Dagur - 20.02.1999, Page 8
8- LAUGARDAGUR 20. FF.BRÚAR 1999
FRÉTTASKÝRING
rD^tr
HandknattleLkssam-
bandið enn rekið með
tapi. Tap á HM ‘95
vegna vanefnda stjóm-
málamanna. Ásakanir
um öfundsýki. ísland
ekki við sama borð og
aðrir hjá Alþjóða
handknattleikssam-
bandinu. Framkoma
Sjónvarpsins „sví-
virðHeg“.
Undanfarin ár hefur gengi ís-
Ienska karlalandsliðsins í hand-
bolta verið þjóðinni til sóma.
Enginn hefur séð eftir krónu í
styrki til „strákanna okkar“ eins
og sagt er á stórum stundum. Nú
er öldin önnur. Islenska karla-
landsliðið er aftur komið í sama
farið og 1981.
Velgengnin hefur ekki alltaf
riðið húsum í höfuðstöðvum-
Handknattleikssambands Is-
lands. Sambandið hefur verið
rekið með tugmilljóna tapi í fleiri
ár en haldið sjó vegna velvildar
lánadrottna. Núverandi stjórn
HSI tók við gjaldþrota útgerð þar
sem skuldir voru nær hundrað
milljónum meiri en eignir. Guð-
mundur Ingvarsson, formaður
HSI, ogjóhanna A. Sigurðardótt-
ir gjaldkeri hafa ásamt öðrum
stjórnarmönnum snúið dæminu
við. A síðasta reikningsári var
HSÍ rekið með 65 milljóna króna
hagnaði! Engum göldrum var þó
beitt heldur náðist þessi árangur
með nauðasamningum og ríkis-
framlagi. Samkvæmt ársreikning-
unum er eigið fé sambandsins
neikvætt um 9,7 milljónir nú í
stað 74,5 milljóna árið áður. HSÍ
er því f raun enn rekið með miklu
tapi og framtíð þess háð góðvild
lánadrottna.
Upphaf fjárhagsvandans
Rekja má upphaf íjárhagsvanda
HSI aftur til ársins 1987 þegar
sótt var um að halda heimsmeist-
arakeppni á íslandi. Sóst var eftir
stuðningi ríkisvaldsins til þess að
leggja áherslu á alvöru málsins.
Sá stuðningur fékkst 29. maí
1987, í bréfi sem Sverrir Her-
mannsson, þáverandi mennta-
málaráðherra, sendi Jóni H.
Magnússyni, þáverandi formanni
HSI. I bréfinu staðfestir Sverrir
að ríkisstjórnin hafi samþykkt á
fundi 26. maí 1987 að verða við
beiðni HSI um stuðning við um-
sóknina til IHF um að heims-
meistarakeppnin verði haldin hér
á landi árið 1994.
Rúmri viku eftir að Sverrir
sendi Jóni stuðningsyfirlýsing-
una, 9. júní 1987, sendir hann
annað bréf, nú í félagi við utan-
ríkisráðherrann, Matthías A.
Mathiesen. Bréfið, sem skrifað er
á ensku, þýsku, spænsku og frön-
sku, var á bréfsefni stjórnarráðs-
ins með stimpli bæði mennta-
mála- og utanríkisráðuneytisins,
stílað á þá sem málið varðaði. Þar
segir (þýtt úr ensku): „Þessi um-
sókn nýtur fulls styrks og stuðn-
ings ríkisstjórnar Islands."
Nítjánda apríl 1988 sendir
menntamálaráðuneytið enn eitt
bréfið, nú til Alþjóða handknatt-
leikssambandsins, undirritað af
Knúti Hallssyni ráðuneytisstjóra.
Þar segir að ríkisstjórnin hafi lýst
fullum stuðningi við umsókn HSI
(... its full backing and support
...). I bréfinu er einnig staðfestur
sá ásetningur ríkisstjórnar Is-
lands að byggja nýja íþróttahöll í
Reykjavfk sem hæfi úrslitaleik
HM í handbolta.
Þegar hér er komið var engin
furða þótt HSI-stjórnin hafi verið
full bjartsýni og vaðið í málið af
eldmóði. Hún treysti bakhjarlin-
um, ríkisstjórn Islands.
Ríkisvaldið hrást
Jón Hjaltalín Magnússon, fyrrum
formaður HSI, átti hugmyndina
að fá HM til íslands.
„Eg leit alltaf á stuðningsyfir-
lýsingu ríkisstjórnarinnar sem
vilja um að koma að verkefninu
og taka þátt í þeim kostnaði sem
af því hlytist. Við erum ekki stær-
ri þjóð en svo að útilokað var að
HSI sæi eitt um keppnina. Það
var því mikils virði að hafa ríkis-
valdið sem bakhjarl þegar krafan
kom um að byggja nýja 7.000
manna íþróttahöll. I upphafi
hafði IHF gefið grænt ljós á að
Laugardalshöllin væri í lagi með
smá lagfæringum. Það var síðan
að kröfu Svía sem IHF skipti um
skoðun og heimtaði stærra hús
fyrir úrslitaleikinn," sagði Jón
Hjaltalín. „Reykjavíkurborg bjarg-
aði síðan keppninni með stækkun
Hallarinnar."
Ríkisvaldið brást algerlega þeg-
ar á hólminn var komið. Ekki
kom til greina að byggja íþrótta-
og sýningahöll, þrátt fyrir gefin
loforð. Svo langt var gengið að
Bréf undirritað af Ólafi G. Einarssyni,
dagsett 29. janúar 1994, sent til
Ólafs Schram formanns HSÍ, varð-
andi sjónvarpsréttindi keppninnar.
farið var fram á að hætt yrði við
keppnina hér á landi. I staðinn
ætlaði Ijármálaráðherrann, Frið-
rik Sophusson, að gauka 5 millj-
ónum að HSI upp í útlagðan
kostnað.
