Dagur - 15.06.1999, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGU R 1S. JÚNÍ 1999 - 3
FRÉTTIR
Eyðibyggðastefna og
pilsfalaaíkapítalisim
Karl V. Matthíasson í ræðustól á Alþingi í gær.
Sjávamtvegsstefnan
var harðlega gagnrýnd
á Alþingi í gær.
- Sækjum fisk til Rúss-
lands meðan fiskiir
syndir í fjöruborðinu -
pilsfaldakapítalismi
hefur orðið Vestfirð-
ingimi að íalli - fisk-
veiðistjómunin eyði-
byggðastefna, sögðu
þingmenn.
I gaer átti sér stað snörp utandag-
skrárumræða á Alþingi um stöðu
fískverkafólks á Vestfjörðum, í
Vestmannaeyjum og Þorlákshöfn
og sjávarútvegsstefnuna. Það var
Karl V. Matthíasson, varaþing-
maður, sem hóf umræðuna.
Hann rakti það sem gerðist í vor
í Vestmannaeyjum, Þorlákshöfn,
Bíldudal og Þingeyri, þar sem
unninn hefur verið svokallaður
Rússafískur.
„Sem stendur er fjöldi af full-
frísku fólki í þeirri stöðu að vera
heima hjá sér, í biðstöðu og með
áhyggjur, í stað þess að vera í
vinnunni sinni til að efla hag
sinn og þjóðar. Skondið má það
reyndar teljast að uppistaða hrá-
efnis í fískvinnslu þessara staða
skuli sótt í haf Ijarlægra landa á
sama tíma og fiskurinn syndir
nánast í Ijöruborði staðanna,"
sagði Karl í sinni ræðu og benti á
að Iitlar sem engar fiskveiði-
heimildir væru nú fyrir hendi hjá
sumum plássum á Vestljörðum
og víðar.
„Þeir sem búa á þessum stöð-
um og vilja stofna til smábátaút-
gerðar, geta það ekki fyrir
nokkurn mun, því það kostar
tugi milljóna að verða sér úti um
trillu eða aflaheimild," sagði
Karl.
Hann spurði sjávarútvegsráð-
herra hvaða nýjar leiðir til að
styrkja byggðirnar í landinu
sæktu á huga hans. Hvernig beri
að velja þá aðila sem eiga að fá
úthlutað úr 1500 lesta byggða-
kvótanum, sem leysa á brýnan
vanda. Einnig hvort ráðherra
ætlaði að beita sér fyrir því að
meiri aflaheimildir verði til ráð-
stöfunar í þessu skyni á næsta
fiskveiðiári.
Nefndarskipun
Arni M. Mathiesen, sjávarút-
vegsráðherra, sagði að á næst-
unni yrði skipuð nefnd til að
endurskoða fiskveiðistjórnunar-
kerfíð og verði það m.a. gert út
frá sjónarmiði byggðanna.
„Eg held að það sé ekki við
hæfi að ég fari að setja þessari
nefnd fyrir verkefni með þvf að
tiltaka sérstaklega, hér á Alþingi,
hvað það er sem leitar á minn
huga í þessu efni. Þessi nefnd
verður að nálgast málið opnum
huga og ég vil ekki leggja neitt
það fram í umræðunni sem
hugsanlega gæti þvælst fyrir
henni, eins og orð sem ég léti
hér falla yrðu eflaust túlkuð,“
sagði Arni M. Mathiesen.
Eyðibyggðastefnan
Árni Steinar Jóhannsson sagði
nauðsynlegt að lagfæra fískveiði-
stjórnunarkerfið með það að
markmiði að hagsmunir fólksins
í byggðum landsins væru hafðir
að leiðarljósi. Hann sagði það
óþolandi að eignir fólks úti á
landi væru verðfelldar á einni
nóttu vegna þess að kvótinn hef-
ur verið seldur úr byggðarlaginu.
Margir þingmenn tóku til máls
og þá helst gagnrýnendur kvóta-
kerfisins. Guðjón A. Kristjánsson
spurði hvort ekki væri hægt að
leyfa smábátum að veiða innan
tiltekinnar línu úti fyrir strönd-
inni. Jóhann Arsælsson sagði
sjávarútvegskerfið vera „eyði-
byggðastefnu" Kristján Pálsson
sagði að í sjávarútvegi á Vest-
fjörðum hefði ríkt „pilsfalda-
kapitalismi" og þess vegna væri
staðan þar jafn slæm og hún er.
-S.DÓR
Landsbyggðin fær
mennmgarstarfsmaim
Ráðinn verður sér-
stakur starfsmaður
hjá Byggðastofnun,
sem á að hafa yfirum-
sjón með meimiugar-
starfsemi á lands-
byggðinni.
Byggðastofnun hefur samþykkt
tillögu um að ráðinn verði sér-
stakur starfsmaður lista og
menningar á landsbyggðinni,
sem mun heyra undir þróunar-
svið Byggðastofnunar á Sauðár-
króki. Starfsmaðurinn mun
halda utan um menningarstarf-
semi á landsbyggðinni, fylgjast
með vaxtarbroddum og veita ráð-
gjöf um uppbyggingu. Einnig
verður leitað eftir við atvinnu-
þróunarfélögin á viðkomandi
stöðum að þau gerist aðilar að
þessari starfsemi og mun hvert
félag sem ákveður að vera með í
þessari starfsemi fá eina milljón
króna til verksins. Stefnt er að
því að starfsemin geti hafist 1.
júlí næstkomandi. Guðmundur
Malmquist, forstjóri Byggða-
stofnunar, gerir ráð fyrir að 6 til
B félög verði með. Guðmundur
segir að þetta muni styrkja
menningarstarfsemina á lands-
byggðinni sérstaklega hjá minni
byggðunum.
