Alþýðublaðið - 14.01.1967, Qupperneq 4

Ritstjórar: Gylíi Gröudal (áb.) og Benedikt Gröndal. — RitstjórnaríulU.
trúi: EiSur Guflnason — Símar: 14900-14903 — Auglýsingasími: 14906.
ACsetur Alþýöuhúsið við Hverfisgötu, Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðu->
blaðsins. — Áskriftargjald kr. 105.00. — í lausasölu kr. 7.00 eintakið,
Útgefandi Alþýðuflokkurinn.
Tvö stórvirki
ÞAÐ ER GÖMUL regla hjá einræðisherrum að
endurtaka lýgina nógu oft í .þeirri von, að þá muni
fólk trúa henni. Þessari sömu reglu fylgir Tíminn
^lyggilega enn í gær og sætir það furðu, að slíkt ger
ist 1 þroskuðu lýðræðislandi. Tímamenn hafa löng-
Um búið sér til kenningar, sem eiga að koma andstæð-
ingum þeirra illa. Síðan eru öll rök beygð að þess-
um kenningum og þær endurteknar í sífellu.
1 Þessari áróðursaðferð er. nú beitt í skrifum Tímans
um gjaldeyrisvarasjóðinn, sem Viðreisnin hefur
myndað, og skuldir þjóðarinnar erlendis. Segir Tím
inn, að sjóðurinn hafi verið myndaður með því að
auka erlendar skuldir og sé því einskis virði.
Þetta er að vísu fráleit hagfræði, þó að satt væri.
Afkoma einnar þjóðar fer eftir mörgum mismunandi
atriðum og þarf alls ekkijað vera beint samband milli
gjaldeyriseignar og skulda. Það er til dæmis merki
um siæma afkomu þjóðar, ef hún á engan varasjóð
gjaldeyri, hvort sem skuldir hennar eru örlítið
ikærri eða lægri.
Þegar núverandi ríkisstjórn tók við völdum undir
árslok 1959, var enginn gjaldeyrisvarasjóður til og
ijiámu gjaldéyrisskuldir 144 milljónum. Nú er til öfl-
ijigur varasjóður, sem er hátt á annað þúsund millj.
fer. í þessu einu felst gífurleg bót á högum þjóðar-
innar, undirstaða hinna frjálsu viðskiptahátta. Er
Biæsta ótrúlegt, að Framsóknarflokkurinn skuli vera
í vo önugur yfir þessum sjóð og hafa sífellt horn í
í íðu hans. Getur það varla stafað af öðru en öfund,
Jiar eð yfirleitt hafa verið gjaldeyrisvandræði, þegar
fíramsóknarmenn eru í stjórn.
Fastar skuldir íslendinga erlendis, sem eru til
lengri tíma en eins árs, hafa að sjálfsögðu hækkað
síðan stjórnin tók við, enda hefur peningagildi breytzt
verulega. Hækkunin er úr 2.491 milljón í 3.912 millj.
u m áramótin 1965-66. Vörukaupalán til styttri tíma
höfðu á sama tíma hækkað úr 50 í 554 milljónir.
Ef meta á skuldirnar, er eðlilegt að athuga getu
jþjóðarinnar til að greiða þær. Greiðslubyrði fastra,
erlendra lána, það er afborganir og vextir, var 1959
9,9% af útflutningstekjum þjóðarinnar. Þótt skuldir
hafi verið meiri að krónutölu 1965 (nýrri tölur eru
enn ekki til), nam greiðslubyrðin þá aðeins 7,9% af
úíílutningstekjunum. Af þessu verður Ijóst, að fast-
av, erlendar skuldir eru í rauninni léttbærari 1965 en
þær voru 1959.
'Núverandi ríkisstjórn hefur gert tvö stórvirki í fjár
íhagslegum viðskiptum þjóðarinnar við umheiminn.
Hún hefur komið upp öflugum gjaldeyrisvarasjóði og
lækkað greiðslubyrði erlendra lána. Hvort tveggja
styrkir stöðu þjóðarinnar til muna, hvað sem Tím-
irrvs^gir.
4 14. janúar 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Kópavogur
Börn eða unglingar óskast til að bera Alþýðu
blaðið til áskrifenda í Nýbýlavegshverfi.
Upplýsingar í síma 40753.
Fasteignðgjðldendur í Kópavogi
Tilkynning um fasteignagjöld fyrir árið 1967
hefur verið send gjaldendum.
Gjaldendur eru minntir á að greiða á gjald-
daga, sem er 15. janúar.