„Það var ekki bara ríkið sem
vildi keppnina burt. Af eintómri
öfund voru Kolbeinn Pálsson, þá-
verandi formaður KKI, og for-
ystumenn KSÍ allan tímann á
móti því að fá keppnina hingað.
Ellert Schram sagði meira að
segja að við ættum bara að láta
okkur nægja að horfa á keppnina
í sjónvarpi. Öll önnur sérsam-
bönd studdu okkur,“ sagði Jón.
Það virðast því hafa verið
ákveðin skilaboð sem ríkisstjórn
Islands fékk frá þungavigtar-
mönnum í íþróttahreyfingunni
áður en hún bauð millljónirnar
fimm fyrir að hætta við.
Hér fór skuldasnjóboltinn á
fulla ferð. Kannski vegna mis-
skilnings stjórnarmanna HSI,
sem héldu að ríkisstjórn Islands
ætlaði að sýna velvilja sinn í verki
með þátttöku í kostnaði af ævin-
týrinu. Kannski vegna þess að
hugur fylgdi aldrei máli hjá ríkis-
stjórninni vegna vantrúar á að
keppnin fengist hingað til lands.
HSÍ í greiðsluþrot 1991
Árið 1991 var HSÍ nánast gjald-
þrota og útlit fyrir að ekkert yrði
af heimsmeistarakeppninni hér á
Iandi. Efnt var til neyðarfundar
með menntamálaráðherra, Ólafi
G. Einarssyni, 20. september þar
sem fjárhagsstaða HSI var rædd.
Á fundinum voru Jón H. Magn-
ússon, formaður HSI, og gjald-
keri sambandsins, Valur Páll
Þórðarson, ásamt fulltrúum frá
ISI, íþróttafulltrúa ríkisins og for-
seta Ólympíunefndar Islands. Þar
kom fram að lausaskuldir HSI
voru orðnar 22,2 milljónir króna.
HSI bað um 25 milljóna lán sér
til bjargar. Ráðherra tók fram á
fundinum að ríkisstjórnin stæði
við sinn þátt í gerðum samning-
um!
Undir lok ársins 1991 var ríkis-
stjórnin farin að vantreysta hand-
knattleiksforystunni fyrir HM og
vildi taka framkvæmdina úr
höndum HSI. Þá segir Jón
Hjaltalín Magnússon, í bréfi til
Loga Kristjánssonar, formanns
Breiðabliks í Kópavogi, frá bréfi
sem Benedikt Jóhannsson, að-
stoðarmaður Friðriks Sophusson-
ar fjármálaráðherra, samdi í sam-
ráði við ráðherrann. Bréfið skrif-
uðu ráðherrann og aðstoðarmað-
urinn, að sögn Jóns, í nafni
Handknattleikssambandsins til
ríkisstjórnarinnar. Jóni var síðan
sagt að setja bréfið á bréfsefni
HSI og senda til ríkisstjórnarinn-
ar. I bréfinu kemur fram að HSI
muni vinna að stofnun félags um
framkvæmd HM. Þar með var
heimsmeistarakeppnin úr hönd-
um stjórnar Handknattleikssam-
bands Islands.
HM-nefndin borgaði RÚV fyx-
ir framleiðsluna
Til að forða frekari skakkaföllum
og skaðabótakröfum á HSI, varð
úr að HM-nefndin keypti sýning-
Rekja má upphaf fjárhagsvanda Handknattk
arréttinn af CWL. Þar með varð
nefndin fyrsti mótshaldarinn í
sögu HM, sem kostaði sjónvarps-
framleiðsluna. Nefndin greiddi
síðan RÚV kr. 43.315.206 fyrir
sína vinnu. Auk þess varð hún að
greiða RÚV kr. 2.000.000 í þókn-
un vegna kostunaraðila útsend-
inganna. Ofan á annað fékk
Bréf undirritað af Birgi ísleifi Gunn-
arssyni og Knúti Hallssyni, dagsett
19. apríl 1989, sent til IHF, Alþjóða
handknattleikssambandsins.
nefndin ekki að selja sjónvarps-
auglýsingar fyrir, í hálfleik eða
eftir leiki í beinum útsendingum.
Reyndar kemur fram í bréfi
Heimis Steinssonar, fyrrum út-
varpsstjóra, dagsettu 28. janúar
1994, til Magnúsar Oddsonar,
formanns HM-nefndarinnar, að
Ríkissjónvarpið sé reiðubúið að
annast sjónvarpsútsendingarnar
fyrir kr. 58.400.000. Sú tala kem-
ur fram í kostnaðaráætlun sem
Ingólfur Hannesson, deildarstjóri
íþróttadeildar RÚV, og Eyjólfur
Valdimarsson unnu fyrir útvarps-
stjóra.
Daginn eftir að Heimir ritar
bréf sitt, 29. jan. 1994, ritar yfir-
maðurhans, Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra, bréf til
Ólafs B. Schram, þáverandi for-
manns HSI, þar sem hann stað-
festir að ríkisstjórn Islands ábyr-
gist skuldbindingar HSÍ varðandi
sjónvarpsútsendingar frá HM
keppninni, byggðar á tilboði
Heimis til Magnúsar Oddssonar
deginum áður.
Framkoma RÚV „svívirðHeg“
„Það var að sjálfsögðu gert ráð
fyrir að RÚV væri stór aðili í
framkvæmdinni. Við ætluðum í
samvinnu við Ríkissjónvarpið að