Dagur - 28.12.1999, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUK 28. DESEMBER 199 9 - 9
FRÉTTIR
i lítra áfengis
mjög mikið af fólld sem gistir á
einkaheimilum úti í bæ. Þá sé
miklu tjaldað til á veitingastöðum
um helgina og þá sérstaklega á
nýárskvöldinu þar sem ekkert sé
til sparað. A þessum galakvöldum
er allt fullt, enda mjög vinsælt að
fara út á þessu kvöldi. Sem dæmi
þá eiga sömu einstaklingar frátek-
in borð fyrir sig ár eftir ár á flott-
ustu stöðunum þar sem gestalist-
inn hefur verið óbreyttur í árarað-
ir. Þrátt (yrir þessa mildu ásókn og
hátt verð er það mat kunnugra að
hótel- og veitingastaðir heri ekki
svo mikið úr hýtum vegna mikils
rekstrarkostnaðar og þá einkum
vegna launakostnaðar.
2000 ártalið á skyrtukragann
I gær voru margar verslanir Iokað-
ur eftir jólatörnina, en seinni
hálfleikurinn fyrir áramótin hefst
almennt í dag, þriðjudag þegar
áramóta- og flugeldasalan hefst
fyrir alvöru. Sigurður Jónsson
framkvæmdastjóri hjá Samtökum
verslunar og þjónustu segist gera
ráð fyrir fyrir að næstu daga verði
mikið að gera í þeim verslunum
sem selja eitthvað sem tengist
áramótunum. Þar má meðal ann-
ars nefna glervörur ogýmsan ann-
an varning að ógleymdum fatnaði
eins og til dæmis smóking. Sig-
urður nefnir að það sé til dæmis
hægt að fá silfraða smókinga á 45
þúsund krónur og 20 þúsund
króna kjóla í sama lit. Þá sé hægt
að kaupa sér smókingskyrtur með
2000 ártalið merkt á skyrtukrag-
ann. Þessutan sé alltaf mikið að
gera í sölu á mat- og drykkjarvör-
um.
Vín á annan milljarð
Uppá síðkastið hafa heyrst raddir
um að einhver skortur geti orðið á
guðaveigum fyrir áramótin og þá
aðallega í kampavíni. Höskuldur
Jónsson forstjóri ATVR telur að
verið sé að gera meira úr þessu en
efni standa til og þá væntanlega
til þess að skapa væntingar á
markaðnum. Af þeim sökum telur
hann að fólk þurfi ekki að hafa
vaðið fyrir neðan sig til verða ekki
af sínu áramótavíni. I það minns-
ta treystir hann því að birgjar
ATVR hafi sýnt þá fyrirhyggju að
vöruskortur eigi ekki verða í vin-
sælum tegundum. Hann segir að
sala á freyðivíni og kampavíni sé
ávallt mun meiri um jól og áramót
en á öðrum tíma ársins. Þá sé líka
mikið keypt af koníaki og gömlu
viskíi. Hinsvegar hefur sú breyt-
ing orðið á að ATVR flytur ekki
lengur inn vín heldur skiptir
verslunin við 30-40 vínheildsala
sem flytja inn þær 2 þúsund vín-
tegundir sem eru til sölu hjá
ATVR. Hann segir að það sé hefð-
bundið að selja í desember ár
hvert um helmingi meira en gerist
og gengur í öðrum mánuði. Sam-
kvæmt því sé veltan í víni um 1,3
milljarðar króna í mánuðinum og
jafnvel eitthvað meira vegna sér-
stöðu komandi áramóta. Þá sé
viðbúið að vínmagnið sé eitthvað
um 1,7 milljón Iítrar í desember-
mánuði.
Hátt í 200 miUjóiiir í loftið
Hjá mörgum eru engin áramót án
flugelda og hvað þá þegar nýtt ár-
þúsund eða ný öld eiga í hlut.
Ólafur Jónsson hjá Slysavarnarfé-
laginu Landsbjörgu áætlar að
hver vísitölufjölskylda eyði um 5-
6 þúsund krónum í flugelda um
komandi áramót, eða kannski
100-200 milljónir í það heila á
landsvísu. Enda hafa menn pant-
að nokkuð meira magn af flugeld-
um fyrir þessi áramót en oft áður.
Það sé í samræmi við kannanir
sem benda til að menn ætli að
halda uppá þessi áramót með
meiri glæsibrag en áður. Hann
áréttar að flugeldasalan sé ein
helsta fjáröflunarleið fyrir félagið
en salan hefst í dag, þriðjudag.
