Dagur - 04.11.1997, Blaðsíða 5

ÞRIÐJUDAGU R 4.NÓVEMBER 1997 - 21
X^MT.
MENNINGARLÍFIÐ í LANDINU
L
„Þetta er samstarf þar sem bæði var gefið og þegið og ég er þakklátur fyrir okkar kynni. Bókin er ferðalag, þar sem annar hafði með sér pensilinn og hinn penn-
ann, “ segir Tolli um samvinna sína og Thors.
Stríðsmenn andans
sameinast
Stríðsmenn andans nefnist
bók sem ThorVilhjálmsson
ogTolli sendafrá sérá næst-
unni. Þetta erfalleg bókþar
sem Thorá textann ogTolli
myndskreytingamar. Um
hönnum sáu Magnús Arason
ogMarteinn Viggósson.
Tolli: „Það eru tvö ár síðan við Thor hitt-
umst í Þingholtunum og ég hafði á orði
við Thor hvort hann væri til í að koma í
róður og leggja til orð. Hann hélt það
nú.“
Thor: „Seinna kom ég í vinnustofu
hans, stóran sal þar sem allt var á
fleygiferð. Þegar sýnist vera að hægjast
um rýkur Tolli til og málar mynd fyrir
augum mér. Eg hreifst af eldmóði hans,
tjöri og frumkvæði. Við höfum gaman af
því að hittast og bregða á leik, erum
báðir þannig gerðir að við förum okkar
eigin leiðir. I þessari samvinnu höfðum
við báðir frjálsar hendur og ófum á okk-
ar máta.“
Tolli: „í mínum huga er Thor meistari.
Það verður aldrei árekstur milli meistar-
ans og nemandans. Þetta er samstarf þar
sem bæði var gefið og þegið og ég er
þakklátur fyrir okkar kynni. Bókin er
ferðalag, þar sem annar hafði með sér
pensilinn og hinn pennann."
Thor: „Við erum að grafast fyrir um
rætur mannsins í heimi sem er síkvikur.
Við stefnum móti þeim öflum sem deyfa
sálina. Okkar draumur er að vekja mann-
inn og færa hann nær sjálfum sér. Fá
manninn það til að skynja sjálfan sig og
möguleikana sem búa í hugardjúpi hans.“
Tolli: „Þetta er vel mælt og engu við
þau orð að bæta.“
Hringurínn, kulnoður eldur.
Ein stendur hún utan hrings, í
kaldri auðn, og snýrfrá.
1 hylgjum afgrænu hláu og
rauðhleiku; meðan stórar flygsur
afsnjó vígja
nekt hennar til að lifa af mót nýjum
undrum, nýjum galdri af þessum
köldu svaltærandi töfrum.
En óvissan... er enn ekki víst?
Hvort sverfur til máls eða þagnar.
Lausnarorðs eða þagnar. Finnast tónar
til líknar, lífs?
-KB
Sigfús hugleiðir steina
„í hlöðunum okkar
sem við lesum daglega
er nú varla nema um tvennt að
velja:
vitleysu eða óþverra".
Svo orti Sigfús Daðason í bók
sem nú kemur út að honum látn-
um; eitt af stóru skáldum aldar-
innar sendir samtímanum kveðju
sína. Vitleysa eða óþverri dagsins
er þó ekki verri en svo: þessi bók-
artíðindi sem hljóta að vera fagn-
aðarefni Ijóðaunnenda. „Og hug-
Ieiða steina“ nefnist bókin sem
Þorsteinn Þorsteinsson bjó til
prentunar þegar skáldsins naut
ekki lengur við. Ljóðin eru sögð
nánast fullort af hálfu Sigfúsar,
en tekið fram að sums staðar hafi
þurft að beita getgátum: „Hlut-
verk mitt (segir Þorsteinn) við út-
gáfuna hefur verið að grafast fyr-
ir um hinsta vilja skáldsins og
velja þá gerð ljóðanna sem telja
mætti að sýndi hann sem ótví-
ræðast".
„Brátt rennur upp nýtt
árþúsund.
- Að líkindum hið síðasta.
Óþverrinn hrannast upp
hvarvetna".
Við því mun þurfa að húast að
vitleysan ómenguð
nái þáfullum undirtökum
á hlöðunum okkar".
Nöldurseggur að biðja eftirlif-
endum bölbæna, lífsþreyttur og
bitur? Ekki svo. Sigfús hefur
víðari sýn en svo, t.d. Sumarsýn:
„Nærri því alsvört nesin
vogarnir hvítir...
Og hálendið!
Hálendið...
Litvillt hálendið á svifi. “
í athugasemdum með ljóðunum
er stefnuskrá bókarinnar eins og
Sigfús lagði hana upp:
* alveg einföld Ijóð um kontakt
við heiminn, einkalegur tími
* um söguna og heiminn og ör-
lög og heimstíma.
Ekki verður betur séð en skáldið
hafi fylgt þessari stefnuskrá
sinni þar sem tíminn gerist í
tveimur lögum og varað við því
að villast á milli; þar sem ófresk-
ar konur og syndlausir menn fá
einkunn; gruflað er yfir ávirð-
ingu sem rifjast hafði upp. Og
svo líka skemmtileg saga um
draum þar Sigfús og Halldór
Laxness eiga samtal á norsku
um að „reyna að starta logni“.
Komið víða við. Og merkileg
hinsta kveðja skáldsins á ljóð-
máli. Síðasta ljóðið? Fékk að
minnsta kosti það vegarnesti að
eiga vera allra aftast í bókinni:
„Ferðaðist þá loksins
langsóttan
óvissan veg.
Og til þess aðeins
aðfá að hitta á ný
alsktnandi apríl-lauf."
Gamlir vinir og kunningjar Sig-
fúsar Daðasonar fá álíka óvænt-
an glaðing og Bítlaunnendur
þegar John Lennon söng með
félögum sínum eftirlifandi eins
og yfir móðuna miklu. Einkunn
eða „umsögn" hvað þá „dómur“
um þessa bók ekki nema ofur-
mennum ætlandi er. Hún er ein-
faldlega merk tíðindi og fagnað-
arefni. Og ágætis lesefni á rit-
stjórnum fjölmiðla ekki síður en
annars staðar. Svona endar
margítvitnað ljóð hér í þessari
fregn:
„Við því mun og þurfa að hiíast
að vitleysan ómenguð
nái þáfullum undirtökum
á hlöðunum okkar
sem við hljótum að sönnu
að halda áfram að lesa
ótrauð hvem dag
sem Guð kann
að hafa ætlað þeim aldur. “
-SJH