Vísir - 23.06.1966, Side 8

8
VÍSIR. Finwntudagur 23. júni 1966.
VISIR
Utgefandi: Blaðaotgátan VISIR 1)
Ritstjóri: Gunnar G. Schram »\
Aðstoðarrltstjóri: Axel Thorsteinson //
Fréttastjórar Jónas Kristjánsson \
Þorstelnn Ó. Thorarensen (
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson )
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1 (
Afgreiðsla: Túngötu 7 /
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur) \
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands. /
i lausasölu kr. 7,00 eintakið J
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f. (
Þjóðkirkjan og nútíminn
Prestakallaskipting landsins er úrelt. Þess vegna er \
tímabært að geistleg yfirvöld landsins endurskoði (
þessa skipan og fækki prestaköllum. Það er í sam- /
ræmi við gjörbreytta umferðartækni og breytingar í /
byggð landsins. Fer vel á því að þetta skuli vera aðal- ))
mál prestastefnunnar, sem nú situr. Nefnd, sem í fyrra \
var skipuð, hefur og lagt til að prófastdæmum verði (
fækkað um nær helming og prestaköllum um 22. Hér /
kemur líka til athugunar hugmynd sr. Sigurðar Páls- /
sonar í Hraungerði að taka upp miðstöð presta í dreif- )
býlinu, þar sem þeir dvelji nokkrir saman og þjóni j
stærra svæði. Verður þá við komið haganlegri starfs- \
skiptingu en nú er. (
J>að væri þó hin mesta fásinna að halda að þjóððkirkj \
an yrði sterkara lifandi afl en hún er nú við slíkar (
ytri skipulagsbreytingar. Þær breyta ekki starfi kirkj- /
unnar í eðli sínu. Það starf hefur verið of lítið á liðnum /
árum. Kirkjan hefur smám saman verið að glata sam- j
bandinu við fólkið í landinu. Það leitar æ síður and- \\
legrar forsjár í garði hennar. Starf kirkjunnar og \\
söngur prestanna er mjög um of miðaður við þjóð ((
og lífshætti liðinnar aldar. íslenzka þjóðkirkjan virð- //
ist varla hafa skilið að þjóðin býr nú við kjamorkuöld, /)
borgarþjóð, sem við á að etja öll hin nýju, sálrænu
vandamál þéttbýlis og hraða. Það er vissulega kom- \
inn tími til að prestarnir tali sama máli og fólkið á (
virkum dögum og láti sig miklu meir skipta dagleg /
vandamál þess og íhugunarefni. Ella nær kirkjan /
ekki því takmarki, sem hún í upphafi setti sér. Er j
sanni nær að vinna að slíkum verkefnum, andlegri j
leiðsögn í daglegu lífi, sálgæzlu, uppeldismálum, held \
ur en að gera kröfur á hendur öðmm. Hefur og vissu- (
lega þegar sézt vottur þess að sumir yngri og eldri /
menn í prestastétt gera sér þessi viðhorf ljós og hafa /
farið nýjar leiðir til þess að hafa áhrif með þjóð á j
gjörbreytingartíð. Þessi prestastefna mun ekki leysa j
gmndvallarvandamál ísl. kirkju og kristni í landinu. \
En það er von allra sem meta starf hennar og viðleitni (
að hún megi stuðla að því að íslenzk kirkja geri sér /
ljósari þau miklu viðfangsefni sem hennar bíða — (
og að hún megi styrkja samband þjóðar og kirkju. j
Fráleitt fyrirkomulag 1
gtarfsstúlkur Landspítalans og Borgarsjúkrahússins '
meðlimir Sóknar, hóta verkfalli á þessum spítölum á /
laugardagsnótt. Spyrja má: Væri ekki sanni nær að /
störf þessa félags féllu innan ramma launakerfis op- j
inberra starfsmanna, ekki síður en mörg önnur þjón- .
ustustörf á sjúkrahúsunum? Á þann hátt yrði í veg
fyrir það komið að starfsstúlkur einar gætu lamað
rekstur svo mikilvægra stofnana og hér um ræðir
með árlegum verkföllum. Þetta er eitt þeirra atriða,
sem bíður sjálfsagðrar lagfæringar í verklýðsmálum
okkar.
Síldin hefur svikið Siglufjörð —
en upphafið kauptúnin eystra
Frá og raeð laugardeginum 18.
júní var söltun leyfð á Aust-
fjarðasíld fyrir þá síldarkaup-
endur, erlenda, sem þess ósk-
uðu. Söltun hófst á Raufarhöfn
sama dag og búast má viö að
víðast hvar vakni líf í kringum
síldartunnur í kauptúnum á Aust
ur o_ Noröurlandi senn hvað líð
ur. Það vill svo til að söltun
hófst á sama tíma 1 fyrra. Og
hefur trúlega aldrei verið hafizt
handa svo snemma við söltun
sumarsíldar.
