Vísir - 19.10.1968, Blaðsíða 7

V1SIR . Laugardagur 19. október 1968,
7
KIRKJAN OCIr 1»J ÓUOI
Haldið því,
sem gott er
„Slökkvið ekki andann. Fyrir-
lítið ekki spádóma. Prófið allt
haldið því, sem gott er.
Haldið yður frá sérhverri
mynd hins illa'
1. t>ess. 5.19—22.
lyjaöurinn er hinn sami í gær
~ A og í dag og um þúsund ár.
Þessalókíubréfin gætu verið
skrifuð til vor. A.m.k. skulum
vér taka þessi orð til vor og
hugleiða gildi þeirra.
Hvað er það, sem mest hætt-
an er á, að slökkvi andann í
nútíð vorri? Hinn undirstöðu-
Iausi hégómi. Goluþyturirm af
hraðanum, sem á oss er í sókn-
inni eftir hinum ógrípanlega
vindi — undir táli auðæfanna.
Það er þyturinn, sem vér vekj-
um sjálf á lognkyrrum stöðv-
um vorum, sem blæs á hið and-
lega ljós og slökkvir það. Mað-
ur, sem hin verstu gerninga-
veður tíðarinnar hafa þannig
leikið um, en fann eigi hve
hörð voru meðan börðu, er illa
kalinn og kominn í skjóllaust
skammdegi — hann, sem er af-
komandi ljóssins og sonur dags-
ins. Maður, sem á aðeins þurr-
an kveikinn eftir, en sálarljósið
siökkt er skuggi af manniegri
veru. Eitt fegursta dæmi þess
hve tilveran er eðlisjákvæð er
það, að þegar slökktur andinn
sér hinn kulnandi neista og
leitar eftir skímu hans í trú-
arskjólin, kviknar í þeirri andrá
sálarlegt ljós, sem ber æ meiri
birtu, er maðurinn leitar lengra
á vegum andans. Þegar hann
hefur fundið, að tilgangur hins
járðneska lífs er undirbúningur
framhalds lífsins, fær skamm-
ur tími hans gildisviðmiðun
æðri lífsveruleika hins ótíman-
lega. Sál jarðarbarnsins nýtur
þá ljóss hins eilífa fyrirbúna
lífs. í kyrrð þessa fundar á veg-
inum er fólgin sú lífsfylling, að
engin veður magnast, og ekkert
er það, sem slökkur andann.
Annað boð postulans í bréf-
inu til vor var þetta: Fyrirlítið
ekki spádóma.
Svo að vér misskiljum ekki
þann, sem skrifar oss þurfum
vér að eiga sömu undirstöðu í
orðunum og hann. Spádóms-
gáfa er í huga hans víðari merk-
ingar en almennt mun með oss.
Til að færa oss nær minnumst
vér þess hverja eiginleika spá-
mennirnir höfðu, hvorir tveggja:
spámenn ísraels allt frá Móse
um aldirnar til meistara vors
Jesú Krists og svo þeir, sem
áhrif hans náðu að leiftra gegn-
um. Allir eiga þeir það sameigin
legt að vera gæddir miöilshæfi-
leika og andagáfu. Var það ekki
eitt að þeir væru forvitri, sæi
og segði fvrir óorðna hluti, held
ur var spádómshæfileikinn fólg-
inn í því að gwðsmaðurinn gat
meðtekið heilaean andann svo
að hann fylltist guðsmóði og
flutti guðsorð öðrum mönnum.
Spádómarnir. sem postulinn
biður oss að fyrirlita ekki, taka
einnig til lækningamáttarins,
sem fram kom svo dýrlega >
Kristi, Iausnaranum. En hinztu
spár, sem ritningin greinir. eru
opinberanir .Tóhannesar. Hann
lýsir því, sem hann sér í öör-
um heimi, — beinum orðum op
dulrænum líkingum. Allt hið
undarlega og yfirskinslega- eru
spádómar. Hið fegursta og full-
komnasta, sem augað greinir og
eyrað nemur. Á skiljanlegan
hátt og óútskýranlegan. — Inn-
blásin orð glæsilegustu ræðu-
manna þjóðarinnar köllum vér
ekki spádóma, né snillj skáld-
anna og töfra listamannanna,
enda þótt slíkt væri rétt að forn
um skilningi orðsins. Hin vand-
meðfama miðilsgáfa er spádóm
ur. Fæstir þeirra miðla sem
eru á dögum í nútíð vorri neyta
hæfileikans til þess einhliða að
segja fyrir um ökomna hluti í
jarðneskri tilveru vorri. Hitt er
miklu oftar að þeir verði fyrir
áhrifum úr andaheiminum,
og veiti lækning andlegra og
líkamlegra meina. Allt sem nú
var nefnt lauslega - eru spádóm
ar, og ekkert af því getum vér
fyrirlitið, af því að vér skiljum
það ekki til fulls. En vér get-
um notið þess ef vér viljum láta
andann loga.
Prófifi allt, haldifi því, sem
gott er.
Hér erum vér komnir að hin
um veigamestu orðum í bréfinu.
Þau liggja til grundvallar kenn-
ingar kristinnar siðfræði um
frelsi mannsins og ábyrgð í sið-
gæðisefnum. Mannshugurinn er
svo leitandi, að postulinn veit,
að ekki þarf að segja oss tvisvar
að prófa allt, en hins vegar að
velja og hafna. f hinni almennu
kenningu kirkjunnar er þó
slenpt upnhafsorðunum: prófið
allt. — Forsvarað með því,
að maðurinn þurfi ekki að
reyna siálfur það sem honurn
hafi verið kennd, enda sann-
anlega hæpið boðorð, svo næm
sem nútíð vor er fvrir árekstr-
'im manna. En sýnt, að stund-
aði hver sínar siálfstæðu til-
raunir í siðgæðisefnum ræki
eitt sig á annars horn. Siðgæði
kirkjunnar er því ekki leitar-
stöð. en fastmótaður raunliæfur
skóli. sem trevstir þjóðfélagið
meir en nokkuð annað. Fvrr var
talað um Guðs löe oe manna.
