Dagur - Tíminn Reykjavík - 19.04.1997, Page 6

18 - Laugardagur 19.apríll997
íOagur-CEímmn
LIFIÐ I LANDINU
Popptextameistariim
í Frægðarhöll ljóðskálda
Hver kannast ekki
við að hafa sungið
hástöfum í rútubíl
með söngvatn í œð-
um: Er ég kem heim í
Búðardal... Harð-
snúna Hanna...
Slappaðu af vertu
ekki stíf og stirð og
þver o.s.frv. ? Þessir
textar og miklu fleiri
eru eftir Þorstein
Eggertsson, mynd-
menntakennara og
aldursforseta Kefla-
víkurmafíu poppsins,
sem nýlega komst í
alþjóðlega frœgðar-
höll Ijóðskálda.
Þorsteinn er einn afkasta-
mesti dægurlagatextahöf-
undur landsins og raunar
líklega á öllum Norðurlöndum
því hann á rúmlega 400 texta á
plötum. En Þorsteinn hefur líka
prufað sig áfram í ýmsum öðrum
greinum orðlistarinnar og var
nú í febrúar kjörinn í The Inter-
national Poetry Hall of Fame!
Sem hlýtur að teljast nokkur
upphefð. Sú Frægðarstofnun er
á vegum Alþjóðlega Ijóðabóka-
safnins á Englandi sem veitti
Þorsteini viðurkenningu fyrir
framlag hans í samkeppni sem
safnið hélt í fyrra. Ljóðin sem
hann sendi í keppnina eru nú
komin út í tveimur bókum á veg-
um safnsins og í lok þessa mán-
aðar fær(hann að setja auglýs-
ingu með ljóði á eina af heima-
síðum bóksafnsins á internetinu.
Fyrsti fór
á toppinn
Þorsteinn hefur ekki gefið út
nema eina bók á íslandi en skrif-
að dágóðan slatta af ljóðum,
smásögum og skáldsögum auk
dægurlagatextanna. Það er
greinilegt að hann vill halda
popptextagerð og ljóðagerð sinni
skýrt aðgreindri en viðurkennir
þó að ljóðin sín beri ýmsa eigin-
leika dægurlagatextanna. „Þegar
dægurlagatexti er skrifaður þá
er maður bundinn laginu og blæ
þess. Þegar maður skrifar beint
af augum er maður ekki bund-
inn neinu nema eigin tilfinning-
um. En af því að ég er búinn að
gera svo mikið af þessu þá fæ ég
einhvers konar lagbyggingu með
í ljóðin."
Það var árið 1965 sem Þor-
steinn samdi fyrsta dægurlaga-
texta sinn og þá fyrir Savanna-
tríóið. Lagið hét Ást í meinum og
náði fyrsta sæti. Næsta lag sem
Þorsteinn gerði texta við komst
líka á topp vinsældarlista og var
þá ekki aftur snúið.
- Sagan segir að menn hafi
hringt í þig í frímínútum, raulað
lagstúf og beðið um texta - sem
þú hafir svo skilað af þér í næstu
frímínútum. Er það rétt?
„Það var ekki alveg svoleiðis.
Það var kannski hringt í mig og
ég var beðinn um að taka leigu-
bíl í stúdíóið. Þá átti bara að
gera þetta meðan hljómsveitin
beið.“
Textinn átti sum sé að verða
til svona meðan hljómsveitin tók
sér smókpásu.
The Paper King’s
Subjects
Afar fátítt er núorðið að íslend-
ingar reyni fyrir sér á erlendum
mörkuðum (nema þá í þýðing-
um) en fyrir 6 árum síðan gaf
Þorsteinn út skáldsögu á ensku,
The Paper Kings Subjects, um ís-
lenska flækinga x Kaupmanna-
höfn og ævintýri þeirra í upphafi
Bítlaæðisins, ’63-’65. Bókina
skrifaði hann á ensku og vildi
ekki reyna að fá hana útgefna
hér. „Það eru nokkrir vinir og
kunningjar í þessu, þetta er
svona ævisöguleg saga, og mér
fannst hentugra að skrifa hana á
ensku svo fólk færi ekki að geta
sér til um hverjir þetta væru.“
Öfugu megin
við Evrópu
Þorsteinn ólst nefnilega upp við
tvö tungumál eins og flestir jafn-
aldrar hans í Keflavík og skrifar
jöfnum höndum á ensku og ís-
lensku. Þótt enskan sé honum
töm þá er hann ekki sammála
því fólki sem segir enska tungu
aðgengilegri en íslenskan í nú-
tímasamfélagi. „Ég held það sé
miklu fleiri tegundir af gróðri í
galleríi íslenskrar tungu."
- En nú er enska miklu orð-
fleiri tunga...
