Vísir - 18.06.1964, Blaðsíða 6
V1SIR . Fimmtudagur 18. júní 1934.
Forseti Islands Ásgeir Ásgeirsson og forsætisráBherra Bjarni Bene-
diktsson við minnisvarða Jóns Sigurðssonar á Austurvelli f gær.
17. júní í Rvík —
Franih. af bls 1 j
fjöður framfara og farsæídar.
Forsætisráðherra sagði að m's- j
munandi skoðanir væru fpr- J
senda lýðræðis, en deilum yrði
að stilla í hóf og endir að veia
allrar þrætu. Menn ættu ekki að j
halda áfram að deila um það j
sem ekki væri deilu vert. Ræða
hans birtist í heild á öðrúm stað
í blaðinu.
Athöfninni á Austurvelli lauk
með því að Gerður Hjörleifs
dóttir leikkona flutti ávarp fjall
konunnar eftir Tómas Guð-
mundsson skáld .og birtist þeð
og á öðrum stað .I. blaðinu.
Bamaskemmtun.
Skömmu síðar hófst á Arnnr-
hóli barnaskemmtun. Hana setti
Reynir Karlsson, framkv.stjóri
Æskulýðsráðs með ávarpi, þar j
sem hann notaði tækifærið að
benda unglingum á að kynna
sér starfsemi félaga æskufólks
og starfa í þeim hver eftir sin-
um áhugamálum.
Barnaskemmtunin var greini-
lega miklu fjölbreyttari og sam
felldari en hún hefur Sður ver-
ið, fram komu margar skrýtn-
ar persónur, svo sem dvergarn-
ir hennar Mjallhvítar, dýr tg
Jan Moravek í líki furðukarls j
sem lék á alls kyns hljóðfæri. |
Allt var þetta i léttum dúr og j
undir lokin skáru persónurnar j
Bjössi bolla og Palli pjakkur j
lausar margar gasblöðrur son j
voru festar við pallinn og hurfu
þær til austuráttar upp í há-
Ioftin. •
Að þessu ioknu dreifðist nóp-
urinn nokkuð ,sumir fóru inn á
íþróttasvæðið í Laugardal, aðr-
ir niður á Austurvöll að 'ilýða
á kórsöng og leik lúðrasveitar.
Múgur og margmenni var í ö!l-
um miðbænum og suður með
tjörn. Flesta langaði til að fata
inn í veitingahús, en nú ráku
menn sig á það eins og jtund-
um áður, að miðbærinn getur
ekki tekið við svo miklum
fjölda, Hótel Borg lokaði og stór
biðröð var við Hressingarskál-
ann. Það er eitt sem er mest
ábótavant við þjóðhátíðir, að
rúmgóðar veitingastofur vantar.
Þúsundir manna lögðust í gras-
brekkuna alla leið frá Batika-
stræti suður um menntaskóla-
lóð og suður í Nínugarð og !á
fólkið þar í sólinni fram að
kvöidmat.
Klukkan 8 um kvöldið hófst
kvöldvaka á Arnarhóii með því
að Valgarð Briem ritari þjóðhá
tíðarnefndar setti hana. í stuttu
ávarpi sagði hann, að bezta af-
mælisgjöfin, sem hægt væri að
gefa ísienzka Iýðveldinu á 20
ára afmæli þess væri hollustan,
meðan Island væri ríkt af lioll-
ustu barna sinna er því engin
hætta búin.
-R^6á-|or|afslf‘ára.*';
Næ'st flutti bofgarstjóriy Géir
Hallgrímsson, ræðu Hann -agði,
að fullyrða mætti að engin kyn-
slóð hefði átt betra hlutskipti á
íslandi en við sem nú lifum og
vafasamt að annars staðar um
víða veröld væri skemmtilegra
að lifa en á íslandi, meiri tæki
færi að tjá sig og betri mögu-
leikar til að njóta hæfileika
sinna, óvíða ætti ungt fólk fle;ri
leiðir opnar. óvíða gæti æsku-
maðurinn betur reynt krafta
sína pg fundið að munar um
framlag hans. Hér þarf einstakl
ingurinn ekki að hverfa í tjöld-
ann.
Við búum í ungu landi með
gamla sögu, sagði borgarstjóri.
Við sjáum í dag hvernig nátt
úruöflin skópu landið í upphafi.
Fyrir augum okkar er nýtt la.'d
að myndast bæði af náttúrunn-
ar völdum og manna höndum cg
verkefnin blasa hvarvetna við.
Hann minnti á orð raunsæis-
skálds fyrir 70-80 árum, sem
sagði, að hægt væri að sofna
hér í bænum í 5-10 ár án þess
að verða þess vís að mtður
hefði sofið meira en klukku-
stund, þvf að allt væri þá eins
er hann vaknaði og áður en
hann sofnaði. Þetta væri oxðið
öðruvísi nú.
Á 20. lýðveldisárinu hafa óig-
að straumar og stefnur .skoðana
munur hefur gefið lyftingu en í
bili er sátt og samlyndi ;em á
aðhald í varðstöðu ólíkra hug-
sjóna og hagsmuna.