Hann segir að helsta nýjungin í ár
séu risatertur, eða svokallaðar
risaskotkökur, flugeldasýning í
kassa. Aðspurður hvort menn ótt-
ist ekki að slæm veðurspá muni
setja svip sinn á flugeldasöluna
segir Ólafur ekki svo vera. I því
sambandi bendir hann á að það
hefði verið spáð brjáluðu veðri
um jólin en það hefði engu að síð-
ur sjaldan verið fallegra. Af þeim
sökum láta menn ekki slæma veð-
urspá koma sér úr jafnvægi. Sér-
staklega þegar um langtímaspá sé
um að ræða. Hinsvegar telur
Ólafur að menn verði að skoða
sinn gang við að skjóta upp flug-
eldum ef brestur á eitthvað
aftakaveður.
Samræmd aðgerðarstjóm
Jón Viðar Matthíasson vara-
slökkviliðsstjóri hjá Slökkviliði
Reykjavíkur segir að það sé meiri
viðbúnaður hjá þeim fý'rir kom-
andi áramót en áður. Hann bend-
ir á eins og Ólafur hjá Slysavarna-
félaginu Landsbjörgu að þótt veð-
urspáin sé ekki góð, þá gangi hún
ekki alltaf eftir. Ef hinsvegar
stefnir í vont veður þá verður það
metið á gamlársdag um framhald-
ið með tilliti til brennuhalds og
annars er lýtur að áramótunum.
Um áramótin verða vaktirnar ríf-
Iega tvöfaldaðar af mannskap hjá
slökk\áliðinu, auk þess sem sett
verður á fót aðgerðastjórn. Það er
samræmd stjórn fyrir slökkvilið,
lögreglu, björgunarsveitir og borg-
arstarfsmenn og starfsmenn sveit-
arfélaga á Seltjarnarnesi, Kópa-
vogi og Mosfellsbæ. Jón Viðar
segir að þessi viðbúnaður sé
vegna þess að það veit enginn
hvað getur komið uppá vegna ára-
mótanna og þá sérstaklega vegna
hugsanlegs 2000-vanda. Hann
segir að í öðrum þéttbýlisstöðum
á landinu séu menn að efla hjá
sér allan viðbúnað vegna áramót-
anna og sömu sögu sé að segja frá
hinum Norðurlöndunum.
Tólf ára böm fá hlífðargleraugu
Líkt og þrjú síðastliðin ár gefur Blindrafélag-
ið öllum 12 ára bömum í landinu hlífðar-
gleraugu til að nota um áramótin. Þetta er
gert til að vekja athygli landsmanna á slysa-
hættu af flugeldum og hvetja þá til að sýna
aðgát við meðhöndlun flugelda. Blindrafé-
lagið hvetur alla landsmenn til að nota hlífð-
argleraugu. Félagið bendir á að um hver ára-
mót verða mörg slys vegna ógætilegrar með-
ferðar á flugeldum og blysum. Algengustu
meiðslin séu brunasár og áverkar í andliti.
Blindrafélagið minnir á að augað er afar við-
kvæmt líffæri og við litla áverka geti hlotist varanlegur skaði.
Hverfell í sviga
Menntamálaráðuneytið nefur úrskurðað vegna ágreinings sem uppi hef-
ur verið um hvaða örnefni skuli sett á landakort um þekktan gjóskugíg í
Skútustaðahreppi. Ömefnanefnd úrskurðaði í maí að setja skyldi örnefn-
ið Hverfjall á ný á landakort sem gefin væru út á vegum Landmælinga
íslands eða með leyfi þeirra. Þann úrskurð kærðu 43 til menntamála-
ráðuneytisins og gerðu þá kröfu að úrskurði Örnefnanefndar yrði breytt
á þann veg, að setja skyldi örnefnið Hverfell á Iandakort sem gefin væru
út á vegum Landmælinga Islands eða með leyfi þeirra. Ráðuneytið kall-
aði eftir umsögnum frá hlutaðeigandi vegna málsins og hefur nú úr-
skurðað í málinu.
Urskurður Örnefnanefndar er staðfestur, það er að setja skuli örnefn-
ið Hveríjall á ný landakort sem gefin em út á vegum Landmælinga Is-
lands eða með leyfi þeirra en við þann úrskurð bætist að jafnframt skuli
setja innan sviga örnefnið Hverfell ásamt örnefninu Hverljall. — m
Níu í úrslit um skúlptúr
Níu einstaklingar hlutu 300 þúsund króna styrk hver sem verðlaun í
Aldamótasamkeppni um útilistaverk í Reykjavík nú lyrir jólin og voru
hugmyndir þeirra um leið valdar til frekari útfærslu í seinni hluta sam-
keppninnar.
Að samkeppninni stendur Menningarmálanefnd Reykjavíkurborgar.
