Vísir - 04.05.1965, Blaðsíða 3

V1 S IR . Þriðjudagur 4. mai 1965.
3
GILDI STARFSFRÆÐSLU
VISIR leitar álits fjögurra kunnra skólamanna
Fyrir skömmu spurðist út sú fregn, að Ólafur
Gunnarsson, sálfræðingur, væri á förum til út-
landa. Ólafur er, sem kunnugt er, brautryðjandi
starfsfræðslu hér á landi og hefur staðið fyrir
fjölda starfsfræðsludaga og starfskynninga. Þar
sem hætta er á að fræðsla þessi kunni að falla nið-
ur með brottför Ólafs Gunnarssonar, þá hefur
VÍSIR leitað álits fjögurra þekktra skólamanna á
gildi starfsfræðslunnar og nauðsyn hennar í nú-
tímaþjóðfélagi.
nú-
Spurningarnar eru.
1) Teljið þér starfsfræösiu nauosymega í
tímaþjóðfélagi?
2) Hvert er álit yðar á starfsfræðsludögunum,
sem haldnir hafa verið að undanfömu? ,
3) Er hugsanlegt að framkvæma starfsfræðslu
• án samstarfs við atvinnulífið?
4) Hverja menntun teljið þér æskilegt að þeir
kennarar hafi, sem annast starfsfræðsluna
í skólum?
Óskar Magnússon,
skólastjóri Gagnfræða-
skóla Vesturbæjar:
1) Alveg skilyrðislaust. Það
yrði óbætanlegur missir, ef hún
yrði felld niður.
2) Ég álít að starfsfræðslan
hafi komið að mjög miklu gagni.
Það hefur verið mikill og vax-
andi áhugi hjá ungu fólki á að
kynna sér möguleika á fram-
tíðarstörfum, og nauðsynlegt
að gefa því kost á slíkri
fræðslu.
3) Það tel ég alveg útilokað,
4) Þeir þurfa í fyrsta lagi að
vera vel menntaðir, og auk þess
að hafa sérþekkingu á því fagi,
er þeir kenna, jafnt fræðilega
og verklega. Ólafur Gunnars-
son hefur staðið fyrir starfs-
fræðslu hér á landi, og það er
honum að þakka, hve vel hún
er á veg komin. Ég mundi telja
það mikið tap, ef hann hyrfi úr
landi, ekki sízt fyrir unga fólk-
ið.

Óskar Magnússon
Guðrún P. Helgadóttir,
skólastjóri Kvenna-
skólans.
1) Þeirri spurningu svara ég
játandi. Ég tel starfsfræðslu
nauðsynlega í nútímaþjóðfélagi,
ekki sízt hér á landi, þar sem
mörg ný viðhorf hafa skapazt í
atvinnulífinu og ótal starfsgrein-
ar bætzt við í hópinn, eins og
á sér yfirleitt stað, þar sem
menn hafa á skömmum tíma
flutzt úr fámenni £ fjölmenni.
Margir örðugleikar £ uppeldis-
málum eiga rætur að rekja til
þessara snöggu breytinga, en
þeim fylgja einnig kostir. Nýir
möguleikar hafa myndazt og
nýjar leiðir hafa opnazt, sem
ég tel skylt að kynntar séu
ungu kynslóðinni. Velferð ein-
staklingsins er oft undir þvf
komin, hvernig tekst til um
starfsval.
2) Ég tel þá hafa verið vel
skipulagða og gagnlega. Þar
hefur farið fram almenn kynn-
ing á starfsgreinum og yfirlit
yfir stöðuvalið. En aðsóknin á
starfsfræðsludaginn sýnir m. a.
þörfina á vfðtækri starfsfræðslu.
Hér þarf að koma á fót rann-
sóknarstofnun, sem hefur á
hendi rannsóknir og leiðbein-
ingar um stöðuval og starfar á
fræðilegum grundvelli, þar sem
hæfileikakönnun getur m. a.
farið fram, þar sem atvinnurek-
endur geta fengið réttan vinnu-
kraft, þar sem fram fer könnun
á hæfni og óskum einstaklings-
ins og honum veittar nægar
leiðbeiningar. Slfkar rannsókn-
arstofnanir eru vfða starf-
ræktar, einkum í þróuðum iðn-
aðarlöndum.
3) Ég held, að starfsfræðslan
hljóti að byggjast á þörfum og
kröfum atvinnulífsins hverju
sinni og vera starfrækt í nánum
tengslum við það.
4) Eins óe éq sasiSí áðan,
tel ég starrsn-æðfciwisa tvf-
Guðrún P. Helgadóttir
þætta, og álít ég, að menntunin
verði að vera í samræmi við
það.
Kennari með sérþekkingu í
stöðuvali getur veitt almenna
starfsfræðslu, t.d. varðandi nám
og atvinnumöguleika í vissum
starfsgreinum, en þegar kemur
til kasta einstaklinganna verður
kennarinn að hafa sérmenntun
í uppeldis- óg sáíárfræði tií þess
að geta gefið persónulegar leið-
beiningar, annazt hæfileikapróf-
un og veitt haldgóðar ráðlegg-
ingar varðandi framtíðarstarfið.
*

