Dagur - 20.02.1999, Qupperneq 9
LAUGARDAGUR 20. FEBRÚAR 1999 - 9
3 §m
'.ikssambandsins til þess að sótt var um að haida Heimsmmeistarakeppnina 1995.
kaupa sýningarréttinn af IHF og
endurselja síðan til annarra Evr-
ópulanda. Það var því alveg sví-
virðilegt að RUV skyldi koma
með reikning upp á meira en 40
milljónir fyrir sína vinnu eftir að
einkafyrirtækið CWL keypti sjón-
varpsréttinn. Þeir mátu aldrei
auglýsingagildi keppninnar fyrir
Island á eina einustu krónu. Það
er ekkert lítil auglýsing fyrir land-
ið að vera með beinar útsending-
ar héðan um allan heim í gegnum
íslenskt sjónvarp,“ sagði Jón.
Framkvæmdastjóri HM-nefnd-
arinnar, Hákon Gunnarsson, leit
svo á að með þátttöku sinni væri
Sjónvarpið að endurgreiða evr-
ópsku sjónvarpssamtökunum,
EBU, áratuga velvild og þjónustu
við RUV. En nú var komin sam-
keppni á sjónvarpsmarkaðnum og
einkastöðvar vildu fá pakkann.
Svissneska fyrirtækið CWL bauð
best og IHF seldi því pakkann.
Þar með taldi RUV sig ekki leng-
ur skuldbundið að koma nálægt
keppninni því ekkert samstarf var
á milli þess og CWL. Hér var HM
keppnin komin langt inn í blind-
götu. An þátttöku Sjónvarpsins
var útilokað að keppnin færi fram
hér á landi.
„Það er til bréf frá Ólafi G. Ein-
arssyni, þar sem hann greindi frá
að ríkið myndi standa straum af
kostnaðinum við sjónvarpsút-
sendingarnar. Eg held síðan að
hann hafi verið neyddur til að
draga það til baka. Þetta var það
sem fyrst og fremst brást,“ sagði
Jón Hjaltalín Magnússon.
EkM opiirn tékki
„Eg leit aldrei svo á að stuðnings-
yfirlýsing ríkisstjórnarinnar væri
opinn tékki til HM-nefndarinnar
til greiðslu á öllum kostnaði við
mótshaldið," sagði Magnús
Oddsson, fyrrum formaður HM-
nefndarinnar. „Það getur vel ver-
ið að einhverjir í stjórn HSI hafi
Iitið þannig á málið. Eg leit frek-
ar á að ríkisvaldið væri meðvirk-
andi aðili til þess að heimsmeist-
arakeppnin gæti farið fram á Is-
landi.“
Þegar hér var komið sögu var
Ijóst orðið að ekkert yrði af bygg-
ingu stórrar íþróttahallar eins og
ríkisvaldið, Reykjavfkurborg og
Kópavogsbær höfðu gefið vonir
um.
Ósáttur vlð IHF og Ríkisút-
varpið
„Öll samskipti við Alþjóða hand-
knattleikssambandið voru mjög
erfið. Forráðamenn þess voru sí-
fellt að koma með nýjar og nýjar
kröfur sem við þurftum að upp-
fylla. Þeir fóru fram á allskonar
fjárliagstryggingar sem ég held að
aðrar þjóðir hafi sloppið við. Þeg-
ar við báðum um að fá að sjá bréf-
ið þar sem Svíar lögðu fram sínar
tryggingar, en þeir héldu HM
næst á undan okkur, var svar IHF
að það bréf væri týnt.“ Seinna
kom þrýstingur frá IHF með því
að segja að Spánverjar væru til-
búnir að taka við keppninni ef Is-
lendingar gæfu hana frá sér.
„Eg var aldrei sáttur við við-
skilnað HM-nefndarinar og Rík-
isútvarpsins. Sjónvarpið stillti
okkur upp við vegg með kröfum
sínum um greiðslu. Mér fannst
að RUV ætti að geta gert sér mat
úr heimsmeistarakeppninni á Is-
landi eins og aðrar sjónvarps-
stöðvar höfðu gert annars staðar
fram að því,“ sagði Magnús
Oddsson sem fljótlega eftir þetta
sagði af sér formennsku í HM-
nefndinni.
Auk þess sem HM-nefndin
varð að greiða RUV tugi milljóna
fyrir sína vinnu lagði nefndin til
ýmislegt sem Sjónvarpið notar í
dag endurgjaldslaust. Þar má
nefna grafíkina sem enn er notuð
í beinum fþróttaútsendingum hjá
RÚV.
HM-95 stóð nánast undir sér
I pakkanum sem HM-nefndin
keypti af CWL var sýningarrétt-
urinn á HM-95 á íslandi, HM-95
kvenna í Austurríki og Ungvetja-
landi, HM-97 í Japan og HM
kvenna 97 í Þýskalandi. Þennan
pakka keypti síðan Sjónvarpið
fyrir kr. 4,2 milljónir sem hlýtur
að teljast gjöf en ekki sala. Þar
með varð nefndin að greiða RÚV,
nettó, kr. 39.144.181.
Þessi viðskipti vega þungt í fjár-
hagskröggum handboltahreyfing-
arinnar á Islandi í dag. Einkum í
ljósi þess að HM-nefndin vann
það afrek að reka keppnina með
aðeins fimm milljóna króna tapi,
þrátt fyrir að þurfa að borga Rík-
isútvarpinu tæpar fjörutíu millj-
ónir að sögn framkvæmdastjóra
nefndarinnar. Vonin um stór-
gróða á sjónvarpsréttinum hlýtur
þó að hafa verið byggð á mikilli
bjartsýni þar sem IHF átti allan
tímann sjónvarpsréttinn en ekki
HSÍ eða HM-nefndin. Auk þess
er það IHF sem hefur með sölu
auglýsinga að gera á útsending-
um frá HM.