147 hugmyndir að verkum voru sendar undir dulnefni, en fólkið á bak
við verðlaunahugmyndirnar níu eru Sigurður Guðmundsson, Geirþrúð-
ur Finnbogadóttir I Ijörvar, Vigdís Klemenzdóttir, Páll H. Hannesson,
Þorvaldur Þorsteinsson, Finna Birna, Kristján Guðmundsson, Sissú og
Rúrí. — FÞG
Ný dótturfélög Flugleiða
Hlutafélög hafa verið stomuð um rekstur Flugfraktar og Bílaleigu Flug-
leiða og taka þessi nýju dótturfélög Flugleiða til starfa 1. janúar nk. Fé-
lögin hafa um nokkurt skeið verð rekin sem afkomueiningar innan móð-
urfélags Flugleiða en samkvæmt tilkynningu frá Flugleiðum er stefnt að
því að skerpa enn frekar arðsemisáherslur og dreifa stjórnunarábyrgð
með breytingu á rekstrarfyrirkomulaginu. Framkvæmdastjóri Flugleiða-
Fraktar verður Pétur J. Eiríksson og Hjálmar Pétursson verður yfir Bíla-
leigu Flugleiða/Hertz. Með nýju félögunum eru dótturfélög Flugleiða
orðin níu: Flugfélag Islands, Ferðaskrifstofa íslands, Flugleiðahótel,
Kynnisferðir, Islandsferðir, Island Tours, Amadeus ísland og nýju félögin
Flugleiðir-Frakt og Bílaleiga Flugleiða.
Hagnaður Hraðfrystihúss Eskifjarðar
Hagnaður af rekstri Hraðfrystinúss Eskiljarðar lýrstu níu mánuði ársins
var 105,5 milljónir króna. Þar af var afkoma af reglulegri starfsemi eftir
skatta um 65,3 milljónir króna, sem er mun lakari afkoma en allt árið í
lyrra, en þá var hagnaður af reglulegri starfsemi um 162 milljónir króna.
Ljóst er að afkoma Hraðfrystihúss Eskifjarðar á seinni hluta ársins verð-
ur lakari en gert var ráð fyrir.
Aðalástæður þess eru slæmt gengi í loðnuveiðum og lágt afurðaverð.
Rækjuveiðar á heimamiðum hafa gengið illa, en við því hefur verið
brugðist með auknum kaupum á frystri iðnaðarrækju fýrir rækjuverk-
smiðju félagsins. Miklar vonir voru bundnar við veiðar á kolmunna, en
þær veiðar hafa ekki gengið sem skyldi. Hólmaborg hefur stundað þess-
ar veiðar, en öflugri ýél var sett í skipið og hóf það veiðar í sumar. Jón
Kjartansson kemur fljótlega úr vélaskiptum og verður þá vel útbúinn til
kolmunnaveiða.
Gert er ráð fyrir að tap verði af reglulegri starfsemi seinni hluta ársins,
en að afkoma af reglulegri starfsemi allt árið verði í járnum. Hagnaður
verði af heildarstarfsemi félagsins á árinu. — GG
Somirinn fékk ekkí jörðina
Hæstiréttur hefur staðfest þá niðurstöðu héraðsdóms, að sonur Snæ-
bjarnar Guðmundssonar heitins að jörðinni Syðri-Brú í Grímsnesi hafi
öðlast ábúðarrétt til lífstíðar með ráðstöfun föður síns eftir lát konu Snæ-
bjarnar. Það voru systur sonarins sem fengu líröfu hans hnekkt fyrir
dómi.
Snæbjörn lést 1984 og hafði um 45 ára skeið setið í óskiptu búi án
þess að fá til þess lögbundið leyfi. Dánarbúið var tekið til opinberra skip-
ta á árinu 1984 og er skiptum enn ekki lokið. Snæbjörn seldi syni sínum
jörðina Syðri-Brú 1982, en salan var ógilt með dómi 1993 að kröfu systr-
anna.
í framhaldi af þessari niðurstöðu Iýsti sonurinn þeirri skoðun sinni að
hann hefði stöðu ábúanda á jörðinni. Jörðin var seld til Stangveiðifélags
Reykjavíkur í febrúar 1995, eftir að ákvörðun Grímsneshrepps að nýta
sér forkaupsrétt var ógilt með dómi.
Þótt sannað þætti að vilji Snæbjörns hafi staðið til þess að sonurinn
fengi jörðina, var fallist á að um ábúðarsamning gæti verið að ræða eða
..að hann hafi öðlast lífstíðaráhúðarrétt. — FÞG
Hlífðargleraugu geta bjargað.