Veiðamar hófust raunar ó-
/enju snemma i ár eða í fjórðu
viku sumars og hefði slíkt sjálf
sagt þótt undur fyrir um
tíu árum. Aðalástæðan til þessa
er sjálfsagt sú, hve veiðitækn-
inni hefur fleygt fram á þessum
árum, kraftblökkin, astiktækið,
betri nætur og svo stærri og
betri skip gera það kleift að
veiða síldina á djúpmiðum og
svo að segja hvar sem hún
finnst. — Enda fengist nú lítil
síld með þeim tækjum sem hér
tíðkuðust fyrir tíu til tuttugu
í þessu yfirliti verður leitazt
við að lýsa aðstöðu til síldarsölt
unar á kauptúnum og kaupstöð-
um á Norður og Austurlandi.
UPPGANGUR Á AUSTFJ.
Enda þótt sú vending, sem
varð á veiöisvæðunum frá mið
unum nyrðra til Austfjarða,
kæmi nokkuð flatt upp á kaup-
túnin eystra voru þau fljót að
skynja sinn vitjunartíma. Þegar
menn áttuðu sig fyrst á síldar-
göngunum við Austurland voru
flest kauptúnanna þar í hnípi,
einangruð, atvinna lítil og ó-
döngun i öllu athafnalífi.
Nú hefur orðið þarna stórkost
leg uppbvgging varanlegra at-
vinnufyrirtækja, búin þeirri
tækni sem frekast þekkist við
síldarvinnslu hér á landi. Þessir
staðir bjóða íbúum sínum upp á
góða efnahagsafkomu umfram
flest kauptún önnur á landinu.
Þangað sækir fjöldi fólks á sumr
in í atvinnuleit.
Síldin hefur lagt sitt þunga
pund á metaskálar sveitarsjóð-
anna I þorpunum þar eystra svo
að \ r er nú viðast hvar unniö
að almennum umbótum, stórum
ur mga upp með rótum og
flæmt í burtu. Og er sú saga
kunnust af Siglufirði.
Þessir staðir hafa aö vísu fengið
örlitla bragarbót með leyfi, sem
veitt var nú í vor, þess efnis
að þar mætti taka á móti afla
erlendra skipa, svo og með aukn
um síldarflutningum, sem þó
hafa einhvern veginn sneytt ó-
þarflega mikið fram hjá þeim
og beinzt hingað til Suðurlands.
Þróun þessa atvinnuvegs hef
ur algjörlega snúizt gegn þess-
ufn stöðum. Uppbyggingin fyrir
austan hefur smátt og smátt
dregið úr forustu Siglufjarðar
svo að almennt er ekki, litið á
hlutverk staðarins sömu augum
og áður þótti sjálfsagt, meðan
hann va. og hét. Gætir jafnvel
óánægju yfir þeim völdum, sem
staðurinn hefur þó enn yfir síld
armálum. — Það álit kom t. d.
óbeint fram á fundi síldarsalt-
enda í vor að Síldarútvegsnefnd
in sem situr á Siglufirði og hef
ur yfirráð yfir síldarsöltun norð
anlands og austan, eigi þar var.
heima lengur. Þeir austanmenn
virðast jafnvel margir ekkert of
ánægðir yfir því hálmstrái, sem
Yfir 70 plön
árum. — Síldin er ekki lengur á
Grímsey j arsundinu.
Viðbúnaðurinn á landi hefur
einnig tekið nokkrum framför-
um, en þó ekki líkt því eins
stórstígum, sem á sjónum. Enn
þá er mestur hluti aflans unninn
með sömu gömlu aðferðinni
bræöslu í lýsi og mjöl. Og upp-
byggingin í landi hefur aðallega
farið í að auka bræðsluafköstin.
En stúlkurnar standa enn þá
við síldartunnumar og slóðdraga
með hnífinn einan að vopni. Ým
islegt hefur raunar verið gert
til þess að bæta aðstöðuna við
síldarsöltun — en lítið þar fram
yfir. Öll ferkari vinnsla síldar-
aflans þekkist naumast, nema
þá sem tilraunastarfsemi.
skrefum, auk mikilla einstakl-
ingsframt^ka.
Að sjálfsögðu færist allt at-
hafnalíf í aukana þar, þegar vor
ar og dagamir drukkna í undir
búningi fyrir síldina og renna
jafnvel út í nóttina, hvað þá nú
þegar síldin berst ofan í undir-
búningsverkin.
ÖFUGÞRÓUN NORÐANLANDS
í gömlu síldarstöðunum á
Norðurlandi gengur allt hægar.
>ar eimir aðeins af gömlum tím
um. Gróið athafnalíf tórir þar
naumast fyrir vonina eina sam
an. Von um að síldin gangi aftur
á sínar gömlu slóðir nyrðra. Sú
von hefur raunar víða snúizt
upp í örvæntingu, sem rifið hef
Siglfirðingum er veitt með leyf
inu til erlendra skipalandana.
Efnsihyggjan, sem fylgir upp-
byggingunni á Austfjörðum hef
ur því orðið Siglufirði og síldar
stöðvunum nyrðra allt annað en
hliðholl. — Þetta er þróun mála
og er hún stöðunum nyrðra
vægðarlaus.
ALLT TILBÚIÐ TIL SÖLT-
UNAR.
Síldarsaltendur eru flestir til
búnir til söltunar eystra. Tunn
ur cg salt er til reiðu margir
hafa ráðið heildina af fólki — og
þá stendur bara á síldinni, en
hún er rétt um þetta leyti að
verð nógu feit og stór. Fitu-
magnið þarf að ná 17—18% og