Bókasafnið - 01.01.1974, Blaðsíða 4

Bókasafnið - 01.01.1974, Blaðsíða 4
og mat á lífsviðhorfum, listum og félags- málum. Andleg verðmæti og efnishlutir eru sífellt í nýrri og nýrri deiglu, svo að fremur má kalla straumkast en straum, stökk frem- ur en þróun. Þessar miklu og öru breytingar, tækni, fjölbreytni og vendingar í þjóðlífinu, heimta af einstaklingunum sífellt endur- mat á kunnáttu og starfsþjálfun. Þetta kall- ar á nám, svo að segja ævilangt nám. Eg nota hér orðið nám fremur en kennslu eða fræðslu, því að ef vel á að vera, hljóta upp- tökin að vera hjá fólkinu sjálfu, hverjum einstaklingi fyrir sig. Sjálfsnám, sem svo fallega er nefnt, er sprottið af áhuga manns- ins sjálfs, löngun og Jjörf einstaklings til að afla sér hagnýtrar fræðslu — eða þekkingar til ánægju og uppbyggingar. Sjálfsnám lief- ur ávallt verið jöfnum höndum til gagns og gamans. Og þá erum við komin að kjarna málsins: almenningsbókasöfn og sjálfsnám til gagns og gamans, ævilangt nám fólks á öllum aldri, hljóta að tvinnast æ meira saman í næstu framtíð. Fjórir ndmshópar Nú má vera, að einhver lesenda minna varpi öndinni og hugsi sem svo: Er þetta nú ekki sama orðagjálfrið, sama gutl í sama nóa? En dokið við enn um stund og levfið mér að skilgreina hugtakið ævilangt nám svolítið betur. Það lætur að líkum, að á umræddri ráð- stefnu voru uppi margar raddir um ævi- langt nám og mismunandi skoðanir á því, hvað flokka bæri undir fræðslu eða nám fullorðinna. En ég hygg, að flestir fulltrú- anna hafi orðið ásáttir um, að í megindrátt- um skiptist fullorðið fólk í fjóra námshópa. í fyrsta hópnum er fólk, sem hætt hefur námi á unga aldri vegna aðsteðjandi orsaka, áhugaleysis eða félagslegra ástæðna, en fær svo áhuga og tækifæri að nýju og sest þá beinlínis á skólabekk til að ljúka ákveðnu námsstigi eða prófi. Þetta fólk gengur venjulega inn í ríkjandi skólakerfi, þó að oft verði að hallvika til stundaskrám og kennslutilhögun, svo að Jrví sé unnt að stunda nám sitt. Þótt gera megi ráð fyrir, að þetta fólk sé á tiltölulega ungu aldurs- skeiði, er alls ekki fátítt, að fólk komið yfir miðjan aldur hefji slíkt nám. í annan hópinn kemur fólk, sem lokið hefur einhverju námi, annaðhvort bóklegu eða verklegu, en áttar sig brátt — eða smátt og smátt — á Jdví, að það hefur meiri áhuga á annarri grein, og vill leggja á sig að hefja nám á nýjan leik til að kornast til starfa á kjörvettvangi sínum. Þetta er sjaldnast fjöl- mennur hópur, heldur venjulega einstakl- ingar á víð og dreif í skólum eða verklegu námi. Þó verður að taka tillit til þeirra og gefa þeim möguleika á umskiptum. I þriðja hópnum eru þeir, sem endurhæf- ingar þurfa við í starfi, endurnýjunar á liæfni og þekkingn, livort sem þeir starfa við verkleg viðfangsefni eða vinna að and- legum efnum. Með skírskotun til þess, sem að framan var sagt, gefur auga leið, að hér getur verið um fjölmennan hóp eða hópa að ræða, og enginn vafi er á því, að þetta mun aukast, og í vaxandi mæli verða þörf á betri skilyrðum og fjölbreyttari möguleik- um til að bæta úr endurhæfingarþörf ým- issa starfshópa. í flestum tilfellum munu námskeið koma þessu fólki að bestu gagni. og því má búast við að æ fleiri námskeið fyrir fólk á ýmsum aldri og í ýmsum starfs- greinum verði sett á laggirnar, er fram líða stundir. Þeir þrír námshópar fullorðinna, sem hér hafa verið nefndir, eiga allir það sameig- inlegt, að einstaklingarnir keppa Jrar að ákveðnu marki með námi sínu, annaðhvort að betri starfsliæfni eða beinlínis að nýjum eða auknum starfsréttindum. En fjórði flokkurinn er langstærstur, og hann er venjulegast ekki innan neinna skipulagsbanda eða ákveðinna reglugerða. Þetta er sá fjölmenni hópur fólks á öllum

x

Bókasafnið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bókasafnið
https://timarit.is/publication/245

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.