Dagur - Tíminn Reykjavík - 04.06.1997, Blaðsíða 6

7$'- l\Jíd'mk'udág'ur'47Júní'Íý9?
|Daguf-®mrótfíl
MENNING OG LISTIR
Nýr
orgelkonsert
aSigurður
Steinþórsson
Atónleikum í Hallgríms-
kirkju 29. maí voru á
efnisskrá konsert fyrir
orgel og sinfóníuhljómsveit eftir
Hjálmar H. Ragnarsson og 3.
sinfónía Saint-Saéns, „orgel-
sinfónían." Einleikari var Hörð-
ur Áskelsson en stjórnandi Roy
Goodman frá Bretlandi. Senni-
lega sætir þessi frumflutningur
á orgelkonsert Hjálmars mest-
um tíðindum tónleikahalds á
Kirkjulistahátíð ’97 í Reykjavík,
enda var húsfyllir og talsverð
eftirvænting. Svo vel var kons-
ertnum tekið að lokakaflinn var
endurtekinn, og voru þær mót-
tökur harla ólíkar þeim sem
orgelkonsert Jóns Leifs fékk í
Þýzkalandi, þegar allir gengu út
nema einn þýzkur generall og
Kristján Albertsson, svo sem
Hjálmar H. Ragnarsson lýsir í
grein sinni um ævi Jóns Leifs í
Andvara fyrir nokkrum árum.
En það var hka
með þessum
sama orgel-
konsert sem
endurreisn Jón
Leifs hófst,
þegar hann var
fluttur í Svíþjóð
við mikla hrifn-
ingu og lof
gagnrýnenda.
Fugla-
söngur
og lækj-
arnið
í konsert
Hjálmars skipt-
ast á skin og
skúrir, eða eins og haft er eftir
tónskáldinu sjálfu: „Það sótti að
mér að semja eitthvað hrjúft en
sem þó væri um leið blíðlegt,
eitthvað svo ágengt og kraft-
mikið að viðkvæmnin yrði að
komst að.“ Viðkvæmnin er mest
í alllöngum miðkafla, en í lokin
er hverri tusku
tjaldað og gerð-
ur svo mikill
hávaði sem heil
hljómsveit og
orgelið mikla
geta framast
gert. Með þess-
um konsert
hefur Hjálmar
lagt athyglis-
verðan skerf til
kirkjutónlistar.
En jafnframt
minnumst vér
þess, að ennþá
er orgelkonsert
Jóns Leifs
ófluttur hér á
landi.
Eftir lokaátökin í konsert
Hjálmars var upphaf orgel-
sinfóníu Saint-Saens líkast
Svo vel var kons-
ertinum tekið að
lokakaflinn var
endurtekinn, og
voru þœr móttökur
harla ólíkar þeim
sem orgelkonsert
Jóns Leifs fékk í
Þýzkalandi.
fuglasöng og lækjarnið eftir
þrumuveður, lagrænt og fallegt.
Hér er orgelið ekki í einleiks-
hlutverki, heldur sem viðbót við
hefðbundna sinfóníuhljómsveit,
og Iætur raunar helst til sín
taka undir lokin. Blásturshljóð-
færi hljómsveitarinnar njóta sín
vel í sinfóníunni, og hljómburð-
ur kirkjunnar ýtir vel undir hin
raddminni hljóðfæri eins og
flauturnar, og margt var þarna
fallegt að heyra. Hörður Áskels-
son spilaði af öryggi eins og
vænta mátti, og stjórnandinn
Roy Goodman skilaði sínu verki
af sérstakri alúð.
Imihverf íhugun
Ekki verður annað sagt en
að fjölbreytni hafi ein-
kennt tónleikahald
Kirkjulistahátíðar ’97, og hinn
30. maí söng í Hallgrímskirkju
söngtríó sem kallar sig Voces
Spontane frá Austurríki, en
Manúela Wiesler söng með á
flautu sína. Nafn söngtríósins á
að vísa til þess
að efnisskráin
sé ekki ákveðin
fyrr en á staðn-
um, hitt var
ljóst, að hvert
verk var þaul-
æft, bæði söng-
ur og hreyfíng-
ar. Hópur þessi
tengist með
einhverjum
hætti Sibyl Ur-
bancic, hálf-
löndu vorri í
Vínarborg.
Mönnum
tók að leiðast
Tónleikarnir hófust með tónum
einleiksflautu Manúelu ein-
hvers staðar fremst í kirkjunni,
og var það eini „hefðbundni"
flautuleikur kvöldsins. Síðan
hófst söngurinn með því að
sópran söng langt „aaa“, þá
bættist við önnur rödd í flmm-
und og loks hin þriðja í þríund,
engir textar, bara hægferðugir
hljómar. Svo var skipt um stöð-
ur, Manúela bættist við og ann-
að smástykki tekið. Fljótlega
færðist leikurinn fram í miðja
kirkjuna, aftur fyrir flesta
áheyrendur, því sennilega voru
uppstillingar valdar með það
fyrir augum að hljóman kirkj-
unnar sjálfrar nýttist sem bezt,
hún var þannig beinn þátttak-
andi í uppá-
komunni.
Greinilegt er
að söngfólk
Voces Spont-
ane, tvær
stúlkur og einn
karlmaður, eru
söngmenn góð-
ir, og ekki þarf
að spyrja að
Manúelu. Og
tónleikarnir
fóru vel af stað,
en þegar hálf-
tími var liðinn
og alltaf var
meira af því sama, hægferðugir
hljómar, stunur, reik um kirkj-
una, fór mönnum að leiðast.
Þetta hefur tónlistarfólkið
fundið, því allt í einu voru tón-
leikarnir búnir, enda segir í
skránni: „Gera má ráð fyrir að
val þeirra endurspegli rými
kirkjunnar, andrúmsloftið og
áhrif tónleikagesta.”
Sigurður Steinþórsson
Sópran söng langt
„aaa(í, þd bcettist
við önnur rödd í
fimmund og loks
hin þriðja íþrí-
und, engir textar,
hara hœgferðugir
hljómar
Voces Spontane frá Austurríki.