En það er gömul og ný kenn
ing að erfið kjör séu ögrun og
kveðji til atorku og sóknar. Við
teljum að saga þjóðarinnar sýni
PLÁSS ÓSKAST
til leigu fyrir hárgreiðslustofu. Tilboð óskast
sent á afgreiðslu blaösins fyrir laugardag.
að menn buguðust ekki þrstt
fyrir erfiðleika. Nú er það spurn
ingin hvort velmeguninni tak-
ist það sem örbirgðinni tókst
aldrei, — að slökkva lífsneist-
ann, hvort hagsældin stofni að-
eins til ólundar og kröfugerðar
í stað þess að vígja okkur til
starfs í þágu lands og þjóðar.
öllum er skylt, sagði Geir borg
arstjóri að sýna aðgát, þegar
vel gengur og létt er undir fæti
og huga að þvi hvort ástæðan
sé sú, að þeir leiti undan brekk
unni í stað þess að sækja á
brattann. Öllum er holt að taka
undir orð nýlátins þjóðarleið-
toga: Spyrjið ekki, hvað landið
geti gert fyrir ykkur, heldur
hvað þið getið gert fyrir landið.
Að lokum sagði borgarstjóri:
— Við leiðum ekki hugann að
því, hvort 20 ára afmælis Is-
landsbyggðar eða 20 ára afmæl-
is Alþingis var minnzt á sínum
tíma. — En lif og tilveru okkar,
eigum við að þakka þeirri rögu,
sem á eftir fór.
Af þessu megum við þann lær
dóm draga, að hátfðahöldin í
dag skipta því aðeins máli, að
þau styrki þann ásetning okkar,
að í kjölfar þeirra og 20 lýðveld-
isáranna komi áratuga, alda og
árþúsunda þjóðarsaga.
Síðar flutti Richard Beck á-
varp og kveðju frá þjóðræknis-
félagi íslendinga í Vesturheimi.
Hann minnti í upphafi á orð
Davíðs Stefánssonar: Hvar sem
ég er staddur á hnettinum er
skammt heim í Fagraskóg. Sagði
hann að börn Islands sem ævi-
dvöl ættu utan ættjarðarstrand-
ar gætu tekið heilum huga und
ir þessi orð. Hann minnti og á
orð Einars Páls Jónssonar:
Hún skýrist í huganum, nóðir
þín nynd
þess meir sem að líður á dag
öll forsagan tvinnuð og tengd
\g minni gál
eins og texti við uppáhaldslag
Sagði hann áð"enrr“kkiþtu
þeir menn þúsundum vestanhafs
sem töluðu íslenzku. Eðlilega er
meirihluti þeirra í hópi miðaldra
og eldri manna en ekki fátt fólk
yngra að árum sem talað getur
íslenzku mjög sæmilega. Rækt-
arsemin væri heldur ekki tak-
mörkuð við þá sem kynnu fs-
lenzka tungu. Hinir bera lfka
einlægan ræktarhug til sinnar
feðrafoldar.
Ræktarhugurinn lýsir sér m.
a. í því að hingað fjölmenna
Vestur-Islendingar nú á hverju
sumri. Og hér dvelur nú stór
hópur í kynnisferð, margir sem
sjá f fyrsta sinn land feðra
sinna. Og ísland svíkur aldrei
neinn, sem með opnum augum
og heilum huga leitar á fund
þess.
Loks minntist Richard Beck
þess þegar hann var viðstaddur
lýðveldishátíðina 1944, sá dag-
ur lifir í huganum eins og ynd-
islegt og eilíft ungt vorsins
ljóð. Með þeim degi var og vak-
in sterk vakningaralda, svo ný
landnámsöld ríkir á íslandi.
Flutti hann síðan forseta, ríkis-
stjórn og þjóðinni allri kveðju
frá Þjóðræknisfélaginu.
Ýmis skemmtiatriði settu og
svip sinn á kvöldvökuna, svo
sem píanóleikur þeirra Ashken-
azys og Fragers og söngur Ey-
glóar og Erlings og léttur blær
með gamni og hlátri fléttaðist
inn í skemmtunina með gaman-
vísnasöng Ómars Ragnarsson-
ar.
Síðan var tekið til við að
dansa á götunum í bjartri sum-
arnóttinni.
Stikker —
Framh. af bls. 1.
Stikker heimsækir öll aðildar-
ríki Atlantshafsbandalagsins áð-
ur en henn lætur af störfum.
Stikker er Hollendingur en
við framkvæmdastjórastarfinu
tekur hinn 1. ágúst Manlio
Brosio ambassador Italiu i
París. Áðstoðarframkvæmdar-
stjóri NATO, Italinn Colonna
lætur af störfum 1. september
n.k. og tekur þá Kanadamaður
við af honum.
R^ða Bjarna —
Framhald af bls. 9.
