Dagur - Tíminn Akureyri - 08.02.1997, Side 6

18 - Laugardagur 8. febrúar 1997
íDagur-SEmirrat
Atvinnu
-martröð
stjómmálamaimsins
Margir stjórnmálamenn
sem hafa dottið út af
þingi á síðari árum
hafa lent í vandræðum með að
fá atvinnu ef þeir hafa ekki
gengið að henni vísri. Flestum
ber saman um að frægasta
dæmið um þetta sé Jóhann Ein-
varðsson, fyrrverandi þingmað-
ur Framsóknarflokksins, sem
var atvinnulaus um nokkurt
skeið áður en hann var ráðinn
framkvæmdastjóri Sjúkrahúss
Suðurnesja. Aðrir hafa einnig
lent í vandræðum, til dæmis
Sighvatur Björgvinsson, for-
maður Alþýðuflokksins.
Nú orðið virðast stjórnmála-
menn líta á það sem staðreynd
að margir þeirra eigi erfítt með
að fá vinnu og hafa ýmsar skýr-
ingar á reiðum höndum. Guð-
rún Helgadóttir telur til dæmis
að lýðveldið ísland sé svo ungt
að þjóðin sé ekki farin að átta
sig á því hvað alþingismenn
hafí víðtæka reynslu á bak við
sig. Halldór Blöndal telur að lit-
ið sé svo á að alþingismenn
kunni ekki við sig nema í sjálf-
stæðum störfum því að þeir
rekist illa með öðrum.
Tafir vegna
endurkjörs
„Miklar tafir verða frá vinnu ef
þingmaður hyggur á endurkjör
og ætlar að ná þingsæti sínu á
nýjan leik,“ segir Halldór og tel-
ur að átök á þingi komi ekki
niður á stjórnmálamönnum
þegar þeir detta út af þingi.
„Áður fyrr var auðveldara
fyrir menn að fá kennslu og þá
voru háskólamenntaðir menn
færri, rýmra á vinnumarkaði og
samsetning þingmanna önnur.
Ég held að skýringin sé sú að
menn telji að þingmaður þurfi
vinnu þar sem hann er sjálf-
stæður og hefur nokkur manna-
forráð, hann eigi ekki létt með
að lúta annarra verkstjórn,"
segir hann.
Óviðfelldið
og óþægilegt
Málmfríður Sigurðardóttir sat á
þingi fyrir Kvennahstann árin
1987-1991 og lenti í erfiðleik-
um með að fá vinnu þegar hún
datt út af þingi vorið 1991. Hún
leitaði sér að vinnu við próf-
arkalestur en fékk ekki þrátt
fyrir áralanga reynslu við ís-
lenskukennslu. í árslok 1991
fékk hún vinnu sem bókavörður
á Amtsbókasafninu á Akureyri
og segir að heilmikið íjaðrafok
hafi orðið út af því. Málmfríður
rekur atvinnuleysi sitt bæði til
stjórnmálaþátttökunnar og ald-
urs.
„í vandræðum mínum fór ég
í heimilisaðstoð við gamalt fólk
og fatlaða í Reykjavík og fólki
fannst það aldeilis stórfurðulegt
að sjá mig þarna. Fólki fannst
þetta ekki viðfelldið og þegar ég
fann þau viðhorf fannst mér
það mjög óþægilegt,“ segir
Málmfríður.
Pólitíkin
skemmir fyrir
Sighvatur Björgvinsson, for-
maður Alþýðuflokksins, datt út
af þingi vorið 1983 og lenti í
erfiðleikum með að fá vinnu
fram á vor 1984. Þá fékk hann
hálfs dags starf sem fram-
kvæmdastjóri Norræna félags-
ins. Hann telur að því meiri af-
skipti sem menn hafi af stjórn-
Stjórnmálamenn á íslandi
lenda margir hverjir í erfið-
leikum með að fá vinnu
þegar þeir detta út afAl-
þingl Þetta er rakið beint
til stjórnmálanna auk þess
sem þeir eru íflestum til-
vikum á þeim aldri sem erf-
itt er að fá vinnu.
málum þeim mun erfiðara sé
fyrir þá að fá vinnu, hvort sem
þeir hafa setið á þingi eða ekki.
„Þeir sem eru í stjórnmálum
eru áberandi í þjóðlífinu og fá á
sig mikla gagnrýni. Almenning-
ur er ekki hrifinn af þeim eða
telur þá ekki hæfa til að gegna
öðrum störfum. Ég veit ekki um
marga stjórnmálamenn sem
hafa farið í önnur störf öðruvísi
en að það hafi verið gagnrýnt.
Þess vegna vilja margir hæfir,
karlar og konur, ekki gefa kost
á sér til stjórnmálanna vegna
þess að það skemmir fyrir ef
menn ætla sér starfsferil utan
stjórnmálanna," segir Sighvat-
ur.
