Vísir - 04.05.1965, Blaðsíða 9

VÍSIR . Þriðjudagur 4. maí 1965.
9
Nú í síðasta mánuði gekk í gildi ný byggingarsarn-
þykkt fyrir Reykjavík. Þessi breyting hefur gerzt hávaðalaust,
en þó er það svo, að samning nýrrar byggingarsamþykktar
markar tímamót. Svo var einnig, þegar sú samþykkt, sem nú
er afnumin, ge’-1' í gildi fyrir 20 árum eða 1945.
Vísir sneri sér til Páis Lindai borgarlögmanns, sem einnig
er formaður byggingarnefndar, og bað hann um að greina frá
þeim helztu breytingum, sem nú koma fram í hinni nýju bygg-
ingarsamþykkt. Greinin sem hér ‘birtist er byggð á upplýsing-
nm hans.
□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□r
ar ýmis nýmæli hinnar nýju
byggingarsamþykktar.
3 mánaða frestur
Fyrstu tveir kaflamir fjalla
um gildissvið byggingarsam-
þykktar og stjórn byggingar-
mála. Skipun byggingamefndar
er ákveðin með lögum. I þess-
um kafla eru það nýmæli m.a.
að þeir sem telja rétti sínum
hallað með ályktun byggingar-
nefndar verða að skjóta henni
til fullnaðarúrskurðar ráðherra
innan 3 mánaða frá því að þeim
var kunnugt um hana. Er þetta
ákvæði sett, þar sem óheppi-
legt er að hagga við ákvörðun
byggingamefndar löngum tíma
eftir að hún var tekin, kannski
eftir að bygging hefur verið
framkvæmd.
Þá er það nýmæli, að ef um-
sökn hefur verið synjað i bygg-
mgamefnd, á umsækjandi rétt
lengur, þá geti byggingarnefnd
fellt úr gildi þann hluta leyfis-
ins, sem ekki er farið að nota.
Er þetta ákvæði sett m.a. til
þess að forða þvi sem komið
hefur fyrir að menn hálfklári
hús og láti þau síðan standa
hálfklámð kannski í heilan ára-
tug. Þegar þannig stendur á er
æskilegt að hægt sé að krefjast
endurskoðunar uppdrátta.
í byggingarsamþykktinni er
nýr kafli um byggingarvinnu-
staði, sem felur í sér ýmsar regl
ur um öryggi í sambandi Við
byggingarstarfsemi. Koma þessi
ákvæði að nokkru leyti til við-
bótar kafla í lögreglusamþykkt
þar að lútandi.
Lóðir og
bifreiðastæði
6. kafli fjallar um lóðir og er
þar um gerbreytingar að ræða
andi á annan hátt getur hún lát
ið framkvæma endurbætur á
kostnað húséigenda. Þá er það
einnig nýmæli, að ef gróður á
lóð veldur óþægindum eða
hættu fyrir umferð, eða ef gróð
ur veldur óþægindum með því
að skerða birtu í íbúð eða á lóð,
getur byggingarnefnd krafizt
að hann sé fjarlægður.
8. kafli fjallar um efni til
húsagerðar og er þar tekið fram
sem aðalregla að hús skuli gerð
úr steinsteypu, steini eða öðru
eldföstu efni. Þó má byggingar-
nefnd heimila byggingu ein-
lyftra t’imburhúsa í sundurlausri
byggð, enda sé grunnflötur
húss ekki meiri en 180 fermetr-
ar. Óheimilt er að nota ris í slík
um húsum til íbúðar. Með þessu
ákvæði verður sú breyting a
með öllu er bannað að reisa
tveggja hæða timburhús.
Auknar kröfur
í næstu köflum er að finna
ákvæði um gerð húsa og er í
þeim að finna fjöldann allan af
nýmælum, sem eru í samræmi
við þær auknu kröfur sem farið
er að gera til frágangs og gerð
ar bygginga. Má benda á það
að ef hús gert eftir þessari bygg
ingarsamþykkt eru seld og full
nægja ekki þessum kröfum,
þá er um galla á húsunum að
ræða, sem seljandi verður bóta
skyldur fyrir.
Hér er aðeins hægt að minn-
ast á nokkur nýmæli. Þar eru
t. d. ýmis ný og aukin ákvæði
um hita, raka og hljóðeinangr-
Leiksvæði á lóðum á að staðsetja fyrirfram
Ef hús er meira en tvær
hæðir skulu veggsvalir fylgja
hverri íbúð sem er fyrir ofan
aðra hæð a. m. k. 2 fermetrar
að stærð.
