Vísir - 03.04.1965, Qupperneq 7

VlSIR . Laugardagur 3. aprfl 1965.
7
Elías Þorsteinsson •
F. 1. marz 1892 — D. 25. marz 1965
í dag er kvaddur hínztu kveðju
vinur og kærleiksmaður, Elías Þor
steinsson, framkvæmdastjóri frá
Keflavík. Er hans sárt saknað af
ættingjum, vinum og samstarfs-
mönnum.
Elías fæddist 1. marz 1892 á Eyr-
arbakka, sonur Þorsteins Þorsteins
sonar kaupmanns og e'iginkonu
hans, Margrétar Jónsdóttur. Áttu
þau ættir sínar að rekja til merkra
ætta í Skaftafellssýslu. Fluttust þau
hjónin með Elías ungan og syst-
kini hans til Keflavíkur, þar sem
þau bjuggu til dánardægurs.
Elías Þorste'insson var tvíkvænt-
ur. Fyrri konu sína, Ingibjörgu
Einarsdóttur; missti hann árið
1930. Eignuðust þau þrjár dætur.
Eru tvær þeirra, Guðrún og María,
giftar og búsettar erlendis, en sú
þriðja Margrét, dó f æsku. Seinni
kona hans, Ásgerður Eyjólfsdóttir
lifir mann sinn ásamt dóttur þeirra
Ingibjörgu og stjúpsyni Þórarni
Haraldssyni. Eru þau búsett í Kefla
vík.
Elías Þorsteinsson var einn af
brautryðjendum nútíma atvinnu-
hátta í sjávarútvegi og fiskiðnaði.
og um langan aldur forystumaður
í samtökum útvegsmanna og fisk
verkenda. Haslað'i hann sér
snemma völl á þeim vettvangi. Ef
skrifa ætti ítarlega um þátt hans
í uppbyggingu sjávarútvegs- og
fiskiðnaðar, sérstaklega frystiiðnað
arins, yrði það f megindráttum at-
vinnusaga þjóðarinnar f þessum
efnum, því víða kom Elías við.
Hann var hið trausta bjarg í sér-
hverju máli, manndómsmaður, sem
allir gátu treyst til góðra verka í
anda drengskapar og óeigingirni.
Um árabil átti Elías sæti í stjórn
Landssambands íslenzkra útvegs-
manna, og var stjórnarformaður
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna
frá stofnun hennar árið 1942 og
þar til er hann lézt, að undanskild
um tveimur árum. Auk þess var
hann í stjórnum margra fyrirtækja
sem beint og óbeint voru tengd
þeim meginverkefnum, sem hann
NYLON
ÚLPUR
100% nylon i ytra og innra
byrði. acrylmillifóður
Stærðir: 6 —16 og 44 — 50
Sölustaðir:
Kaupfélögin um land allt
og SÍS Austurstræti
vann að í þágu heildarsamtakanna.
I Keflavfk var hann einn af stofn-
endum og eigandi að Hraðfrystihús
inu Jökull h.f. og átti aðild að
fleiri fyrirtækjum.
Elíasi var ekki um það gefið, að
störfum hans væri haldið á lofti.
Honum var eðlilegast að vinna í
kyrrþey og af hógværð að þeim
miklu verkefnum, sem hann var
kjörinn til að leysa.
Elíasi var falið mikið og erfitt
hlutverk, er hann var kjörinn for-
maður stjórnar Sölumiðstöðvarinn
ar fyrir 23 árum. Hraðfrystiiðnað-
urinn var í deiglunni, algjörlega
ómótaður, og sölu- og markaðs-
starf fyrir frystar sjávarafurðir á
fjarlægum erlendum mörkuðum,
íslendingum öþekkt. Það þurfti á-
ræði og trú til að fara inn á nýjar
brautir f samstarfi við hæfa menn,
sem dygðu til þeirra átaka, sem
þá voru framundan. í hlutverki
oddamanns og forystumanns hrað-
Kennedy —
Frh af bls. 9.
TZ' ennedy varð líka furðu lost-
■*•*■ inn yfir þessu atviki. Hann
mælti nokkur afsökunarorð til
Jacqueline formleg og kuldaleg.
Síðan sneri hann þögull aftur
til húss Bartletts.
Sú þögn átti eftir að vara
sjö mánuði. Jacqueline og Kenne
dy hittust aldrei allan þann
tíma. Og það gerðist margt á
þessum tíma. Það gerðist m. a.,
að Jacqueline trúlofaðist John
Husted og sleit aftur trúlofun-
inni við hann, það gerðist líka,
að hún vann verðlaunasam-
keppni tímaritsins Vogue og
fór að starfa sem blaðamaður
við Times Herald.