Aukastarfið er
orðið aðalstarf
Guðrún Helgadóttir bendir á að
í nágrannalöndunum tíðkist
ekki að þingmenn verði at-
vinnulausir, það sé einfaldlega
séð til þess að þeir fái vinnu. Á
íslandi í dag skipti meginmáli
hvort um sé að ræða karl eða
konu. Ef karlarnir hreyfi sig til
sé strax farið að spekúlera
hvað þeir verði látnir gera en
lítið heyrist talað um konurnar.
„Hitt er annað mál að þetta
hefur ekki valdið mér neinum
vandræðum því að ég hef þetta
aukastarf sem nú er orðið aðal-
starf,“ segir Guðrún og á þar
við skrifm.
„Þetta er angi af því sem er
mjög séríslenskt að telja alla
hluti of góða fyrir þá sem hafa
komið nálægt Alþingi. í öðrum
löndum eru störf þingmanna
metin. En íslendingar vita ekk-
ert verra en fólk sem hefur set-
ið á þjóðþinginu. Lýðveldið okk-
ar er ungt. Ég held að íslend-
ingar hafi ekki skilið til fulls
ennþá hvaða hlutverk þingið
leikur í sjálfstæði þjóðarinnar,"

„Þetta er angi af því sem er mjög
séríslenskt að telja alla hluti of
góða fyrir þá sem hafa komið ná-
lægt Alþingi," segir Guðrún Helga-
dóttir.
segir Guðrún og bendir á að
það sé ef til vill vissara fyrir
embættismenn að halda í starf
sitt meðan þingsetan varir.
Sýktir af
pólitík?
Þingmenn hafa öðlast víðtæka
reynslu með þátttöku sinni í
stjórnmálum, setu á þingi og
þátttöku í ýmsum þingnefndum.
Sigbjörn Gunnarsson bendir til
dæmis á að menn sem sitji í
ijárlaganefnd öðlist gríðarlega
þekkingu á ljármálum íslenska
ríkisins. Það sé ákveðin mennt-
un og því sé ef til vill ekki vitur-
legt að setja sem skilyrði að
umsækjendur hafi háskóla-
menntun.
„Ýmsir telja eflaust að þeir,
Halldór Blöndal: „Miklar tafir verða
frá vinnu ef þingmaður hyggur á
endurkjör og ætlar að ná þingsæti
sínu á nýjan leik.“
Salóme Þorkelsdóttir: „Mér finnst
stóra vandamálið snúa að viðhorf-
um til þeirra sem eru eldri og búa
yfir reynslu og þekkingu, sem
menn vilja ekki nota.“
Málmfríður Sigurðardóttir: „Fólki
fannst þetta ekki viðfelldið og þeg-
ar ég fann þau viðhorf fannst mér
það mjög óþægilegt."
Sighvatur Björgvinsson segir að
margir vilji ekki gefa kost á sér í
stjórnmál vegna þess að það
skemmi fyrir þeim ef þeir ætli sér
starfsferil utan stjórnmálanna.
sem hafa tekið þátt í stjórnmál-
um á opinberum vettvangi og
haft atvinnu af stjórnmálum,
séu hugsanlega svo sýktir af
pólitík að það komist ekkert
annað að hjá þeim. Ég held að
þessi skoðun sé fullkomlega
röng,“ segir Sigbjörn. Hann tel-
ur að það sé nánast orðin tíska
að auglýsa eftir háskólamennt-
un. „Ég held að prófið eitt sem
slíkt sé ekki hinn endanlegi
mælikvarði," segir hann.
Starfsreynslan
á við prófgráðu
Salóme Þorkelsdóttur, fyrrver-
andi forseta Alþingis, var hafn-
að í prófkjöri Sjálfstæðisflokks-
ins fyrir síðustu alþingiskosn-
ingar vegna aldurs og datt því
út af þingi. Salóme tekur undir
orð Sigbjörns og telur að starfs-
reynsla af Alþingi sé á við góða
prófgráðu hafi menn starfað vel
á þingi.
„Mér finnst stóra vandamálið
snúa að viðhorfum til þeirra
sem eru eldri og búa yfir
reynslu og þekkingu, sem menn
vilja ekki nota. Þetta gildir bæði
um stjórnmálamenn og al-
mennt í atvinnulífinu. Það hefur
viðgengist á síðustu árum að
menn, rétt yfir fimmtugt, eru
settir út í kuldann. Þetta er
kannski fólkið sem hefur
starfað hvað best fyrir viðkom-
andi fyrirtæki," segir hún.
Salóme segist hafa „ræktað
garðinn sinn“ frá því hún datt
út af þingi, sinnt formennsku í
Safnahúsinu og verið í forsæti
fyrir Soroptimistasamband ís-
lands. -GHS