Vísir - 02.05.1968, Blaðsíða 5

VlSIR . Fimmtudagur 2. maí 1968.
5
Hver er framtíð
islenzkra
þjóðbúninga ?

Tjekkið þið peysuföt frú upp-
hhit? Vitið þið hvað er
spaðafaldur og hvað er krókfald
ur? — Líklega þekkið þið peysu
föt frá upphlut, en það eru
áreiðanlega fáar konur í Reykja
vfk í dag, sem þekkja hina
ýmsu hluta íslenzkra búninga
og vita á þeim deili. Þess eru
meira að segja dæmi að ungar
stúlkur í Reykjavík þekki ekki
skautbúning frá faldbúning, og
meðan áhuginn á íslenzku
búningunum er ekki meiri, er
þess varla að vænta að búning
amir séu notaðir að nokkru
ráði.
Margir eru famir að velta þvi
fyrir sér hvort íslenzku búning
amir séu ekki alveg að hverfa
úr sögunni nema sem safngrip
ir, og hefur því verið hafizt
handa um að reyna að endur-
vekja áhuga á búningunum.
Hefur verið skipuð nefnd til
að kanna þetta mál og hefur
hún setið á rökstólum og rætt
um framtíð þjóðbúningsins.
í nenfdinni eiga sæti ýmsir
aðilar, sem hafa haft mikið með
íslenzka búninga að gera, svo
sem fulltrúar úr Þjóðdansafélag
inu, Félagi handavinnukennara,
Félagi gullsmiða o.fl., en for-
maður er Björn Th. Björnsson
listfr. Frú Elsa Guðjónsson,
samnvörður hefur verið nefnd-
inni til aðstoðar, en hún er
mjög vel kunnug málinu. Hefur
hún ritað margar greinar um ís
lenzka búninga, nú siöast í
„Húsfreyjuna" og kom þriðji
hluti greinar um fsl. þjóðbún-
inga í síðasta hefti blaðsins.
Er þar rætt um íslenzka fald-
búninginn á 18. og 19. öld og
sagt frá breytingum sem urðu
á búningnum á þeim tíma.
Það er ekki óeðlilegt að áhugi
á gömlum búningum sé að
vakna um þessar mundir, því
að eins og allir vita er mjög
almennur áhugi á gömlum
munum, einkum hjá ungu fólki.
Gamlar kistur og hirzlur eru
drifnar ofan af háalofti og mál-
aðar og ung hjón sem eru að
stofna heimili vilja f flestum
tilfellum heldur fá fallegan gaml
an ruggustól en svampstoppað-
an hægindastól. Það er þvi 6-
hætt að fullyrða, að nú er ein-
mitt rétti tíminn til að endur-
vekja áhuga á þjóðbúningi.
Svo að við vikjum frekar að
starfsemi nefndarinnar, þá er
rétt að geta þess að hún hefur
komizt að þeirri niðurstöðu, að
alls ekki komi til greina að
stefna að því að nýr þjóðbún-
ingur komi í staö hinna gömlu.
Hins vegar telja sumir nefndar-
menn, að ef til vill væri ráð-
Iegt að efna til hugmyndasam-
keppni, sem þó sé markað all-
þröngt svið, til að fá fram
einhverjar breytingar, sem að-
lagast nýjum klæðnaðarkröfum
og félagsháttum, og auka jafn
framt notkun búninganna meðal
yngri kvenna. Yrði þá hugsan-
lega hægt að gera búningana
hentugri og jafnvel ódýrari. —
Hins vegar töldu aðrir nefndar
menn, og þá einkum kvenfólk-
ið í nefndinni, að slík sam-
keppni sé óþörf og benda þær
á að til séu ýmsar mjög fagr-
ar gerðir búninga frá 18. og 19.
öld, og liggi beinast við að efla
áhuga á notkun þeirra með
upplýsingastarfi í skólum, í fé-
lagasamtökum og á öðrum opin
berum vettvangi. Er nauösyn-
legt að kynna búningana miklu
betur í skólum landsins, en nú
er gert.
