Dagur - 21.11.1997, Blaðsíða 5

FÖSTUDAGUR 21.NÓVEMBER 1997 - S
FRÉTTIR
Stðndnm j afnir Dönum
Verslunarmenn ætla að nýta sér efni skýrslu Hagfræðistofnunar Háskóla íslands við gerð næstu kjarasamninga. Þar kemur fram
að lítill munur virðist vera á framleiðni vinnuafls í Danmörku og á íslandi. Verslunarmenn telja þá staðreynd vera haldgott inn-
legg til að hækka laun til samræmis við það sem gengur og geríst í Danmörku.
Framleiðni fiskveiða
og landbiínaðar svip-
uð og í Bandaríkjun-
um. Samkeppni og
hvetjandi launakerfi.
Aukin afköst í versl-
uii þrátt fyrir fækkun
starfsmanna.
Lítill munur virðist vera á fram-
leiðni vinnuafls í Danmörku og á
Islandi miðað við ársverk. Hins
vegar er vinnuvikan styttri þar en
hér. Magnús L. Sveinsson, for-
maður VR, segir þetta vera vatn
á myllu félagsins og annarra sem
berjast fyrir því að hækka laun til
samræmis við það sem gengur og
gerist í Danmörku. Hann segir
þessa staðreynd um framleiðni
vinnuaflsins verða notaða við
gerð næstu kjarasamninga.
Fiskveiðar á heimsmæli-
kvarða
I skýrslu Hagfræðistofnunar Há-
skóla Islands sem unnin var fyrir
Verslunarmannafélag Reykjavík-
ur kemur fram að framleiðni í
fiskveiðum og Iandbúnaði á Is-
landi er mjög svipuð og gerist í
þessum atvinnugreinum í
Bandaríkjunum. Efni skýrslunn-
ar nær yfir tímabilið 1973-1994.
Ingjaldur Hannibalsson, dósent
við HI, segir að framleiðni fisk-
veiða sé á heimsmælikvarða.
Hann segist hins vegar ekki hafa
séð nein gögn sem staðfesta full-
yrðingar í Hvítbók ríkisstjórnar
að framleiðni í fiskveiðum hafi
aukist um 60% á árunum 1990-
1993.
Hins vegar hefur framleiðni-
aukning fjármagns verið mjög
lítil í flestum atvinnugreinum og
farið minnkandi í mörgum grein-
um sem bendir til offjárfestingar.
Þar er einkum um að ræða bygg-
ingariðnað, iðnað og Iandbúnað.
Sem dæmi þá hefur arðsemi
fjármagns í þjónustugreinum að-
eins verið um ljórðungur þess
sem tíðkast hefur í Bandaríkjun-
um. Aftur á móti hefur orðið
aukning í framleiðni íjármagns í
fiskveiðum. Þá hefur framleiðni
vinnuafls í smásöluverslun auk-
ist verulega, eða um 148%. Þar
ræður mestu aukin tæknivæðing
og samkeppni. Þetta gerist á
sama tíma og veruleg fækkun
hefur orðið í vinnuafli í atvinnu-
greininni, eða um 25% á tímabil-
inu 1987-1994.
Samkeppni
I skýrslu Hagfræðistofnunar eru
einnig lagðar fram tillögur til
stjórnvalda, fyrirtækja og stofn-
ana sem leiða munu til hraðari
framleiðniaukningar atvinnulífs-
ins í framtíðinni. Lykillinn að því
er að auka samkeppni á markaði
á sem flestum sviðum með því að
afnema viðskiptahindranir og lög
og reglugerðir sem takmarka
samkeppni. Auka þarf áherslu á
menntun og þjálfun og einnig á
rannsókna- og þróunarstarfsemi.
Þá er nauðsynlegt að draga úr
áhrifum óhagkvæmni vegna
smæðar, bæta stjórnun fyrir-
tækja og stofnana, einkavæða
ríkissfyrirtæki og þróa launakerfi
með tengingu við framleiðni-
aukningu. -GRH
Hækkirn vegiia
niiinii rauntekna
Gj aldskr árhækkun
Landsvirkjimar imi
næstu áramót er inn-
an marka þeirrar
stefnumörkunar að
gjaldskrá skuli hald-
ast óbreytt til ársins
2000.