Sigríður Dóra Sverrisdóttir,
menningarmálafrömuður á
Vopnafírði, tekur í sama streng og
segist fagna þessari ákvörðun.
„Þetta mun auðvelda alla vinnu
við menningarmál á landsbyggð-
inni. Eg vona að fólk úti á lands-
byggðinni nýti sér þennan nýja
starfsmann og ætla ég svo sannar-
lega að gera það,“ segir Sigríður.
Svipaða sögu segir Kolbrún
Halldórsdóttir alþingismaður og
eru hennar fyrstu viðbrögð já-
kvæð. „Hins vegar vill það stöku
sinnum verða þannig að þegar
bætt er við nýjum embættum að
embættin fara að taka meira tii
sín heldur en þau gefa frá sér.
En miðað við stöðu lista og
menningar á landsbyggðinni í
dag þá er ég bjartsýn á að þetta
muni skila okkur jákvæðum ár-
angri," segir Kolbrún.
„Ekki vænlegt til árangurs“
Pétur Blöndal alþingismaður tel-
ur þetta útspil Byggðastofnunar
ekki vænlegt til árangurs og telur
að listinni sé best borgið án af-
skipta ríkisins. „Eg tel að svona
stýring ofan frá gæti leitt til þess
að listin yrði einhæfari. Svo er
alltaf spurning hvaða listgreinar
komast að og forræðishyggja sem
segir til um hvað sé list og hvað
ekki getur verið hættuleg. Einnig
má benda á að miðað við höfða-
tölu er eflaust meiri menning og
virkni í menningarstarfsemi ein-
staklinga úti á Iandi en er á höf-
uðborgarsvæðinu og því er þetta
óþarfi að mínu mati,“ segir Pétur.
Sigríður Dóra Sverrisdóttir
tekur undir að öflugt menning-
arstarf sé víðs vegar um landið
en hins vegar séu helstu erfíð-
leikarnir að halda úti menning-
arstarfi á landsbyggðinni skortur
á fjármagni. „Stærsti hluti
menningarstarfsins hér úti á
landi er unninn af sjálfboðalið-
um og fagna ég öllu fjármagni
sem eykur og bætir menningar-
starfsemina á landsbyggðinni,"
segir Sigríður. -ÁÁ
KS styrkir Rauða krossiun
A aðalfundi Kaupfélags Skagfírð-
inga nýverið var samþykkt að
gefa 300.000 kr. til Rauða kross
Islands, er varið verði til hjálpar-
starfs í ríkjum fyrrum Júgóslavíu.
Aðalfundarfulltrúar samþykktu
þetta einróma og verða pening-
arnir teknir af Iaunum þeirra.
Þeir þáðu því engin laun fyrir
setu á fundinum.
Þessi góða gjöf verður afhent
á morgun, miðvikudag kl. 16.00
í Stjórnsýsluhúsinu á Sauðár-
króld. -BÞ
Eitt atvmnuráðuueyti
„Eg tel og það er
mín persónulega
skoðun að það
eigi að búa til at-
vinnumálaráðu-
neyti,“ segir
Björn Grétar
Sveinsson, for-
maður Verka-
mannasambands
íslands.
Hann telur tímabært að það
verði skoðað alvarlega að stofna
eitt atvinnumálaráðuneyti í stað
þess að hafa þijú starfsgreina-
ráðuneyti, þ.e. Iandbúnaðar-
ráðuneyti, iðnaðarráðuneyti og
sjávarútvegsráðuneyti. I því
sambandi bendir hann m.a. á að
það virðist ekki alltaf liggja ljóst
fyrir hvaða ráðuneyti fer með
málefni fiskvinnslufólks hverju
sinni. Þegar fjallað sé t.d. um at-
vinnumál fiskvinnslufólks vegna
útflutnings á óunnum afla, þá sé
það við utanríkisráðuneytið eða
viðskiptaskrifstofu þess svo
dæmi sé nefnt. -GRH
Björn Grétar
Sveinsson.
Karlakórinn Heimir í Skagafirði.
Heimir trekkir í Færeyjum
Karlakórinn Heimir í Skagafirði
er nú á söngferðalagi um Færeyj-
ar. Kórinn hélt tónleika í Nor-
ræna húsinu í Þórshöfn á sunnu-
dag fyrir troðfullu húsi, sem ku
vera sjaldséð í þessu húsi þegar
söngtónleikar eru annars vegar.
Að tónleikum loknum þáðu kór-
félagar og makar þeirra, alls um
130 manns, heimboð ræðis-
manns íslands í Færeyjum. Dag-
inn áður var sungið í Klakksvík,
sömuleiðis fyrir fullu húsi. Auk
þess að halda tónleika taka
Heimismenn þátt í kynningu á
skagfirsku lambakjöti sem Kaup-
félag Skagfirðinga stendur fyrir í
Þórshöfn þessa dagana. Skag-
firskir kokkar hafa grillað lamba-
kjöt ofan í hundruð Færeyinga og
í einum stórmarkaðnum seldust
allar birgðir af kjötinu upp á ein-
um degi. Heimismenn eru vænt-
anlegir heim síðar í vikunni með
Norrænu. Fararstjóri hefur verið
Árni Johnsen þingmaður, sem
orðinn er nokkurs konar umboðs-
maður kórsins á erlendum vett-
vangi, en hann fór einmitt fyrir
Heimismönnum í Grænlandsferð
fyrir tveimur árum.
ósiri JiiniBbnsv inJ'jij cayjl ót, lii óisdófi Binoá
'UiAÁo t Hii