hefur fengið
, mislinga og er því í þvi nokkuð
mótefni. Verður hitinn þá ekki
eins hár og ella.. En tilraun
þessi sýndi að mislingabólusetn
ing á eldra fólki gefst vel.
Eins og kunnugt er, var Norður-
landsborinn fluttur frá Ólafsvík til
Húsavíkur upp úr áramótunum og
höfðu Húsvíkingar góða von um
árangur af borunum þar. Þær vonir
hafa ekki rætzt til fulls, og ekki
heldur brugðizt með öllu. Þannig
er mál með vexti, að boruð hefur
verið 1100 metra djúp hola á Húsa-
vfk og komst borinn ekki dýpra að
svo stöddu. Á botni þessarar holu
lega 100 stiga hiti. Yfirmaður jarð-
var ekkert vatn, en hins vegar rúm
boranadeildar Raforkumálaskrif-
stofunnar, dr. Gunnar Böðvarsson,
tók þá ákvörðun, er hér var komið
sögu, að gera ráðstafanir til þess að.
fá nýjar borstengur frá DanmörkuJ
og gera tilraun til þess að styrkja
borinn, í því skyni að dýpka hol-
una á Húsavík niður í 1500—2000
metra, f stað þess að bora á nýj-
um stað. En á meðan beðið er eftir
þessum hlutum til borsins frá út-
löndum, er borinn fluttur upp f
Námaskarð.
I v\ \ vö \
t»
; ii ;i ii j
i' r' " rr