Vísir - 17.09.1966, Blaðsíða 3
V t S I R . Laugardagur YI, septemher 1966.
3
„Allt þetta að auki44
KIRKJAN
Goodtemplarareglan starfar á kristilegum trúargrundvelii Þess vegna hefur alltaf verið reSð sam-
starf milli kirkjunnar og reglunnar. Það er því táknrænt að Templarahúsið nýja rfs I næsta nágrenni
Hailgrímskirkja. — En háar kirkjur og gtæsileg fundarhús eru einskis nýt út af >fyrir sig. „Musteri Guðs
eru hjörtu sem trúa.“
Hingað til hafa eingöngu lærð
ir menn, þ.e. guðfræðingar, skrif
að hugleiðingar í Kirkjusíðu Vís-
is. í dag bregðum við vananum
og gefum leikmanni orðið. Það
er Pétur Sigurðsson ritstjóri
Einingar, hinn kunni og mælski
baráttumaður fyrir bindindismál
um og hvers konar mannfélags-
bötum. Hann er nú formaður
Landsambandsins gegn áfengis-
bölinu.
málum, en oft hvarvetna linir i
sókn. Sjáifsagt þyrftum við að
gerast kirkjuræknari menn, sækja
kirkju betur en nú við gerum, en
kirkjusókn er ekki alltaf eins lít-
il og sumir viija vera láta. Ég
gekk í Neskirkju sunnudag
verzlunarmannahelgarinnar, og
mér til undrunar var þar ágæt
kirkjusókn, jafnvel þennan dag,
þegar fjöldinn allur hafði streymt
úr bænum. Gerum ekki illt verra
miklum ekki vanmátt kirkjunar,
snúumst heldur drengilega við
vanda hennar. Hér verður að gera
alvarlega kröfu til tveggja aðila.
Eflingu guðsríkisins á meðal
manna megum við ekki afrækja,
á því veltur heill mannkynsins.
Fyrsti aðilinn sem verður að
gera mikla kröfu til, hann er við
sjálfir. Við megum ekki svíkja
hið bezta. — „Að skiijast við
ævinnar æðsta verk í annars
hönd, það er dauða sökin", segir
stórskáldið okkar, Einar Bene-
diktsson.
En svo er það hinn aðilinn —
kirkjan. Af henni verður mikils
krafizt .Hún má ekki láta sóknina
um „himneska huggun og náð“
vera „hungraða til æviloka", eins
og áðurnefnt skáld kemst að orði.
Herhvöt hins mikla spámanns
til kirkju Krists á öllum tímum
er þessi: „Vakna þú, vakna þú,
íklæð þig styrkleik þínum, Zion
. .. Hrist af þér rykiö, rís upp
og sezt í sæti þitt... Losa þú
af þér hálsfjötra þína.“
Þetta skal lýður drottins gera
á hverri tíð: Vakna, vakna, klæð-
ast styrkleik, hrista af sér rykið,
losa af sér fjötrana, hvort sem
þeir heita ríkið eða eitthvað
annað.
Það er mannanna mikla synd,
að velja alltaf hið auðveldara.
Það er miklu auöveldara að
hengja á sig eitthvert skart en að
klæðast styrkleik. Ætli kirkjan
sér aö gerast sigursæll boðberi til
þurfandi heims, verður hún
sannarlega að hrista af sér ryk-
ið, afneita öliu hégómlegu tildri,
en klæðast styrkleika og vakna
til stórra verka, og sá sem við
stórt fæst verður af því stærri.
Fyrsti söfnuður Krists varð að
bíða í Jerúsalem í bænarhug, þar
til rættist fyrirheitið „en þér
munuð öðlast kraft, er heilagur
andi kemur yfir yður.“ Þennan
kraft fékk fyrsta kristnin og
geröist máttug og sigursæl, olli
aldahvörfum og hóf tfl vegs nýja
menningu. Þennan kraft þarf
kirkjan nú aö tileinka sér, klæö-
ast styrkieika sínum. Sú er
heimsins mesta þörf. Uppsprettu
lind Guös kraftar er enn ótæm-
andi, ef við aðeins þorum að
ausa úr henni.