„Jú, en margt í enskunni
kemur úr öðrum tungumálum
þannig að Englendingar hafa
smá snefil af þessu sem við er-
um að ná núna: að ná tengslum
við annað tungumál. Enskan er
með heilu stofnana úr latínu og
grísku og þennan germanska
grunn en íslenskan er fyrst
fremst germönsk, svona grunn-
tungumál þar sem eitt leiðir
meira af öðru.“
En enska er útbreitt tungu-
mál og sú sem töluð er á írlandi
finnst Þorsteini töluvert mynd-
rænni en breskan. Hann dvaldi
um tíma á írlandi (þar sem hann
rakst á auglýsinguna um ljóða-
samkeppnina) og finnst írar og
íslendingar eiga það sameigin-
legt að hafa skriftirnar í blóðinu.
Hugsunarhátturinn sé ljóðrænn
og málið safaríkt (reyndar sagði
„Það er miklu meiri breidd í þessu
nú en var. Menn eru enn að yrkja
mjög háttbundið, eins og Aðal-
steinn Ásberg og stundum Stefán
Hilmarsson. Svo er pönkið enn í
gangi, t.d. hjá Botnleðju og allt þar
á milli. Nú eru iíka alvöru skáld
eins og Megas og Bubbi Morthens
að yrkja fyrir hljómplötur. Mér
finnst Bubbi mikið skáld og ekki
má heldur gleyma orðaieikjameist-
aranum Sverri Stormsker."
írskur skemmtikraftur við hann
að sagnagleði íra kæmi til að af
því þeir væru öfugu megin við
Evrópu - kannski það eigi við um
íslendinga líka?).
Margt á prjónunum
Þorsteinn heldur enn til á Suður-
nesjum, nánar tiltekið Grinda-
vík, virka daga þar sem hann
kennir myndmennt en haiui
lærði upphaflega leiktjaldamál-
un í Myndlistaskólanum og síðar
myndskreytingar í Danmörku.
„Grindavík er sögustaður Sölku
Völku. Ég bý í húsinu þar sem
Bogesen bjó, Einar í Garðhúsum,
og þegar Sigvaldi Kaldalóns kom
þarna suður þá bauð Einar hon-
um að gista og þar samdi hann
Suðurnesjamenn."
Hvort sem Sigvaldi veitir hon-
um innblástur eða Grindavíkin
þá er víst að Þorsteinn situr ekki
auðum höndum utan kennslu-
stunda eða þegar hann kemur til
Reykjavíkur um helgar til kon-
unnar sinnar (maðurinn keyrir
nefnilega ekki á milli enda einn
af þessum fáu sérvitringum sem
ekki hefur bílpróf „ég held ég
hafi fæðst til að hafa einka-
dræver”). Fyrir utan öll óútgefnu
handritin sem halda áfram að
hlaðast upp skrifaði Þorsteinn
nýlega söngleikinn Besta sjopp-
an í bænum sem færður verður
upp hjá Tónlistarskólanum í
Keflavík í haust. Auk þess hefur
hann notað styrk sem hann fékk
frá STEF til að ganga frá hand-
riti að bók sem heitir „Nábleikir
akrar og nýslegin tún“ og segir
fslandssöguna í ljóðum. Flest
Qalla þau þó um 20. öldina
„enda hugsa ég að það hafi gerst
álíka mikið á þessari öld eins og
öllum hinum 10 til samans.
Þetta er bara að gamni. Það er
ekkert víst að þetta komi nokk-
urn tímann út...“
Menn gætu haldið að það væri
frústrerandi að sitja áratugum
saman við skriftir og fá lítið sem
ekkert útgefið. En Þorsteinn
hristir bara höfuðið, laus við
nokkra beiskju. „íslendingar
skrifa mjög mikið og handritin
mín hafa bara einfaldlega ekki
þótt nógu góð.“ Þá má heldur
ekki gleyma að textar Þorsteins
hljóma áreiðanlega mun greini-
legar x' hugum íslendinga en
mörg prentuð bókin... lóa
Ljóðið Deserted,
sem kom
Þorsteini í
Fræðgarhöllina:
Her jinal good-bye was/
apparent;
eyes of awareness,
half-smilingg lips...
as I lost a lifetime in/
our deserted love.
Abandoned, and all things/
I cared for
have turned upp against me
leaving me less than myself.
Tears in my head
instead of brains;
my heart being squeezed/
as by slow, iron fists
while my soul is imprisoned
inside of my neck.
Reaching with hopeless/
hands into frightening/
emptiness,
trying to hold on to the/
nothing I am left with.
Too puzzled to cry,
too shaken to sleep,
too worn out to take it away
from myself.
She had only been playing/
with fire
and decided to drown it
once and for all.