Vísir - 28.09.1963, Blaðsíða 7

V í SIR . Laugardagur 28. sept. 1963.
7
Útgerð skozka togarans Mil-
wood gengur heldur báglega síðan
hann slapp úr haldi í Reykjavik.
Gerðist það nú fyrir nokkru, að
áhöfnin á togaranum gerði upp-
reisn gegn skipstjóranum Alex
Phimister og neitaði að vinna.
Phimister þessi var stýrimaður á
togaranum, þegar hann var tekinn
hér við land og stýrði honum
þegar hann var færður til Reykja-
vmur.
Veiðiför Milwoods hófst með
því, að erfitt ætlaði að reynast að
fá fulla áhöfn á hann. Loks tókst
þó að manna skipið, en á síðustu
stundu, þegar togarinn var að sigla
frá bryggju ætluðu tveir menn af
áhöfninni að stökkva í land, en
skipstjóranum tókst að koma í
veg fyrir það með harðýðgi.
Siglt var norður fyrir Skotland
en þá kom í ljós, að siglingatækin
voru biluð og varð skipið að leita
hafnar í Stromness til að fá gert
við þau. Þá var haldið til vestur-
strandar Skotlands og ætlaði skip-
stjórinn að hefja veiðar þar, en
þegar kasta átti út vörpunni,
neituðu nokkrir skipsmenn að
vinna, svo að ekkert varð úr
veiðum. Þá var haldið að austur-
strönd Skotlands og vildi skip-
stjórinn nú reyna aftur að veiða,
en allt fór á sömu leið og áður,
hásetarnir neituðu að vinna. Svo
að ekki var um annað að gera en
að snúa aftur til hafnar. Á hafn-
arbakkanum beið eigandi togarans
og ræddi lengi við skipstjórann.
Síðan voru þrír hásetar kærðir
fyrir óhlýðni og mega þeir búast
við. ströngum refsingum.
Bændur mótmæla
Húseignin að Aragötu 9, sem Háskólinn hefur keypt.
Háskólinn kaupir hús til auk-
ins lesrýmis fyrir stúdenta
Vísi heíir borizt greinargerð
frá Gunnari Guðbjartssyni, f. h.
stjórnar Stéttarsambands
bænda, þar sem mótmælt er
úrskurði yfirnefndar á verðlags
grundvelli landbúnaðarafurða á
þessu hausti og talið að gengið
hafi verið gegn rökstuddum til-
lögum fulltrúa framleiðenda í
6 manna nefndinni með þeim úr
skurði, og hlutur bænda „stór-
lega skertur“, eins og komizt er
að orði. Stjórn Stéttarsambands-
ins lýsir yfir að lagfæringar hafi
fengizt á ýmsum liðum verðlags
grundvallarins en nefnir síðan
l ýmsa liði, er hún telur vanreikn
aða í verðlagsgrundvellinum
samkvæmt úrskurði yfirnefndar
og lýsir sérstaklega óánægju
sinni yfir. Þessir liðir eru:
1. Kjarnfóður. Fulltrúar fram-
leiðenda lögðu til að sá liður
yrði reiknaður á kr. 28.60,00 en
meirihluti yfirnefndar úrskurð-
aði að sá liður yrði kr. 23.595,00
2. Tilbúinn áburður: Fulltrúar
framleiðenda vildu láta reikna
þann lið á kr. 22.161,00, en úr-
skurðurinn hljóðaði upp á kr.
16.575,00.
3. Viðhald girðinga: Fulltrúar
framleiðenda lögðu til kr.
5.529,00, en úrskurðurinn var
kr. 3.080,00.
4. Vextir: Framleiðendafulltrú
arnir lögðu til að vextir af eigin
fé yrðu reiknaðir 7% og vaxta-
liðurinn í heild kr. 35.730,00, en
yfirnefndin úrskurðaði 6% vexti
Nú í sumar festi Háskólinn
kaup á húsinu nr. 9 við Ara-
götu. Var það í eign ekkju
prófessors Isleifs Árnasonar,
sem lézt á þessu ári. Kaup
Háskólans munu vera gerð
með það fyrir augum að nota
húsið, a. m. k. einhvern hluta
þess sem lesstofu fyrir stúd-
enta.
