Vísir - 29.03.1963, Blaðsíða 8

8
V í SIR . Föstudagur 29. marz 1963.
W0S3S
VÍSIB
Otgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskrifsa'rgjald er 65 krónur á mánuði.
í lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Tollskráin og framsókn
Tollskráin nýja hefir orðið framsóknarmönnum
þungbær. Það helzta, sem þeim dettur í hug að segja,
er, að fyrir áhrif þeirra hafi landbúnaðarvélar verið
lækkaðar! í annan stað vill Framsókn ómögulega við-
urkenna að tollalækkunin sé 98 millj. króna. Speking-
ar Tímans finna út, að hún sé aðeins 43 millj. kr. vegna
þess að bæjarfélögin beri afganginn. Þetta eru furðu-
legar röksemdir og framsóknarmönnum líkar. Lækk-
un tolla er ómótmælanleg 98 milljónir og öll sú upp-
hæð kemur gjaldendum til góða. Engu máli skiptir,
þótt hluti hennar hafi áður runnið í bæjarsjóð.
Blómleg leiklist
Alþjóða leikhúsdagurinn var í fyrradag. Frumsýndi
þá Þjóðleikhúsið hið víðkunna leikrit eftir Max Frisch,
„Andorra“. Er það mikið íeikrit og óvenju merkilegt.
Ættu Reykvíkingar ekki að láta leikritið, né boðskap
þess, fram hjá sér fara.
í vetur hefir verið óvenju mikil grózka í leiklist-
inni hér í höfuðborginni. Ýmis góð leikrit hafa verið
sýnd í Þjóðleikhúsinu og er það mál manna, að nú í
vetur hafi betur tekizt til um leikritavaí en oft áður.
En þáttur Leikfélags Reykjavíkur vekur mesta athygl-
ina. Þetta litla félag er eingöngu skipað áhugamönn-
um, sem hvorki búa við góð tæknileg skilyrði, né hafa
úr miklum f jármunum að spila. Því meiri athygli vek-
ur leikstarfsemin. Ljós Leikfélagsins er skært og sam-
keppnin við ríkisleikhúsið virðist hafa orðið því hvatn-
ing til dáða. Mesta hagsmunamál Leikfélagsins er nú
bygging nýs leikhúss á Klambratúni. Betri gjöf gætu
Reykvíkingar ekki gefið leikhúsinu en framlög og
styrk til þess að það rísi sem fyrst.
|f;;\
w
Húsin rísa
Um 1000 íbúðir eru nú í byggingu í Reykjavík,
Ný íbúðarhverfi í Grensásnum og í Laugarási hafa nú
verið skipulögð fyrir þúsundir manna og eru tilbúin
til framkvæmda. Byggingarvörufirmu segja að bygg-
ingaráhugi hafi aldrei verið meiri né framkvæmdir,
enda timbur á þrotum. En á sama tíma heldur stjórn-
arandstaðan því fram að byggingar séu stöðvaðar og
algjör kyrrstaða og kreppa ríki.
Þannig er rök framsóknar og kommúinsta.
Þróttmikil og fjölbreytt
starfsemi ÓÐINS í 25 ár
Viðtal við Sveinbjörn Hannesson,
formann mölfundafélagsins Óðins
í tilefni 25 ára afmælis þess í dag
Málfundafélagið Óð-
inn á 25 ára afmæli á
morgun. Félagið var
stofnað 29. marz árið
1938. Fyrsti formaður
þess og aðalhvatamað-
ur var Sigurður Hall-
dórsson, verkamaður.
Núverandi formaður Óð
ins er Sveinbjöm Hann-
esson, verkstjóri. Vísir
ræddi stuttlega við hann
í gær í tilefni af afmæli
Óðins.
— TTver voru ti'drög að
stofnun félagslns?
— Á þessum árum voru verka
lýðsfélögin og Alþýðuflokkurinrv
eitt og hið sama. Það mátti eng
inn sitja á Alþýðusambands-
þingi nema hann væri 1 Alþýðu-
flokknum. Ofríki Alþýðuflokks-
manna var svo mikið, að Sjálf-
stæðismenn áttu ekki kost á
vinnu t. d. við höfnina og víðar.
Félagið var stofnað til að
brjóta þetta ofrfki á bak aftur.
— TTver varð árangurinn?
— Vöxtur félagsins
varð þegar mjög mikill, svo
mikill, að árið 1940 fékkst sam-
þykkt breyting á stjórn Alþýðu
sambandsins þannig að allir
verkamenn ættu sama rétt til
setu á Alþýðusambandsþingi og
verkalýðsfélögin væru skilin frá
Alþýðuflokknum. Alþingi hafði
áður samþykkt viljayfirlýsingu
á þessa leið og næsta Alþýðu-
sambandsþing eftir það sam-
þykkti bfeytingarnar.
— TJver hafa verið önnur
1 baráttumál félagsins?
— Atvinnuleysismálin voru
framan af helzta viðfangsefni
félagsins, þegar baráttan við
Alþýðuflokkinn er frátalin.
Félagið barðist fyrir því að
vinna yrði aukin með auknum
opinberum framkvæmdum.
