Alþýðublaðið - 14.01.1967, Page 7

Alþýðublaðið - 14.01.1967, Page 7
Souvanna Phouma í úlfakreppu Stjórnarheimenn í Laos. Þeir herja á Ho Chi Hinh-stíginn Árbók Þingeyinga 1965 komin út í „landi hinna þúsund fíla“ búa þrír furstar. Þetta gæti verið upp ihafið á fallegu ævintýri frá Asíu. En landið er Laos og furstarnir þrír eru hægrisinninn Boun Oum, ihlutleysissinninn Souv.lnna Pho uma og kommúnistinn Souphanou vong sem hafa eldað grátt silfur saman í fjölda ára. Souvanna Phouma forsætisráð herra vann nýlega töluverðan Ikosningasigur, sem tryggði hon- um rúmlega helming hinna 59 þingsæta á þjóðþinginu. En mikil vægi sigursins er takmarkað vegna þess, að Pathet Lpo-hreyfing kommúnista hundsaði kosningarn ar. Jafnframt hefur Pathet Lao liaf ið nýja sókn gegn nokkrum stöðv um stjórnarhersins og sækir með al annars í átt til hins mikilvæga flugvallar í Na Kliang í norðaust urhluta Laos. Allt bendir til þess að þetta litla konungsríki í Suð austur-Asíu sé í þann veginn að dragast enn á ný inn í hið misk unnarlausa stríð, sem er háð í grannríkinu Vietnam. ★ HO CHI MINH— STÍGURINN Orsök hinnar nýju sóknar kommúnista er sú að Pathet Lao vill bæla niður skæruliðasveitir (þær, sem standa fyrir árásum á hina mikilvægu samgönguleið kommúnista til Suður-Vietnam, ,,Ho Chi Minh-stíginn“' svokallaða sem liggur um Laos frá Norður- Vietnam. Menn úr Meóættflokkn um hafa nokkurn hluta stígsins á sínu valdi. Meóarnir lúta for ystu Vang Paos hershöfðingja og eru vopnaðir og þjálfaðir af sér þjálfuðum bandarískum hersveit um („Special Forces"), sem segja þeim fyrir verkum. En ef til vill er alvarlegast að sókn kommúnista hefur á ný kynt undir deilur Souvanna Phouma, §em vill friðsamlega safhbúð við kommúnista, og þeirra hópa, sem ibeita sér fyrir því, að vopnum verði beitt til þess að knýja fram úrslit í deilunni í eitt skipti fyrir 611. Erfiðasta vandamál Plioumas fyr ir kosningarnar var, að margir reyndu að knýja hann til að hefja sókn gegn kommúnistum, sem hafa stór svæði í Norður- og Aust- urhluta Laos á sínu valdi. Það voru ekki aðeins stuðningsmenn 'Boun Oums, sem beittu sér fyr- ir þessu, heldur einnig hópur her skárra manna í herbúðum hlut leysissinna sjálfra, sem eru undir forystu Kong Laes hershöfðingja og stuðningsmanna þeirra á þingi Meóar Paos hershöfðingja. ★ MÁLINU BJARGAÐ Forsætisráðherrann leysti vantl ann, og var það eingöngu því að þakka að ,,haukarnir“ voru klofn ir og igátu ekki komizt að sam komulagi. Hægrisinnar, sem í raun réttri eru undir forystu liins 38 ára gamla frænda Oums fursta Sisouk Na Champassaks, kröfðust stuðniings Bandaríkjajnanna. Og Champassakas, sem öfugt við frænda sinn, sem talinn er leiði tamur, virðist vera gæddur ágæt um stjórnmálahæfileikum, hafði SOUVANNA PHOUMA — Itosningar ekki nóg. töglin og liagldirnar á þjóðþinginu Það var bara sú ósk Kong Laes að fá að brjóta kommúnista á bak aftur með eigin ráðum, sem kom í veg fyrir samfylkingu. Enn er mjög erfitt að segja um hve alvarleg síðasta sókn komm únista er. Fyrri hernaðaraðgerðir Pathet Laos hafa oft fjarað út áð ur en hermenn hreyfingarinnar hafa náð til aðseturs stjórnarinn ar, Vientiane. En það sem máli skiptir er, hvernig sókn kommúnista þróast. Herinn og hægriflokkarnir munu krefjast þess, að látið verði til skarar skríða, enda þótt frammi staða stjómarhersins hafi ekki verið með neinum glæsibrag í fyrri herferðum. Kojig Lae er sama sinnis, því að hann óttast að hermenn hans muni að öðrum kosti svíkjast undan merkjum og ganga í lið með Pathet Lao. Hann verður að sýna hermátt sinn, ef honum á að takast að sannfæra þá um, að kommúnistar og liægri sinnar séu ekki einu öflin í land- inu, sem einhvers mega sín; hlut leysissinnar séu ekki síður voldug ir en andstæðingarir til hægri og vinstri. ★ VIÐRÆÐUR. Souvanna Phouma mun að öll um líkindum reyna að setja sig í samband við hálfbróður sinn ] Souphanouvong, leiðtoga Pathet | Lao, en horfurnar á því, að hon um takist að koma á viðræðum eru fremur slæmar. Það er ekki „rauði furstinn" sem er hinn raunverulegi leiðtogi Pathet Lao-h:r#yfignarinnar. í stjórn hreyfingarinnar sitja menn eins og Kaysone og Nou Hak, sem þjálfaðir hafa verið í Hanoi Þeir ráða mjög miklu, bæði í stjórnmálum og hermálum. En Souphanouvong getur komið að gagni einhvetrn tíma ef samfð verður, þar sem hann er hálfbróð ir Souvanna Phoumas. Komin er út Árbók Þingeyinga 1965 og er þetta 8. árgangurinn. Bókin er fjölbreytt að efni til og m.a. eru greinar um Grímsstaði á Fjöllum eftir Pál Þorleifsson, Jóh. Guðmundsson skrifar um Benedikt Björnsson, skólastjóra í Húsavík, Jóhann Skaptason ritar um safnahús Suður-Þingeyinga og sýslumörk Þin'geyjarsýslu, Snorri fOdd,sson skrifar um gistjlhús 1 Geitafelli, Dr. Guðmundur Finn- bogason og vinnuvísindin heitir grein eftir Pétur Jónsson, Þegar síminn kom eftir Sigtrygg Hall- grímsson, séra Friðrik A. Frið- riksson ritar um Egil Þorláksson. Þá eru einnig landbúnaðarmál, sagt frá eyðijörðum og eyðibýlum í Suður-Þingeyjarsýslu og igreinar eru um Flatey og fornminjafund í Grísatungufjöllum. Auk þess eru einnig Ijóð eftir Heiðrek Guðmundsson, Egil Árna son, Sigríði Hjálmarsdóttur, Jón Jónsson ásamt mörgu fleiru fróð- leiks og bóklegu efni. Útgefendur að bókinni eru Suð- ur-Þingeyjarsýsla, Norður-Þing- eyjarsýsla og Húsavikurkaupstað- ur. Prentverk Odds Björnssonar sá um prentun, en ritstjóri er Bjartmar Guðmundsson. , □ YATUNDE: Rúmlega 100 manns hafa beðið bana og tugir særzt eða týnzt í blóðugum ætt- flokkaskærum á landamærum Vest ur- og Austur Kamerún í Afríku, samkvæmt áreiðanlegum heimild- um. í Stjórnarliermaður sýnir norður-vietnömsk vopn, sem fundust í -Laos, til marks um stöðugan yfirgang kommúnista í landinu. 14. janúar 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ J

x

Alþýðublaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.