Lágmarksstærðir
15. kafli fjallar um íbúðir og
er þar að finna ýmis merkileg-
ustu nýmælin, sem eru í sam-
ræmi við auknar kröfur, sem
Þá eru reglur um að stærð
forstofu skuli ekki vera minni
en 1,30 m á hvorn veg. Stærð
vatnssalernis skal minnst vera
1,2 ferm., stærð eldhúss minnst
6 fermetrar, en þó má það vera
minna ef íbúð er minni en 35
fermetrar. Hverri íbúð verður
að fylgja baðherbergi og loft-
ræst sérgeymsla sem sé minnst
6 fermetrar og hverri íbúð skal
byggingarsamþykkt Reykjavíkur
| [ri iBcf BmojJ fém g-rnH5 »1.? m
á að fá skriflega greinargerð um
ástæðurnar.
3. kafli fjallar um byggingar-
leyfi og eru í honum nokkur
merkustu nýmælin. Það er t.d.
safnað saman í 8. greininni á-
kvæðum um gerð uppdrátta,
sem voru áður á vfð og dreif
og eru þar m.a. nýmæli að á
uppdráttum skal sýna leiksvæði
bama á lóðinni, bifreiðastæði
auk margs annars.
Hverjir mega
teikna hús
í 11. grein eru þrengd nokk-
uð skilyrði til að menn megi
gera uppdrætti af húsum og er
þetta nú orðið svo ,að þeir skuli
gerðir af húsameisturum, bygg-
ingaverkfræðingum og bygginga
tæknifræðingum og þeim öðrum
sem hafa fengið þessi réttindi,
er samþykktin öðlast gildi, en
áður var þetta víðara, þannig
að verkfræðingar, iðnfræðingar
og aðrir sem byggingarnefnd
taldi hafa nauðsynlega kunn-
áttu máttu gera húsauppdrætti.
í 9. grein er svo merkilegt
nýmæli, þar sem meiri kröfur
en áður eru gerðar til þeirra er
teikna hús, þar sem þeim er
skylt að sjá um að samræmi
sé milli uppdrátta að viðkom-
andi byggingu, þar á meðal sér-
uppdrátta svo sem af vatnslögn,
holræsalögn, hitalögn og raf-
magnslögn, járnalögn og teikn-
ingu að járnalögnum, útreikn-
inga á burðarþoli. Skulu þessir
uppdrættir að jafnaði liggja allir
fyrir samþykktir áður en neðsta
plata húss er steypt.
I 15. grein er sú regla sem
verið hefur að byggingarleyfi
falfi úr. gildi, ef framkvæmdir
eru ekki hafnar eftir eitt ár
frá endanlegri samþykkt leyfis-
ins. En þar við bætist nýmæli
kvæmdir stöðvist eitt ár eða
á mörgu því sem áður gilti.
Þar eru m. a. ákvæði um það
eitt bifreiðarstæði verði að
fylgja fyrir a. m. k. hverja
byggða 100 fermetra gólfflatar.
Má gera ráð fyrir, að i hinu
nýja skipulagi Reykjavíkur
verði töluvert hert á þessari
kröfu. Ef um samkomuhús er að
reeða þá skuli fylgja eitt bifreið-
arstæði fyrir hver 10 sæti. Ef
ekki er hægt er að koma bif-
reiðastæðum fyrir á lóðinni get
ur bygginganefnd heimilað, að
fyrir slíku verði séð annarsstað
ar. Þó er borgarstjórn heimilt
að leysa lóðarhafa undan þess-
ari kvöð, ef hann greiðir and-
virði þess lóðarhlutá, sem á
vantar og skal þá andVirðið mið
að við verðmæti þeirrar lóðar
sem byggt er á.
Reglur líkar þessu hafa verið
teknar í notkun undanfarið með
samþykktum borgarstjórnar.
Var mönnum illa við þær í
upphafi því að þeim getur fylgt
mikill kostnaður. En nú eru
menn famir að skilja, að óhjá-
kvæmilegt er að setja sllkar
reglur um bílastæði. Dæmi um
notkun þessra reglna var að
Hótel Holt við Bergstaðastræti
keypti sérstaka lóð undir bfla-
stæði.
Ytra útlit húsa
í kafla sem fjallar ur?. við-
horf húsa til aðliggjandi lóða og
gatna er sérstö^ grein sem fjall
ar um ytra útlit húsa og er að
langmestu leyti nýmæli. Þar er
fyrst ákvæði um að byggingar
skuli vera húðaðar, málaðar eða
þannig frá gengið að útlit sé
sæmilegt. Ef byggingarnefnd þyk
ir sérstök ástæða til, getur hún
bundið byggingarleyfi því skil-
yrði að gengið verði frá húsi að
utan með tilteknum hætti t d.
