Dagur - 19.08.2000, Síða 7
LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 2000 - 23
Tkgpr.
þess var greinilega mikill ágrein-
ingur um það í röðum borgar-
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins
hver ætti að taka við borgar-
stjóraembættinu af Davíð Odds-
syni. Þegar hlaut að draga til úr-
slita í því máli hafði Davíð sam-
band við mig og spurði hvort
hann mætti nefna mitt nafn, ef
þær aðstæður sköpuðust að ekki
næðist eining í borgarstjórnar-
flokknum um eftirmann hans.
Eftir að hafa rætt málið við
konu rnína féllst ég á það með
því skilyrði að algjör einhugur
yrði um niðurstöðuna. Eg fór til
útlanda daginn eftir og var svo
tilkynnt í síma til Strassburg
hálfum mánuði seinna að sam-
staða hefði náðst um mig sem
eftirmann Davíðs.
Síðan kom fljótlega í ljós að
þetta stóðst ekki, ýmsir töldu
sig ekki hafa verið bundna af
þessari ákvörðun, sögðust alla
tíð hafa verið á móti henni og
talið að það ætti að leysa málið
innan borgarfulltrúahópsins.
Það komu einnig fram alls kyns
kenningar um að ég hefði ekki
umboð til eins né neins heldur
væri ég eins konar skrifstofu-
stjóri fyrir hópinn. Þetta var
þvælin staða og erfið.
Auk þessa var erfitt að ráða
við ýmis ytri skilyrði, eins og at-
vinnuleysi upp á sex prósent og
versnandi fjárhag borgarinnar
vegna þess að tekjurnar fóru
minnkandi í slæmu árferði.
Metnaðarfull verkefni og bind-
andi kosningaloforð, sem tekin
hafði verið ákvörðun um og sett
voru af stað áður en að ég kom
að málum, fóru úr böndunum
kostnaðarlega. Þegar leið að
kosningum sýndist mér að síg-
andi gengi Sjálfstæðisflokksins,
eins og það mældist á landsvísu
og í borginni, ætti að skrifast á
mína persónulegu ábyrgð og ég
ætti að verða blóraböggull, ef
illa færi í borgarstjórnarkosning-
unum. Markús var of litlaus og
svo var hann hrokafullur í of-
análag. Samverkamennirnir
voru farnir að sá slíkum (ræjum,
þegar fjórir mánuðir voru í kosn-
ingar. Þá tók ég ákvörðun um að
hætta og gefa öðrum tækifæri lil
að leiða flokkinn, þætti það sig-
urvænlegra. Eins og aðstæður
voru lá sú ákvörðun beinast við,
það var ekkert flóknara en þaö.
Þetta var alfarið mín eigin
ákvörðun."
- Hvernig fannst þér að vinna
með Davíð Oddssyni í borgar-
stjórn?
„Mér fannst það mjög ánægju-
legt, og minnist þá sérstaklega
undirbúnings kosninganna
1982. Það hefur alltaf verið gott
samband milli okkar Davíðs. Við
hittumst reyndar ekki oft, en
þegar það gerist er sá fundur
oftast mjög ánægjulegur. Eg tel
að vinátta okkar standi á traust-
um grunni, þó að Davíð geti
orðið pirraður á mér og ég hissa
á honum.“
Nýir miðlar
valda vonbrigðum
- Vt'kjum að málefnum Ríkisút-
varpsins. Nú hafa ungir sjálf-
stæðismenn ekki hvað sist verið í
hópi þeirra sem reifa þá hug-
mynd að selja Rás 2.
„Heimdellingar hafa gjarnan
talað fyrir þeim hópi sem vill sjá
róttækar breytingar í útvarps-
málum og að dregið verði úr
hlutverki Ríkisútvarpsins. Sjálf-
ur var ég eindreginn lalsmaður
aukins Irjálsræðis í útvarpsmál-
um. En hinir nýju miðlar hafa
flestir valdið mér vonhrigðum
sakir fábreytni og metnaðarleys-
is. Eg verð þess ekki var í al-
mcnnri umræðu að meirihluti
þjóðarinnar telji ástæðu til mik-
illa grundvallarbreytinga. Þvert á
móti held ég að þjóðin vilji
standa vörð um Ríkisútvarpið.11
- I lesendabréfum og greinum
er stundum kvartað undan því
sem kallað er „nauðungaráskrift".