Stefnumörkun Landsvirkjunar
gerir ráð fyrir að raunverð gjald-
skrár fyrirtækisins verði óbreytt
til ársins 2000, og að sögn Þor-
steins Hilmarssonar, blaðafull-
trúa fyrirtækisins, er 1,7% gjald-
skrárhæklmn um næstu áramót
innan þeirra marka sem nær til
arðsemi, arðgjafar og gjaldskrár-
Blaðafulltrúi Landsvirkjunar seg/r
hækkunina núna vera innan marka
gjaidskrárstefnu fyrirtækisins
stefnu. Frá árinu 2001 skal raun-
verð lækka um 2 til 3% á ári.
Þorsteinn segir að þrátt fyrir
Iitla verðbólgu hérlendis rýrni
raunvirði tekna og er verið að
taka tillit til áorðinna breytinga
og áorðins kostnaðar í rekstri.
Þar sem Landsvirkjun selur raf-
magnið í heildsölu ætti hækkun-
arþörf rafveitna að vera um 1%,
en nokkrar rafveitur, t.d. í -
Reykjavík, Hafnarfirði og á Akur-
eyri, munu taka hækkun Lands-
virkjunar á sig og ekki hækka raf-
orkuverð til viðskiptavina sinna.
Rafmagnsveitur ríkisins munu
hins vegar hækka sína gjaldskrá
um 1,7%, eða 0,7% fram yfir
raunþörf vegna hækkunar frá
Landsvirkjun, en það mun byggj-
ast á eigin kostnaðarauka. — GG
ingibjörg Sólrún og Bjarni Hafþór hittust í upphafl borgarstjórnarfundar í gær og
má reikna með að lagið „Hún Reykjavik" ómi nú í ranni borgarfulltrúa meirí- og
minnihluta.
Krefst 80 milljóna í bætur
Lífeyrissjóður Áburðarverksmiðj-
unnar hefur höfðað skaðabóta-
mál gegn ríkisfjárhirslu, Áburð-
arverksmiðjunni hf., Þorsteini V.
Þórðarsyni og Sveini Sæmunds-
syni með kröfu um 80 milljóna
króna bætur, sem að líkindum
fara upp í um 110 milljónir með
vöxtum.
Málið má rekja til skuldabréfa-
máls sem upp kom fyrir fáeinum
árum, en í apríl í fyrra voru Þor-
steinn og Sveinn dæmdir í
Hæstarétti, ásamt Þorláki Omari
Einarssyni. Þorsteinn var fjár-
málastjóri Áburðarverksmiðj-
unnar og Sveinn endurskoðandi
hennar. Skuldabréfakaupin
Áburðarverksmiðjan í Gufunesi, en gegn henni hefur nú verið höfðað
skaðabótamá!
leiddu til umtalsverðs tjóns fyrir
lífeyrissjóðinn, sem varð að grípa
til þess að ráðs að skerða réttindi
sjóðsfélaga um 15%. Bótakrafan
byggir á því að viðkomandi aðilar
hafi sýnt af sér stórfellda van-
rækslu og afglöp í starfi. - FÞG
Bjami Hafþór gefur borgarstjóm disk
Árið 1986 sigraði Áxureyringur af húsvískum ættum í samkeppni um
lag í tilefni 200 ára afmælis Reykjavíkur. Nú, rúmum áratug síðar, er
höfundurinn, Bjarni Hafþór Helgason, búinn að syngja lagið sjálfur á
disk og afhenda borgarstjóranum í Reykjavík 15 eintök til að allir
borgarfulltrúar fái notið.
100 vildu blettaskoðun
Halldóra Bjarnadóttir, framkvæmdastjóri
Krabbameinsfélags Akureyrar og nágrennis,
fékk mikil viðbrögð við ókeypis blettaskoðun.
Um hundrað manns settu sig í samband við
Krabbameinsfélagið á Akureyri til að komast í
ókeypis blettaskoðun. Upp á þetta er boðið í
dag í tilefni afmælis félagsins, en færri komust
þó að en vildu, um fjörutíu manns. Það verður
því nóg að gera í dag þegar sérfræðingur kann-
ar bletti á húð fólks og segir til um hvort fjar-
lægja þurfi þá vegna hættu á krabbameini.
Þetta er hluti af forvarnarstörfum félagsins.