Vissulega ætti hinn ægilegi
skaöi þessarar aldar að hafa gert
okkur hyggna menn. Voru stór-
veldin að leita fyrst og fremst
ríkis Guðs og hans réttlætis á
árunum fyrir 1914? Ónei, öðru
nær. Þau áttu í viðskiptastríöi,
í kapphlaupi um gæöi heimsins,
um „allt þetta.“ Hefðu Englend-
ingar og Þjóðverjar þá rétt hver
öörum bróöurhönd og sagt: við
skulum hjálpast að í bróðemi viö
aö bæta heiminn og stuöla að því
að gæöum lífsins verði sem sann-
gjamast skipt meöal þjóða, þá
hefði heimurinn sloppið við
miklar skelfingar. Þá hryggöar-
sögu er óþarft aö endurtaka, en
hún mætti þó minna okkur á,
hvemig fer, þegar menn afrækja
það að efla guðsríkiö réttilega á
ÞJÓÐIN
meðal manna, hvernig þá fer um
„allt hitt.“
Taliö var að sameiginleg þjóö-
areign Þýzkalands, Stóra-Bret-
lands, Austurríkis og Ungverja-
lands veeru fyrir heimsstyrjöld-
ina 1914—-1918 181.200.000.000
— eitt hundraö áttatíu og einn
milljaröi og tvö hundruð milljón-
ir dollara, en stríöskostnaöur
þeirra samanlagður varö $ 186.
000.000.000— eitt hundrað áttatíu
og sex milljaröar dollara, þannig
næstum 5 milljörðum meiri en
allar eignimar voru fyrir styrj-
öldina. Svo rækilega var „allt
þetta“ blásið burt, sökum þess,
aö þjóöimar höfðu ekki „leitað
fyrst ríkis Guös og réttlætis
hans.“
Getur mannkyniö ekkf.lært af /
neinu, ekki einu sinni hinni end-
urteknu hryllilegu reynslu? Við
erum ekki aö fara með neitt hé-
gómamál, ekki neitt gamaldags
né úrelt, þegar við minnum sam-
tíð okkar á þessi sígildu vizku-
orð Meistarans, aö láta ræktun
guðsríkisins ganga fyrir öllu
öðm, ræktun góðvildar, réttlæt-
is og kærleika.
Þökkum Guði góðu árin og alla
velgengnina meö því að efia sem
bezt guösríkið í lífi íslenzku þjóö-
arinnar og það mun reynast
traustasti grundvöllurinn undir
varanlegri hagsæld hennar.
Pétur Sigurösson.
„Leitið fyrst guðs ríkis og
hans réttlætis, þá mun allt
þetta veitast yður að auki“.
Svo oft er búið að endurtaka
þessi orð Krists, að nútímamann-
inum finnst sennilega að þeim
lítið nýjabragö, en tiö bezta miss-
ir ekki gildi, þótt það eldist. Sól-
in er gömul, samt segjum við:
blessuð sólin.
En hvemig væri nú að staldra
ofurlítið við orðin: „allt þetta
veitast yður að auki“. Það sem
að mestu leyti veldur styrjöldum,
byltingum, uppþotum, verkföllum,
taugaveiklun, hjartveiki, friö-
leysi og margþættri sálarlegri
vaniíðan, er hamagangurinn um
„allt þetta“, græðgin í allt það,
sem einstaklingar og þjóðir sækj-
ast ákafast eftir, margir af gildum
ástæðum, aðrir að óþörfu.
Allt það, segir Kristur, að við
fáum að auki, ef við setjum guðs-
rikið ofar öllu öðru. Hér er vissu-
lega mikhi iofað. Lofaði Kristur
ekki of-miklu? Mun þetta reynast
rétt? Þorum við að eiga aHt á
hættu? Þegar Bernard Shaw varð
sextugur, höfðu blöðín eftlr hon-
um orð eitthvað á þessa leið:
„Eftir að hafa lifað sextíu ár sé
ég ekki að þjöðimar eigi aðra
leið út úr öngþveitinu en þá, sem
Kristur myndi fara, ef hann ætti
að gefa sig að hagkvæmum
stjórnmálastörfum."
Þessi sami hugsuður og orð-
kappi sagði einnig, að mannkynið
hefðí aldrei árætt að reyna að-
ferð Krists. Því er nú ver. Það
er-meinið.
Vissulega er mákla lofað, þegar
þ-ví er heitíð, að öll jarðnesk gæði
muni veitast okkur að awki, ef
við leitum fyrst ríkis guðs og hans
réttiætis.
Hvað er það, sem Kristur kaU-
ar guðsríkið? Hann segir: „guðs-
ríki er hið innra í yður“. Og enn-
fremur: „En ef ég rek iliu andana
út með fulltingi Guðs anda, þá
er guðsríki komið yfir yður.“ Þá
má og minna á biblíuorðið: guðs-
ríkið er friður og fögnuður í heil-
ögum anda.
