Alþýðublaðið - 11.12.1966, Qupperneq 7

Sunnudags ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 11. desember 1966
JOHABíKr
C3-XJ isr RTA.]Efc
OLAPSSON
Að því er mikill fengur, að fá í einni bók gott
sagnasafn úr Vestmannaeyjum, — geta á einum
stað flett upp á sögnum sem máli skipta og
tengdar eru þessu byggðarlagi. — Sagnirnar
eru flokkaðar í eldri og yngri sagnir, og kennír
hér margra grasa, eins og í öðrum áþekkum
sagnasöfnum. Allir munu á einu máli um, að
margt það, sem hér er skráð hefði að líkindum
glatast, ef ekki hefði komið til sagnasöfnun
Jóhanns Gunnars Ólafssonar. — Ýtarleg nafna-
skrá fylgir þessu safni og eykur það mjög á
ágœti bókarinnar.
LÍTILL
ÞEGAR menn í framtíðinni
fara að lýsa síðari hluta tutt-
ugustu aldar og vilja vera gagn
orðir munu þeir vafalítið detta
niður á nafnið öld umferðar-
vandræðanna. Umferðarvand-
ræði eru orðin krónískur sjúk-
dómur í borgarfélögum nútím-
ans. Það er sannarlega ekki
þægilegt við þetta að íást, því
að reynslan sýnir að eftir því
sem farartækin batna verða um
ferðai’vandræðin meiri, ekki
bara fleiri slys, heldur líka erf
iðara að komast leiðar sinnar.
Eitthvað er nú bogið við
þetta.
Menn eru auðvitað allir af
vilja gerðir til að leysa vand-
ann. En'gan langar hvort sem
er til þess að eyða löngum
tíma á hverjum degi í strætis-
vögnum sem komast ekkert á-
fram eða í nýrri skruggukerru
sein er króuð af úti á miðju
stræti eins og sauðkind í fjár-
rétt. Þess vegna eru götur
breikkaðar, lagðar gegnum hús,
yfif hús, undir hús, og þær eru
vísindalega merktar: hér áttu
að beygja til vinstri, hér áttu
að beygja til hægri og; hér
máttu ekkert beygja — sem
verður til þess að þú kemst
hvorki fram né aftur.
i fullu samræmi við þetta
eru umferðarvandræðin ekki
mest þar sem fólksmergðin er
óskaplegust, heldur þar sem
farartækin eru bezt og flest,
Mejri framfarir skapa því að
vissu .leyti meiri vandræði.
í : Austurlöndum þar sem
fjöldi fólks matast og sefur,
hefst algerlega við, fæðist og
deyr á gangstéttum eru fram-
farirnar ekki enn orðnar svo
miklar að menn geti hælt sér
af verulegum umferðarvand-
ræðum. Og þó að þar séu auð-
vitað umferðarreglur þá eru
þær ekki teknar sérstaklega
alvarlega, hver maður hugsar
um að passa sjálfan sig og um-
ferðarslys eru alls ekki svo tíð
sem maður gæti haldið.
þeir og óskaplegri fyrirferðar
á götunni. Skoplegasta sjón
sem ég sé er að horfa á ofboð
lítinn og mjóan mann í af-
skaplega stórum og vígalegum
bíl sem lætur flautuna belja
og belja vegna þess að hann
stendur fastúr í umferðinni.
Oft væri maðurinn miklu bet-
ur settur með því að skilja
bílinn eftir og halda áfram
gangandi.
Sigvaldi Hjálmarsson:
VANGAVELTUR
Það er líka viðurkennt að
þar sem vegirnir eru beztir og
farartækin bezt er minnst um
slys. Og fólk þolir slysin nærri
því eins og sjálfsagðan hlut þó
að stundum þyki manni mann-
fallið minna á þann tíma í sögu
vorri, víðfrægri, er menn höfðu
það sér til skemmtunar í M-
sinninu að drepa hver annan.
Það einkennir mál þetta
mest af öllu að mannfólkið
veldur ekki öngþveitinu sjálft,
heldur farartækin, sem hafa
eiginlega tekið við stjórninni,
heimtað sinn sjálfstæða til-
verurétt af manninum. Og
hlægilegasta öfugmæli nútím-
ans er það að eftir því sem bíl-
unum fjölgar og færri menn
koma þar af leiðandi á hvern
þeirra, þeim mun stæri’i verða
Mér virðist vefjast fyrir'
mönnum að skilja það að bíll-
inn er ekki bara farartæki i
dag, heldur eiginlega í mörg-
um tilfeilum bæði guð manns-
ins og kjölturakki, en bæði
guðir og kjölturakkar eru oft
óskaplega ráðrikir. Eftir því
sem þeim er komið upp á
meira verða þeir heimtufrek-
ari, og eru að þvi leyti skap-
aðir í mynd mannsins. Fyrrum
skáru menn út ferlegar guða-
myndir er voni stolt tilbiðj-
enda sinna, en nú virðast svip-
aðar tilhneigingar, hálfdúlvit-
aðar, koma fram i því að menn
vilja endilega vera á stórum
bílum sem eru afskaplegir á-
sýndum, sönn ímynd hraða og
þess máttar sem maðurinn sæk
ist eftir.
Það er sennilega af þessum
sökum sem það þykir frekar
galli ef bíll er lítill, þó að það
ætti að vera kostur því að
minni bílar mundu skapa auð-
veldari umferð.
I draumórabókum um fram-
tíðina sem ritaðar voru fyrir
.30—40 árum átti jafnan hver
maður einskonar heljkopter
sem hann hafði á húsþakinu
hjá sér, en nú er víst úti um
þann möguleika því að í ljós
hefur komið — þó ekki væri
annað — að loftið yrði hrann-
að af þessari flugnategund yf-
ir stórborgunum og enginn
kæmist neitt. Bíllinn er því
enn draumur hins venjulega
manns.
En austur í Rússlandi er
draumórahöfundur sem Ye-
merov heitir og hefur hann
gefiö út bók um mannlífið eins
og hann hyggur að það muni
verða eftir 2000 ár. Ekki virð-
ist hann vera góður kommún-
isti, þessi höfundur, því að
klisjur úr talsháttasafni komm-
únismans eru fáar í bók hans.
Hann gefur ekki hverjum
manni bíl eða flugvél, heldur
lætur liann mannkynið hafa
komið sér upp óskaplega skjótu
almennings samgöngukerfi um
allar byggðir.
Kannski það verði nú niður-
staðan eftir allt saman þegar
maðurinn liefur fundið sér
annan guð og annan kjöltu-
rakka en bílinn.
7
-----------y
NÝJAR
ÍSLENZKAR !•
SKÁLDSÖGUté
Leynigöngm
SAGA UM BLAÐAMAn|í
eftir Þorbjörgu Arnadóttur (höfubd
,,Signýjar*‘ og fleiri vinsælla sskáld*
sasna). Efnismikil og lirífandi sk«íl4
saga. 141 bls. kr. 295,65.
Drengirnir á
©Jögri If
eftir Bergþóru Pálsdóttur frá Vet-
urjiúsum. Fíngerð saga úr íslenzki*
Sveitalífi. Fyrsta stóra skáldsacán*
eftir Bergþóru. 146 bls. kr. 295,65,
Atii og Una
UNGLINGASAGA.
stórathyglisverðuni teikninguin effc*
ir dóttur hennar, Sigrúnu. Mj>ög
góð unglingabók. 131 bls. kr. 132,’<5.
Gleymið ekki Nonna-bókunum
bókum Stefáns Jónssonar (Sa&an
hans Hjalta litla o. flj).