Forráðamönnum HSI svíður
sárt að á svipuðum tíma og RÚV
borgaði aðeins 4,2 milljónir fyrir
sýningarréttinn af fjórum heims-
meistarakeppnum í handbolta,
gat það ausið úr sjóðum sínum
45 milljónum fyrir Ólymptuleik-
ana í Atlanta.
Það má því leiða líkum að því
að rétt sé sem Jóhann A. Sigurð-
ardóttir, gjaldkeri HSI, sagði, að
ef allir sem nálægt HM-95 komu
hefðu alltaf staðið við allt sem
þeir sögðu væri fjárhagur HSI
með öðrum hætti nú.
Bjartsýniskast
Það fer ekki á milli mála að allt
frá því að HSI forystan sótti um
að halda HM á íslandi var það
bjartsýnin sem réði ferðinni. Það
var aldrei öruggur fjárhagsgrund-
völlur fyrir keppninni og ráð-
deildarsemi var ekki fyrir að fara í
höfuðstöðvum HSI. Ar eftir ár
var sambandið rekið með bull-
andi tapi og skuldum safnað. Það
var því nauðsynlegt að setja á fót
HM-nefndina og aðskilja fjárhag
HSI og heimsmeistarakeppninn-
ar. HSI hafði ekki yfirsýn yfir fjár-
málin heldur óð áfram í bjartsýni
á að ríkið stæði við sitt og kæmi
til hjálpar.
Óvissan um byggingu íþrótta-
hallarinnar og sjónvarpsútsend-
ingarnar kostuðu sitt. Milljónir
fóru forgörðum að því er virðist
vegna misskilnings milli stjórn-
málamanna og HSI manna.
Til að klóra í bakkann seldi
HM-nefndin aðgöngumiðasöluna
til Halldórs Jóhannssonar. Akur-
eyrarbær ábyrgðist greiðslur Hall-
dórs til nefndarinnar, fyrst kr.
30.000.000 sem síðar voru lækk-
aðar niður í kr. 20.000.000. Sala
Halldórs mistókst og þegar ganga
átti eftir greiðslunum við Akur-
eyrarbæ var komið að læstum
dyrum. Aldrei virðist hafa staðið
til að standa við ábyrgðina.
Reyndar var hluti borgaður löngu
seinna, en Jóhanna A. Sigurðar-
dóttir segir að eftirstöðvarnar hafi
verið afskrifaðar. Önnur ábyrgð
sem Halldór hafði fengið, fyrir 10
milljónum og lögð hafði verið á
bankabók í Sparisjóði Mývatns-
sveitar reyndist einnig fölsk. Að
sögn Jóhönnu var farið bakdyra-
megin að bankabókinni og hún
tæmd áður en nefndin náði í pen-
ingana. Þessi ábyrgð hefur verið
afskrifuð.
Brúin yfir stórfljótið
Árin 1995 til 1998 voru nánast
sem móðuharðindi fyrir hand-
knattleikshreyfinguna sem tapaði
samtals 126.317.000. Framlag
ríkisins og nauðasamningarnir
koma á móti tapinu. Öll árin
bitnaði tapið fyrst og fremst á
unglinga- og útbreiðslustarfi
handboltans. Mest var niðurlæg-
ingin tímabilið 1996-1997, þegar
ekki rann króna til fræðslu- og
útbreiðslustarfs. Allt var lagt und-
ir til að standa í fremstu röð í al-
þjóðakeppni karla. Þar erum við
nú nánast á byrjunarreit.
Það er því vel hægt að segja að
ríkisframlagið og nauðasamning-
arnir séu brú yfir straumþunga
iðu, frá harðindum til bjartari
tíma. Til þess að það megi takast
þarf núverandi forysta HSI að
taka aðra stefnu en fylgt hefur
verið undanfarin ár. Hún þarf að
byggja upp nýtt landslið og það
verður ekki gert nema huga að
grasrótinni, félögunum innan
HSI. Það þarf að skapa þeim
betri aðstöðu til að ala upp sterka
yngri flol<ka. Til þess þarf hæfa
þjálfara og þá þarf HSI að sjá um
að mennta. Enn eru blikur á Iofti
og ekki er farið að sjá til botns.
Taprekstui enn áhyggjuefni
Það er deginum ljósara að núver-
andi stjórn HSI tókvið sökkvandi
skipi. Því er gleðiefni að tekist
hefur að grynnka á skuldunum.
En ekki er allt sem sjoiist. Þrátt
fyrir glæsilegar tölur í ársreikn-
ingum HSI er full ástæða til að
hafa verulegar áhyggjur af rekstri
þess. Hinn mildi hagnaður á síð-
asta ári er eingöngu kominn til
vegna nauðasamninga, upp á kr.
34.984.859 og framlag frá ríkinu
upp á kr. 41.000.000. Eftir sem
áður er tæplega tíu milljóna
króna taprekstur á reglulegri
starfsemi HSI. Það er eldd hægt
að sætta sig við í ljósi þess að
skuldir sambandsins voru þurrk-
aðar út með nauðasamningunum
og ríkisframlaginu. Það verður að
gera þá kröfu til stjórnar HSI að
geta rekið sambandið, alla vega á
núlli, þegar allar skuldir þess
hafa verið þurrkaðar út. Hand-
knattleikshreyfingin verður nú að
þakka skilningi ríkisvaldsins, sem
loksins vaknaði af dvalanum og
vinsemd lánadrottna að staðan er
ekki verri í dag en hún er. Fram-
tíð handboltans á Islandi er alls
ekki trygg meðan sambandið er
rekið með tugmilljóna tapi.