Byggingamál verkamanna hafa
ætíð verið meðal þess, sem fé-
lagið hefur helzt látið til sín
taka. Það var Óðinn, sem lagði
til að Reykjavíkurborg byggði
Bústaðavegshúsin og seldi þau
efnalitlu fólki — sem síðan var
gert. Hugmyndin um byggingu
smáíbúðahverfis i borginni kom
fyrst fram á Óðinsfundi. Félagið
hefur barizt fyrir eflingu bygg-
ingarsjóðs verkamanna. Hug-
myndin um skattfrelsi vinnu
ibúðarbyggjenda við eigin íbúð-
ir átti upptök sin I óðni.
Óðinn hefur barizt dyggilega
fyrir batnandi kjörum launþega.
Það hefur ætið verið stefna Óð-
ins að vinna að þeim kjara-
bótum á friðsamlegan hátt. Hef
ur félagið lagt áherzlu á nauð-
syn þess að sköpuð væri sú sam
vinna milli lapnþega og vinnu-
veitenda, að hægt væri að vinna
að þessum. kjarabótum án verk-
falla.
Hv
fvað um almenna starf-
semi félagslns?
— Félagið hefur vaxið jafnt
og þétt frá stofnun, enda hefur
starfsemi þess ætið verið mjög
þróttmikil. Það hefur haldið mál
fundanámskeið, fræðslunám-
skeið, fundi um einstök hags-
munamál, skemmtanir, skipulagt
ferðalög, unnið að skógrækt o.
fl. Einnig hefur Óðinn haft
ókeypis kvikmyndasýningar fyr
ir börn félagsmanna.
— A ð flestra dóml hefur hlut
ur Óðins í starfsemi
Sjálfstæðisflokksins verið mjög
mikill. Hvað viltu segja um
það?
— Félagið hefur á undanförn
Sveinbjörn Hannesson.
um árum tekið þátt í að móta
verkalýðsmálastefnu Sjálfstæðis
flokksins. Óðinsfélagar hafa og
verið mjög virkir að öðru leyti
i starfi sínu fyrir flokkinn. Marg
ir Óðinsfélagar hafa gegnt trún
aðarstörfum fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn, t. d. á Alþingi og í
borgarstjórn Reykjavíkur.
— T,ið eigið marga fulltrúa
1 i stjórnum reykvískra
verkalýðsfélaga?
— Félagið á fulltrúa í stjórn-
um flestra stærstu verkalýðsfé-
laga í borginni. Reynslan hefur
sýnt að þar sem Óðinsfélagar
hafa setið í stjórn verkalýðsfé-■
lags, þar hafa náðst beztu samn
ingar við atvinnurekendur sem
völ hefur verið á, og það, sem
er mikilsvert, þessi árangur hef
ur náðst án verkfalla.
Núverandi stjórn Óðins skipa:
Sveinbjörn Hannesson formað-
ur, Pétur Sigurðsson varafor-
maður, Jóhann Sigurðsson rit-
ari, Valdimar Ketilsson gjald-
keri, Friðleifur Friðriksson vara
ritari, Guðmundur Sigurjónsson
varagjaldkeri og Þorsteinn
Kristjánsson spjaldskrárritari.
Við óskum stjóminni og fé-
Iagsmönnum Óðins öllum til
hamingju.
1.
F uglaverndunarf élagið
heldur kynningarfund
Fuglavemdunarfélag Islands
heldur kynningarfund í Gamla
Bió kl. 3 e. h. laugardaginn 30.
marz næstkomandi. Úlfar Þórð-
arson Iæknir, formaður félags-
ins, flytur þar stutt ávarp um
tilgang félagsins og fyrlrhugaða
starfsemi þess. Eftir fyrirlestur
Úlfars læknis verða sýndar tvær
kvikmyndir um fugla. Fyrri
myndin er frá fuglafriðlandi í
Kákasus. Er þetta litmynd, sem
er tekin á ströndum Kaspíahafs
og er myndin mjög sérkennileg
að mörgu leyti, þar sem þar er
um sjaldgæfar fuglategundir að
ræða og mjög sjaldgæfa varp-
staði. Myndin er hin sérkenni-
Iegasta, mjög vel gerð, enda er
hér um algjörlega nýtt svæði að
ræða, sem við hér heima erum
algjörlega ókunnug.
Seinni myndin er um amerlska
örninn. Þessi mynd er ný, og
hefur aldrei verið sýnd hér áð-
ur. Hún er tekin á varpstöðum
ameríska arnarins, en eins og
vitað er, er hann þjóðarfugl
Bandarikjanna. Myndin byrjar á
varpstöðum hans I Florida, sýn
ir lifnaðarháttu hans, hvernig
hann veiðir, hvernig hann mat-
ar ungana. Þá er sögulega sagt
frá þvl hvernig örninn var út-
breiddur fyrir mörgum áratug-
um um flest ríki Bandaríkjanna,
en nú er hann aðeins til I tveim
ríkjum. Þá er sagt frá baráttu
Bandarlkjamanna til þess að
hindra að örninn deyi út og
sýnir þá miklu erfiðleika, sem
þrátt fyrir hina Itrustu og rót-
tækustu ráðstafanir frá hendi
stjórnarvalda, bæði Bandaríkj-
anna og hinna einstöku rikja,
ásamt fuglaverndarfélaganna, að
erni hefur fækkað ískyggilega
Framhald á bls. 5
l t lil l i 1 /j