Ef það tekst eins og góðvilj-
aðir menn um heim allan leggja
sig nú fram um, þá ætti ekki að
þurfa að óttast að sjálfstæði
okkar verði einungis stundarfyr-
irbæri. Öll sagá þjóðarinnar sýn-
ir, að engir hafa stjómað ís-
landi betur en lslendingar sjáif
ir og einmitt þessa dagana er-
um við vitni þess, hvílíkur afl-
gjafi frelsið er margháttaðri
menningu og listsköpun. Þess
vegna veltur mest á okkar eig-
in vilja til sjálfstæðis, þeim
vilja, sem hefur verið upp-
spretta afreka þjóðarinnar s:ð-
ustu áratugi. Guð gefi, að hann
verði aldrei brotinn af annar-
legum ofbeldisöflum né dofni í
okkar eigin brjóstum.
Heildarútgáfa —
Framh. af b!s. 16
vitað, að í Islendingasögunum
er að finna stórkostlegustu ást-
arsögur og harmsögur, sem
mannsandinn hefur nokkru sinni
samið.
Þýðandinn, dr. Aake Ohl-
marks, hefur varið mörgum ár-
um til þessa starfs. Hann starf
aði hér á landi sem sænskur
sendikennari 1935 og 36. Hann
hefur jafnan lagt mikla stund
á hinn forna íslenzka skáld-
skap og Eddukvæði. Hann legg
ur mikla áherzlu á sem nákvæm
asta þýðingu. Kvæðin í sögun-
um hefur hann þýtt með mik-
illi vandvirkjii. Hann þýðir þau
með stuðlum og höfuðstöfum og
rími þar sem það fyrirfinnst,
svo sem í kvæðum Egils Skalla-
grímssonar. En það sem meira
er, hann kveðst hvarvetna leit-
ast við að halda myndunum og
kenningunum eftir þvf sem
sænskan leyfir og geta má
nærri hve erfitt og langsótt það
verk hefur verið. Það þýðir að
vísu, segir hann, að lesandinn
skilur ekki eins vel, hvað í kvæð
unum stendur, en það gerið þið
Islendingar heldur ekki. Ætlun-
in hjá mér, er að hinn sænski
lesandi skilji kvæðin álíka vel
og hinn íslenzki lesandi hann
getur alltaf nokkuð ráðið í efni
þeirra af söguefninu og síðan
læt ég fylgja skýringar, þar sem
ég leysi kenningarnar I sundur.
Þær skýringar ásamt ýmsum
öðrum skýringum, ættartölum
og lexikonískri mannanafna og
atriðisorðabók verður gefið út
í sérstöku bindi, sem verður
sjötta bindið í verkinu. Verkið
mun koma út í Svíþjóð um
miðjan september n. k.
Krúsév —
Framh. af bls. 16.
menningu hennar og nútíma
framförum, en dregið úr því, ?ð
nokkur stjórnmálalegur tilgang-
ur sé með ferðinni þótt enn síu
uppi getgátur um það í blöðum
álfunnar, að hann muni vinna að
hugmyndinni um kjarnorku-
vopnalaust svæði á Norðurlönd
um og við Eystrasalt.
Politiken segir, að komudaginn
hafi Krúsév reglulega notið sín f
Löngulínu-skála (Langelinje-Pavill-
onen), þar sem hann var umkringd
ur mörgu stórmenni og tignum
gestum og skara fréttaritara og
þakkaði Jens Otto Krag forsætis-
ráðherra góðar mótttökur.
Hann hélt greinilega fram „sovét-
kerfinu", en sagði, að sagan mvndi
dæma hvaða kerfi væri bezt. „Við
berum virðingu fyrir hinni dönsku
þjóð, sagði hann og vér vi’jum
gjarnan taka þátt f keppni um
hvernig við bezt getum bætt lífs-
skilyrði fólksins". Þá hafði borgar-
stjórn boð inni fyrir Krúsév. Frið-
rik konungur hafði boð inni 'ynr
Krúsév í gærdag og í gær skoðaði
hann m.a. fjölbýlishús og leikvelli.
Drulckaaði —
Framh. af bls. 16.
að maðurinn gæti ekki verið
ofansjávar og var stefnan þá
tekin til Reykjavíkur.
Maðurinn sem drukknaði er
ungur íslenzkur námsmaður,
sem var við nám erlendis og var
nú á leið heim til sín.
Fjölmenn
Framhald af bls. 16.
átthagafélagi Akraness í Rvík.
Síðan fylgdu skemmtiatriði og
að lokum var dansað á tveim
stöðum innanhúss.
Skrifstofa skemmtikrafta
Pétur Pétursson
Bandaríski píanósnillingurinn Malcolm Frager.
TÓNLEIKAR í Háskólabíói mánudaginn 22.
júní kl. 9. Aðgöngumiðapantanir hjá Lárusi
Blöndal, Eymundsson og Mál og menning.
Miðstöðvarketill
Miðstöðvarketill (fyrir eina hæð) ásamt olíu-
kyndingu og heitavatnsdunk til sölu.
Sími 16272.
Hjartkær eiginkona, móðir, tengdamóðir og amma,
JÓHANNA BJARNADÓTTIR, Þórsgötu 14,
verður jarðsett föstudaginn 19. júní kl. 1,30 e. h. frá Dóm-
kirkjunni.
Jónas Jónsson,
böm, tengdaböm, bamaböm