Lesrými fyrir Háskólastúd
enta hefur a’Ia tíð verið mjög
takmarkað í Háskólanum, og
hefur það að sjálfsögðu kom-
ið sér bagalega, sérstaklega
fyrir þá, sem próflestur
stunda og þurfa að fá aðgang
að bókum Háskólabókasafns
ins.
Núverandi lesstofa í vest-
urálmu Háskólans tekur að-
eins um 50 manns og sést
hversu óverulegt það rými er,
begar haft er í huga að um
800 stúdentar eru innritaðir í
Háskólann.
Ætlunin er, að innrétta a.
m. k. eina hæð hússins að
Aragötu 9 á þann hátt, að 50
manns geti lesið þar að stað-
aldri. Mun þá fólk það sem
les undir próf ganga fyrir.
Þá er ætlazt til að lesrými
þetta verði eingöngu fyrir
laga. og viðskiptafræðinema.
og liðinn í heild kr. 31.162,00.
5. Annar reksturskosnaður: í
tillögum fulltrúa framleiðenda
var þessi liðúar kr. 9.215,00, en
var úrskurðaður kr. 7.000,00.
Reykjavíkurgeiturá
Fáeinar geitur hafa undanfarin •
ár verið talsvert vandamái, fyrst
á skrifstofum borgarinnar og nú
íðast fyrir Barnavinaféiagið Sum-
argjöf. Hins vegar leystist vandinn'
er Geir Gígja, náttúrufræðingur,
ók þær að sér.
Geitur þess.a.-, nú 9 talsins, urðu
l'yrst eign Barnaspítalasjóðsins
Hringsins, sem var arfleiddur að
geitunum, af konu einni hér í
borg, sem varð vinsæl hjá börn-
unum undir nafninu „geita-
mamma" því hún leyfði krökkun-
um að leika sér við geitur sem
hún átti í Austurbænum. Þegar
hún andaðist arfleiddi hún Hring-
inn að geitunum. Hringurinn gat
og þar hafa þær verið þar til í vor
ekkert gert við þær og afhenti
þær til Reykjavíkurborgar. Á
tímabili var ætlunin að lóga dýr-
unum en því var mótmælt og var
lengi ekki vitað hvað átti við þær
að gera. Þær voru hafðar á fóðr-
um, til að byrja með, en síðar
datt Arngrími heitnum Kristjáns-
syni, skólastjóra, að hægt mundi
að hafa geiturnar hjá einhverju
barnaheimilanna, og voru þær m.
a. við Steinhlíð, börnunum til
gamans. En alltaf var verið að
gefa geitunum eitt og annað, svo
að þrjár þeirra drápust úr matar-
eitrun. Var þá hætt við að hafa
þær hjá barnaheimilinu. Var þeim
komið í fóðrun uppi á Kjalarnesi,
að þær voru fluttar út í Viðey.
Nú í haust þurfi að koma þeim
fyrir eða þá farga þeim, þar sem
sýnt þótti að ekkert væri hægt
fyrir þær sérgreinar að gera. Var
þá auglýst eftir einhverjum sem
vildi taka þær að sér.
Um daginn hringdi Geir Gigja
til Sumargjafar og kvaðst vilja
taka þær að sér. Verða honum af-
hentar geiturnar með þvf skilyrði
að þeim verði ekki lógað án vit-
undar forráðamanna Sumargjafar
eða látnar í hendur einhvers ann-
ars aðila til slátrunar. Að öðru
Ieyti fær Geir Gigja fulla eignar-
heimild yfir geitunum. Hann mun
ætla að hafa þær f Naustanesi
840humrar merktir / sumar
{ haust verða flutt vcrk eftir 10
lenzk tónskáld í 45 minútna
'iætti í hinni sænsku dagskrá
innska útvarpsins. Hliðstæðar
’ ínlistardagskrár verða frá hinum
' lorðurlöndunum. Njörður P.