En sannleikurinn var sá, að
alla þessa sex mánuði gátu þau
ekki gleymt hvort öðru. Þau
þráðu það hvort í sínu lagi að
mega hittast aftur, en þessi ein-
kennilegi atburður, ókunni mað
urinn í bílsætinu, stóð eins og
veggur á milli þeirra.
Það var ekki fyrr en Waldrop
ritstjóri gaf Jacqueline fyrir-
mæli um að fara og eiga smá-
samtal við John Kennedy öld-
ungadeildarþingmann, sem tæki
færið gafst að nýju til að end-
urnýja kynnin. Það kom ein-
kennilegur svipur á Jacqueline,
þegar hún vissi við hvern hún
átti að tala, en hún þagði og
framkvæmdi fyrirskipunina.
Minning
frystihúsaeigenda, sýndi Elías snilli
mikilhæfs leiðtoga, sem kunni að
laða saman hina ólíklegustu menn
og tengja saman óskyld öfl til sam
eiginlegs átaks um uppbyggingu
stóriðnaðar og ryðja þjóðinni nýj-
ar brautir til aukinnar velmegun-
ar.
1 þessu forystuhlutverki var El-
fas Þorsteinsson mikill gæfumað-
ur. í rúmlega tuttugu ára for-
mannstíð hans hafa verið unnar
miklar dáðir og ótrúlegur árangur
náðst í uppbyggingu íslenzks
hraðfrystiiðnaðar og öflunar mark
aða fyrir frystar sjávarafurðir.
I upphafi voru markaðir fáir og
trú manna á framtíð hraðfrystiiðn-
aðarins efa blandin. Hraðfrystihús
in voru fá og smá og skiptu þeir
hundruðum, sem að framleiðslunni
störfuðu. 1 dag eru hraðfrystiiðn-
aðurinn stóriðnaður á heimsmæli
kvarða. í honum starfa þúsundir
manna og kvenna. Byggðir hafa
verið upp.traustir markaðir, sem
skila þjóðinni miklum og öruggum
gjaldeyristekjum. Er eigi ofmælt,
að fyrir forystu S.H. hefur verið
myndaður háþróaður iðnaður, sem
í skjóli samtakanna hefur rutt full
unnum sjávarafurðum braut á er-
leridum mörkuðum og hlotið viður-
kenn’ingu. Það er markmið sér-
hvers athafnamanns, að uppbygg-
’ing atvinnustarfseminnar megi
blómgast og verða sem flestum
til blessunar. Þessu markmiði tókst
Elíasi Þorsteinssyrii ásamt dugmikl
um athafna- og framkvæmdamönn
um að ná, í krafti samstöðunnar
innan Sölumiðstöðvarinnar, sem
hann myndaði af sinni þekktu lagni
og festu. 1 dag býr íslénzkaþj<$-
in að þessu starfi og mun gefa um
ökomna framtíð, haldi hún og for
ystumennirnir tryggð við þá stefnu
og hugsjón’ir, sem felst í mikilvægi
þess að starfað sé einhuga sam-
an í sameinuðu átaki að fram-
gangí þessara þýðingarmiklu mála
svo sem verið hefur.
Elías kvaddi til starfa með sér
h’ina hæfustu menn, og naut stuðn
ings þeirra í sínu mikla brautryðj-
anda og hugsjónastarfi, sem var
að efla hraðfrystiiðnaðinn og auka
þar með þjóðarauðinn, velgengni
Afrek
/
Sinfóníuhljómsveit íslands og ,um ströngustu kröfum Bachs til
Söngsveitin Fílharmónía tóku trompetleikaranna var vel sinnt.
höndum saman, ásamt einsöngv- Hiti og þungi dagsins var á
urunum Hrönn Bjarnadóttur, herðum stjórnandans — ekki
Aðalheiði Guðmundsdóttur, Guð aðeins þessa dags, heldur fjöl-
mundi Guðjónssyni og Kristni marga undanfarandi æfinga-
Hallssynþ í fyrrakvöld. Stjórri- daga. Það eru ekki margir stjórn
andi var dr. Róbert A. Ottósson. endur í víðri veröld, sem eftir-
Flutt voru tvö öndvegisverk, láta ekki öðrum æfingar með
ólík og fjarlæg hvoru öðru í einsöngvurum og kórum fyrir
tímanum, en bæði eru þau unn- sVori’á flutning — Það er talið
in í hvítglóandi smiðju snilldar. næstum óhugsandi, að einn og
Þetta voru Magnificat Bachs og sami maðurinn geti byggt allt
Sálmasinfónía Stravinskys. Ein- frá grunni.
söngvararnir, sem allir komu > Það er alvitað, að Stravinsky
fram í Magnificat, gerðu hlut- er einn mesti snillingur „or-
verkum sfnum nokkuð misjöfn kestrasjónar“ á okkar tímum.
skil, hinir reyndustu þeirra voru Vegna okkar takmarkaða hljóð-
skiljanlega bezt brynjaðir til færakosts var óhjákvæmilegt að
stórátaka. gera ýmsar breytingar á hlut-
Kórinn var hinn ágætasti, verkum hljóðfæranna í Sálma-
sveigjanlegur í styrkleika, stöð- sinfóníunni. Þar bjó dr. Róbert
ugur í hljómgæðum. i aftur aðdáanlega um hnútana —
Þáttur hljómsveitarinnar var og var það eitt ekki sízt afreka
heldur ekki tilkomulítill — hin- kvöldsins.