Er ríkisrekið batterí eins og R UV
sem innheimtir áskriftargjöld
tímaskekkja?
„Afnotagjald, sem hefur verið
innheimt með óbreyttum hætti í
áratugi, getur að sjálfsögðu
komið til endurskoðunar eins og
hvað annað, og vel má vera að
menn fari að velta fyrir sér öðr-
um leiðum. Umræða um slfkt
fer fram víða í Evópulöndum
einmitt um þessar mundir. í
Hollandi var afnotagjald
afnumið um síðustu áramót en í
stað þess komu bein framlög úr
ríkissjóði, vel að merkja ekki
lægri en hin fyrri tekjustofn og
með vísitölutryggingu. Hana
höfum við aldrei haft. Þetta er
ein leið, en það er stjórnvalda að
ákveða með hvaða hætti þau
vilja standa að fjármögnun Rík-
isútvarpsins."
- En hvað með pólitískt kjörið
útvarpsráð, er það ekki löngu úr-
elt fyrirbæri?
„Ríkisútvarpið er í eigu ríkis-
ins og meðan menntamálaráð-
herra, ráðuneyti hans og alþingi
eru yfir það sett finnst mér
býsna eðlilegt að útvarpsráð sem
kjörið er af alþingi fjalli um dag-
skrármál þess.“
- Vinstri menn hafa margoft
rætt um pólitískar ráðningar á
fréttastofu Sjónvarps og einnig t
útvarpi, verið sé að hreinsa út
vinstri menn og smala inn hægra
fólki. Hvað segirðu um þessar
ásakanir?
„Þetta er kjaftæði og runnið
undan rifjum þeirra sem vilja
skoðanaeinokun í Ríkisútvarp-
inu. Starfsmenn Ríkisútvarpsins
koma úr öllum áttum og ýmsir
þeirra hafa haft viðkomu í póli-
tísku starfi fyrir hina ólíku
flokka. En það er ekkert verið að
liggja yfir slíku eða spyrja um
það v'ið mannaráðningar. Þeir
sem á annað borð vilja heyra og
sjá og þekkja til í þessu Iitla
samfélagi vita að einstaklingar
sem koma hér að fréttum og
dagskrárþáttum hafa mjög ólíkar
pólitískar skoðanir. Starfsmenn
Ríkisútvarpsins eiga fjölhreyti-
legt baksvið og ekkert nema gott
um það að segja.“
Gefandi starf
- I hvert sinn sem sjónvarpað er
beint frá iþróttaviðburðum rís
upp hópur manna sem kvartar
hástöfum. Finnst þér að RUV
eigi að koma sér upp sérstakri
íþróttarás?
„Eg er ekki hlynntur sérstakri
rás sem sinnir einungis íþrótta-
„Sjálfur var ég eindreg-
inn talsmaður aukins
frjálsræðis í útvarps-
málum. En hinir nýju
miðlar hafa flestir valdið
mér vonbrigðum sakir
fábreytni og metnaðar-
leysis. Ég verð þess ekki
var í almennri umræðu
að meirihluti þjóðarinn-
ar telji ástæðu til mikilla
grundvallarbreytinga.“
efni. Eg held hins vegar að eigi
Ríkisútvarpið að geta þróast
eðlilega þurfi það að hafa tæki-
færi til að auka fjölbreytnina í
dagskrárframboði. Sérhæfingar
gætir æ meir hjá útvarps- og
sjónvarpsstöðvum og þar eru
nýjar rásir sem ætlað er að
höfða til ákveðinna hópa í sam-
félaginu, fyrst og fremst með
tillliti til aldurs og áhugasviðs.