Ijarðvík hefir tekið íslenzku dag-
krána saman að beiðni finnska út-
arpsins. Hann hefir áður átt við-
a! við Gunnar Gunnars^on skáld
i dagskrá finnska útvarpsins og
■itað nokkrar greinar um íslenzk-
ar bókmenntir í finnskt dagblað
og vikublað.
íslenzku tónverkin hefir Njörð-
ur valið í samráði við Gunnar
Guðmundsson, framkvæmdastjóra
Sinfóníuhljómsveitar íslands. —
Verkin eru eftir: Sveinbjörn Svein-
björnsson, Sigfús Einarsson, Frið-
rik Bjarnason, Jón Leifs, Pál ís-
ólfsson, Þórarin Jónsson, Jón
Þórarinsson, Jón Nordal, Leif
Þórarinsson og Þorkel Sigur-
björnsson.
í sumar hefur veiiizt meiri humar
j við ísland en nokkru sinni fyrr og
er humarinn nú að verða mikilvæg
| ur þáttur f sjávarútveginurp. Er
j því mikilvægt að sem beztar upp-
j lýsingar fáist um humarinn, hvar
hann veiðist, vaxtarhraða hans og
aidur, en um slíkt hefur litið verið
vitað hingað til, þar sem tilraunir,
i sem gerðar hafa verið erlendis
1 með merkingu á humar, hafa lítinn
eða engan árangur borið.
S. 1. vor tók Fiskideildin upp
það nýmæli að merkja leturhumar,
eða humar, eins og hann er al-
mennt kallaður, Voru merkt tæp-
lega 500 stykki á miðunum norður
af Eldey og á öðrum venjulegum
humarmiðum. I’ sumar, þegar leið-
angur var farinn á vegum Fiski-
deildarinnar til athugunar á fiski-
stofnum meðfram ströndum iands-
ins, höfðu Fiskideildinni þegar bor-
izt nokkur stykki, sem merkt voru
í vor, svo að ákveðið var að merkja
840 stykki í ferðinni umhverfis
landið.
Leturhumar er krabbadýr og
skiptir þvf um skel, þegar hann
vex. Skelin er hörð og svo óteigj-
anleg, að dýrið getur ekki vaxið
nema þegar það skiptir um skel.
Fyrst eftir að gamla skelin dettur,
er dýrið aðeins þakið mjúkri húð
og getur þvi vaxið þangað til kalk
safnast í hana og hún verður aftur
að harðri skel.
Gamla skelin dettur í sundur á
mótum bols og hala og er þvf gert
ráð fyrir að merkið, sem er fest
með ryðfríum stálvír, sem brugðið
er utan um humarinn milli bols og
hala, verði kyrrt á sínum stað án
þess að hindra skelskipti.
Þegar humarinn var merktur, var
lengdin á höfði og búk mæld og
má því við endu heimtu sjá hvað
humarinn hefur vaxið, en til frek-
ari áréttingar var klippt gat á eina
halablöðkuna á öllum humar, sem
merktur var s. 1. vor og á nokkr-
um hluta, sem mórktur var í sum-
ar. Reynsla sem fengizt hefur af
öðrum krabbadýrúm hefur sýnt, að
götin gróa og fvllast upp þegar
dýrið skiptir um skel og hverfa al-
veg eftir nokkur hamskipti. Má á
þennan hátt oft sjá hve ört dýrið
skiptir um skel.
Með tilliti til stofnstærðar og
framleiðslugetu stofnsins væri það
mikill ávinningur fyrir Fiskideild-
ina og sjávarútveginn í heild, ef
merkingarnar gætu gefið nokkra
vísbendingu um vöxt og aldur.
göngur og stofnstærð. En slíkt
verður ekki nema merkjunum og
dýrunum sé skilað til Fiskideildar-
innar að Skúlagötu 4 i Reykjavfk