Vísir - 08.05.1965, Síða 8

Vísir - 08.05.1965, Síða 8
8 VISIR S Otgefandi: Blaðaútgáfan VISIR Ritstjóri: Gunnar G. Schram Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson Þorsteinn Ö. Thorarensen Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178 ^uglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3 \skriftargjald er 80 kr. á mánuði I lausasölu 7 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur) ' Prentsmiðja Visis — Edda h.f. Islenzk tunga Þeir, sem hlusta að staðaldri á útvarpsþættina imi íslenzkt mál, hafa þrásinnis heyrt að flytjendur þétt- anna hafa margt að athuga við málfar manna og meðferð tungunnar í ræðu og riti. Þeim hafa ekki hvað sízt verið tiltæk dæmi úr dagblöðunum því til sönnunar, að þrátt fyrir allan skólalærdóminn eru málvillur mjög tíðar og amböguháttur í setninga- skipan ótrúlega algengur. Margir, sem skrifa í blöð, virðast ekki hugsa á íslenzku, heldur einhverju öðru máli, sem þeir svo reyni að þýða. Þetta er ískyggileg öfugþróun, sem nauðsyn ber til að sporna við áður en of seint er orðið. Þeir sem sjá hættuna, mega ekki stinga sjálfum sér svefnþorn með því að hugsa á þá leið, að tungunni hafi áður hnignað, en hún hafi náð fyrri reisn aftur ,og svo muni enn verða. Rétt má vera að allt frá dögum Snorra hafi íslenzk tunga aldrei verið betur rituð né töluð en nú, af þeim sem bezt gera, en þeir eru allt- of fáir. Orðfæri margs ungs fólks nú á tímum hljóm- ar í eyrum okkar, sem komnir eru um og yfir miðj- an aldur, eins og framandi mál, bæði vegna linmælis, orðskrípa og hugtakaruglings. í munni sumra ungl- inga er merking margra orða allt önnur en við lærð- um. Auk þess er orðafátæktin svo mikil, að þegar þetta fólk er að reyna að tjá hugsun sínar, verður það að grípa til allskyns orðskrípa, oft af erlendum toga, og með þeim hætti er verið að mynda hér slangurs- mál, líkt því sem þróazt hefur með dreggjum þjóð- félagsins í sumum öðrum löndum. Og þetta orðfæri virðist engu að síður vera þeim sumum tamt á tungu sem síðar á eftir að hlotnast heitið menntamenn, en hinum, sem ekki hafa lagt í langskólagöngu. En hvað má til varnar verða? Við skulum í öllum bænum, eins og einhver sagði í útvarpinu á dögunum, ekki kenna þetta áhrifum varnarliðsins og sjón- * varpsins. Það væri léleg afsökun. — Orsakanna hlýtur að vera að leita í uppeldis- og kennslu- aðferðum okkar sjálfra. — Kynslóðin, sem nú er að vaxa úr grasi, gæti iært móðurmál sitt eins vel og þær, sem á undan íóru ef réttum kennsluaðferð- um væri beitt bæði í heimahúsum og skólunum. Og sú kennsla verður að hefiast strax í barnaskólúnum. „Það þarf að leggja meiri áherzlu á anda tifngunn- ar, á stíl á orðaforða og orðaauðgi. Við verðitm þess átakanlega oft vör, er við lesum greinar eða heyrum ræðu á mannamótum, að orðafátæktin er alltof mik- il. Þó er íslenzkan orða frjósöm móðir. Eitt af gruntí- vallaratriðum þess ,að tungan fái að njóta sín í ræðu og riti er einmitt að ausa af þeim nægtabrunni, sem er orðaauðgi tungunnar.“ — Svo mælti Gunnar Thor- oddsen fjármálaráðherra nýlega í ræðu ,og munu all- ir unnendur íslenzkrar tungu geta tekið undir þau orð Og hann minnti einnig á, að i skólunum þyrfti að kenna framsögn „orðsins list, en það er nauðyn hverjum ungum manni og stúlku, að geta komið fyrir sig orði.