Nú eru þau vaxin sam-
an í lagasetninaar lýðveldis-
ins. Því vitum vér ekki um bað.
að klukkuslátturinn undir hin-
um góðu verkum vorum fvrir-
sögðum og óhugsuðum, er kristn
in í þjóðinni og oss siálfum. —
Samgróin vaxin I eðlið. Sam-
vizkan svarar þá spurn vorri.
svo að vér þurfum eigi að prófa
allt — eins og fólkið í frum-
kristna söfnuðinum — t áþreif-
anlegu verki. En samt. I eintali
sálarinnar. Reglurnar, sem þar
koma fyrir oss, gætum vér
nefnt hinu forna lagaheiti, sem
hvergi er á bækur skráð, en á
svo sterkan þátt í tilfinningum
vorum. Það er hin kristna vit-
und. Og sé hún óþvinguð af
hégómanum og óbeygð af veðr-
unum, er mat vort á vali og
Séra Ágúst Sigurðsson, sem
skrifar hugvekiu Kirkjusíðunn-
ar í dag, er fæddur á Akureyri
15. marz 1938, sonur prests-
hjónanna á Möðruvöllum, frú
Maríu Ágústsdóttur og séra
Sigurðar Stefánssonar, síðar
vígslubiskups. Sr. Ágúst tók
guðfræðipróf vorið 1965 í ein-
um áfanga, og þá prestsvígslu
af hendi föður síns í Hóladóm-
kirkju þegar að loknu prófi.
Þjónaöi Möðruvöllum, settur
og síöan kjörinn, unz hann
fékk veitingu fyrir Vallanesi
haustiö 1966. Kona hans er
Guðrún Lára Ásgeirsdóttir úr
Reykjavík. Hún er nú skóla-
stjóri Húsmæðraskólans á Hall-
ormsstaö.
höfnun byggt á heilbrigðum
andlegum grundvelli. Verk vor
eiga þá að sýna, að vér höf-
um pröfað allt. en haldið að-
eins því góða eftir.
Já, að lokum: Haldið yður frá
sérhverri mynd hins illa. Að
sönnu sígildur boðskapur, en ó-
gildur í hinu daglega lífi nema
hjarta mannsins sé viturt af til-
finningu trúarinnar. Og jafnvel
spekingunum getur orðið villu-
aiarnt í veðrum þessa lífs. —
Til skamms tíma var annað höf-
uðeinkenni hinnar kirkjulegu
predikunar það. að öllu því illa
var samansafnað í eina per-
sónu. Nafngiftir prestanna á hin
um gamla óvini eru að falla 1
gleymsku. Því miður stafar
þessi vinsæla breyting ekki af
því, að hið illa sé horfið úr
mannheimum. Þetta eru áhrif
upplýsingar- og menntastefnu
nútíðarinnar og kröfugerðar
hennar til víðsýnis. Eða e.t.v.
aðeins til flóknari framsetning-
ar. Samnefnari fyrri alda og kyn
slóða, sem tók til alls hins illa
hefur nú Ieystst upp í ópersónu-
legan fjölda neikvæðra verkana.
Eftir þessa umbreytingu er oss
meiri vandi að varast hið illa.
þvi aö sumar mvndir þess eru
harðla daufar fyrr en þær
framkallast í mistökum vorum
á veginum. En hitt var dýrmæt-
ara: heildarsamtök hins illa.
Satan, voru ósigrandi ósn í hug
10. sfða
Eiríksstaðir á Jökuldal eru ekki gamall kirkju-
staður. Áður stóð kirkja á Brú, þar sem bæn-
hús hafði verið frá fornu fari. En sóknarmönn-
um fannst hún betur sett á Eiríksstöðum og
fengu bréf upp á það rtð sunnan, dags. 27. sept.
1911, að þeir mættu flytja kirkjuna. Var hún
reist 1913, snoturt hús úr steinsteypu. Hún var
áður útkirkja frá Hofteigi, en heyrir nú 'til
Kirkjubæjarprestakalli, sem er prestslaust og
skipt til þjónustu milli Eiðaprests og Vallanes-
prests, sem þjónar sóknunum á Jökuldal og
Möðrudal. — Frá Vallanesi í Eiríksstaði eru
215 km.
I
Örlæti biskups
Við landseta sína og skuldunauta var Pétur biskup
mjög tilhliðrunarsamur og nærgætinn og hjálpaði þeim
oft e á lá. Nokkrum árum áöur en ég komst í nánari
kynni við Pétur biskup gisti ég eitt sinn f bæ hálfa dag-
leið frá Reykjavík. Bóndi sagði mér, að fyrir nokkrum
dögum hefði komið þar landseti Péturs biskups með hest
í taumi og verið mjög angurvær af þvi honum var ámögu-
legt að borga landsdrottni sínum nema nokkurn hluta af
..gjaldi jarðarinnar og hann vantaöi auk þess fé til þess
að kaupa ýmsar nauðsynjar, er hann þurfti að fá í Reykja-
vík. Nokkrum dögum síöar kom bóndi aftur með klyfj-
aðan hestinn og lék þá við hvérn sinn fingur. Pétur bisk-
up '’afði eigi aöeins gefið honum upp skuldina, heldúr
einnig gefiö honum á hestinn það, sem hann vanhagaði
um.
__________________ (Þ. Th.: Æfisaga dr. P. P.)