Ríkisútvarpið þarf auðvitað að
gera þetta og að sumu leyti hef-
ur það tekist með Rás 2, sem
hefur höfðað meir til yngra fólks
en Rás 1. Enn meira áberandi er
þetta á sjónvarpssviðinu erlendis
en þar eru sérstakar heimilda-
myndarásir, bíómyndarásir og
svo framvegis. Við eigum langt f
land með að geta staðið þannig
að málum hér, en með nýrri
tækni aukast möguleikar á fjöl-
breytilegra dagskrárframboði.
Það væri hægt að hefja út-
sendingar á annarri rás. Það
kostar hins vegar töluverða pen-
inga og menn verða að gera upp
við sig hvort fjármununum verði
best varið með því að helja út-
sendingar á nýrri rás eða hvort
þeir verði notaðir til annarra
þarflegra hluta.
Ef ákvörðun verður tekin um
útsendingar á nýrri rás þá sé ég
ekki fyrir mér að það verði ein-
ungis íþróttarás. Miklu fremur
rás sem snýr að fræðslumálum
og fjarkennslu, hugsanlega í
samstarfi við Háskólann, Kenn-
araháskólann og aðrar menning-
arstofnanir. Fræðsluefni á hin-
um ýmsu sviðum, endurtekið
efni og langar íþróttaútsending-
ar, eða til að mynda tónleikar í
beinni, gætu átt heima á þessari
sömu rás, og með því gætum við
forðast þá árekstra sem verða
við fréttir og annað efni á hinni
einu, gömlu hefðbundnu rás
Sjónvarpsins."
- Líður þér vel t starfi útvarps-
stjóra?
„Það er mjög gefandi fyrir
mig. Hér er sýslað með alls
konar mál sem ég þekki tölu-
vert vel vegna fyrri starfa
minna við fjölmiðlun. Eg held
að ég sé því mjög vel hæfur til
að taka þátt í umfjöllun og
Ieiðsögn er varðar málefni
stofnunarinnar. Eg hef líka
fengið töluverða þjálfun í því
að vera byrókrat og í þessu
starfi þarf maður á því að halda
líka.
Stundum finnst mér tröppu-
gangurinn í stofnuninni vera
full mikill og of margir millilið-
ir. En nú þegar sjónvarp og út-
varp eru flutt undir eitt og
sama þak þá eygir maður auð-
vitað möguleika á að hagræða
og gera veigamiklar skipulags-
breytingar. Með því má spara
peninga og gera stjórnunina
markvissari í ekki stærra fyrir-
tæki.
Eg hef lagt áherslu á vald-
dreifingu og að þeir sem hafa
forystu umdagskrárleg og
rekstrarleg málefni axli ábyrgð
sem því fylgir, bæði varðandi
efnistök og fjármál. Þetta hefur
mér fundist hið rétta hjá fjöl-
miðli eins og Ríkisútvarpinu.
Að undanförnu hef ég þó efast
um að við séum alls kostar á
réttri leið, að ákvarðana- og
framkvæmdaferlið sé alltof
flókið. Breyttar aðstæður kalli
hreinlega á meiri miðstýringu.
Það má ráða karlinn í brúnni
til að ráða flestu, og kannski
öllu, í tiltekinn árafjölda en
síðan taki hann pokann sinn.
Fari kannski á aðra stöð með
öðru föruneyti!
Svo er ég hér til að taka á
mig opinberlega skammir fyrir
mistök og klúður sem aldrei
virðist vera hægt að fyrirbyggja
f rekstri sem er jafn fjölbreytt-
ur, viðkvæmur og víðfeðmur.
Ekki skortir viljann til að láta
þetta ganga snurðulaust. Ríkis-
útvarpið er stofnun sem allir
eiga eitthvað í og mynda sér
skoðun um, þola kannski ekki
tiltekna einstaklinga en lofa
aðra og prfsa, tryllast yfir af-
notagjaldaseðlinum, senda les-
endabréf eða hringja heim til
mfn og kvarta ef þeir heyra am-
bögur í mæltu máli eða eru óá-
nægðir með bíómynd kvölds-
ins. Og stundum koma upp
stærri pólitísk mál þar sem út-
varpsstjórinn verður líka gjarn-
an skotspónn og axlar ábyrgð-
ina. En þetta verður líka ein-
hver að gera, ekki satt?“