Af þessu verður ljóst, að guðs-
ríkið meðal manna er sérstakt
hugarfar, sérstakt sálarlíf og sér-
stök breytni. „Að leita ríkis Guðs
og hans réttlætis", er þá að efla
og rækta góðvild, sanngimi, rétt-
læti, bróðurhug, mannelsku og
friðsemd. Þarf nokkur maður að
efa það, að ef jarðarbúar lifðu
slíku lífi, þá myndi öll jarðnesk
gæði veitast þeim. Aðeins blindni
manna og alls konar ill öriög,
vanþekking og margt annað, veld-
ur því að heimurinn áræðir ekki
að reyna aðferð Krists.
Þetta er miklum fjölda manna
um allan heim ljóst, og ekki má
vanþakka það, að margur leitar
guðsríkis og auðvitað er það htut-
verk kirkju Krists, að efla og
rækta þetta guðsríki og stefna þar
með að frelsun mannkynsins frá
öllu því sem kvelur það.
Eigum við að hefja sókn? Get-
um við það? Erum við góðum
vopnum búnir? Algengt er orðið
að heyra talað um tómar kirkjur.
Þetta er teiðinda tal og háskalegt
taí. Flest félagslíf á í vök að
verjast á tfmum efnishyggju og
heimshyggju og I hinu mrkla
losi og ölduróti fiamvkidunnar.
Margt togar í menn og menn
gefa sig að margvíslegum fétags-
FrSn á Grund
Sr, Jón lærði í Möörufelli var strangur og siöavandur. Þ6 fór
svo, að ein af dætnim hans varð bamshafandi í föðurgarði.
Skyldi hún taka aflausn í Grundarkirkju. Var það síöasta athöfn
af því tagi í Eyjafirði. Fólk fjöimennti til kirkjunnar öllu meira
en venjulega, eins og vant er að vera, þegar eltthvaö nýstárlegt
á að ske. Þá vom kirkjubekkimir skipaðir eftir efnum og mann-
virðingum. Hver gekk að sfnu sæti. Innsta sætið að noröan-
verðu átti tignasta konan, en f krókbekknum sömu megin sátu
þær konur, sem athvarfslausar voru, og einskisvirtar. Þar átti
seka konan að sitja þennan dag. Hún, sem áöur hafði setiö hjá
systram sínum í einu af innstu sætum kirkjunnar, sat nú þama
ein og útskúfuð, þar til hún hafði fengiö uppreisn og fyrirgefn-
ingu safnaöarins, sem þó myntfi aldrei þvo hana hreina I augum
fjöldans. Það var auðséö, að mörgum var mikiö í hug, meðan
kirkjugestimir biðu eftir því, að athöfnin byrjaði. Sumir hvísl-
uðust á, en aðrir litu um öxl tri hennar, sem í krókbekknum sat.
Þá opnaðist kirkjan hægt og hljóðlega, og frúin á Grand stóð
í dyrunum. Allra augu litu til hennar. Hún stóð þama tíguleg
og svipmikil og renndi djúpum alvöruaugum eftir bekkjaröð-
unum. Svo námu þau staðar við krókbekkinn, þar sem prests-
dóttirin sat hnípin og skjálfandi. Þangaö sveigöi frúin, settist
við hlið hennar, og horfði á hana eins og ástrik móðir, sem er
að hugga veikt bam.
Það fór eins og sterkur straumur um kirkjuna, margir lutu
höfði og grétu eins og þ e i r ættu að taka aflausn þennan dag.
Þessi sterka, skaphreina kona, sem aldrei hikaði að fylgja því,
sem hún taldi rétt, hafði lyft söfnuðinum um stundarsakir yfir
dómgimi, kulda og kæmleysi. Þess vegna var öllum, sem þama
vora, þessi atburður svo ógleymanlegur. Hvað mun þá hafa
verið um prestsdótturina frá Möðrufeili?
Frúin á Grand lifði langa ævi eftir þetta, en þegar hún fór í
kirkjuna á Grimd, sat hún jafnan í krókbekknum, en ekki í tign-
arsæti því, sem henni var ætlað. Menn sögðu, að hún hefði
gert það til að minna sig á auðmýkt frammi fyrir guði.
Frú Valgerður Briem andaöist 17. júní 1872, 94 ára gömul.
Var hún jarðsett að viöstöddu fjölmenni í kirkjugarðinum á
Grund. Hvílir hún þar við hliö eiginmanns síns og sonar, sem
ásamt henni höfðu um hálfrar aldar skeið varpað frægöarljóma
yfrr-hinn foma sögustað, Grund í EyjafirÖi.
Kristfn Slgfúsdóttir.