árum. Atvinnugreinum fer ört
fjölgandi og hinar eldr’i breyt-
ast. Áður en ákvörðun um
starfsval er tekin, þurfa ung-
mennin að fræðast vel um það,
sem um er að velja, og einnig
að meta eigin hæfileika og
áhugamál. Það er grundvöllur
lífshamingju hvers einstakl'ings,
að hann velji ævistarf, sem hug
ur hans stendur til og hæfileik
ar hans leyfa. Þá er það jafn-
framt hagur þjóðfélagsins, að
hver þegn þess vinni það verk,
sem honum hæfir.
2) Starfsfræðsludagarnir hér
hafa án efa gert mikið gagn.
Ekki sízt þar sem aðrar og
mikilvægari aðferðir starfs-
fræðslu eru hér enn á algjöru
byrjunarstigí, svo sem bein
starfsfræðsla innan skólanna.
Að sjálfsögðu væntir þess eng-
inn, að ákvörðun um starfsval
sé tekin á einum degi. Til þess
þarf langan tíma og góða yfir-
vegun. En á starfsfræðsludegi
fá unglingarnir m. a. tækifæri
til þess að ræða við fulltrúa
þeirra starfsgre'ina, sem þeir
eru að hugleiða, en það er mikil
vægur þáttur, sem erfitt væri
að framkvæma með öðrum
hætti í jafn stórum stíl.
3) Það kann að vera fram-
kvæmanlegt að einhverju
markí, en vissulega mjög óeðli-
legt. Atvinnurekendur hljóta að
vera því fylgjandi, að æskan
fræðist um störfin, sem hennar
bíður í þjóðfélaginu, og hafa
þeir raunar sýnt þann áhuga í
verki, hér sem annars staðar,
með béinum stuðningi við
starfsfræðsluna. Fræðslukerfi
og atvinnulíf eru undirstöður
menningarþjóðfélags. Og hvor-
ugt getur án hins verið.
4) Það er mikilvægt, að þéir
kennarar, sem taka að sér
starfsfræðlsu f skólum hafi
góða sérmenntun þar að lút-
andi.
-K
Ragnar Georgsson
Ragnar Georgsson,
skólafulltrúi Reykjavík-
urborgar.
1) Já. Það er nauðsynlegt að
fræða unglingana um störfin,
í þjóðfélaginu. Þörfin á slíkri
fræðslu hefur aukizt á síðustu
Sveinbjörn Sigurjóns-
son, skólastjóri Gagn-
fræðask. Austurbæjar.
1) sú var tíðin, að íslenzkt
þjóðfélag hafði öllum þorra
barna sinna fátt að bjóða annað
en störf við landbúnáð eða fisk
Veiðar. Æska sveitanna lærði
til verka á heimilum sínum,
strax er vit og þroski leyfði.
Nokkra fræðslu um störf veiði
stöðvanna fékk hún er feður og
frændur komu heim úr veri.
Unglingar við sjávarsfðuna
lærðu snemma störf sfns um-
hverfis og margir þeirra dvöld-
ust í sveit á sumrin: Þannig
var vel séð fyrir starfsfræðslu
þeirra tíma.
Síðan borgir mynduðust og
annað þéttbýli, hefur þetta stöð
ugt verið að breytast og æ með
vaxandi hraða. Tengsl æskunn-
ar við atvinnuvegina hafa rofn
Óað meir og meir, líkt og gerzt
hefur f öðrum háþróðum þjóðfé-
lögum. Þó skyldi það ekki van
metið, að mikil þátttaka ís-
lenzkra unglinga að sumarlagi
í fjölmörgum atvinnugreinum
hefur allt fram á þennan dag
Sveinbjöm Sigurjónsson
verið æskulýð okkar talsverð
raunhæf starfsfræðsla umfram
það, sem tfðkast með grann-
þjóðunum. Þessi fræðsla hefur
að sjálfsögðu verið nokkuð ein
hæf og tilviljanakennd. þess
vegna hefur frekari starfs-
fræðslu verið þörf hér eins og
í nágrannalöndunum til að auka
æskunni yfirsýn og skilning.
2) Ég tel starfsfræðsludaga
undanfarandi ára hafa gert mik-
ið gagn. Þeir hafa fyrst og
fremst verið vekjandi og örv-
andi. Þeir hafa sýnt ungu og
óráðnu æskufólki, hve marg-
þætt og heillandi þau störf eru,
sem æskunnar bíða, ef hún vill
taka á og spjara sig. Þeir hafa
opnað augu margs unglings og
bent á markmið, sem vert væri
að keppa að. Ég tel, að með
dögum þessum hafi verið unnið
þjóðnýtt starf fyrir æskulýð
landsins.
3) Ég hygg, að starfsfræðsla
þurfi ætíð að vera í lifandi
tengslum við atvinnulífið. Heim
sóknir nemendahópa á vinnu-
staði alls konar og helzt ein-
hver þátttaka í störfum ,þar sem
því yrði við komið, þyrfti að
vera snar þáttur alirar starfs-
fræðslu. Án slfkrar örvunar og
lífrænna tengsla gæti starfs-
fræðsla, numin af bók f skóla
stofu orðið þurr námsgrein,,
sem missti að verulegu leyti
marks.
4) Mér er ekki kunnugt, hverj
ar kröfur kunna að verða gerð-
ar til þéirra er annast skulu
starfsfræðslu í framtíðinni.
Fyrst um sinn, hygg ég, að ráð
Iegast væri að tengja nokkra
starfsfræðslu skyldum greinum,
sem fyrir eru, átthagafræði f
barnaskólum, en þjóðfélags-
fræði í gagnfræðaskólum. Kenn
urum, sem þessar greinar kenna
mundi yfirleitt vel treystandi
til nokkurrar starfsfræðslu, eink
um ef þeir fengju aðstöðu til að
kynnast reynslu grannþjóða
okkar á þessu sviði.
Einn til tveir almennir starfs
fræðsludagar á vetri, líkt og
verið hefur, mundu engu að
síður æskilegir til frekara yfir
lits og örvunar.
T<