Bæjarritarinn í Kópavogi.
V-Þjóðverjar og
Tékkar ræðast viö
BONN, 13. janúar (NTB-Keuter)
— Vestur-tí/zkir og tékknþsSkiú,
embættismenn liafa skipzt á skoff-
unum í I’rag í þessari viku um
samskipti landanna í framtíffinni,
aö því er vestur-þýzka utanríkis.
ráöuneytiff tilkynnti í dag. Viff-
ræffimum, sem fóru fram x ein-
lægni, verður haldiff áfram, segir
ráðuneytiff.
Múnchen-samningurinn frá 1938
hefur væntaniega veriff affalum-
ræðuefniff. Tékkar vilja aff þessi
samningur, sem kvað á um af-
sal Súdctahéraðanna viff nazista,
verði afnuminn formlcga. Hinn nýi
kanzlari Vestur-Þýzkalands, Kurt
Georg Kiesinger, sagöi í síffustu
viku aff samningurinn væri úr
gildi falliiui. Heimsóknin í Prag
er liður í tilraunum Vestur-Þjóð-
verja til aff bæta sambúffina viff’
Austur-Evrópuríkin.

VANTAR BLAÐBURÐAR
FÓLK §
EFTIRTALIN HVERFI:
mm
MIÐBÆ, I. og II.
HVEUFISGÖTU,
EFRI OG NEÐRI
NJÁLSGÖTU
LAUFÁSVEG
LAUGARÁS
RAUÐARÁRSTÍG
GRETTISGÖTU
S IIVII 14 9 0 0
á krossgötum
HÆNUFET Á DAG.
Sólin liækkar á lofti. Við erum á
leið út úr myrkrinu og skammdeginu og sólríkari
dagar fara í hönd. Birtutíminn tognar smátt og
smátt eða lengist um hænufet á dag eins og gamla
fólkið orðaði það.
Islendingar eru nokkuð misjafn-
lega í sveit settir gagnvart sólinni. í Reykjavík
sér sól allan ársins hring, þótt sóiargangur sé að
vísu ekki langur, þegar dagur er skemmstur fyrir
jólin. En ekki eru allir jafn miklir lukkunnar
pamfílar og Reykvíkingar. Víða um land verður
fólk að una forsælunni margar vikur á vetri hverj-
um, jafnvel svo mánúðum skiptir, cinkum þar sem
bæir standa í þröngum dölum eða norðan í ntóti
undir háurn fjöllum. í því arga koti, Botni í Helga
fellssveit, sem löngu er komið í eyði, segir í þjóð-
sögunni góðu um Árna bónda, að þar sjái hvorki
sól né sumar. Og í vísunni í sögulok, er þetta á-
réttað enn frekar: „þjóíabæli — það er lians hæli
— þar sem aldrei sólin skín.” Þetta mun að vísu
nokkuð orðum aukið, en sjálfsagt er æðilengi sól-
arlaust þarna inni í Hraunsfjarðarbotninum, enda
fjöil há. — Forsæludalur heitir bær í samnefndum
dal í Húnavatnssýslu og kynni nafnið að benda til
þess, að mönnum liafi fundizt þar sólarlítið, enda
er skammdegið þar langt að kunnugra sögn. í
Forsæludal gekk Glámur aftur og reið þar liúsum
um nætur, en dró úr reimleikum meðan sólargang-
ur var mestur. Er það naumast tilviljun, að aftur-
göngusagan er tengd dal með þessu nafni.
Ekki veit ég á hvaða byggðu bóli
landsins þarf lengst að bíða sólar, en fróðlegt
væri að heyra frá þeim, sem kunnugir eru á stöð-
um, þar sem sól ekki sér um langan tíma_
SÓLARKAFFI.
.Tónas frá Hrafnagili getur þess í
íslenzkum þjóðháttum, að almennur siður hafi ver-
ið víða i Múlasýslum að gera sér dagamun, þegar
fyrst sá sól eftir skammdegið. Var þá kaffi gefið
með brauði, svokallað sólarkaffi, og þótti mikið
til koma. Svo kann að hafa verið víðar. Ekki kann-
ast ég þó við þá venju, en víða mun þess beðið
með nokkurri óþreyju og tilhlökkun, að sólina sjái
að nýju, enda ekki óeðlilegt.
Hænufetum dagsbirtunnar fjölgar
nú óðum og þeir sem um skeið liafa orðið að sætta
sig við að búa forsælumegin í lífinu, bókstaflega
talað, eiga von á því að fara senn livað líður að
deila sólskininu með öðrum landsins börnum.