Þorkell Sigurbjömsson.
sjávarútvegs og fiskiðnaðar og vel
megun alls landslýðs.
Elías Þorsteinsson var alinn
upp í skóla þeirrar kynslóð-
ar, er mat elju og samvizku-
semi mest allra dyggða. — Af
trúmennsku skyldi unnið og ætíð
gerðar mestar kröfur til sjálfs sín.
Fram á hinztu stund voru skyldu-
störfin rækt. Nokkrum dögum fyr-
’ir andlátið tók Elías virkan þátt
J‘ \, l’awík. <
og var með^j., .jframsþgumanna.
Flutt-i—harm -sém—jafnan má'l - ’SttV"
af stillingu, en á orð hans var hlýtt
með athygli, því þar talaði vitur
maður og gjörhugull.
Máltæki seg’ir: „Göfug sál er á-
vallt ung undir silfurhærum." Þann
ig var Elíasi Þorsteinssyni farið.
Athygli vakti, hversu víðsýnn .ög’
umburðarlyndur hann var og kom
oft í ljós óbifanleg trú hans á
þrótt og áræði ungra manna, og
vildi hann jafnan skapa þeim sem
bezt skilyrði til stórræða.
Elías átti sérstaklega gott með
að aðlaga sig viðhorfum nútím-
ans í því sem horfðj til framfara,
og var djarfhuga. Þröngsýn’i og aft
urhaldssemi var honum fjarri
skapi. Það er erfitt að lýsa jafn
heilsteyptum manni eins og Elíasi
Þorsteinssyni, svo vel sé. —
Slík geislun góðvildar, rósemi
og hlýju, sem stafaði frá hon-
um, var svo ótrúlega mikil, að fá
ir geta skýrt nema, ’þeir ’ssm kynnt
ust honum. Um Elías og göfugt
hugarfar 'harts má segja • eins og
kveðið er i föerum sálmi:
Hver fögur dyggð í fari manns
er fyrst af. rótum kærleikans.
Af kærleik sprottin auðmýkt er,
vjð 'aðra vægð og góðv’ild hver
og friösemd hrein og hógvært geð
og hjartanrvði stillmg með.
Far þú vel. kær; i vinur, friður
Guðs fylgi þér.
Guðmundur H. Garðarsson.
Spjallað við icsipli ÍrarascMbe
ATísir hefur átt tal við Mr.
’ Ralph E. Branscombe,
fyrsta sendiráðsritara í send -
ráði Kanada hér á landi. Sendi
ráðið er sem kunnugt er stað-
sett í Osló, en Mr. Brans-
combe hefur undanfarið dvalizt
hér á landi og rætt við íslenzka
aðila og kynnt sér hér mörg
málefni.
— Ég er ekki eins vel settur
og sendiherrann sjálfur, segir
hann. Hann á ekki í neinum
erfiðleikum með að tala is-
lenzkuna, enda af íslenzku
bergi brotinn. Sjálfur er ég til-
tölulega nýkominn hingað á
norðlægar slóðir. Áður var ég
Jaðsettur í sendiráði okkar í
Teheran, svo að nokkur eru við
brigðin að koma aftur svo
norðarlega á hnöttinn. En • því
kann ég vel. Það minnir mann
á heimkynnin.
— Ég hef h’itt hér marga
aienn að máli og notið góðrar
lciðsagnar ræð;smanns okkar á
íslandi, Hallgrjrns Fr. Hallgríms
sonar.
. —. Við Kanadamenn fylgj-
umst með af áhuga með hinni
hröðu þróun, sem á sér stað á
öllum sviðum íslenzks þjóðlífs
ekki sízt hinum miklu áformum
! atvinnumálum, sem nú eru á
döfinni. Ég vona að vel gangi
með alla þá þróun.
— Viðskipti okkar Kanada-
manna við I’sland eru ekki ýkja
mjkil en ég held að þau hafi
Verið til mikils gagns fyrir báða
aðila og vona að þau eigi eft-
ir að aukast verulega. Og með
stórbættri samgöngutækni ættu
kynnin milli þjóðanna tveggja
að verða nánari. í Kanada búa
flestir íslendingar sem stað-
settir eru utan heimalandsins og
því er nauðsynlegt að böndin
rofnj ekki en séu treyst og
kynnin-.enn aukin.
cai