ákveðið lit á þvi.
Ef nefndin telur að útlit húss
sé mjög ósmekklegt eða óviðun-
un. Það er nú sett að skilyrði
að tvöfalt gler sé í gluggum.
Þá er í fyrsta skipti sett inn í
byggingarsamþykktina heimild
til að hafa hús reykháfslaus.
Vegna hitavéitunnar er engin
þörf lengur fyrir reykháfa og
eftir að nú er farið að tíðkast
að hitaveita sé leidd í húsin
áður en flutt er í þau, er. óþarfi
að koma upp reykháfi.
Reglur um stiga eru mjög
auknar m. a. í sambandi við
háhýsin og eru reglur settar um
breidd þeirra, sem fer eftir hæð
hússins, lýsingu I stigahúsi og
regla um það, að frá engum
stað í húsi megi vera lengri
leið en 30 m að stiga, annars
þyrfti að fjölga stigum. Þá eru
í byggingarsamþykktinni regla
um að sé íbúðarhús meira en
fjórar hæðir, þá skulu vera í
því lyftur og síðan fylgir tafla
um það hver stærð og hraði
lyftanna skuli vera miðað við
hæð hússiní og fbúafjölda.
KfíT
menn ger^n®
Má hér minnast á nokkur atriði.
Lofthæð íbúðarherbergis skal
ekk’i výra minni en 2,45 m. Er
nú miðað við raunverulega hæð,
en áður við svokallað múrmál.
Gólfflötur hvers íbúðarher-
bergis skal ekki vera minni en
4 fermetrar enda ekki mjórra
en 1,60 m. í hverri íbúð skal
vera að minnsta kosti eitt her-
bergi, sem sé ekki minna en 14
fermetrar að gólffleti.
Á hverju íbúðarherbergi skal
vera opnanlegur gluggi á út-
vegg. Glerflötur gluggans má
ekki vera minn’i en 1/10 af gólf-
fleti herbergisins. Ef hús er
tvær hæðir eða hærra skal
ganga þannig frá gluggum að
auðvelt sé að hreinsa þá innan
frá. Fyrir ofan 2. hæð skal
koma öryggiskeðju fyrir á
hverjum opnanlegum glugga
nema hann sé svo lítill eða
þannig staðsettur að ekkl geti
stafað hætta frá.
fylgja aðgangur að þvottahúsl.
Er hér um nýmæli að ræða. Þá
er nú tekið fram £ fyrsta skipti,
að íbúðir megi ekki gera í nýju
hús’i undir jarðvegshæð.
Ákveðnar reglur eru settar
um gerð á sorprennum, sem
nú tíðkast víða í húsum. Þær
skulu gerðar úr glerhúðuðum
pípum eða kopar, hringlaga að
innan og minnst þvermál 40 cm,
skulu þær ganga með óbreyttu
þvermáli beint upp úr þaki.
Meginregla er, að b’ifreiða
skúrar skulu allir gerðir úr
steini. Þó getur byggingarnefnd
leyft að þak sé gert úr timbri
og einnig má undir vissum
kringumstæðum leyfa timbur-
skúra.
Leitað álits
sérfræðinga
í þessu yfirliti hefur aðeins
verið stiklað á nokkrum helztu
nýmælunum. Sem fyrr segir
hefur Páll Líndal borgarlögmað
ur samið samþykktina, eða
eins og hann kallar það, annazt
ritstjórn á henn’i, en um hin
ýmsu ákvæði hefur verið leitað
til fjölda sérfræðinga og stofn
ana. Við samninguna hefur
Páll notið mikillar aðstoðar
Gunngeirs Péturssonar skrif-
stofustjóra byggingarfulltrúa og
margra fleiri.
Fyrir alllöngu voru skipaðar
sérstakar nefndir verkfræðinga
til að semja reglur um gerð
ste’insteypu og járnalagna.
Þeim störfum er enn ekki lokið,
en vonir standa til, að það drag
ist ekki verulega úr þessu.
Samþykktin liggur nú fyrir
prentuð með bráðabirgða efnis-
yfirliti, en ætlunin er að auka
efnisyfirlitið verulega og gefa
byggingarsamþykktina út í hent
ugri útgáfu fyrir almenning og
helzt ásamt reglum um gerð
steinsteypu og járnalagna.