“ VISIR . Laugardagur 8. maí 1965. í brúðkaupsveizlunni á Hammersmith Farm. Hin ham'ngjusömu brúðhjón skera af brúðkaupstertunni. Á bak er Robert Kennedy hlæjandi. Jack var ára, Jacqueline 24 ára. Kennedy er aíveg misheppnaður sem kvennagull sagði Jacqueline iim hníðauma «;inn tacqueiine og John Kennedy áttu saman margar skemmti- legar stundir. Þau fóru saman út um hvippinn og hvappinn á Sýmsa skemmtistaði og dans- leiki. Og svo kom að því að g hann fór að bjóða henni til & Hyannis Port til sumarstaðar íj Kennedy-fjölskyldunnar. Og þar fór fjölskyldan brátt að lita á hana sem vinkonu Jacks. En svo gerðírt ekkert meir. tannig hðu margar vikur, jafnve! mán- ; uðir að þau voru saman : öilum frístunöum sínum, eti hjóna- band kom aidrei til tais. Þetta var orðinn svo langur tími, að það var ekki nema eðlilegt, að farið væri að spyrja: — Hvao er þetta, ætiar hanr, aldrei áð biðja hennar? Enn liðu fleiri vikur og Jack þagði enr,. Ekkert orð um hjúskap eða hjónabar.d kom fram yfir varir hans. Áhugamái- in voru svo mörg og svo margt að tala um, að það var eins og aldrei væri tími ti! að snúa sér að alvörunni. Eða var Jack þrátt fyrir al r brek sitt og þor óframfærinn og feiminn þegar komið var að þessari úrsiita- stund að biðja ser konu? r- HIIIII IIIIWIIM—IMMIIIIBIIIMIIII ■■IIHM WW etta er einkennilegt tímabil í lífi þeirra beggja. Það er eíns og Jack Kennedy hafi far- ið eins og köttur í kringum heitan graut, verið tvístígandi hvort hann ætti að taka á- kvörðunina. Ef til vill sú hugs- un að hjúskapurinn þýddi stór- fellda breytingu á lifnaðarhátt- um, eftirsjá eftir því frelsi sem piparsveinar njöta. 'ins vegar var Jacqueline vafalaust orðin eftirvæntingar- full, jafnvel óþreyjufull. Það þarf ekki annað en að fletta ein- tökutn Times-Herald á þessum tíma og leita uppi litla sam- taladálkinn hennar ,,The Inquiring Camera Girl“. Þar má sjá nokkuð, um hvað hugs- anir hennar snerust. Og ef til vill voru spurningar hennar viss merki, sem hún vonaði, að hinn rétti lesandi skildi. Lítum yfir nokkrar spurningarnar, sem hún lagði fyrir fólk: „Getið þér skýrt hvers vegna maður sem er piparsveinn og ánægður með sinn hlut, hlýtur að æskja þess að komast í hjónaband?", „Eruð þér hamingjusamur að vera giftur?" „Eruð þér þeirrar skoðunar, að konan sé eins og hljóðfæri, sem hægt sé að leika á?“ „Hver teljið þér að sé bezta næring ástarinnar?" Allt bendir til þess, að Kennedy hafi gert sér ljóst, að hann var ástfanginn af Jac- queline og að það myndi draga að því, að hann myndi mæla hin örlagaríku orð. En eins og mörgum piparsveinum fannst honum ekkert liggja á. Þau höfðu það svo ágætt saman og hann gat þó samtímis haldið enn um sinn í hið marglofaða frelsi piparsveinsins. Og saman við þetta blandaðist það e.t.v. að hann gerði sér ljóst, að hún var hans, hvenær sem hann léti til skarar skríða. Það lá þess vegna ekkert á. Jacqueline þurfti að grípa til einhverra róttækra ráðstaf- ana til að yfirvinna óframfæmi og hik vinar sjns, og þá jafn- framt eitthvað sem vekti upp grun eða ótta hans um að hann kynni að missa hana. Og nú vildi svo til, að ágætt tækifæri kom til þess. Það var kvöld eitt í maí-lok, sem ein vinkona Jacqueline hringdi í hana: — Jackie, villtu ekki koma með mér til London á krýningarhátfð Elísabetar drottningar? Við get- um lagt af stað eftir tvo daga. Jacqueline tók boðinu, hún sá

x

Vísir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.