Hvor leiðin verður farin í
þessu máli, liggur ekki ljóst
fyrir, en hins vegar hefur nefnd
in ákveðið að efna til sýningar
á búningum í Bogasal Þjóð-
minjasafnsins í haust. Án efa
verður sýningin mjög til að efla
umræður og áhuga almennings
á málinu, og vonandi lætur
unga fólkiö sig ekki vanta á
sýninguna. Ennþá hefur ekki
verið ákveðið endanlega form
sýningarinnar, en gaman væri
ef hægt væri að fá ungar stúlk
ur til að sýna búninganna það
myndi auka áhuga unga
fólksins á henni. Þegar hef-
ur verið gengið frá því að fá
hingað íslenzkan búning, sem er
á Viktoria Albert safninu f
London, en hann var keyptur
hér á Islandi árið 1809.
Æskulýðssamband lslands,
hefur haft hvað mest með undir
búning og framkvæmdir í þessu
máli aö gera, og beinir það því
til allra sinna aðildarfélaga og
annarra, sem kynnu að ræða
þetta mál innan skóla eða fé-
lagasamtaka, að senda skrif-
stofu sambandsins upplýsingar
um umræðurnar eða niðurstöð-
ur umræðnanna.
Vonandi gefa sem flestir máli
þessu gaum, enda hér um aö
ræöa mál sem snertir alla lands
menn, unga sem gamla. Þegar
sýningunni í haust er lokiö,
má gera ráð fyrir aö nefndin
taki ákvöröun um hvor leiðin
skuli valin. Hvort gömlu bún-
ingarnir veröi dregnir fram í
dagsljósiö og kynntir fyrir
landsmönnum, eða hvort efnt
verður til samkeppni um íslenzk
an þjóðbúning sem beri svip
gömlu búninganna en sé hent-
ugri með tilliti til nýrra klæðn
aðarkrafa og félagshátta.
Tæknisíða —
cord-risaþotan verði öruggasti
flugkostur, sem enn hefur verið
smíðaður. Fyrstu þotunni af
þeirri gerð verður og reynslu-
flogið í 5000 klst. við ólíkustu
og erfiðustu skilyrði, svo ekki
er flanað að neinu.
Það stingur dálítið f stúf viö
þær aðferðir, sem notaðar eru
við smíði þessarar þotu yfir-
leitt, að fremst á nef-stefni
hennar er þrftugfalt lag af
„prjónles>“ til að draga úr nún
ingshitanum. Þessi hetta er sum
sé nriónuð úr smáu glertrefja-
„garni“ — og það eru gamlar
skozkar sokka-prjónakonur, sem
það verk hafa unnið!
• 7/7 sölu 100 ferm.
íbúð í Fellsmúla
Til sölu sem ný 100 fermetra íbúð í Fells-
múla. íbúðin er á annarri hæð og í fyrsta
flokks standi, teppalögð og með góðum suð-
ursvölum, stigar teppalagðir og lóð fullgerð.
íbúðin er stór stofa, samliggjandi hol, 2
svefnherbergi, eldhús og bað. Uppl. veittar í
síma 42137.
Lax og silungsveiði
ásamt bát- og sumarbústað til leigu. Tilboð
merkt „Laxveiði“, sendist augld. Vísis.
Óskilamunir
í vörzlu rannsóknarlögreglunnar er nú margt
óskilamuna, svo sem reiðhjól, fatnaður, lykla-
veski, lyklakipur, veski, buddur, úr, gler-
augu, o. fl.
Eru þeir, sem slíkum munum hafa týnt, vin-
samlega beðnir að gefa sig fram í skrifstofu
rannsóknarlögreglunnar, Borgartúni 7 í kjall-
ara (gengið um undirganginn) næstu daga kl.
2—4 og 5—7 e. h. til að taka við munum sín-
um, sem þar kunna að vera.
Þeir munir, sem ekki verða sóttir, verða seldir
á uppboði 11. maí n. k.
Rannsóknarlögreglan.
Aðalfundur
Flugfélags íslands h.f. verður haldinn
fimmtudaginn 30. maí 1968 og hefst kl. 15.00
í Átthagasal Hótel Sögu.
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Önnur mál.
Aðgöngumiðar að fundinum og atkvæðaseðl-
ar verða afhentir á aðalskrifstofu félagsins í
Bændahöllinni.
Reykjavfk, 30. apríl 1968.
. STJÓRNIN.
ÚTBOÐ
Hraðbrauf um Kópavog
Tilboð óskast í fyrsta hluta Hafnarfjarðar-
vegar um Kópavog.
Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu bæjar-
verkfræðings í Kópavogi, gegn 5000.— kr.
skilatryggingu.
Byggingamefnd Hafnarfjarðarvegar
í Kópavogi.